Wybieramy okna dachowe. Jakie rodzaje są dostępne na rynku?
Wybieramy okna dachowe. Jakie rodzaje są dostępne na rynku?
W naszym kraju inwestorzy decydują się najczęściej na wybudowanie domu z poddaszem użytkowym. Jego niezbędnym elementem są okna dachowe. Nie tylko doświetlają wnętrza, ale także - jako ważny element aranżacyjny - pozwalają stworzyć na najwyższej kondygnacji niepowtarzalny klimat.
Okna dachowe to grupa produktowa dość mocno różniąca się od okien fasadowych. Co prawda jedne i drugie służą temu samemu - umożliwiają dopływ naturalnego światła i świeżego powietrza, a także stanowią ważny element architektoniczny budynku - ale ich konstrukcja i sposób montaż są zupełnie inne.
Przy wyborze należy zwrócić uwagę m.in. na ich parametry termoizolacyjne, sposób otwierania i sterowania. Ważne jest też odpowiednie rozmieszczenie okien na dachu i fachowy montaż.
Okna dachowe - rama, przeszklenia i kołnierz
Najważniejszym elementem konstrukcyjnym, którym różnią się okna dachowe od elewacyjnych, jest kołnierz uszczelniający. Pozostałe, czyli rama i przeszklenia, mają podobną budowę.
O ile ramy okien fasadowych wykonuje się z różnych materiałów - drewna, PVC, aluminium - do produkcji wyrobów montowanych na dachach wykorzystuje się głównie klejone warstwowo drewno, najczęściej sosnowe. Technologia warstwowa gwarantuje dużą wytrzymałość i odporność na paczenie się drewna. W fabryce, na etapie produkcji, jest ono pokrywane bezbarwnym lub białym lakierem.
Do produkcji ram okien dachowych wykorzystuje się przede wszystkim drewno klejone warstwowo. (fot. Okpol)
Mniej popularne są okna plastikowe, z komorowymi profilami usztywnianymi stalą. W sprzedaży dominują wyroby w kolorze białym, ale można też kupić okno z PVC o wyglądzie przypominającym drewno. Ze względu na to, że okno dachowe wystawione jest stale na działanie niekorzystnych warunków atmosferycznych, zewnętrzna część ramy zabezpieczona jest osłoną z blachy aluminiowej, miedzianej bądź cynkowo-tytanowej.
W oknach dachowych stosuje się szyby zespolone. Zewnętrzna wykonana jest ze szkła hartowanego odpornego na uderzenia. Producenci oferują też szyby antywłamaniowe, absorpcyjne, refleksyjne itp.
Wspomniany już kołnierz uszczelniający to element z blachy aluminiowej, który w zestawie ze specjalnym fartuchem do okien dachowych umożliwia prawidłowe odprowadzenie wody opadowej.
Uwaga! Podczas zakupów należy zwrócić uwagę na współczynnik przenikania ciepła całego okna Uw. Im mniejsza jest jego wartość, tym lepiej.
W sprzedaży dostępne są zarówno wyroby o wymaganym obecnie współczynniku Uw, jak i te o znacznie lepszych parametrach - nawet poniżej 0,6 W/(m²·K). Ich zakup wiąże się jednak ze sporym wydatkiem, dlatego warto dokładnie skalkulować opłacalność takiej inwestycji.
Okna dachowe zastąpiły popularne przed laty lukarny, które również służą do doświetlania poddaszy. To dlatego, że są dużo prostsze w montażu i tańsze w wykonaniu (fot. Velux)
Zwolennicy tradycyjnych rozwiązań mogą zdecydować się na nowoczesną, szybką w montażu lukarnę systemową (fot. Velux)
Gdzie i ile umieścić okien dachowych?
Rozmieszczenie okien dachowych jest kwestią indywidualną (zależy m.in. od rozkładu pomieszczeń na poddaszu), ale warto w tej kwestii przestrzegać kilku zasad.
Zasady rozmieszczania okien dachowych:
sporo napisano już tu o zaletach okien dachowych, ale nie należy z tego wyciągnąć wniosku, że powinno się je montować na całej powierzchni dachu. Specjaliści szacują, że odpowiednie doświetlenie pomieszczenia światłem dziennym zapewnią okna, w których powierzchnia szyb równa się kilkunastu procentom powierzchni podłogi w danym wnętrzu. Więcej okien to lepiej doświetlone poddasze, ale jednocześnie kłopoty z przegrzewaniem się najwyższej kondygnacji latem i ze stratami ciepła zimą;
aby uzyskać najbardziej równomierne oświetlenie, lepiej zastosować 2, 3 okna w różnych miejscach, niż jedno duże, o takiej samej powierzchni;
im mniejszy kąt nachylenia dachu, tym okno powinno być dłuższe. Dobierając jego długość należy też zwrócić uwagę, czy po zamontowaniu będziemy mogli przez nie wyglądać - zarówno w postawie stojącej, jak i i siedzącej;
okna połaciowe zakłada się pojedynczo, w parach i sekwencjach - rzędami, jedno nad drugim, albo obok siebie. Trzeba jednak pamiętać, że choć stolarkę montuje się z myślą o odpowiednim doświetleniu wnętrz, to dobrze, gdy rozmieszczenie okien komponuje się z bryłą budynku.
