Jak dobiera się przekrój rynien? Wzór obliczenia i wskazówki montażowe
Jak dobiera się przekrój rynien? Wzór obliczenia i wskazówki montażowe
Wybór odpowiednich przekrojów rynien i rur spustowych jest bardzo ważny, by zapewnić sprawne odprowadzanie wody nawet podczas ulewnego deszczu. Dowiedz się, jak obliczyć przekrój rynien, szczególnie jeśli remontujesz dom.
Joanna Dąbrowska
Data publikacji: 2025-05-14
Data aktualizacji: 2025-05-14
Aby orynnowanie skutecznie odprowadzało wodę z dachu, trzeba dobrze zaplanować jego elementy. Liczba rynien i rur spustowych, ich średnica oraz rozmieszczenie powinny być dostosowane do powierzchni, kształtu i kąta nachylenia połaci dachowej. Im bardziej stromy dach, tym szybciej spływa z niego woda.
Jak powinna być średnica rynien?
Przy wyborze jaka rynna na dach będzie odpowiednia, oprócz rodzaju rynny, trzeba zwrócić uwagę na kilka ważnych elementów, takich jak dopasowanie średnicy do powierzchni dachu. Przyjmuje się, że minimalna średnica rynien powinna wynosić 90 mm. Rynny o mniejszej średnicy mogą być podatne na zapychanie się liśćmi, igliwiem, gałązkami. Węższe rynny są również bardziej narażone na zamarzanie wody zimą, co może prowadzić do ich uszkodzenia.
Jak obliczyć przekrój rynien?
Specyfikacja systemu rynnowego jest zazwyczaj zawarta w projekcie architektonicznym budynku - to na jej podstawie należy dobrać odpowiedni zestaw orynnowania. W przypadku domów poddawanych remontowi, takie dane mogą być niedostępne. Wówczas konieczne jest samodzielne określenie kluczowych parametrów i obliczenie przekroju rynien.
W celu obliczenie przekroju rynien najwygodniejszym rozwiązaniem jest skorzystanie z kalkulatorów dostępnych na stronach producentów systemów rynnowych.
Obliczenia przekroju rynien można przeprowadzić także we własnym zakresie, pod warunkiem że dach nie ma dużej powierzchni ani skomplikowanego układu, np. wielu połaci, załamań, lukarn.
Wzór na przekrój rynien
Do obliczenia przekroju korzysta się z tzw. wskaźnika EPD (efektywna powierzchnia dachu, patrz rysunek poniżej): EPD = (W + H/2) x L
Rysunek: Wymiary potrzebne do wyznaczenia efektywnej powierzchni dachu. W - to wysokość dachu, H - to odległość od szczytu dachu do jego zakończenia, L - długość połaci dachowej w kalenicy.
Rynny należy poprowadzić wzdłuż każdego okapu. Na prostych dachach dwuspadowych o niewielkiej powierzchni, rury spustowe zazwyczaj mocuje się na końcach rynien. Czasem osadza się je także pośrodku - dzięki temu jedna rura może odprowadzać wodę z większej powierzchni dachu. Wadą takiego rozwiązania jest jednak to, że rura znajdująca się centralnie na elewacji jest bardziej widoczna. W przypadku dachów czterospadowych lub wielopołaciowych, rury spustowe zazwyczaj umieszcza się za narożnikami budynku, aby umożliwić efektywne zbieranie wody z każdej połaci.
Praktyczne wskazówki dotyczące montażu rynien
System rynnowy do odprowadzania wody deszczowej montuje się równolegle z układaniem pokrycia dachowego. Najlepiej będzie zarówno zakup orynnowania, jak i jego montaż powierzyć dekarzowi odpowiedzialnemu za wykonanie dachu. Dzięki temu z pewnością zostanie dobrana odpowiednia ilość materiałów oraz właściwy sposób mocowania elementów. Przed złożeniem zamówienia dekarz oceni, jaki sposób montażu haków będzie najbardziej korzystny, a co za tym idzie - jaki ich typ należy zastosować.
W sprzedaży dostępne są następujące rodzaje haków:
do montażu od góry połaci - przykręcane do łat lub do sztywnego poszycia;
boczne - mocowane do krokwi;
czołowe - montowane do deski okapowej
Końce rynien zamyka się zaślepkami, a narożniki łączy specjalnymi złączkami. Te ostatnie instaluje się z tyłu rynny - przedni zaczep należy zagiąć w dół i obrócić w stronę rynny, po czym całość zabezpiecza się małą klamerką.
Rury spustowe odpowiadają za odprowadzanie wody z rynien rozmieszczonych wzdłuż krawędzi połaci. Najczęściej montuje się je w narożnikach budynku oraz w miejscach, gdzie może dochodzić do spiętrzenia wody - przy koszach dachowych, wykuszach, lukarnach. Zamiennikiem tradycyjnych rur mogą być dekoracyjne elementy, takie jak łańcuchy odprowadzające wodę lub rzygacze zamontowane na końcu rynien.
Docinanie rynny na pożądaną długość, fot. BLACHY PRUSZYŃSKI
Minimalna średnica rur spustowych wynosi 90 mm. Rury mocuje się do ścian za pomocą obejm, a zmiany kierunku prowadzenia umożliwiają kolanka o rozmaitych kątach załamania. Obejmy należy montować pod dolnym kolanem odsadzki oraz w pobliżu miejsc łączenia rur, zachowując maksymalne odstępy 2 m. Ustawienie pierwszej obejmy w pionie zależy od odległości między rynną i elewacją.
W przypadku dachów bez okapu, rura spustowa jest podłączana bezpośrednio do leja. Jeżeli dach ma okap, konieczne jest wykonanie tzw. odsadzki - między lejem a rurą montuje się dwa kolanka, które przesuwają rurę bliżej ściany. Jeśli odległość od okapu do elewacji jest większa, między kolanka wstawia się dodatkowy prosty odcinek rury.
W prasie budowlano-wnętrzarskiej od początku drogi zawodowej. W miesięczniku „Budujemy Dom” pracuję od kilkunastu lat. Moja ulubiona tematyka to architektura i aranżacja wnętrz. Śledzę trendy i nowości rynkowe. Cenię sobie kontakt z naturą. Kocham jazdę na nartach i pływanie kajakiem. W wolnym czasie spełniam marzenia podróżnicze - bliskie i dalekie.