Czy wiesz, kto ma prawo wejść do twojego mieszkania lub domu bez nakazu i tym samym naruszyć mir domowy? Wyjaśniamy, kogo musisz wpuścić do mieszkania, a komu nie trzeba otwierać drzwi i jakie są konsekwencje prawne naruszenia miru domowego.
Czy jest mir domowy? Definicja
Mir domowy jest prawem do niczym niezakłóconego korzystania ze swojej nieruchomości i zamieszkiwania w niej lub przebywania (dom, mieszkanie, lokal, ogrodzona działka). Dotyczy to zarówno właściciela nieruchomości, jak i lokatorów w niej przebywających, którzy mają do niej prawo dostępu. Mir domowy odnosi się nie tylko mieszkańców, ale także nietykalności samej nieruchomości. Jest to ochrona przed niepowołanymi osobami, która wynika bezpośrednio zarówno z prawa karnego, jak i cywilnego.
Co grozi za zakłócanie miru domowego?
Prawo jasno stanowi o konsekwencjach naruszenia miru domowego. To przestępstwo, podlegające surowej karze. Wytyczne ujęte są w Kodeksie karnym w Art. 193.
"Kto wdziera się do cudzego domu, mieszkania, lokalu, pomieszczenia albo ogrodzonego terenu albo wbrew żądaniu osoby uprawnionej miejsca takiego nie opuszcza, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.".
W praktyce ściganie jest następstwem złożenia wniosku przez osobę pokrzywdzoną i dotyczy nie tylko bezprawnego wtargnięcia na teren nieruchomości, ale również niezastosowania się do żądania jej opuszczenia. Nawet jeśli osoba została przez nas zaproszona, możemy wymagać od niej opuszczenia domu w sytuacji, kiedy nie podoba nam się jej zachowanie. Jeśli odmówi, możemy zadzwonić na policję i zgłosić zachowanie niezgodne z prawem.
Gdzie zgłosić naruszenie miru domowego?
Naruszenie miru domowego zawsze zgłasza się na najbliższym komisariacie policji. Należy też złożyć wniosek o ścigane. Ciekawostką jest, że poszkodowany ma aż 5 lat od popełnienia czynu na złożenie zgłoszenia. Po zgłoszeniu wkraczają organy ścigania, które wnoszą akt oskarżenia do sądu.
Nie każdego trzeba wpuścić do mieszkania!
Znajomość prawa nie jest obligatoryjna, jednak warto uczulić się na sytuacje, które mogą zagrażać nam nie tylko zakłóceniem naszego spokoju, ale także w skrajnych przypadkach zaważyć na naszym bezpieczeństwie. Zatem kogo musimy wpuścić, a komu możemy odmówić otwarcia drzwi?
Nie musimy wpuszczać do domu listonosza, ponieważ może on pozostawić awizo w skrzynce. Pracownika elektrowni lub gazowni w celu kontroli instalacji, wynikającej z podejrzenia kradzieży mediów musimy wpuścić do mieszkania lub domu wtedy, kiedy podpisane umowy o dostawę mediów zawierają stosowne zapisy. Ponadto wizyty dotyczące odczytu liczników powinny być poprzedzone stosownym zawiadomieniem, zamieszczonym na przykład na drzwiach wejściowych do budynku wielorodzinnego lub zawiadomieniem do skrzynki pocztowej.
Jeśli policja puka do drzwi domu w celu pouczenia na skutek zakłócenia ciszy nocnej albo innych hałasów po godzinie 22.00, nie musimy wpuścić funkcjonariuszy. Może się to wiązać oczywiście z wezwaniem na komendę w celu złożenia wyjaśnień i mandatem. Policjant może też pouczyć nas przez zamknięte drzwi, jeśli odpowiadamy na jego pytania.
Czym jest nakaz wejścia do mieszkania?
Postanowienie prokuratora lub nakaz sądowy są dokumentami, które obligują służby do wejścia do lokalu bez zgody właściciela. Dokumenty te są wynikiem decyzji prokuratury lub sądu i właściciel mieszkania nie może po ich okazaniu odmówić służbom wejścia do mieszkania lub domu.
Kto ma prawo wejść bez nakazu do mieszkania?
