Artykuły: Poradnik prawny

Czym jest powierzchnia biologicznie czynna i jak ją obliczyć? Jakie są dotacje na jej powiększenie?

Pojęcie powierzchni biologicznie czynnej nierozerwalnie wiąże się z działką budowlaną. Oznacza teren, na którym rosną drzewa, rośliny ogrodowe i trawnik, a jego wymagana minimalna wielkość określona została w rozporządzeniu. Podpowiadamy, jak obliczyć teren biologicznie czynny na działce z zabudową jednorodzinną i jak dostać dotacje na jego zwiększenie.

Czym jest wskaźnik intensywności zabudowy i jakie ma znaczenie dla inwestora budującego dom?

Jeśli chcecie budować dom, to ze wskaźnikiem intensywności zabudowy zetkniecie się raczej wcześniej, niż później. Nawet jeśli nie lubicie trudnych pojęć, tego nie ignorujcie. A to dlatego, że wskaźnik intensywności zabudowy to jeden z kilku parametrów wskazujących, jakiej wielkości budynek wolno postawić na działce! Jak go obliczyć?

Kto może wejść do domu bez nakazu, kogo musisz wpuścić do mieszkania? Mir domowy i jego naruszenie

Twoje mieszkanie jest twoim azylem i niekoniecznie musisz mieć ochotę gościć w nim każdego. Są jednak sytuacje, w których obca osoba ma prawo wejść i musisz ją wpuścić do mieszkania. To nie tylko komornik i służby, istnieją jeszcze inne przesłanki. Kto zatem może naruszyć mir domowy bez nakazu, a kto może wejść do domu tylko z nakazem? Co grozi za naruszenie miru domowego? Wyjaśniamy przepisy prawa.

Jak segregować odpady budowlane? Zmiany od 2025 r. i ogromne kary za ich nieprzestrzeganie!

1 stycznia 2025 roku weszła w życie nowelizacja ustawy o odpadach, która wprowadza obowiązek segregowania odpadów budowlanych i rozbiórkowych na przynajmniej 6 frakcji. Co to oznacza? Kto musi segregować odpady z budowy oraz remontu i jak? Wyjaśniamy nowe przepisy.

Numer księgi wieczystej zalicza się do danych osobowych - jest wyrok NSA!

Zastanawiasz się, czy ujawnienie numeru księgi wieczystej może przysporzyć ci kłopotów? Od wczoraj to wcale nie jest dyskusyjna kwestia. Wraz z przełomowym wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego z 28 stycznia 2025 roku wiemy już jedno - numer księgi wieczystej to dana osobowa. A stąd wynika cała masa konsekwencji dla właścicieli nieruchomości, administratorów portali internetowych czy urzędników.

Budynek gospodarczy, czyli właściwie co? Definicja, budowa bez pozwolenia, przekształcenie na mieszkalny

Czy budynek gospodarczy można zbudować bez pozwolenia? Jaki budynek gospodarczy można zbudować na zgłoszenie? Czy można w nim zamieszkać? Wyjaśniamy przepisy.

Jak poprawnie obliczyć powierzchnię użytkową na poddaszu? Definicja i wzór, jak to policzyć

Pomieszczenia mieszkalne na poddaszu urządza się pod połaciami dachu skośnego, więc z zasady mają one wysokość, która jest zmienna - maleje w kierunku ścian zewnętrznych. Co utrudnia obliczenie powierzchni użytkowej takich pomieszczeń. Jak zrobić to prawidłowo? Wyjaśniamy na przykładzie.

Odśnieżanie chodnika przy posesji: czy właściciel domu za to odpowiada? Przepisy, obowiązki, kary

Odśnieżanie chodnika przed domem to obowiązek, o którym często zapominają właściciele posesji. A nie jest to martwy przepis! Kary mogą być dotkliwe. Grzywna wynosi 1500 zł. Wyjaśniamy obowiązki związane z odśnieżaniem chodnika przed posesją. Kiedy odpowiada za to właściciel nieruchomości, gmina lub zarządca drogi. Dowiedz się, jakie są konsekwencja za brak odśnieżonego chodnika.

Pozwolenie na budowę 2025: zgłoszenie czy budowa bez formalności? Wyjaśniamy, jak zacząć budowę domu!

