Jakie rynny kupić? 7 rzeczy, na które musisz zwrócić uwagę przy wyborze systemu rynnowego
Jakie rynny kupić? 7 rzeczy, na które musisz zwrócić uwagę przy wyborze systemu rynnowego
Jakie kupić rynny i na co zwrócić uwagę przy ich wyborze? Poznaj 7 kluczowych zasadach, jak odpowiednio dobrać rynny do dachu, ich wielkość, kolor i kształt. Jakie rynny są lepsze: metalowe czy plastikowe? Wyjaśniamy.
Data publikacji: 2025-04-07
Data aktualizacji: 2025-04-07
Jakie kupić rynny? W sprzedaży znajdziemy rynny zewnętrzne, wewnętrzne, o przekroju półokrągłym lub kwadratowym. Które rynny są więc najlepsze? Najpopularniejsze to rynny wykonane z metalu albo tworzywa sztucznego. Rynny miedziane wybiera się bardzo rzadko ze względu na wysoką cenę.
W naszym klimacie rynny są konieczne w większości domów, warto zatem wiedzieć o rynnach i rurach spustowych przynajmniej kilka podstawowych rzeczy, zanim przystąpi się do ich zakupu. W porównaniu z dachem rynny stanowią niewielką część wyposażenia domu. Być może dlatego nie zawsze poświęca się im aż tyle uwagi, ile powinno i trochę niesłusznie traktuje jako dodatek do dużej i kosztownej inwestycji. A przecież rynny są bardzo ważne. Podstawowym zadaniem systemu rynnowego, zarówno tego tradycyjnego, jak również ukrytego, jest odprowadzanie wody spływającej z dachu. W przeciwnym razie ta regularnie zalewałaby elewację, co w konsekwencji mogłoby doprowadzić do zniszczenia ścian budynku, albo nawet samych fundamentów. A tego każdy właściciel domu chce uniknąć.
Czym jest system rynnowy (orynnowanie)?
Określenia system rynnowy i orynnowanie używane są zamiennie. Rynny to ułożone równolegle do krawędzi dachu poziome elementy, które - aby właściwie spełniały swoje zadanie - muszą być połączone z rurami spustowymi. Zawiesza się je na hakach (rynhakach). Te montuje się natomiast prostopadle do nich. Zatem rynny i rury spustowe to dwa rodzaje elementów, które dopiero po połączeniu tworzą system rynnowy. Do systemu rynnowego zalicza się także kolanka, haki, obejmy rur, narożniki, denka, odpływy, niekiedy maskownice.
System rynnowy składa się z kilkunastu szczelnie połączonych ze sobą elementów - najważniejsze z nich to poziome rynny i pionowe rury spustowe. Oprócz tego w skład systemu wchodzą m.in. obejmy, haki, kolanka, zaślepki, fot. FOLIAREX
Wszystko musi do siebie pasować i tworzyć szczelną całość. Dlatego orynnowanie (czyli inaczej system rynnowy) powinno się kupować u jednego producenta. Najlepiej takiego, który oferuje także praktyczne akcesoria, np. siatki ochronne - montowane w rynnach, żeby zatrzymać wpływające do rur spustowych liście, szyszki i inne zanieczyszczenia. Są szczególnie przydatne, jeśli dom wybudowano na działce z wysokimi drzewami. Niezbędne mogą okazać się też tzw. rewizje umieszczone na końcu rur spustowych. A gdy deszczówkę odprowadza się do kanalizacji lub zbiornika podziemnego - konieczne są osadniki, wykonane z tworzywa sztucznego i montowane w podłożu.
Jak kupuje się rynny?
Rynny kupujemy systemowo. Oznacz to, że wszystkie elementy systemu rynnowego, jak było to wspomniane wyżej, wybiera się u jednego producenta. Sprzedawca powinien skompletować nam zamówienie na zakup rynien, bazując na projekcie architektonicznym domu. Informacje o tym, ile kupić rynien i rur spustowych oraz to, jakiej powinny być średnicy, znajdziemy w dokumentacji technicznej domu. Parametrów dotyczących orynnowania nie można dowolnie zmieniać. Jeżeli kupimy rynny i rury, które będą mieć np. za małe wartości średnicy, system okaże się niewydolny, jeśli za duże - koszty zakupu rynien się zwiększy.
Nie wolno także zmieniać lokalizacji elementów orynnowania, bo np. wyda nam się ładniej, gdy przesuniemy rurę spustową w prawo lub lewo. Architekt tak dobiera elementy systemu rynnowego, by nawet w czasie wyjątkowo intensywnych opadów, system działał właściwie. Sprzedawca rynien natomiast podpowie nam, ile kupić elementów dodatkowych, ile złączek i jakie akcesoria będą potrzebne.
Jeśli dach ma więcej niż 10 m długości, najczęściej rurę spustową umieszcza się pośrodku długości okapu, fot. ARCHON+
Jeśli dach ma prosty kształt i jest nieskomplikowany, możemy pokusić się o samodzielne wyliczenie potrzebnych elementów. Producenci rynien często na swoich stronach internetowych udostępniają tabele i kalkulatory służące właśnie do tego celu. Pamiętajmy jednak, że takie działania zawsze będą obarczone sporym ryzykiem popełnienia błędów. Najlepiej jest zlecić to zadanie dekarzom układającym pokrycie dachu.
