Osłony przeciwsłoneczne zabezpieczają wnętrze domu przed jaskrawym światłem i przegrzewaniem się od słońca. Można je założyć na zewnętrznej stronie okien dachowych i fasadowych, albo od wewnątrz. W sprzedaży znajdziemy różnorodne wyroby - rolety, żaluzje, markizy, okiennice.
Większość osłon zewnętrznych ma tę wyższość nad osłonami wewnętrznymi, że nie tylko ograniczają dostęp światła do pomieszczeń. Oczywiście najbardziej docenia się własności termoizolacyjne, akustyczne i antywłamaniowe rolet i żaluzji, lecz kiedy na zewnątrz zbyt intensywnie świeci słońce, najważniejsza staje się skuteczna ochrona wnętrza budynku przed zbyt jaskrawym światłem.
W lecie, mając na oknach odpowiednie zabezpieczenia przeciwsłoneczne, nie potrzebujemy intensywnie korzystać z energożernych klimatyzatorów i efektywnie ograniczamy koszty zużycia energii elektrycznej. Skoro wymieniamy wszelkie zalety osłon w oknach, trudno pominąć walory dekoracyjne, bo dzięki nim wnętrza nabierają prywatności i przytulności. Na dodatek producenci zadbali o wygodną ich obsługę - ręczną, albo elektryczną z możliwością połączenia z automatyką domową. Słowem - decydując się na osłony w oknach, zwiększamy komfort i estetykę mieszkania.
Rolety zewnętrzne
Zastosowanie rolet zewnętrznych warto zaplanować na etapie projektowania domu, a następnie zamontować je razem z oknami. Jest to ważne, ponieważ w trakcie wykańczania elewacji skrzynki i prowadnice zostaną należycie zabezpieczone przed wyrwaniem ze ściany oraz zamaskowane tynkiem lub innymi materiałami elewacyjnymi. Dla pozostałych odbiorców producenci przygotowali rolety nadające się do zamontowania w istniejących budynkach, bez konieczności przeprowadzania remontu.
Rolety zewnętrzne latem chronią wnętrza przed nadmiarem słońca, a zimą przed wychładzaniem. (fot. Aluprof)
Walory użytkowe rolet zewnętrznych
Spośród różnych rodzajów osłon zewnętrznych rolety mają najwięcej użytkowych zalet. W dobie, kiedy kładzie się nacisk na energooszczędność, trudno nie docenić ich termoizolacyjnych własności. Specjaliści wyliczyli, że w zimie ograniczają straty ciepła z promieniowania przez okna nawet do 50%, pod warunkiem szczelnego zapuszczania rolet z nastaniem zmierzchu i opuszczania domu na dłużej. Jeszcze większy procent termoizolacyjności osiągają latem, chroniąc wnętrza przed nadmiarem gorąca.
Dzięki roletom uzyskuje się oszczędności w kosztach ogrzewania budynku oraz używania energii elektrycznej, czerpanej przez szczególnie energochłonne urządzenia klimatyzacyjne. Podkreśla się również inne zalety, na przykład izolację akustyczną. Pancerz wypełniony materiałem izolacyjnym ma jednocześnie właściwości tłumiące hałas z zewnątrz, średnio o 10 dB.
Częściowo lub szczelnie zaciągnięte rolety stanowią znakomitą izolację przed światłem w czasie snu, chwilowego relaksu, podczas oglądania telewizji. Ponieważ trwałość rolet oblicza się na kilkadziesiąt lat, przez ten okres chronią okna przed niekorzystnymi warunkami atmosferycznymi (wiatrem, śniegiem, deszczem, promieniami UV), przedłużając tym samym ich dobrą kondycję. Choć standardowe rolety najczęściej zabezpiecza się systemem alarmowym i kontaktronami, w rejonach szczególnie narażonych na włamania lub nie objętych ochroną firm monitorujących budynki, nadal chętnie montuje się wzmocnione rolety zewnętrzne z atestem odporności na włamanie.
Rolety to najpopularniejszy rodzaj osłon przeciwsłonecznych montowanych w domach jednorodzinnych. (fot. Aluprof)
Budowa rolet zewnętrznych
Pancerz, złożony z licznych listew, porusza się w prowadnicach bocznych, przytwierdzonych do ościeża okna. Najpopularniejsze są listwy aluminiowe i z PVC, zbudowane z profili otwartych lub zamkniętych, wypełnionych materiałem izolacyjnym (zwykle pianką poliuretanową).