Jak uzyskać pozwolenie na budowę domu i kto je wydaje? Wyjaśniamy formalności, które należy dopełnić przed startem budowy domu. Do wyboru mamy dwie opcje: pierwsza to uzyskanie pozwolenia na budowę, druga - zgłoszenie budowy domu. Są też sytuacje, kiedy można budować bez uzyskiwania pozwolenia. Poznaj obowiązujące przepisy w 2024 / 2025 roku. 

Zmiany w podatku od nieruchomości w 2025 r. Dla kogo 10-krotna obniżka?

W październiku rząd przyjął i skierował do Sejmu projekt ustawy wprowadzający zmiany w podatku od nieruchomości. Zmiany mają wejść w życie 1 stycznia 2025 r. Co się zmieni? Kto skorzysta? Wyjaśniamy.

Ruszył bon energetyczny! Złóż wniosek. Można dostać 1200 zł dopłaty

Od sierpnia można składać wnioski o bon energetyczny. Sprawdź, gdzie złożyć wniosek i kto może dostać dopłatę od prądu. Jaka jest wysokość bonu energetycznego w 2024 r.? Wyjaśniamy.

Nowelizacja ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Czy decyzje WZ stracą ważność?

Mam działkę i decyzję o warunkach zabudowy, ale nie zacząłem się budować. Słyszałem, że gminy mają przyjmować jakieś plany ogólne - czy moja wuzetka straci ważność?

Mycie samochodu na posesji - czy to legalne i ekologiczne?

Mycie samochodu w przestrzeni prywatnej, czy to pod blokiem, czy na własnej działce, to czynność, która na pierwszy rzut oka wydaje się być całkowicie nieszkodliwa i legalna. W końcu, co może być złego w dbaniu o czystość własnego pojazdu? Okazuje się jednak, że sprawa nie jest tak prosta, jak mogłoby się wydawać. Legalność i ekologiczność mycia auta na własnej posesji zależy od wielu czynników, w tym od przepisów lokalnych oraz od sposobu, w jaki wykonujemy tę czynność.

Jak prowadzić Elektroniczny Dziennik Budowy? Zmiana w przepisach

Pod koniec stycznia 2023 roku weszła w życie nowelizacja Ustawy - Prawo budowlane, wprowadzająca kilka istotnych zmian w zakresie prowadzenia Dziennika Budowy. Jedną z nich jest możliwość skorzystania z jego elektronicznej wersji - EDB, dostępnej na stronie Głównego Urzędu Nadzoru Budowlanego. Od 2030 roku możliwe będzie korzystanie wyłącznie z Elektronicznego Dziennika Budowy.

WC na działce rekreacyjnej. Jakie musi spełnić wymogi prawne?

Jednym z pierwszych problemów do rozwiązania na działce rekreacyjnej, jest wybór rodzaju toalety, która będzie się na niej znajdować. Temat - wydawać by się mogło - przyziemny, w rzeczywistości może rodzić szereg wątpliwości. Istnieją przepisy regulujące tę kwestię. Poniżej przedstawiamy odpowiedzi na najczęściej pojawiające się pytania.

Czy tabliczka z numerem domu jest obowiązkowa?

Numeracja domów jest niezwykle pomocną informacją ułatwiającą zarówno mieszkańcom, jak i wszelakim służbom odnajdywanie adresów. Jest bardzo istotna dla firm kurierskich i pocztowych, którym umożliwia dostarczanie przesyłek i korespondencji. W sytuacjach awaryjnych, takich jak pożary, wypadki czy nagłe przypadki medyczne, szybka i precyzyjna lokalizacja adresu może być kluczowa dla ratowania życia i mienia.

Palenie liści i gałęzi na działce jesienią 2023 r. Jakie są obowiązujące przepisy?

Jesienią konieczne jest wykonanie licznych prac porządkowych na terenach działek, ogrodów i posesji, co związane jest z opadaniem liści oraz właściwym czasem na przycinanie drzewek i krzewów. Najprostszym rozwiązaniem na pozbycie się liści i gałęzi wydaje się spalenie ich na miejscu. Zanim się za to weźmiemy, warto zapoznać się z obowiązującymi w tej kwestii przepisami tak, aby nie narazić się na mandat.

