- Z czego się robi silikaty i beton komórkowy?
- Jaki jest dostępny asortyment na rynku betonu komórkowego i silikatów?
- Czym charakteryzują się beton komórkowy i silikaty?
- Zastosowanie betonu komórkowego i silikatów w ścianach zewnętrznych
- Zastosowanie betonu komórkowego i silikatów wewnątrz budynku
- Inne zastosowania betonu komórkowego i silikatów
Czy dwa tak różne pod względem właściwości wyroby mogą równie dobrze spełniać funkcję budulca na ściany naszego domu? To pytanie zadaje sobie wielu inwestorów. Z pewnością w podjęciu właściwej decyzji pomoże bliższe zapoznanie się z charakterystyką i własnościami obydwu materiałów.
Z czego się robi silikaty i beton komórkowy?
Wyroby silikatowe i beton komórkowy produkowane są z niemal identycznych surowców, jednak odmienne technologie wytwarzania sprawiają, że otrzymujemy materiały o zupełnie innych właściwościach. W obu przypadkach podstawowe składniki to wapno, piasek i woda (tylko niektóre odmiany betonu komórkowego - tzw. beton komórkowy ciemny - wytwarzane są z dodatkiem popiołu i cementu).
Wyroby silikatowe powstają w procesie formowania masy piaskowo-wapiennej na prasach, następnie poddawane są autoklawizacji w atmosferze pary wodnej i dojrzewaniu. Dzięki sprasowaniu cząsteczek materiału i wiążącym właściwościom wapna uzyskuje się wyrób o wysokiej wytrzymałości. Przy produkcji betonu komórkowego do masy wapienno-piaskowej dodawany jest środek porotwórczy, powodujący podczas autoklawizowania pęcznienie wsadu, który kilkakrotnie zwiększa swoją objętość. Spieniony blok poddawany jest cięciu na wymagane wymiary i po okresie dojrzewania staje się gotowym do sprzedaży wyrobem.
Asortyment
Wyroby silikatowe oferowane są w formie bloczków pełnych lub drążonych, cegieł zwykłych i elewacyjnych, kształtek wentylacyjnych i nadprożowych. Technologia produkcji silikatów pozwala na uzyskanie dużej dokładności wymiarowej (w granicach 1 mm), zatem do łączenia elementów można używać cienkowarstwowych zapraw klejowych.
Dostępne są również materiały ścienne z ukształtowanymi na ścianach bocznych wpustami i wypustami, co pozwala nie tylko na wyeliminowanie konieczności nakładania zaprawy na spoiny pionowe, ale ułatwia również uzyskanie równej i gładkiej powierzchni ściany. Elementy ścienne wytwarzane są w dwóch typoszeregach wymiarowych, bazujących na wymiarach cegły znormalizowanej (długość 25 cm, wysokość 6,5 cm) lub wymiarach modularnych (długość 38 cm, wysokość 19 cm).
Materiały z betonu komórkowego to głównie bloczki i płytki oraz uzupełniający asortyment nadproży i stropów. Bloczki wykorzystywane są do budowy ścian zewnętrznych i wewnętrznych o grubości 12-40 cm, natomiast płytki stosuje się przy pracach wykończeniowych. Typowe wymiary (długość x wysokość) bloczków wynoszą 49 x 24 cm lub 59 x 24 cm, ale produkowane są również elementy o wymiarach modułowych, wysokości 20 cm. Podobnie jak silikaty, wyroby z betonu komórkowego charakteryzują się dużą dokładnością wymiarową, co pozwala na użycie do ich łączenia zapraw cienkowarstwowych.
Charakterystyka betonu komórkowego i silikatów
W potocznej opinii silikaty, nazywane również wyrobami wapienno-piaskowymi, to materiał wytrzymały, ciężki ale o niskiej ciepłochronności. Natomiast beton komórkowy postrzegany jest jako lekki, ciepły lecz o znikomej wytrzymałości. Ta uproszczona charakterystyka nie oddaje w pełni wszystkich własności obu materiałów, a przede wszystkim nie określa optymalnych dla nich zastosowań.