W przypadku rolet dedykowanych na okna fasadowe wał do nawijania pancerza rolety montuje się w skrzynce, a w przypadku rolet na okna dachowe wał znajduje się w mniejszej kasecie umieszczonej nad oknem. Do rolety na dachu często dodaje się jeszcze czujnik natężenia światła, albo akumulator solarny, który ładuje się z baterii słonecznej, zamocowanej w kasecie.
Montaż rolet zewnętrznych na oknach fasadowych
Istnieją 3 rodzaje rolet do montażu w trakcie budowy domu: podtynkowe, naokienne i nadprożowe. Skrzynki rolet podtynkowych osadza się w specjalnie ukształtowanym nadprożu, ociepla od czoła, a następnie zakrywa tynkiem. Klapa rewizyjna znajduje się na dole skrzynki.
Rolety naokienne montuje się jednocześnie z oknami, po przygotowaniu otworu okiennego uwzględniającego wysokość skrzynki. Najpierw przytwierdza się skrzynkę do górnej części ościeżnicy (używając specjalnych profili), następnie wraz z oknem mocuje w otworze okiennym, na końcu ociepla i tynkuje. Klapa rewizyjna dostępna jest od strony wnętrz.
Skrzynki rolet nadprożowych stanowią gotowe nadproże okna, dlatego wytwarza się je z materiału ceramicznego lub utwardzonego styropianu, wzmocnionego prętami stalowymi. Montaż jest dwuetapowy: najpierw osadza się skrzynkę, a dopiero po montażu okna - prowadnice i pancerz.
Do zastosowania podczas remontu przeznaczono rolety elewacyjne. Do tej grupy należą rolety mocowane: do ramy okna, na murze budynku, oraz których skrzynkę umieszcza się na murze a prowadnice na oknie. W pierwszym typie rolet najpierw przytwierdza się prowadnice, a na nich skrzynkę z pancerzem. Skrzynka, niestety, zmniejsza światło okna. Ta wada nie występuje w roletach ze skrzynką montowaną na murze i z prowadnicami na bokach wnęki okiennej (pod warunkiem, że prowadnice mają taką samą szerokość, jak ramy okna). Rolety te zaprojektowano do budynków z jedno- lub trójwarstwowymi murami (nie można ich przytwierdzać do mało wytrzymałej warstwy ociepleniowej). Do murów dwuwarstwowych, z grubą warstwą ocieplenia na zewnątrz, nadają się rolety, których skrzynkę montuje się na murze (po usunięciu części ocieplenia), a prowadnice na ramie okna.
Montaż rolet zewnętrznych na oknach dachowych
Rolety zewnętrzne można zamówić jako fabrycznie zespolone z oknem, albo zamontować później - wtedy skrzynkę z mechanizmem nawijania rolety oraz prowadnice łatwo przykręca się do ramy okiennej.
Rolety wewnętrzne
Rolety wewnętrzne dla okien fasadowych i dachowych nie różnią się od siebie pod względem budowy i działania. Najpopularniejsze modele mają postać zaimpregnowanej tkaniny nawijanej na wałek zamocowany na górnej ramie okna oraz sterowanej manualnie przy pomocy łańcuszka. Innym wariantem są rolety z bocznymi prowadnicami.
Tkaniny mogą mieć różną gęstość (i powodować różny stopień zaciemnienia pomieszczeń), jak również rozmaite kolory (umożliwiające dopasowanie do wystroju konkretnych stref domu). Najnowocześniejsze, ale droższe, tkaniny mają powłokę odbijającą promienie słoneczne, jednak do powstrzymania jaskrawego światła słonecznego wystarczy tkanina mocna, nieblaknąca, odporna na brudzenie się.
Odmianą rolet wewnętrznych są rolety plisowane oraz rolety zaciemniające, m.in. dedykowane do sypialni. Te ostatnie mają powłokę aluminiową, która oprócz odbijania światła, dodatkowo ogranicza nagrzewanie się wnętrza. Kolejny rodzaj stanowią rolety złożone z pasów o strukturze przezroczystej i całkowicie zaciemniającej. Tego rodzaju osłony dają, poprzez przesuwanie pasów względem siebie, efekt dzień-noc.