Wpis w księdze wieczystej - tym sposobem załatwisz go najszybciej

Księga wieczysta zawiera najistotniejsze informacje o nieruchomości, takie jak: jej przeznaczenie, dane właściciela lub użytkownika wieczystego, prawa i roszczenia, ewentualne obciążenia hipoteczne. Kto składa wniosek o wpis do księgi wieczystej? Ile to kosztuje? Jak jest czas oczekiwania?

Legalizacja samowoli budowlanej - zasady

Obecnie, co do zasady, dąży się w pierwszej kolejności do zalegalizowania ewentualnej samowoli budowlanej. Dopiero w drugiej kolejności, jeżeli okaże się to niemożliwe, wydaje się decyzję o nakazie rozbiórki obiektu. Samo pojęcie samowoli budowlanej nie zostało zdefiniowane w przepisach prawa. Jednak zwykle określa się w ten sposób wszelkie naruszenia ustawy Prawo Budowlane. Obecna obowiązuje od 1 stycznia 1995 r. - Ustawy z dnia 7 lipca 1994 roku Prawo budowlane (Tekst jednolity Dz.U. 2023 poz. 682, z późniejszymi zmianami).

Jak napisać pismo z reklamacją do dewelopera?

Mieszkania z rynku pierwotnego to spełnione marzenie wielu z nas. Co jednak zrobić, kiedy jedna ściana jest nieco krzywa, frontowe drzwi nie są idealnie spasowane z ościeżnicą, a gdzieniegdzie widać inne niedociągnięcia? Należy w takim przypadku złożyć pismo do dewelopera z opisem usterek oraz wnioskiem o ich naprawę z tytułu rękojmi.

Kategoria obiektu budowlanego - podział kategorii i ich znaczenie

Określenie kategorii obiektu budowlanego jest niezbędne na etapie zgłaszania projektu budowlanego i wystąpienia o pozwolenie na budowę. Według załącznika do Prawa budowlanego kategorii jest 30. Co oznaczają? Jakie kary grożą za niezgodność kategorii z przeznaczeniem budynku lub za samowolę budowlaną?

Czym jest mapa zasadnicza i co zawiera?

Mapa zasadnicza, nazywana Podstawową Mapą Kraju, należy do Państwowego Zasobu Geodezyjnego i Kartograficznego. Pozyskuje się ją w miejscowym Wydziale Geodezji w Starostwie Powiatowym. Do czego służy mapa zasadnicza i co zawiera? Jak dostosować skalę mapy zasadniczej? Jaki jest jej koszt? 

Inspektor nadzoru budowlanego - co może skontrolować, jakie ma prawa?

Osoby, które zdecydowały się na budowę domu, mogą zostać skontrolowane przez inspektora nadzoru budowlanego w zasadzie w każdej chwili. Czasami do kontroli dochodzi w wyniku donosu sąsiada czy osób postronnych, innym razem jest ona niezbędna, biorąc pod uwagę obowiązujące przepisy prawne dotyczące budowy. Zanim dojdzie do takiego spotkania, warto dowiedzieć się, czego można się spodziewać? Jakie prawa ma inspektor i osoba kontrolowana?

Kontrole nadzoru budowlanego. Jakie prawa ma inspektor, a jakie inwestor?

Każdy budujący dom słyszał o instytucji inspektora nadzoru budowlanego. Większość jednak nie ma z nim nigdy do czynienia. Chociaż zdarza się, najczęściej na wniosek sąsiada, że pojawia się on na budowie. Rozwiewamy wątpliwości co do tego, co należy do zadań inspektora, jakie ma prawa oraz w jaki sposób inwestor może się bronić przed sankcjami, które nadzór budowlany może nałożyć...

Jakie zmiany można dokonać w projekcie?

Architekt dokonujący adaptacji projektu może zmienić bez zgody autora:

Jak zgodnie z prawem przystąpić do rozbudowy domu jednorodzinnego?

Popularnym rozwiązaniem - stosowanym w celu powiększenia powierzchni mieszkalnej - jest rozbudowa domu. W artykule tym podpowiadamy, jakich formalności należy dopełnić przed przystąpieniem do takiej inwestycji.