Duża masa objętościowa wyrobów silikatowych, postrzegana jako wada przy transporcie i murowaniu, wpływa korzystnie na zdolność do tłumienia hałasu, a jednocześnie zapewnia stabilne warunki cieplne wewnątrz domu. W takiej ścianie ciepło akumuluje się, co sprawia, że gromadzi i utrzymuje ona energię nie tylko pochodzącą z systemu ogrzewania, ale i z innych źródeł (nasłonecznienie, przebywające wewnątrz osoby, oświetlenie), a dom wolno się wychładza.
Istnieją jednak sytuacje, w których wysoka akumulacyjność ciepła może być cechą niekorzystną - np. w często lecz na krótko odwiedzanym domku rekreacyjnym, gdzie długo będziemy czekać aż nagrzeją się wyziębione mury.
Beton komórkowy, zwłaszcza w ścianie jednowarstwowej, ma dużo mniejszą zdolność do akumulacji ciepła. Decyduje o tym nie tylko jego mniejsza masa objętościowa, ale także średnia temperatura wewnątrz przegrody - w ocieplonej ścianie z silikatu jest ona zbliżona do panującej wewnątrz domu, natomiast w jednowarstwowej ścianie z betonu komórkowego odpowiada mniej więcej połowie różnicy temperatur na zewnątrz i wewnątrz budynku.
Oba omawiane materiały cechuje wytrzymałość na ściskanie całkowicie wystarczająca do wznoszenia ścian konstrukcyjnych w domach jednorodzinnych. Jednak budując z lekkich odmian betonu komórkowego trzeba zwrócić uwagę na dopuszczalne naciski jednostkowe przy obciążeniach punktowych - np. w miejscach słupów czy osadzenia belek stropowych. W takich miejscach należy układać tzw. poduszkę, betonową lub ceglaną, która rozłoży obciążenie na większą powierzchnię.
Porównanie parametrów betonu komórkowego i silikatów | ||
Parametry | Beton komórkowy | Silikaty |
masa objętościowa | 400-700 kg/m3 | 1400-1800 kg/m3 |
wytrzymałość na ściskanie | 1,5-4 MPa | 10-30 MPa |
paroprzepuszczalność względna µi | 5,7 | 8,10 |
izolacyjność akustyczna | średnia | bardzo dobra |
akumulacja ciepła | niska | wysoka |
nasiąkliwość | do 40% | do 15% |
mrozoodporność | względna | całkowita |
stabilizacja wilgotności powietrza | niska | wysoka |
Beton komórkowy, zależnie od odmiany, uzyskuje różne parametry cieplne; właśnie one w dużej mierze decydują o jego przeznaczeniu. Z odmian lekkich 400 i 500 można stawiać ściany jednowarstwowe o grubości w granicach uzasadnionych ekonomicznie (do ok. 40 cm), uzyskując przenikalność cieplną zbliżoną do wymaganej dla ścian ocieplanych (ok. 0,3 W/m2•K). Ściany z wyrobów silikatowych wymagają natomiast ocieplenia izolacją grubszą niż 12 cm.
Dość poważnym ograniczeniem w stosowaniu betonu komórkowego jest jego duża nasiąkliwość, dlatego nie powinien on być wykorzystywany w częściach budynku znajdujących się poniżej poziomu gruntu. Z tą cechą wiąże się również jego ograniczona mrozoodporność. Choć w warunkach normalnego użytkowania wchłaniana woda nie wypełnia całkowicie porów w jego strukturze i w razie zamarznięcia nie powoduje rozsadzenia, jednak w przypadku całkowitego długotrwałego nawodnienia zamarznięty beton komórkowy ulegnie uszkodzeniu.
Duża objętość porów sprawia też, że beton komórkowy, który zamoknie, długo wysycha. Jeśli tak zamoczoną ścianę pokryjemy następnie ociepleniem o niskiej paroprzepuszczalności - np. płytami styropianowymi - mogą wyniknąć z tego poważne kłopoty. Przy ograniczonej zdolności odprowadzenia wilgoci na zewnątrz będzie ona wnikać do wnętrza domu.