Istnieje kilka wyjątków od reguły, kiedy to osoby obce bez nakazu mogą wejść na teren posesji, mieszkania albo domu. Są to:
- Funkcjonariusze straży leśnej, straży granicznej, rybackiej i łowieckiej - mogą wejść do mieszkania bez nakazu w sytuacji, kiedy istnieje podejrzenie popełnienia przestępstwa i poszukiwania dowodów. Podobnie sprawa ma się ze skarbówką.
- Służby sanitarne i sanepid - wejście do domu musi być uzasadnione realnym zagrożeniem. Wtedy służby mogą wejść do mieszkania bez nakazu.
- Pracownicy agencji ochrony - mogą wejść tylko w sytuacji, kiedy uruchomi się alarm, a my nie odwołamy interwencji.
- Pracownik administracji lub spółdzielni - powinniśmy wpuścić do mieszkania w razie podejrzenia awarii, wywołującej szkodę. W przypadku odmowy może wrócić z funkcjonariuszem policji do mieszkania i żądać otworzenia drzwi.
Kiedy policja może wejść do mieszkania i je przeszukać?
Policja ma prawo wejść bez nakazu do mieszkania w nocy i o każdej porze dnia wtedy, kiedy istnieje ryzyko zniszczenia śladów przestępstwa, zagrożenia życia, zaistnienia przemocy domowej, podejrzenia znalezienia rzeczy mogących stanowić dowód w sprawie lub przesłanek do pobytu w mieszkaniu osoby poszukiwanej. W takich sytuacjach mamy obowiązek wpuścić policję do domu. Funkcjonariusze jednak muszą być umundurowani i okazać legitymacje służbowe. Nakaz dostarczany jest w terminie późniejszym (do 7 dni). Przeszukanie mieszkania zawsze musi odbywać się w godzinach od 6 rano do 22 wieczorem.
W pozostałych przypadkach policja nie może wejść do mieszkania w celu jego przeszukania bez nakazu.
Czy jest obowiązek wpuszczenia straży miejskiej na posesję i do domu? Kontrole kotłów!
Mamy obowiązek wpuścić do naszego mieszkania i na teren posesji bez nakazu straż miejską tylko w jednej sytuacji, mianowicie rutynowej kontroli jakości powietrza i palenisk, wynikającej z wojewódzkiej uchwały antysmogowej. Wizyta może być również skutkiem zgłoszenia przez sąsiada podejrzenia spalania materiałów szkodliwych dla środowiska i zdrowia. Jeśli natomiast to my zauważyliśmy nieprawidłowości w okolicy, można zgłosić ten fakt pod numerem telefonu 986.
Czy musimy wpuścić komornika do mieszkania?
Komornik może wejść do mieszkania czy domu celem dokonania egzekucji mienia wbrew woli właściciela lub lokatora tylko w sytuacji okazania identyfikatora i nakazu sądowego. Egzekucja powinna odbywać się wyłącznie w dni robocze poza godzinami nocnymi. Jeśli nie wpuścimy komornika, wróci i może mu towarzyszyć policja.
W jakich sytuacjach straż pożarna może wejść do domu?
Straż pożarna ma prawo wejść do lokalu w celu ochrony lub ratowania zdrowia i życia ludzi. Służby te mogą wejść do domu bez nakazu, a my bezwarunkowo musimy wpuścić do domu straż pożarną o każdej porze dnia i nocy. Najczęściej takie odwiedziny wynikają z zawiadomienia o ryzyku zaistnienia pożaru.
Czy pracodawca ma prawo wejść do mieszkania pracownika i skontrolować pracę zdalną?
Praca zdalna jest już znakiem naszych czasów. Pracodawcy stosują rozmaite formy nadzoru i do najczęściej wymienianych należą codzienne raporty. Zdarzają się jednak sytuacje, kiedy pracodawca ma powody, aby nie ufać pracownikowi i podejrzewać, że zlecona praca nie jest wykonywana w umówionych godzinach. Aż kusi, żeby jechać i skontrolować. Czy może? Na stronie portalu Infor.pl czytamy, że pracodawca ma prawo przeprowadzić kontrolę w miejscu pracy zdalnej pracownika, ale tylko za jego zgodą. Reasumując, jeśli pracownik nie wpuści pracodawcy do mieszkania, ten nie ma żadnych prawnych umocowań, aby do niego wejść.
