Podkłady i folie dachowe: jaki podkład wybrać pod dachówkę, blachodachówkę, gonty? Kompletny poradnik
Podkłady i folie dachowe: jaki podkład wybrać pod dachówkę, blachodachówkę, gonty? Kompletny poradnik
Dach to nie tylko pokrycie - pod spodem jest jeszcze podkład i folie dachowe (membrany). Jaki jest najlepszy podkład pod pokrycie dachowe? Co pod dachówkę, a co pod blachodachówkę? Wyjaśniamy, jak dobrać podkład do rodzaju pokrycia dachowego, by dach był szczelny przez lata. Przeczytaj nasz poradnik.
Wybór poszczególnych elementów składowych dachu będzie miał wpływ na komfort mieszkania, bezpieczeństwo i estetykę naszego domu. Dlatego warto poświęcić jej nieco czasu i zgłębić temat, aby wybrać rozwiązanie najlepiej dopasowane do naszych potrzeb i budżetu. Po wyborze konstrukcji dachowej przychodzi czas na zaplanowanie podkładu. To niepozorny, ale bardzo ważny element, który znajduje się bezpośrednio na konstrukcji dachowej. Stanowi oparcie dla pokrycia dachowego. Może mieć formę ołacenia albo deskowania.
Jaki wybrać podkład po pokrycie dachowe?
Wybór odpowiedniego podkładu pod pokrycie to bardzo ważna kwestia. Może go stanowić ruszt z łat i kontrłat bądź pełne deskowanie. Sztywne dachówki i blachy profilowane nie wymagają oparcia na całej powierzchni, dlatego w tym przypadku wystarczy ruszt. Natomiast blachy płaskie, papy i gonty bitumiczne potrzebują deskowania. Pod papy i gonty bitumiczne warto postarać się o jak najrówniejszy podkład – najlepiej zastosować duże płyty drewnopochodne, ewentualnie deski łączone na pióro i wpust.
Podkład dachowy może mieć formę deskowania lub ołacenia (na zdjęciu). W obydwu przypadkach jego niezbędnym elementem jest folia wstępnego krycia, która chroni warstwy dachu przed wilgocią, fot. MDM NT
Podkład pod pokrycie: ołacenie
Ołacenie to rodzaj rusztu wykonanego z drewnianych kontrłat, przytwierdzanych równolegle do krokwi, oraz łat, przybijanych prostopadle do nich. Listwy powinny mieć wysokość 25-40 mm i szerokość 38-60 mm i być rozstawione w przedziale 30-40 cm. Parametry te zależą od rodzaju pokrycia, obciążeń zewnętrznych dachu, kąta jego nachylenia i rozstawu krokwi. Niezbędnym elementem takiego podkładu jest folia dachowa, najlepiej paroprzepuszczalna membrana dachowa, którą układa się na krokwiach przed przybiciem kontrłat.
Ołacenie pod jakie pokrycie: łaty stosowane są w przypadku krycia dachu dachówkami i blachodachówką.
Podkład pod pokrycie: deskowanie
Dawniej deskowanie wykonywało się z desek o szerokości do 15 cm i grubości 2-2,5 cm, teraz do tego celu wykorzystuje się przeważnie płyty drewnopochodne (OSB, mfp, wiórowe) o podwyższonej odporności na wilgoć. Mocuje się je do krokwi dachowych tak, aby łączenia kolejnych rzędów wypadały na różnych krokwiach. Kolejną warstwę stanowi trwały materiał hydroizolacyjny - papa lub folia dachowa.
Deskowanie pod jakie pokrycie: pełne deskowanie wykonuje się przede wszystkim wtedy, gdy wierzchnią warstwę stanowią gonty, papa i blachy płaskie.
