Pokrycia dachowe z blachy mogą mieć różną postać: arkuszy blachy o rdzeniu stalowym lub aluminiowym, blachodachówki z posypką, paneli dachowych lub blachy płaskiej.
Najpopularniejsze produkty tej kategorii sprzedawane są w postaci arkuszy blachy o rdzeniu stalowym lub aluminiowym, pokrytym warstwami ochronnymi, które zabezpieczają materiał przed korozją. Powłoki nadają wyrobom kolor oraz fakturę.
Ponieważ takie pokrycie jest lekkie, nie trzeba stosować ciężkiej konstrukcji więźby. Waga elementów jest istotna zwłaszcza w przypadku renowacji starych dachów, gdyż przy wymianie na lekkie blachodachówki, nie ma konieczności wzmocnienia więźby. Jeden metr kwadratowy pokryć blaszanych waży około 5 kg, czyli 10 razy mniej niż dachówki.
Arkusze blachy produkowane są na konkretną długość, dopasowaną do dachu. Dzięki temu odpady są minimalne i układa się je szybko. Wyroby blaszane mają 10-15 lat gwarancji, ich trwałość to ok. 25 lat (blachy ocynkowane) albo 40-50 lat (blachy wielowarstwowe z powłoką poliuretanową).
Blachodachówki oferowane są również w formie paneli np. 700 × 1186 mm, które wystarczają do pokrycia powierzchni ok. 0,8 m2. Korzystanie z panelowej odmiany ułatwia montaż, a symetryczność modułu pozwala na układanie go od prawej bądź lewej strony.
Specjalnym rodzajem pokryć z blachy są blachodachówki z posypką. Wyglądem najczęściej przypominają łupek kamienny. Powierzchnia blachy wykończona jest warstwą kruszywa skalnego lub barwionego piasku kwarcowego. Chropowata posypka wycisza odgłos uderzeń kropli deszczu i rozprasza światło, dzięki czemu powierzchnia dachu nie nagrzewa się mocno latem, a zimą po takim dachu nie zsuwa się gwałtownie śnieg.
Producenci blachodachówek oferują niezbędne akcesoria - wkręty, gąsiory i inne obróbki blacharskie, taśmy uszczelniające, farby zaprawkowe oraz blachy płaskie do wykonania nietypowych obróbek dekarskich.
Blachodachówki można układać na dachach o różnych rozmiarach i kształtach. Najlepiej jednak sprawdzają się na prostych, o nieskomplikowanych połaciach. Zalecane minimalne nachylenie połaci to 9 stopni.
Wadą pokryć blaszanych jest hałas podczas intensywnych opadów deszczu. Można go jednak znacznie ograniczyć poprzez zamocowanie pod połacią miękkiej termoizolacji z wełny mineralnej o odpowiedniej grubości (20-30 cm).
Uwaga! Na placu budowy arkusze i panele powinny być składowane w fabrycznym opakowaniu, pod zadaszeniem i nie dłużej niż 3 tygodnie od daty ich wytworzenia. Po tym czasie opakowanie należy rozciąć, blachę przełożyć przekładkami umożliwiającymi swobodną cyrkulację powietrza. Maksymalny okres przechowywania nie może przekroczyć 6 miesięcy od daty produkcji, pod rygorem utraty gwarancji.
Rodzaj blachodachówki dobiera się do konkretnego dachu. Jeżeli jest on jedno- lub dwuspadowy bez lukarn i wykuszy, łatwiej i szybciej będzie ułożyć arkusze zamawiane na wymiar. Mogą być one bardzo długie (do 12 m). Należy tylko zadbać o ich właściwy transport na dach, żeby ich nie uszkodzić.
Jeżeli połać ma wiele załamań, lepiej sprawdzi się blacha w formie paneli. Ich przycinanie na końcach połaci albo przy kominie będzie wówczas ograniczone do minimum. Aby dopasować moduł do szerokości połaci, wystarczy go podłożyć pod ten wcześniej zamontowany o taką liczbę fal, jaka jest potrzebna w danym miejscu. Poza tym gdy jej model ma symetryczne przetłoczenia, odcięte części można wykorzystać na innym fragmencie połaci.
Przed rozpoczęciem mocowania pokrycia, powinno się zaplanować rozlokowanie wyrobów. Najpierw wykonuje się wszystkie niezbędne obróbki - pasa okapu, koszy, ścianek lukarn - najlepiej z gotowych systemowych elementów.