Zastosowanie w ścianach zewnętrznych
Oba materiały mają swoje wady i zalety, zatem o ich wyborze powinny decydować najistotniejsze wymagania użytkowników. Nie bez znaczenia jest również koszt budowy, jednak przy porównywaniu wydatków należy brać pod uwagę stan wykończenia ściany w określonej technologii oraz możliwą do uzyskania ciepłochronność. Ściany zewnętrzne z silikatów muszą być budowane jako warstwowe, z izolacją cieplną z wełny lub styropianu, w wersji dwu- lub trójwarstwowej.
Elementy z betonu komórkowego umożliwiają natomiast postawienie ściany jednowarstwowej, której ciepłochronność będzie ściśle zależeć od grubości i odmiany użytych bloczków. Z betonu komórkowego można również budować ściany z ociepleniem - najczęściej jako dwuwarstwowe - wówczas własności ciepłochronne samego betonu odgrywają mniejszą rolę.
Ponieważ w wykonanej z silikatów ścianie dwu- lub trójwarstwowej materiał ten pełni jedynie rolę konstrukcji nośnej, jego grubość można ograniczyć do niezbędnego minimum określonego wymogami sztywności i nośności ściany. Z reguły w domach jednorodzinnych wystarczająca grubość ścian nośnych to 15-18 cm. Natomiast warstwa ociepleniowa nie powinna mieć grubości mniejszej niż 12 cm, bo tylko wtedy można uzyskać wymaganą przenikalność cieplną U poniżej 0,3 W/(m2•K).
Przy trójwarstwowej budowie przegrody można ułożyć nawet 20 cm izolacji, co pozwoli na uzyskanie ciepłochronności na poziomie U = 0,2 W/(m2•K), ale najczęściej stosuje się izolację o grubości 14-16 cm. W ścianie dwuwarstwowej - mimo że niektórzy producenci systemów ociepleniowych dopuszczają stosowanie izolacji grubości powyżej 12 cm - jest to jednak dosyć ryzykowne. Jeśli zależy nam na uzyskaniu wyższej ciepłochronności, lepiej zdecydować się na ścianę trójwarstwową. W obu technologiach jako ocieplenie można stosować zarówno wełnę mineralną, jak i styropian, z tym że w przypadku ściany trójwarstwowej użycie wełny wymaga utworzenia pustki wentylacyjnej pomiędzy elewacją a ociepleniem.
Budowa ścian z ociepleniem eliminuje - pod warunkiem prawidłowego wykonania - możliwość wystąpienia mostków cieplnych, co zapewnia równomierną ciepłochronność całej powierzchni ścian zewnętrznych.
Bloczki z betonu komórkowego, przeznaczone do stawiania ścian jednowarstwowych, umożliwiają uzyskanie ciepłochronności na poziomie ok. 0,3 W/m2•K przy grubości muru 36-40 cm. Taka ściana jest jednak niejednorodna pod względem cieplnym, gdyż umieszczone w niej elementy konstrukcyjne - nadproża, wieńce stropowe - zmniejszają ciepłochronność w miejscach osadzenia. Również spoiny elementów mogą, teoretycznie, być przyczyną występowania mostków cieplnych.
W praktyce problem ten eliminuje zastosowanie zaprawy cienkowarstwowej lub ciepłochronnej. Przy budowie ściany jednowarstwowej trzeba więc zwracać szczególną uwagę na dodatkowe ocieplenie elementów konstrukcyjnych oraz unikać wykonywania głębokich bruzd w ścianach zewnętrznych (np. pod rury kanalizacyjne), gdyż w tych miejscach wskaźnik ciepłochronności znacznie się obniży.
Problem mostków cieplnych praktycznie nie występuje, jeśli wznosimy z betonu komórkowego ścianę dwuwarstwową. Jej ocieplenie może być cieńsze, niż w przypadku zastosowania elementów silikatowych; mimo to uzyskamy ciepłochroność na tym samym poziomie. W praktyce jednak stosuje się warstwy ocieplenia grubości 8-10 cm przy grubości ściany nośnej 24 cm, co pozwala na uzyskanie ciepłochronności U = 0,25-0,27 W/(m2•K).