Montaż wewnętrznych rolet jest banalnie prosty - wałek z wybranym materiałem mocuje się na górnej krawędzi skrzydła okiennego. Zaczepy na bokach skrzydła (najczęściej 3 pary), zamontowane fabrycznie, pozwalają zahaczać roletę na wybranym poziomie. Jeśli ich nie ma, zaczepy instaluje się samodzielnie. Jeśli roleta ma poruszać się w prowadnicach bocznych, trzeba je zamocować do profilu okiennego lub do listwy przyszybowej.
Żaluzje zewnętrzne
Walory użytkowe żaluzji zewnętrznych
W przeciwieństwie do rolet, zewnętrzne żaluzje fasadowe nie odcinają widoku na otoczenie od środka pomieszczeń, ponieważ kąt ustawienia lameli można regulować. Osłony chronią wnętrze budynku przed intensywnym światłem i nadmiarem gorąca. Zamontowane na dużej powierzchni działają jak izolator, wpływając na odpowiedni rozkład temperatury w pomieszczeniach i wspomagając pracę klimatyzacji (oszczędza się na kosztach energii elektrycznej). Jak to się dzieje?
Między powierzchnią lameli, a szybą tworzy się z powietrza bariera termiczna, która spowalnia wymianę ciepła. Sprawdzono, że przy temperaturze na zewnątrz 35°C, możliwe jest obniżenie aż o 10°C temperatury w pomieszczeniach. Żaluzje tłumią hałas i mają wpływ na wygląd fasady budynku. Budowa. Podobnie jak rolety mają liczne poziome lamele (pióra).
Profilowane lamele, wykonane najczęściej z taśmy aluminiowej pokrytej lakierem odpornym na warunki atmosferyczne, produkuje się w szerokościach 65, 70, 80, 90 mm i kształtach litery C, Z, F, S. Ustawiając lamele pod kątem do 180°, możliwe jest regulowanie ilości i kierunku dopływu światła i ciepła od słońca do pomieszczeń. Zabezpieczenie przed łopotaniem żaluzji na wietrze stanowią sztywne prowadnice boczne lub linki ze stali nierdzewnej w osłonie z PVC.
Montaż żaluzji zewnętrznych
Ciężar żaluzji wynosi przeciętnie 2-3 kg/m2 i nie stanowi istotnego obciążenia dla konstrukcji budynku. Żaluzje montuje się do ramy okna, albo bezpośrednio do ściany, albo konstrukcji fasady. Górną rynnę żaluzji z silnikiem elektrycznym zasłania się elewacją lub kasetą maskującą.
Żaluzje wewnętrzne
Żaluzje wewnętrzne nadają się na okna fasadowe i dachowe. Mają lamele z aluminium, albo drewna, które zostały połączone systemem sznurków lub żyłek z elementami służącymi do regulacji i sterowania (łańcuszkami, pokrętłami, suwakami, itp.). Jeśli lamelki fabrycznie zostały pokryte powłoką antyrefleksyjną, w zimie ustawia się je tą powłoką do wewnątrz, by nie zatrzymywać ciepła od słońca. Modele z drewna najczęściej montuje się w oknach fasadowych w strefie dziennej budynku. Naturalne drewno jest cięższe i masywniejsze od wyrobów z aluminium, więc osłony tworzą swobodnie zwisające i nie zasłaniające widoków eleganckie kurtyny.
Ale uwaga! Aby zwinięte lamele nie wisiały w świetle szyb i nie utrudniały ich mycia, zaleca się przytwierdzenie żaluzji nad otworem okiennym, a nie do ram okien.
W przeciwieństwie do wyrobów z drewna modele z aluminium mają bardziej nowoczesny i "techniczny" wygląd oraz wyższą odporność na wysoką temperaturę i wilgotność powietrza. Można je wykorzystać w tzw. mokrych pomieszczeniach, czyli kuchniach, łazienkach, pralniach. Ze względu na mały ciężar możliwe jest ich zmocowanie nawet do listwy przyszybowej (jednak pozostając w pozycji podciągniętej, zasłaniają część szyby).
Markizy okienne
To wyroby z siatki lub włókna szklanego, odporne na czynniki atmosferyczne i przeznaczone do zamocowania na oknach fasadowych i dachowych jako zewnętrzna osłona przeciwsłoneczna. Występują w formie prostej jednoczęściowej osłony (zwykłej markizy), albo pod postacią łamanej markizolety, składającej się z dwóch płaszczyzn (dolną można odchylić, oprzeć na ruchomych belkach i stworzyć daszek nad częścią okna).
