Jak znajdziemy już wymarzone miejsce pod dom lub chcemy kupić mieszkanie, konieczne jest sprawdzenie kilku „parametrów” nieruchomości oraz zweryfikowanie, czy osoba „podająca się” za właściciela nieruchomości rzeczywiście nią jest. Jak to zrobić? Zazwyczaj nie obędzie się bez sprawdzenia księgi wieczystej nieruchomości - podstawowego źródła informacji o jej stanie prawnym, w tym stanie własności. Obecnie księgi wieczyste prowadzone są dla przeważającej większości nieruchomości.
Księgi wieczyste to publiczny, jawny rejestr pokazujący stan prawny nieruchomości. Prowadzą je sądy rejonowe. Każda nieruchomość powinna mieć własną księgę wieczystą, która ma niepowtarzalny numer. Elektroniczny numer księgi wieczystej składa się z trzech sekcji, oddzielonych ukośnikami. Pierwsze cztery znaki to kod wydziału ksiąg wieczystych, potem mamy ośmiocyfrowy numer księgi i na końcu cyfrę kontrolną.
Jakie informacje zawiera księga wieczysta?
W księdze wieczystej znajdziemy informacje dotyczące:
- położenia nieruchomości (adres, numer działki),
- jej przeznaczenia (np. lokal mieszkalny),
- informacje o metrażu,
- dane jej właściciela.
Jak czytać i co zawierają poszczególne działy księgi wieczystej? W księdze wieczystej sprawdzimy, czy osoba sprzedająca dom lub działkę rzeczywiście jest jej właścicielem. Jeśli w księdze figuruje np. pięciu właścicieli, to każdy z nich musi stanąć do notarialnej umowy kupna-sprzedaży nieruchomości.
W dziale trzecim księgi wieczystej wpisywane są informacje o obciążeniach, np. służebnością drogi koniecznej, w czwartym o hipotekach. Służebności i hipoteki są przypisane do nieruchomości i przechodzą na jej kolejnego właściciela. Jeśli sprzedający działkę wziął pod jej hipotekę kredyt, to jego dług wraz z gruntem może przejść na kupującego.
Jak sprawdzić księgę wieczystą za darmo?
Chcąc zapoznać się z treścią, musimy najpierw zdobyć numer księgi wieczystej. Najprościej oczywiście zapytać właściciela nieruchomości. Możemy zwrócić się też do Powiatowego Ośrodka Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej (zwanego czasami „Katastrem Nieruchomości”). Tam po podaniu numeru działki i jej położenia (czasami wraz z imieniem i nazwiskiem właściciela) poznamy numer księgi wieczystej, która obejmuje interesujący nas grunt.
Jeśli mamy numer księgi wieczystej to jej sprawdzenie jest bardzo proste. Za darmo i od ręki możemy skorzystać z państwowego systemu Elektronicznych Ksiąg Wieczystych. Wystarczy wejść na prowadzony przez Ministerstwo Sprawiedliwości portal: ekw.ms.gov.pl. Klikamy link „Przeglądanie księgi wieczystej” i bezpłatnie zapoznajemy się z jej zawartością.
Ile kosztuje odpis księgi wieczystej?
Jeśli chcielibyśmy uzyskać oficjalny odpis księgi wieczystej, trzeba zapłacić w zależności od jego rodzaju i tego, czy odbieramy go przez Internet czy w urzędzie, koszt od 20 do 60 zł.
Jak sprawdzić księgę wieczystą, jeśli nie znamy jej numeru?
Z treścią księgi wieczystej można się zapoznać nawet bez znajomości jej numeru. Są na to dwa sposoby. Pierwszy - oficjalny i za darmo. Znając lokalizację nieruchomości (jej adres czy numer działki) należy odwiedzić właściwy ze względu na jej położenie sąd rejonowy. W sądzie zwracamy się do wydziału ksiąg wieczystych. Żeby uzyskać wgląd do księgi wieczystej, musimy mieć uzasadniony interes prawny - mogą to być np. sprawy spadkowe, albo wola nabycia nieruchomości.
Jak sprawdzić numer księgi wieczystej w Internecie? Opcja płatna
W Internecie znajdziemy wiele prywatnych wyszukiwarek, które odpłatnie udostępniają numery ksiąg wieczystych po podaniu adresu nieruchomości czy numeru działki. Nie jest to działalność nielegalna, choć można się zastanawiać, w jaki sposób te firmy pozyskały udostępniane dane i dlaczego zwykle są zarejestrowane gdzieś daleko, na Seszelach lub w USA. Niemniej jednak, po podaniu adresu nieruchomości i wpłaceniu 30-40 zł można uzyskać numer księgi wieczystej. Potem pozostaje przejrzeć daną księgę na portalu Ministerstwa Sprawiedliwości.
Fot. otwierająca: Adobe Stock