Zastosowanie wewnątrz budynku
Wewnętrzne ściany nośne i działowe nie muszą spełniać wymogu dobrej ciepłochronności, istotne natomiast jest, by zapewniały wysoką izolacyjność akustyczną, a także - miały dużą wytrzymałość, zarówno na ściskanie, jak i na obciążenia związane z mocowaniem do nich ciężkich przedmiotów. Dla takich zastosowań odpowiedniejsze niż beton komórkowy (zwłaszcza lekkie jego odmiany) będą wyroby silikatowe.
Przykładowo, izolacyjność akustyczną na poziomie 42 dB można w przypadku silikatów uzyskać już przy grubości ścianki wynoszącej 8 cm, gdy przy użyciu betonu komórkowego wymagałoby to wzniesienia ściany przynajmniej dwa razy grubszej. Podobne problemy może sprawiać zamocowanie ciężkich szafek na ściance z lekkiej odmiany betonu komórkowego; przyczyną będzie tu słabe umocowanie elementów kotwiących w dość miękkim materiale. Jednak nie w każdym przypadku murowanie ścian wewnętrznych z silikatów będzie najlepszym rozwiązaniem.
Jest to bowiem materiał ciężki, w związku z czym wymaga wcześniejszego zaprojektowania odpowiednich wzmocnień w konstrukcji stropu. Kłopotliwe, ze względu na twardość elementów silikatowych, może być również wycinanie w nich bruzd instalacyjnych, szczególnie jeśli przewidujemy pokrycie ścian tynkiem cienkowarstwowym, pod którym nie można ukryć kabli instalacji elektrycznej.
Inne zastosowania
Wyroby silikatowe czy z betonu komórkowego to nie tylko materiały ścienne ale także produkty wykorzystywane przy wykonywaniu innych elementów budynku. Kształtki wentylacyjne z silikatów umożliwiają postawienie gładko wewnątrz wykończonych, pojedynczych lub zgrupowanych kanałów wentylacyjnych.
Cienkie płytki elewacyjne wykorzystuje się do wykańczania np. cokołów domu, a także jako okładziny na tarasach bądź słupkach ogrodzeniowych. Dostępne są również prefabrykowane elementy nadproży, eliminujące konieczność deskowania. Elementy z betonu komórkowego w postaci płytek grubości 5-10 cm wykorzystuje się z kolei powszechnie przy obmurowywaniu wanien, brodzików czy kuchni wyspowych.
Płytki te łatwo przycinać piłą do drewna do wymaganych wymiarów, a ich równa i gładka powierzchnia ułatwia wykończenie tynkiem czy okładziną ceramiczną. W systemach budowlanych z betonu komórkowego wykorzystywane są też prefabrykowane zbrojone nadproża oraz płyty stropowe.
PODSUMOWANIE
By dokonać właściwego wyboru pomiędzy silikatami a betonem komórkowym, należy dokładnie sprecyzować swoje oczekiwania.
- Jeśli szczególnie zależy nam na czasie, szybciej wzniesiemy jednowarstwową ścianę z dużych i lekkich bloczków betonowych, uzyskując przy tym ciepłochronność porównywalną do ściany dwuwarstwowej z silikatów.
- Silikatowa przegroda trójwarstwowa, oprócz dobrych i stabilnych warunków cieplnych wewnątrz budynku, zapewni mu doskonałą izolacyjność akustyczną. Budowa takiej ściany jest jednak bardziej skomplikowana, niż ściany jedno- lub dwuwarstwowej.
- Mocowanie bardzo ciężkich mebli i przedmiotów do ściany z betonu komórkowego może okazać się trudne, a nawet niemożliwe, z kolei wznoszenie ścianek działowych z ciężkich silikatów wymaga odpowiednio wzmocnionej konstrukcji stropu.
Redakcja BD
Zdjęcie otwierające (od lewej): H+H, Solbet
Zdaniem naszych Czytelników
Gość Jacek
22 Jun 2022, 22:58
Jednego nie rozumiem za bardzo...Mianowicie z fizyki wiadomo, że materiały o większej gęstości lepiej przewodzą ciepło ale również drgania - mają więc gorsze właściwości izolacyjne zarówno dla ciepła jak też i hałasu. Idealnym izolatorem jest próżnia, im gęstość rośnie ...