Blachodachówki układa się na ruszcie z kontrłat i łat nośnych. Można wykorzystać tańsze, tradycyjne łaty drewniane, zaimpregnowane środkiem chroniącym przed grzybami, lub specjalne ocynkowane łaty stalowe, które przykręca się od razu do krokwi (kontrłaty są zbędne). Do każdego modelu blachodachówki trzeba dobrać odpowiedni rozstaw łat - jest on podany w kartach technicznych wyrobu.
Arkusze i panele blachy przytwierdza się do łat na sztywno, umieszczając wkręty w najniższym punkcie fali, bezpośrednio pod przetłoczeniem poprzecznym.
Należy pamiętać, że więźba dachowa pracuje pod wpływem zmian temperatury i wilgotności oraz obciążenia wiatrem i śniegiem, co powoduje, że pokrycie z blachy się odkształca. Jeżeli nie będzie przykręcone do łat na sztywno, odkształcenia mogą wyrwać wkręty i znacznie osłabić szczelność pokrycia. Zaczyna się od okapu do kalenicy, a do mocowania elementów używa się wyłącznie wkrętów samonawiercających, tzw. farmerskich z gumową podkładką, umieszczając je zawsze w dole przetłoczenia po 5-6 szt./m2, wzdłuż okapu i kalenicy - w każdym zagłębieniu fali. Po ułożeniu arkuszy na całym dachu, osadza się gąsiory kalenicowe.
W kalenicy trzeba pozostawić szczelinę wentylacyjną (5 cm) między schodzącymi się arkuszami pokrycia.
Najważniejsze jest ułożenie pierwszego rzędu arkuszy równolegle do linii okapu. Późniejsze skorygowanie odchylenia nie będzie możliwe, ze względu na jej profilowanie. Najłatwiej zrobić to, montując nad najniższą łatą dachu drewnianą listwę dystansową. Jej usytuowanie sprawdza się, zaznaczając za pomocą sznurka prostą linię wzdłuż okapu.
Podczas krycia, moduły w kolumnach powinny zachodzić na siebie na szerokość grzbietu fali. Z kolei w rzędach zakłada się je naprzemiennie - nad i pod sobą. Ostatni moduł podkłada się pod taką ilość fal, jaka jest konieczna do wyrównania ze szczytem. Można też przeciąć element, odcięty fragment wykorzystać w innym miejscu.
Przy stosowaniu paneli z blachy płaskiej - ważne jest, by połączenia pasów materiału były szczelne, ale także by możliwe było ich wydłużanie i kurczenie pod wpływem zmian temperatury. Do poszycia mocuje się je specjalnymi uchwytami, które umożliwiają przesuwanie się takich szeregów względem podłoża. Jeżeli panele mają zagiętą przednią krawędź, pierwszy rząd nie może być zbyt dobrze spasowany z szeregiem nadrynnowym. Trzeba pozostawić luz około 1 cm, aby blacha mogła się swobodnie odkształcać, nie powodując nieestetycznego zdeformowania pokrycia.
Po zamontowaniu blachy, pora na wykończenie kalenic i narożników dachowych gąsiorami. Są to odpowiednio wyprofilowane obróbki z takiego samego materiału i w takim samym kolorze, jak pokrycie dachowe. Przed przymocowaniem gąsiora do dachu, układa się specjalne perforowane listwy lub uszczelki wentylacyjne. Do jego przyczepienia do blachodachówki używa się wkrętów samonawiercających - maksymalnie w co trzeciej fali. Zakład gąsiora musi wynosić przynajmniej 100 mm.
Blachę należy ciąć na zimno poza połacią poprawnie dobranymi narzędziami – nożycami ręcznymi albo skokowymi (niblerami). Najlepiej jest od razu rozmieścić na połaci cały materiał do krycia. Po ustaleniu liczby modułów potrzebnych na płaszczyznę dachu, dobrze jest podzielić je w pakiety po trzy sztuki i dodatkowo zabezpieczyć przed upadkiem z dachu.
Uwaga! Podczas krycia dachu blachą należy pilnować, aby nie doszło do uszkodzenia powłoki. Dekarze powinni mieć buty na miękkiej podeszwie i nie chodzić po pokryciu, gdyż może to spowodować wgniecenia. Miękką szczotką trzeba usuwać opiłki powstałe po mocowaniu wkrętów.
Joanna Dąbrowska
fot. otwierająca: Blachy Pruszyński
Skomentuj