Stan deweloperski - co jeszcze można zmienić?

Standard, który obejmuje tak zwany stan deweloperski, zależy tak naprawdę od tego, co oferuje deweloper. W polskim prawie nie ma zapisu definicji, która ściśle określałaby, co dokładnie oznacza ten standard. Jeśli stoisz przed wyborem dotyczącym kupna nowego domu lub mieszkania - koniecznie przeczytaj poniższy artykuł! Dowiesz się z niego, na co zwrócić uwagę, decydując się na mieszkanie w stanie deweloperskim, jaki jest koszt wykończenia, czym właściwie jest stan deweloperski i jakie są plusy i minusy takiego rozwiązania?

Obowiązki kierownika budowy

Kierownik budowy, czyli człowiek odpowiedzialny za sposób prowadzenia prac budowlanych i wykonanie ich zgodnie z projektem.

Jaka będzie optymalna powierzchnia domu?

Uznaje się, że dom o powierzchni 120-150 m² (bez garażu) jest wystarczający dla czteroosobowej rodziny.

Czym jest mapa geodezyjna i w jaki sposób możesz ją wykorzystać?

Geodezja to dziedzina, której zadaniem jest ustalenie kształtu i wielkości Ziemi, a także precyzyjnym ustalaniem położenia konkretnych punktów na jej powierzchni. Pomiary terenowe, które są nieodłączną częścią tej nauki, pozwalają na przygotowanie opracowań graficznych w postaci map, które często stanowią niezbędne dokumenty, aby zgodnie z literą prawa zagospodarować teren czy też eksploatować istniejące już budowle. Co należy wiedzieć o mapach geodezyjnych i kiedy pomiary wykonane przez geodetów są wymagane? O tym w kolejnych częściach artykułu.

Czy warto kupić działkę z budynkiem do rozbiórki?

Rozważamy nabycie działki, na której stoi budynek do rozbiórki. Czy opłaca się kupić taką nieruchomość?

Odstąpienie od umowy czy wykonanie zastępcze - które rozwiązanie lepsze?

Wezwanie skierowane do wykonawcy nie przyniosło rezultatu. Pomimo upływu wyznaczonego terminu nadal wykonuje on prace w sposób wadliwy lub sprzeczny z umową. Jakie uprawnienia przysługują inwestorowi?

Co to jest opłata adiacencka, kogo dotyczy i jak się przed nią bronić?

Coraz większa liczba właścicieli nieruchomości skarży się na konieczność uiszczania opłaty adiacenckiej, ustalonej przez gminę oraz sankcje w przypadku jej niezapłacenia. Oznaczają one bowiem ryzyko egzekucji administracyjnej, polegającej, np. na zajęciu wynagrodzenia za pracę. Co to jest opłata adiacencka, kogo dotyczy i jak się przed nią bronić?

Nowe Warunki Techniczne 2021 - ewolucja czy rewolucja?

Cieplejsze ściany, drzwi czy okna - to najłatwiej zauważyć, czytając nową wersję rozporządzenia w sprawie warunków technicznych. Jednak jeszcze ważniejsze jest tak naprawdę obniżenie limitu zużycia energii przez budynek. Bo w praktyce bardzo trudno będzie go osiągnąć bez wentylacji z odzyskiem ciepła albo wykorzystania OZE.

Obowiązki inspektora nadzoru inwestorskiego

W zasadzie należałoby napisać "inspektorzy nadzoru inwestorskiego", ponieważ może być ich kilku. W wypadku, w którym występuje konieczność ustanowienia kilku inspektorów o różnych specjalnościach, prawem (i obowiązkiem) inwestora jest wyznaczenie jednego z nich jako koordynatora ich czynności na budowie.

Które obiekty budowlane nie wymagają pozwolenia na budowę?

Nie wszystkie obiekty budowlane, jakie chcemy usytuować w otoczeniu domu, wymagają uzyskania pozwolenia na budowę. Nie oznacza to jednak, że działkę, która jest naszą własnością, możemy zagospodarować w dowolny sposób. W przypadku każdej budowy, nawet wiaty - należy brać pod uwagę przepisy techniczno-budowlane oraz sprawdzić, czy planowane prace nie wymagają zgłoszenia odpowiedniemu organowi.