Elfir
10 Feb 2022, 17:49
kiedyś nie. Dziś trzeba policzyć czy spełniają normy.
Gość Jan
10 Feb 2022, 15:10
"Bloczki z betonu komórkowego, przeznaczone do stawiania ścian jednowarstwowych," - to co nie można/nie trzeba ocieplać styropianem??
Elfir
27 Jul 2020, 11:49
W artykule odmawiane są ściany i dwuwarstwowe i trójwarstwowe.
Gość Tomek
27 Jul 2020, 07:32
Dlaczego ściany zew silikatowe opisywane są jako trójwarstwowe, nie rozumiem tego. Przecież w większości jest to silka 24+20cm styropianu.
Gość Dociekliwy
20 Sep 2018, 14:03
Zwróciłem uwagę na opis silikatów, dawno temu ktoś mi tłumaczył, że na ścianach z silikatów grzyb nie zagości. Poza tym z uwagi na dodatek wapna są zdrowe.
Gość 55555
13 May 2018, 08:47
Świetny artykuł warto by go rozubować o koszty obu systemów oraz o pustaki ceramiczne.
PeZet
21 Nov 2015, 12:15
Cytat W betonie komórkowym, jest aluminium - dodawany aby tworzyly sie mikrokomorki w tym betonie. Wdychanie tego pylu (...) Aleś wymyślił. Te mikrokomórki, jak pięknie napisałeś to właśnie dziury po aluminium, które w ...
Gość Piotr
21 Nov 2015, 12:08
W betonie komórkowym, jest aluminium - dodawany aby tworzyly sie mikrokomorki w tym betonie. Wdychanie tego pylu, np. przy cieciu tych kamieni na budowie jest ogromnym zagrozeniem dla zdrowia! Szczerze mowiac to nie chcial bym mieszkac w domu zbudowanego z betonu komorkowego.
Gość MAJSTER
20 Mar 2015, 10:29
Co po chwile zmieniaja normy itd... Itp... Za rok okarze sie ,ze styropian jest rakotworczy a silka z czernobyla. Rzecznik knauf to nastepny do nabicia sobie kabzy.
Gość hugon
23 Feb 2015, 20:24
Łecina ty dobry jesteś w gebie ale fuszerke odpier.. jak mało kto
Eksperci Knauf
27 Nov 2014, 13:55
Szanowni Państwo. Dobór typu materiału konstrukcyjnego powinien być (jak zresztą całość) dokonany przez projektanta budynku. To on ocenia warunki posadowienia, nośność, parametry techniczne itp. Ma do tego wiedzę i doświadczenia. Niezależnie od typu materiału konstrukcyjnego, ...
Maciek Knapik
26 Nov 2014, 21:29
Cytat Ja gdybym robił u siebie to zdecydowałbym się na karton - gips... Mimo że są ubytki na metrażu, ale ile szybciej, pyk pyk pyk płytki jako taki i fajrant... Ściany zewnętrzne też byś sobie postawił z płyty GK? :P ...
Gość Łęcina Bogusław
26 Nov 2014, 15:20
Ja gdybym robił u siebie to zdecydowałbym się na karton - gips... Mimo że są ubytki na metrażu, ale ile szybciej, pyk pyk pyk płytki jako taki i fajrant...
Gość JF
21 Feb 2014, 13:30
Świetny artykuł, brakuje mi tylko przedstawienia różnic finansowych.
Gość BuBu
26 Feb 2013, 22:01
Bardzo dobrze oopracowany temat nawet laikowi wszystk wyjasni. Dzieki.