Pokrycie dachowe układa się na podkładzie, czyli izolacji przeciwwodnej oraz ruszcie z łat i kontrłat, ewentualnie deskowaniu, przytwierdzonym do krokwi. Izolację przeciwwodną stanowi najczęściej folia wstępnego krycia (FWK) o niskiej lub wysokiej paroprzepuszczalności (tą drugą nazywa się membraną dachową), rzadziej papą podkładową.
Membrana dachowa jest odporna na wysoką temperaturę, jednak pokrycie (np. dachówki) najlepiej montować zaraz po jej rozłożeniu, ponieważ nie powinna być zbyt długo wystawiona na działanie słońca, fot. WIENERBERGER
Funkcją podkładu jest odprowadzanie na zewnątrz wody opadowej i pary wodnej, którym udało się wniknąć do tej strefy. Jeśli pokrycie jest uszkodzone albo silny wiatr wpycha pod nie deszczówkę na łączeniach dachówek czy blachy, wodę zatrzyma właśnie folia wstępnego krycia. Na ocieplonych poddaszach termoizolacji zagraża zresztą nie tylko deszczówka, lecz i wilgoć ze środka domu, w postaci pary wodnej, choćby z kąpieli czy gotowania. Dlatego pod ociepleniem od strony pomieszczeń mieszkalnych układa się paroizolacyjną folię.
Do najistotniejszych parametrów folii wstępnego krycia należą:
paroprzepuszczalność,
wodoszczelność,
odporność na temperaturę,
odporność na promieniowanie UV.
Pod względem paroprzepuszczalności folie dachowe dzieli się na:
niskoparoprzepuszczalne,
wysokoparoprzepuszczalne.
Ten podział jest umowny, ponieważ w przepisach nie określono granicy, od której folia jest wysokoparoprzepuszczalna. Niestety w związku z tym producenci dość swobodnie nazywają membranami dachowymi wyroby o różnych parametrach. Aby ustalić poziom paroprzepuszczalności folii dachowej, należy sprawdzić wartość współczynnika oporu dyfuzyjnego Sd, podaną na etykiecie wyrobu. Granica między nisko- i wysokoparoprzepuszczalnością w różnych źródłach opisywana jest odmiennie. Można jednak przyjąć, że membrana dachowa powinna mieć Sd nie wyższe niż 0,04 m (im współczynnik niższy, tym lepiej).
Wodoszczelność folii dachowej opisuje nadana jej klasa, zwykle W1. W praktyce oznacza to, że materiał jest odporny na przesączanie się wody. Folia dachowa musi być też odporna na skrajną temperaturę, ponieważ na dachu panują skrajne warunki. Folie dachowe wstępnego krycia mają zwykle odporność temperaturową od -40 do 80°C (wyroby niskoparoprzepuszczalne) i nawet do 120°C (produkty wysokoparoprzepuszczalne).
Warto wiedzieć! O czym pamiętać układając membrany dachowe?
Ponieważ promieniowanie UV uszkadza film funkcyjny, czyli najważniejszą część membrany dachowej, folie wstępnego krycia nie powinny być przez zbyt długi czas wystawiane na działanie słońca. Dlatego wybrane pokrycia dachowe najlepiej więc układać zaraz po ich rozłożeniu. Choć większość folii dachowych ma odporność na UV określoną na 3 miesiące, to nie należy tyle zwlekać z pokryciem docelowym dachu. Po 3 miesiącach struktura folii dachowej zostaje nieodwracalnie zmieniona.
Fot. otwierająca: membrany dachowe, WIENERBERGER
FAQ Pytania i odpowiedzi
Jakie są rodzaje podkładów pod pokrycie dachowe?
Podkłady pod pokrycie dachowe dzielą się na dwa główne rodzaje: ruszt z łat i kontrłat (ołacenie) oraz deskowanie. Ołacenie jest stosowane przy pokryciach takich jak dachówki czy blachodachówka, natomiast deskowanie, zazwyczaj z płyt drewnopochodnych, jest wymagane pod papy, gonty bitumiczne i blachy płaskie.