Czym jest i czy warto kupić orynnowanie bezokapowe?
Na wielu obecnie przygotowywanych wizualizacjach domów jednorodzinnych nie widać rynien i rur spustowych. Nie znaczy to, że ich nie ma. Po prostu są ukryte. Najczęściej są to tzw. systemy rynnowe bezokapowe. Dach kończy się na równi ze ścianą budynku i nie wystaje poza jego obrys. Dzięki temu w pomieszczeniach jest np. jaśniej, a bryła domu nabiera jednolitego, prostego kształtu, co uchodzi za synonim nowoczesności. Według niektórych architektów dużo ładniej też wygląda.
Wróćmy jednak do pytania o kupno rynien. Najważniejsze jest to, by je dobrze ukryć, czyli rynny umieścić za maskownicami (potrzebne są dwa rodzaje - frontowa i narożnikowa), a rury spustowe w specjalnych styropianowych kształtkach, które zakrywa się materiałem służącym do ocieplenia budynku, najczęściej styropianem. Aby ściana w miejscu, w którym jest rura spustowa, nie miała gorszej izolacji, otulinę robi się z materiału o lepszych parametrach, niż parametry ocieplenia. Tego typu rynien nie można zamontować w domu już gotowym.
Jeśli chcemy mieć rynny, których nie widać, to warto wiedzieć, że wybiera się je na etapie projektu domu. Na ogół takie rynny robi się z PVC, a maskownice - z blachy. Chociaż rynny bezokapowe nie są narażone na uszkodzenia zewnętrzne, to i tak muszą być bardzo dobrze zamontowane - np. rury spustowe składają się z kilku odcinków, które trzeba ze sobą skleić, po to, by zachować szczelność. Niektórzy sprzedawcy zalecają poprowadzenie w orynnowaniu kabli grzejnych - aby zmniejszyć ryzyko uszkodzenia systemu rynnowego przez lód (dowiedz się więcej, jak zabezpieczyć rynny przez lodem i śniegiem). A ponieważ po zakończeniu prac nie ma do rynien dostępu, ich montaż musi być oddany w ręce bardzo dobrych fachowców.
Jakie kupić rynny: lepsze rynny z PVC czy stalowe?
To chyba najczęściej pojawiające się pytanie, jakie kupić rynny. Jakie rynny są lepsze? Na to pytanie, nie ma jednej właściwej odpowiedzi. Wiadomo, że nie bez powodu, to rynny z PVC i rynny stalowe to systemy najbardziej rozpowszechnione, a więc najczęściej kupowane. Pod względem ceny i jakości można je umieścić na zbliżonym poziomie (rynny stalowe są minimalnie droższe). Zatem w czym tkwi różnica? PVC to tworzywo sztuczne, które na pewno nie pokryje się rdzą, jest odporne na działanie czynników zewnętrznych, ale gdy wybierze się najtańszy możliwy wariant rynien z PVC, kolor może stracić intensywność, a elementy miejscowo się odbarwić. Systemy rynnowe z PVC są lekkie i łatwo jest je ciąć, dlatego nie będzie problemu z ich montażem.
System rynnowy (zarówno z PVC, jak i stalowy) najkorzystniej kupić u jednego producenta, który pomoże wybrać odpowiednie elementy, bazując na informacjach zawartych w projekcie architektonicznym domu, fot. BLACHOTRAPEZ
Rynny stalowe są bardziej wytrzymałe na uszkodzenia mechaniczne. Ma to znaczenie np. na terenach górskich, gdzie opady śniegu zdarzają się często, a zsuwanie się z dachu ciężkich brył zlodowaciałego śniegu nie należy do sytuacji wyjątkowych. Natomiast o trwałości rynien stalowych, przede wszystkim odporności na korozję, decydują powłoki zabezpieczające i to, jakiej grubości oraz jakości jest sama blacha. Wadą stalowych systemów rynnowych jest to, że mogą być podatne na korozję, szczególnie te najtańsze. Z reguły ocenia się, że rynny stalowe są ładniejsze niż rynny z PVC, ale jest to kwestia indywidualnej oceny. Na pewno montaż rynien stalowych jest bardziej skomplikowany, bo trzeba uważać, by nie uszkodzić powłok zabezpieczających (do cięcia elementów nie można używać np. szlifierki kątowej, wystarczą nożyce).
Jakie są jeszcze rodzaje rynien dostępne w sprzedaży?
W sprzedaży są też rynny z blachy cynkowo-tytanowej, aluminium i miedzi. Jednak te rodzaje rynien są sporadycznie wybierane przez kupujących, przede wszystkim ze względu na wysoką cenę.