W oknach dachowych, podobnie jak w fasadowych, stosuje się różne zabezpieczenia antywłamaniowe. Jednym z nich jest blokada klamki. (fot. Fakro)
Planując rozmieszczenie okien połaciowych należy zwrócić uwagę nie tylko na to, aby umożliwiały odpowiednie doświetlanie poddasza, ale również dobrze komponowały się z bryłą budynku. (fot. Fakro)
Sposób sterowania oknami dachowymi
Jednym z ważnych kryteriów wyboru okien dachowych jest metoda sterowania nimi.
W sprzedaży są modele obsługiwane:
ręcznie - to najpopularniejsza metoda. Do obsługi okien (i osłon okiennych) zamontowanych na dużej wysokości przeznaczone są specjalne drążki. Teleskopowe elementy mają zazwyczaj długość 120 i 180 cm. Można też nabyć drążki o długości 240 cm;
automatycznie - dzięki napędowi zamontowanemu w oknie, można nim sterować za pomocą łącznika ściennego bądź pilota. Taka obsługa jest bardzo komfortowa. W stolarce sterowanej elektrycznie można też zamontować czujniki deszczu i wiatru. Pozwala to wyeliminować ryzyko, że gwałtowna ulewa wyrządzi szkody na poddaszu.
Uwaga! Jeżeli dom wyposażony jest w system alarmowy, okno można wyposażyć w czujnik alarmujący o wybiciu szyby albo otwarciu skrzydła.
Okno wyposażone w napęd jest znacznie bardziej komfortowe w obsłudze od standardowego, ale ma to swoją cenę. (fot. Fakro)
Kupujemy okna dachowe
Okna dachowe oferowane są w różnych rozmiarach, dostosowanych do typowego rozstawu krokwi i kąta nachylenia dachu. Najpopularniejsze są produkty o wymiarach 78 × 140 cm i 78 × 118 cm. Przy takiej szerokości okna nie trzeba robić wymianu, czyli poprzecznej belki, która stanowi oparcie dla wyciętych krokwi, a wstawia się ją pomiędzy pozostałe krokwie, aby przenosiła obciążenia na krawędziach otworu na elementy konstrukcyjne. W sprzedaży są też modele o niestandardowych wymiarach, ale ich zakup wiąże się z wyższymi kosztami, a montaż jest bardziej skomplikowany.
Ceny okien połaciowych są bardzo zróżnicowane. Wiele zależy od producenta i parametrów termoizolacyjnych. Najtańszy markowy produkt o wymiarach 78 x 140 cm - okno obrotowe, z drewna sosnowego, o współczynniku Uw = 1,2 W/(m²·K) - kupimy za ok. 1000 zł. Za markowy wyrób o współczynniku Uw niższym niż 0,6 zapłacimy nawet blisko 6 tys. zł. Koszt kołnierza uszczelniającego (wraz z dodatkowymi elementami), umożliwiającego prawidłowe odprowadzanie wody deszczowej, to wydatek rzędu 250-300 zł.
Specjalnym typem okien połaciowych są wyłazy dachowe, które montuje się zazwyczaj w pobliżu komina. (fot. Dobroplast)
Zasady montażu okien dachowych
Zamontowanie okna dachowego najlepiej zlecić doświadczonemu fachowcowi. W trakcie prac łatwo o błędy, które mogą skutkować przeciekami, a w konsekwencji zawilgoceniem wnętrza domu. Montaż przeprowadza się zazwyczaj podczas układania pokrycia dachowego lub jego remontu, ale okno dachowe można też wstawić w dowolnym momencie, co wiąże się z koniecznością wykonania w dachu odpowiedniego otworu.
W typowym przypadku - montażu okna o standardowych wymiarach podczas układania pokrycia dachowego - prace zaczyna się od zamocowania do konstrukcji dachowej dolnej i górnej łaty montażowej, na których będzie montowane okno. Po przykręceniu do ościeżnicy kątowników umieszcza się ją w przygotowanym otworze, a nad oknem montuje się rynienkę odwadniającą. Po upewnieniu się, że okno jest osadzone równo, można przystąpić do wypełnienia przestrzeni między ościeżnicą a łatami montażowymi materiałem termoizolacyjnym, a następnie wypełnienia pozostałej przestrzeni wokół okna, między ościeżnicą a krokwiami, materiałem ociepleniowym.
Ucieczce ciepła będzie też zapobiegało ocieplenie ułożone pomiędzy łatami a ościeżnicą. Kolejny krok to montaż kołnierza paroprzepuszczalnego, który zapewnia szczelne połączenie okna z warstwą wstępnego krycia, a także chroni materiał termoizolacyjny przed zawilgoceniem. W ostatnim etapie mocuje się kołnierz uszczelniający z elastycznym fartuchem i układa pokrycie dachowe wokół okna. Po zakończeniu prac należy sprawdzić poprawność funkcjonowania okna.
Dla wprawionego fachowca montaż okna dachowego nie stanowi problemu. Prace można przeprowadzić zaledwie w kilka godzin. (fot. Velux)
Z mediami jestem związany od 20 lat. Bardzo lubię pisać i redagować, starając się dopasować przekaz do konkretnej grupy odbiorców. W AVT Korporacja pracuję od dekady. Początkowo zajmowałem się infrastrukturą sportową, potem budownictwem - w miesięczniku „Budujemy Dom” i w tematycznych dodatkach specjalnych.
Moją największą pasją jest zwiedzanie bliższych i dalszych miejsc, o których piszę na swoim blogu podróżniczym. Poza tym interesuję się tematyką międzynarodową i geografią polityczną. W wolnych chwilach jeżdżę na rowerze, pływam i gram w koszykówkę.
Skomentuj