Barbossa
19 Sep 2011, 08:22
jak na technologa, to żeś się nie popisał, rozumiem, że można to zwalić na karb bezsenności
Gość wiech technolog budownictwa
19 Sep 2011, 03:54
trzecia warstwa nic nie daje bo powietrze nie jest zamknięte tylko zachodzi jego wymiana inaczej jest kłopot z wilgocią do tego kotwy stalowe przewodzące ciepło w kierunku zewnętrznym a trochę ich jest-trójwarstwowe ściany to głupota no chyba że ktoś ma zbędną gotówkę...
retrofood
30 Jun 2011, 21:17
Cytat Ponieważ we współczesnym budownictwie minimalna grubość izolacji to 30 cm, To jest jakaś norma?
Gość arturo72
25 Nov 2010, 18:18
Cytat budował może ktoś z was w ten sposób że ściany zewnętrzne były wykonane z betonu komórkowego a ściany wewnętrzne nośne jak również działowe z silikatów np z Ytonga i Silki? Jeśli tak to jak to się sprawdziło? czy bardzo ...
Gość mwars
25 Nov 2010, 00:11
budował może ktoś z was w ten sposób że ściany zewnętrzne były wykonane z betonu komórkowego a ściany wewnętrzne nośne jak również działowe z silikatów np z Ytonga i Silki? Jeśli tak to jak to się sprawdziło? czy bardzo to komplikuje budowę?..
T. Brzęczkowski
29 Jan 2010, 09:58
Cytat Panie autorze a dlaczego izolacja powyżej 12 cm jest ryzykowna? Jestem zaniepokojony bo mam w projekcie 20 Z(styropian) Izolacje powyżej 10-12 cm muszą być zabezpieczone od wewnątrz warstwą o maksymalnym oporze dyfuzyjnym, ...
Redakcja
27 Jan 2010, 10:00
Cytat Panie autorze a dlaczego izolacja powyżej 12 cm jest ryzykowna? Jestem zaniepokojony bo mam w projekcie 20 Z(styropian) Gruba izolacją w systemie dociepleń BSO powoduje większe obciążenia przenoszone przez zaprawę klejową, ...
Gość Piotr
25 Jan 2010, 15:36
Panie autorze a dlaczego izolacja powyżej 12 cm jest ryzykowna? Jestem zaniepokojony bo mam w projekcie 20 Z(styropian)
RafalT88
02 Dec 2009, 08:06
Cytat dwaj \'fachowcy\' sie wypowiedzieli... Jeden mowi o super drogim i klopotliwym w instalacji porothermie (pomysl co sie ze wspolczynnikami przenikalnosci cieplnej bedzie dzialo gdy nasi \'fachowcy\' zasmaruja ci dziurki w porothermie zaprawa ...
Gość budowlaniec
02 Dec 2009, 03:00
dwaj \'fachowcy\' sie wypowiedzieli... Jeden mowi o super drogim i klopotliwym w instalacji porothermie (pomysl co sie ze wspolczynnikami przenikalnosci cieplnej bedzie dzialo gdy nasi \'fachowcy\' zasmaruja ci dziurki w porothermie zaprawa - 1/4 sciany to bedzie mostek termiczny. Drugi ...
janekluki
05 Jul 2009, 22:24
jesli chcesz dobrze i ekonomicznie wybudowac to zadne cuda tylko poroterm min 350 i na to 80-100mm wełna i nic leprzego nie znajdziesz ,a z tzw suporeksu czy tez silikatu to sobie mozesz działowe sciany stawiac budujac w tym systemie uzyskasz naprawde wysokie parametry oraz mikroklimat ...
Pomocnik
05 Jul 2009, 21:38
Zamierzam zbudować dom ciepły, energooszczędny i ładny. Planowałem ściany z cegły silikatowej (trójwarstwowe), bo nie trzeba ich tynkować, ale moje wątpliwości budzi ciepłochronność tego materiału. Jakiej grubości izolację zastosować? A może zrezygnować z silikatów i wybrać ...
Gość Kaziu
05 Jul 2009, 21:38
Zdecydowanie silikaty i ściana 2-warstwowa. Silikat jest odporny na wodę, chroni przed hałasem, akumuluje ciepło - tego wszystkiego brakuje bloczkom z betonu komórkowego. Ściana tylko 2-warstwowa, ponieważ przy 3-warstwowej trzeba robić pustkę powietrzną i 3 warstwa w praktyce nie ...