Markizorolety zacieniają wnętrze, przy jednoczesnym zapewnieniu widoczności na zewnątrz. (fot. FAKRO)
Markizy i markizolety okienne najbardziej przydają się latem na przeszkleniach zwróconych na południe i zachód, bo nawet gdy skrzydło jest otwarte, zatrzymują ok. 70% ciepła. W zimie raczej się ich nie używa - przechowuje zwinięte w kasetonie osłonowym, przykręconym się do górnej ramy okna. Użytkownicy cenią je za: delikatne "filtrowanie" światła dziennego, nieograniczanie widoków oraz zatrzymywanie owadów (tę właściwość mają tylko całkowicie rozwinięte osłony).
Tańsze markizy ręcznie zahacza o zaczepy usytuowane na dolnej ramie skrzydła. Droższe, ze sterowaniem elektrycznym, przesuwają się zdalnie wzdłuż metalowych prowadnic.
Markizy przeznaczone do montażu na oknach dachowych szczególnie warto wyposażyć w automatykę, np. z akumulatorem solarnym. (fot. Fakro)
Okiennice
Walory użytkowe okiennic
Zamknięte okiennice chronią wnętrza przed nadmiarem światła i gorąca, wiatrem oraz kurzem, ucieczką ciepła z pomieszczeń. Stanowią dodatkową ochronę przed włamaniem. Ozdabiają elewacje.
Budowa okiennic
Skrzydła okiennic wykonuje się najczęściej z drewna - krajowego lub egzotycznego. Sosnowe jest miękkie i nietrwałe, dlatego lepiej wybrać drewno olchy, dębu, meranti. Przed warunkami atmosferycznymi zabezpiecza się je specjalnymi środkami do drewna. Trwalsze i niewymagające konserwacji są okiennice z aluminium lub tworzywa sztucznego. Kształt i rozmiar skrzydeł dobiera się do kształtu i wielkości okien.
Szerokość jednego skrzydła nie powinna przekroczyć 90 cm, dlatego w niektórych oknach stosuje się okiennice łamane, złożone z kilku węższych elementów. Nowoczesne trwałe okucia (zawiasy, blokady przeciwwiatrowe i przeciwwłamaniowe, mechanizmy zamykania) sprawiają, że okiennice dobrze i długo funkcjonują oraz ładnie wyglądają.
Okiennice drewniane najlepiej pasują do domów o tradycyjnej architekturze. (fot. www.okiennice.abc24.pl)
Okiennice nie tylko chronią wnętrza przed nadmiarem słońca, ale też stanowią efektowną dekorację elewacji. (fot. www.okiennice.pl)
Sterowanie okiennicami
Najczęściej obsługuje się je ręcznie. Cięższe skrzydła warto zaopatrzyć w otwieranie za pomocą mechanizmu (na skrzydłach), połączonego z korbą (wewnątrz domu). W wersji elektrycznej na skrzydle umieszcza się silnik, który uruchamia łącznik w pomieszczeniu.
Montaż okiennic
Skrzydła okiennic pracują na zawiasach zamontowanych na: ścianie, ramie okna, lub na specjalnej opasce okalającej okno. W pozycji otwartej przytrzymują je blokady przeciwwiatrowe. Do wyboru są trzy typy blokad, zamontowane: do ściany, w zawiasie oraz dwuelementowe (do skrzydła i do ściany). Okiennice potrzebują również blokad przeciwwłamaniowych w postaci: dwuczęściowego skobla, albo zamknięcia drążkowego.
Od ponad dwudziestu lat w przystępny sposób opisuje domy i ogrody Czytelników. Współpracowała z kilkoma znanymi poradnikami budowlanymi. Jest autorką tekstów i zdjęć. W wolnych chwilach z przyjemnością zajmuje się własnym ogrodem.
Metodą permakulturową uprawia w nim zarówno rośliny ozdobne, jak i zioła, warzywa itp. Amatorsko interesuje się architekturą, ogrodnictwem, ornitologią, sportem, filmem. Uwielbia podróżować, poznawać nowych ludzi i miejsca. Jeżeli potrzebuje wypocząć, najchętniej wyjeżdża nad morze, poza sezonem wakacyjnym.
Skomentuj