Nie ma uniwersalnej zasady. Pod tym względem panuje dowolność i... moda. Przy czym ma to znaczenie jedynie, gdy wybierze się system rynnowy montowany na elewacji, zatem dobrze widoczny. Przyjmuje się, że kolor rynien dobiera się do stylu domu, głównie do koloru dachu i stolarki okiennej, tak aby były w zbliżonym odcieniu (rzadko stosuje się orynnowanie w barwie kontrastowej, chociaż są architekci, którzy uważają, że taki zabieg pozytywnie wpływa na stylistykę budynku). Najczęściej kupowane są zatem rynny szare, antracytowe, czarne i brązowe. I w tych kolorach systemów orynnowania w ofercie rynkowej jest najwięcej. Nie bez znaczenia jest też kolor elewacji.
Rynny i rury spustowe w kolorze dobranym do koloru elewacji i podbitki dachowej stają się praktycznie niewidoczne, fot. RUUKKI
Ostatnio coraz popularniejsze staje się system rynnowy w odcieniu metalicznym, szczególnie gdy dach pokryto jasną blachodachówką.
Jakie kupić rynny: wybieramy kształt rynien
Jeśli chodzi o kształt rynien, powszechne są te półokrągłe. Elementy systemu orynnowania o przekroju prostokątnym (najczęściej w kolorze czarnym lub grafitowym) zdominowały rynek jakiś czas temu i były wybierane przez właścicieli domów nowoczesnych.
Rynny kwadratowe najlepiej wyglądają w domach o charakterze nowoczesnym, fot. BLACHY PRUSZYŃSKI
Oba systemy są tak samo skuteczne, ale można spotkać się z opinią, że rynny kwadratowe trudniej utrzymać w czystości, bo w zakamarkach gromadzi się więcej liści, niż w przypadku rynien półokrągłych (nie zmienia to faktu, że i w jednej, i drugiej wersji przynajmniej raz w roku trzeba rynny wyczyścić).
Autor: Aleksandra Kuśmierczyk, fot. otwierająca: CELLFAST
FAQ Pytania i odpowiedzi
Jakie rynny kupić do domu jednorodzinnego?
Wybór rynien zależy od kilku czynników: rodzaju pokrycia dachowego, kształtu dachu, warunków klimatycznych oraz estetyki budynku. Najczęściej wybierane są rynny stalowe i PVC, które łączą dobrą jakość z przystępną ceną. Do nowoczesnych domów warto rozważyć systemy rynien ukrytych.
Co lepsze: rynny plastikowe czy metalowe?
Rynny plastikowe (z PVC) są lekkie, łatwe w montażu i odporne na korozję, ale mogą ulegać odbarwieniu. Rynny stalowe są bardziej wytrzymałe na uszkodzenia mechaniczne, lecz wymagają starannego montażu i ochrony antykorozyjnej. Wybór zależy od lokalizacji budynku, budżetu oraz oczekiwanej trwałości.
Jakie rynny wybrać na dach płaski, a jakie na dach skośny?
Na dachy skośne stosuje się tradycyjne systemy rynien półokrągłych lub prostokątnych. W przypadku dachów płaskich częściej wykorzystywane są systemy ukryte, np. bezokapowe z maskownicami, które wpisują się w nowoczesne projekty architektoniczne.
Czy warto inwestować w rynny bezokapowe?
Rynny bezokapowe są estetyczne i dobrze sprawdzają się w nowoczesnych domach, jednak wymagają dokładnego zaplanowania na etapie projektu budynku. Ich montaż jest bardziej skomplikowany, a konserwacja trudniejsza, więc warto zlecić to fachowcom.
Jak dobrać kolor rynien do elewacji i dachu?
Najlepiej dopasować kolor rynien do barwy dachu, stolarki okiennej lub elewacji. Najczęściej wybierane są rynny w kolorze czarnym, grafitowym, brązowym lub szarym. W modzie są także metaliczne odcienie, zwłaszcza w domach z nowoczesną blachodachówką.
Czy kształt rynien ma znaczenie?
Pod względem funkcjonalnym zarówno rynny półokrągłe, jak i prostokątne sprawdzają się dobrze. Kwadratowe rynny mogą być nieco trudniejsze do czyszczenia, ale lepiej wpisują się w minimalistyczną architekturę.
Czy wszystkie elementy systemu rynnowego muszą pochodzić od jednego producenta?
Tak. Systemy rynnowe powinny być kompletne i kompatybilne, dlatego zaleca się kupowanie wszystkich elementów (rynien, rur spustowych, haków, kolanek, odpływów itp.) od jednego producenta. Tylko wtedy można mieć pewność szczelności i trwałości połączeń.
Jakie są najtrwalsze rynny?
Do najtrwalszych należą rynny miedziane, cynkowo-tytanowe i aluminiowe, ale są też najdroższe. Dobrze dobrane i zabezpieczone rynny stalowe mogą również służyć przez kilkadziesiąt lat.
Jak obliczyć, ile rynien i rur spustowych potrzebuję?
Najlepiej oprzeć się na projekcie architektonicznym budynku. Można też skorzystać z kalkulatorów rynien dostępnych na stronach producentów, jednak przy bardziej skomplikowanych dachach warto poprosić o pomoc sprzedawcę lub dekarza, by uniknąć błędów.