Jak Polacy ogrzewają domy?

Z badań Instytutu Ekonomii Środowiska wynika, że ponad 70% domów jednorodzinnych (3,6 mln) to budynki nieocieplone w ogóle lub ocieplone zbyt cienkimi warstwami izolacji. Dlatego 40% wytwarzanej w naszym kraju energii idzie na ogrzewanie – to wyraźnie więcej, niż w innych państwach europejskich.

Prawie 70% domów jest ogrzewanych paliwami stałymi (teoretycznie głównie węglem), przy czym większość instalacji grzewczych (ok. 3 mln) wyposażono w kotły zasypowe – technologicznie przestarzałe, o niskiej sprawności i wysokiej emisji zanieczyszczeń do atmosfery.Jedynie 17% źródeł ciepła (kotły gazowe, miejska sieć ciepłownicza, ogrzewanie elektryczne, źródła ekologiczne) nie przyczynia się w sposób istotny do zanieczyszczania powietrza.

Nawet w nowych budynkach inwestorzy chętnie instalują zasypowe kotły na węgiel. Takie urządzenie jest po prostu 3–4 razy tańsze od nowoczesnego kotła. Organizacje pozarządowe szacują, że na 200 tys. kotłów węglowych sprzedawanych w Polsce rocznie, 140 tys. to tanie urządzenia nie odpowiadające żadnym standardom emisji (kopciuchy), które wytwarzają dziesięć razy więcej zanieczyszczeń niż kotły 5 generacji.

a) (fot. J. Werner)	b) (fot. Metal-Fach)
c) (fot. Kospel)
W miejscu kopciuchów (a) staną nowoczesne kotły piątej klasy (b). W Krakowie, gdzie po 1 września 2019 r. kotły na paliwa stałe będą zakazane, wolno będzie korzystać z kotłów elektrycznych (c), gazowych i olejowych.

Najczęściej wykorzystywane paliwa stałe (dane Głównego Urzędu Statystycznego) to węgiel kamienny i drewno, używane zazwyczaj jednocześnie lub zamiennie w tych samych kotłach. Poza nimi spala się rozmaite rodzaje biomasy, węgiel brunatny, miał. Ministerstwo Środowiska, w Programie Ochrony Powietrza do roku 2020 zauważa: "koszty ogrzewania stanowią relatywnie duże obciążenie finansowe obywateli, co jest przyczyną podejmowania decyzji o stosowaniu najtańszych technologii i paliw do celów grzewczych. Najważniejszym kryterium, wpływającym na wybór paliwa, jest czynnik ekonomiczny związany ze zubożeniem części społeczeństwa."

Tona miału węglowego kosztuje 300–400 zł, a muł jest dwa razy tańszy. Za węgiel dobrej jakości, z niską zawartością siarki i popiołu, trzeba zapłacić 700–1000 zł. Śmieci, plastikowe butelki, stare meble itp. są za darmo.

Tematy uzupełniające
	Jak rząd i samorządy walczą ze smogiem?   1 października 2017 r. weszło w życie, podpisane przez ministra rozwoju i finansów Mateusza Morawieckiego, rozporządzenie w sprawie wymagań dla kotłów na paliwo stałe. Wyjaśniamy, jak nowe prawo wpłynie na nasze portfele i jakie są spodziewane efekty dla środowiska.
	Co grozi za palenie śmieci w domowych piecach?   Wojewódzki inspektor ochrony środowiska, a także wójt, burmistrz lub prezydent miasta, mogą zlecić kontrolę domowej kotłowni. Przeczytaj, jaka kara grozi za złamanie zakazu palenia śmieci w domowej kotłowni.

Janusz Werner
fot. otwierająca: © SYDA PRODUCTIONS / FOTOLIA