Kiedy stosuje się ołacenie pod pokrycie dachowe?
Ołacenie (ruszt z łat i kontrłat) jest idealnym rozwiązaniem, gdy na dachu planowane jest pokrycie dachówkami lub blachodachówką. Ołacenie tworzy przestrzeń między pokryciem a podkładem, co umożliwia wentylację dachu, poprawiając jego trwałość i szczelność.
Co to jest deskowanie i kiedy się je stosuje?
Deskowanie to podkład z pełnej warstwy desek lub płyt drewnopochodnych, mocowany do krokwi. Stosuje się je głównie pod gonty, papy bitumiczne oraz blachy płaskie, gdzie pełna powierzchnia pod pokryciem jest wymagana ze względu na właściwości materiałów i potrzebę lepszej izolacji przeciwwodnej.
Co to jest membrana dachowa i jaką paroprzepuszczalność powinna mieć?
Membrana dachowa to folia wstępnego krycia, której zadaniem jest ochrona dachu przed wodą i wilgocią. Powinna mieć niski współczynnik oporu dyfuzyjnego (Sd), najlepiej poniżej 0,04 m. Im niższa wartość tego współczynnika, tym lepsza jest paroprzepuszczalność membrany, co ułatwia odprowadzanie wilgoci z wnętrza dachu.
Kiedy należy zastosować folię dachową?
Folia dachowa powinna zostać zamontowana jak najszybciej po założeniu konstrukcji dachu, ponieważ jej ekspozycja na działanie promieni słonecznych przez dłuższy czas może prowadzić do uszkodzenia struktury materiału. Większość folii jest odporna na UV przez około 3 miesiące, więc po tym czasie jej właściwości mogą ulec pogorszeniu.
Jakie parametry są ważne przy wyborze folii dachowej?
Podczas wyboru folii dachowej warto zwrócić uwagę na:
1. paroprzepuszczalność (czyli zdolność do przepuszczania pary wodnej),
2. wodoszczelność (odporność na przesiąkanie wody),
3. odporność na temperaturę (folia musi wytrzymać skrajne warunki temperaturowe na dachu),
4. odporność na promieniowanie UV (dla ochrony przed degradacją materiału).
Jakie folie dachowe najlepiej sprawdzają się na ocieplonych poddaszach?
Na ocieplonych poddaszach, gdzie ważne jest zabezpieczenie przed wilgocią z wnętrza domu, warto zastosować folię paroizolacyjną od strony pomieszczeń mieszkalnych. Dzięki temu ograniczymy przenikanie pary wodnej do konstrukcji dachu, co zapobiegnie problemom z wilgocią i grzybem.
Jakie są wymagania dotyczące folii wstępnego krycia?
Folia wstępnego krycia powinna być paroprzepuszczalna oraz wodoszczelna. Powinna również mieć odpowiednią odporność na temperaturę oraz promieniowanie UV. Ważne jest, aby dobierać folie, które odpowiadają specyfice materiału pokrycia dachu, ponieważ niektóre rozwiązania wymagają większej szczelności, a inne lepszej wentylacji.
Co zrobić, jeśli folia dachowa zostanie wystawiona na działanie UV przez zbyt długi czas?
Jeśli folia dachowa pozostanie wystawiona na działanie promieni słonecznych przez zbyt długi czas, może dojść do jej degradacji, co wpłynie na jej skuteczność. Z tego względu warto nie zwlekać z zakończeniem pokrycia dachu i zabezpieczeniem folii przed dalszym działaniem UV. W przeciwnym razie folia może stracić swoje właściwości ochronne.
Autorka artykułów związanych m.in. z wykańczaniem i urządzaniem ogrodów oraz wnętrz. Zwolenniczka koncepcji slow design w urządzaniu wnętrz, mającej na uwadze świadomy dobór produktów i indywidualne dopasowywanie rozwiązań. Prywatnie zajmuje się malarstwem, które jest jej największą pasją.