Kiedy właściciel może wejść do wynajmowanego mieszkania?
Właściciel może wejść do swojego lokalu za zgodą najemcy mieszkania w kilku przypadkach, na przykład wtedy, kiedy konieczne jest przeprowadzenie prac konserwatorskich albo chce umownie wizytować lokal. Istnieje tylko jedna sytuacja, kiedy właściciel może pod nieobecność lokatora wejść do mieszkania. Mianowicie chodzi o awarię, która wywołuje szkodę lub skutkuje bezpośrednim ryzykiem powstania szkody. Właściwy zapis można znaleźć w art. 10 ustawy o ochronie praw lokatorów. Jeśli natomiast najemca mieszkania zalega z opłatami, właściciel może dochodzić swoich praw wyłącznie na drodze procesu cywilnego.
Uparty sąsiad. Co zrobić, kiedy wejdzie na posesję bez naszej zgody?
Sąsiad nie może wejść na teren obcej posesji bez zgody jej właściciela lub decyzji starosty. Każde wtargnięcie można, a wręcz należy zgłosić na policji dla własnego bezpieczeństwa. Wyjątek stanowi brak polubownego załatwienia konieczności wykonania robót budowlanych.
Abonament RTV. Czy musimy wpuszczać do mieszkania kontrolera?
Sporo kontrowersji narosło wokół kontroli rejestracji odbiorników w kontekście płatności abonamentu RTV. Rozwiewamy wątpliwości. Nie musimy wpuszczać listonoszy i kontrolerów Poczty Polskiej do swojego mieszkania. Nie mają prawa wstępu do domu bez zgody właściciela. Wystarczy grzecznie odmówić, a odmowa nie wiąże się z żadnymi konsekwencjami prawnymi.
Kto jeszcze może wejść do twojego domu bez twojej zgody?
Korzystanie z domu jest naszym przywilejem i tak naprawdę poza wymienionymi wyżej przypadkami nie ma innych, w których musimy wpuścić obcą osobę do naszego mieszkania bez nakazu. To działa w dwie strony. My też nie możemy wejść bez zaproszenia, tym bardziej do cudzego zamkniętego mieszkania lub na posesję. Tylko niektóre służby mają do tego bezwzględne prawo.
Uważaj, kogo wpuszczasz do domu! Jak ustrzec się przed przestępcami?
W mediach codziennie słyszymy, że ktoś może chcieć wejść do domu w celu popełnienia przestępstwa, oszustwa lub kradzieży. Dostanie się do domu, szczególnie zamieszkiwanego przez osoby starsze i ufne nie jest takie trudne, dlatego warto uczulić szczególnie rodziców i dziadków, na co powinni zwracać uwagę i jak zabezpieczyć się przed takimi sytuacjami. Stosujmy się wszyscy do poniższych zasad, a będzie nam się żyło bezpieczniej.
- Już wiesz, kogo nie musisz wpuszczać do mieszkania - przekaż te informacje rodzinie.
- Jeśli do drzwi puka funkcjonariusz, pracownik administracji lub gazowni - zawsze żądaj okazania dokumentów do weryfikacji. Koniecznie zadzwoń do instytucji i zapytaj, czy przysłali pracownika.
- Kup dziadkom i rodzicom zapornicę do drzwi - będą mogli uchylić drzwi i poprosić o dokumenty do weryfikacji, a łańcuch będzie stanowił opór przed wejściem do środka.
- Drzwi wejściowe zawsze powinny być zamknięte na zamek lub klucz w czasie obecności domowników.
- Zainstaluj kamery na zewnątrz, jeśli mieszkasz w domu.
Mir domowy: podsumowanie
Spokoju we własnym domu nic nie zastąpi. Mamy prawo do niezakłóconego korzystania z domu i poza wyjątkowymi sytuacjami do naszego mieszkania mogą wejść tylko osoby, które sami zaprosimy. Warto o tym pamiętać, kiedy słyszymy pukanie do drzwi.
Fot. otwierająca: Adobe Stock
Skomentuj
