Czy można pić wodę z kranu? Czy różni się od butelkowanej? Oto 12 kluczowych zagadnień

Czy można pić wodę z kranu nieprzegotowaną? Czy jak są stare rury to kranówka nadaje się do picia? Odpowiedź brzmi - to zależy. Pierwszym kryterium jest sposób dostarczania wody do naszego mieszkania lub domu. Woda kranowa z wodociągów nadaje się bezpośrednio do picia. Natomiast woda ze studni najczęściej nie. Jeśli chcesz pić kranówkę to warto zainwestować w jej uzdatnianie.

1. Na czym polega uzdatnianie wody z kranu i czy ma to sens?

Uzdatnianie wody to jej oczyszczanie, usuwanie substancji niepożądanych albo występujących w zbyt dużej ilości. Trzeba przy tym zauważyć, że woda z kranu, która jest dostarczana z wodociągów spełnia normy i uzdatnianie służy wyłącznie poprawieniu niektórych jej parametrów, np. smaku. Czyli uzdatnianie wody to proces, który ma ją doprowadzić do czystości, wymaganej dla konkretnego zastosowania. Inny poziom czystości powinna mieć woda przeznaczona do zastosowań gospodarczych, inny taka do spożycia. Nie chodzi przy tym o wyeliminowanie z wody do picia wszelkich substancji chemicznych - woda chemicznie czysta nie jest ani smaczna, ani zdrowa.

2. Czy można pić wodę z kranu?

Wodę możemy mieć w domu z jednego z dwóch źródeł: z wodociągu albo z własnego ujęcia (studni). Tę z wodociągu przeważnie tylko nieco doczyszczamy, żeby poprawić jej smak, zapach, czy ją zmiękczyć. Jej dostawca zobowiązany jest bowiem do regularnego badania jakości i dostarczania odbiorcom produktu zdatnego do picia. Taka woda z kranu nadaje się od razu do picia, bo musi spełniać rygorystyczne normy Unii Europejskiej i krajowe, ustalane przez ministra zdrowia.

Przy własnym ujęciu sprawa jest bardziej skomplikowana. Jeśli w kranie mamy wodę ze studni na ogół nie nadaje się ona do picia bez uzdatniania. Dlatego zacząć trzeba od zbadania jej składu w stacji sanepidu lub w prywatnym laboratorium. I w zależności od wyników dobrać odpowiednie urządzenia. Potrzebne mogą być duże i dość kosztowne sprzęty – stacja uzdatniania, odżelaziacz, zmiękczacz. Trzeba mieć na nie miejsce, np. w kotłowni, pomieszczeniu gospodarczym, oraz możliwość przyłączenia ich do prądu i kanalizacji. Rodzaj i wydajność urządzeń najlepiej dobierze specjalista.

3. Jaki jest problem z wodą do picia ze studni?

To nadmiar żelaza i manganu, powszechnie występujący w wodzie z głębokich studni wierconych. Żeby pozbyć się tych pierwiastków z wody do picia, potrzebne są odżelaziacze lub odżelaziacze/odmanganiacze. Woda jest w nich napowietrzana, co sprawia, że żelazo wytrąca się w postaci tlenku, zatrzymywanego później przez filtr piaskowy. W odmanganiaczach zamiast piasku stosuje się tzw. masy katalityczne, czyli substancje reagujące chemicznie z manganem. Jedne i drugie wymagają podłączenia do kanalizacji, bo należy regularnie przeprowadzać ich płukanie (uruchamiane ręcznie lub automatycznie). Na ogół odżelaziana jest cała woda dostarczana do domu.

4. Czy woda z kranu różni się od butelkowanej?

Woda z kranu dostarczana z wodociągów, spełnia normy i nadaje się do bezpośredniego spożycia. Nie jest w niczym gorsza od podawanej w karafkach w zagranicznych restauracjach. Skład wody z kranu przeważnie nie różni się od wody z butelek, a bywa, że stężenie cennych minerałów (wapnia, magnezu, fosforu, sodu...) jest w kranówce wyższe, niż w wodzie butelkowanej.

5. Ile kosztuje litr wody z kranu?

Picie wody z kranu to spora oszczędność i dbałość o środowisko. Litr wody z kranu kosztuje około 1 grosz, czyli przeszło 100 razy mniej niż litr wody ze sklepu! Warto też zauważyć, jak nieekologiczne jest kupowanie wody w plastikowych butelkach. Żeby wyprodukować jedną butelkę PET, która zostanie użyta tylko raz, jako pojemnik na litr/półtora litra wody, trzeba tej wody zużyć 26 l! Rocznie kupujemy w Polsce miliardy takich butelek, a większość po jednorazowym wykorzystaniu trafia na wysypisko, albo co gorsza do lasu. Każda rozkłada się potem 500 lat!

Przeczytaj

Może cię zainteresować

Jakie wybrać pompy do odprowadzania i wykorzystywania wody... Wszystko o rurach spustowych Jak działa pompa abisynka?

Dowiedz się więcej

• Jakie są średnice rur odpływowych z PVC w kanalizacji zewnętrznej?
• Jak zapewnić stabilne ciśnienie wody w domu?
• Co to jest norma ISO 9001:2015 i jakie są korzyści z certyfikacji dla klientów firmy?
• Jak działa przewód grzewczy z termostatem? Ochrona rur z wodą przed zamarzaniem
• Instalacje sanitarne w nowym domu. Co musisz wiedzieć?
• MultiSkin PUSH - idealne rozwiązanie do instalacji wody użytkowej i systemów grzewczych w budynkach mieszkalnych
• ESYBOX MAX - hydroforowa technologia przyszłości!
• Co powinieneś wiedzieć o programie dofinansowania Moja Woda?
• Jak podłączyć pływak do pompy wody?
• Jak zapewnić szczelność połączeń w instalacjach sanitarnych?
• Pompy głębinowe w technologii DRYRUN PRO. Co to jest suchobieg?
• Dlaczego w instalacji c.o. warto stosować filtr magnetyczny?
• Polietylenowa czy kauczukowa - którą izolację rur wybrać?
• Jak przebiega montaż sygnalizatora szamba?
• Jak zamontować przydomową oczyszczalnię ścieków na kopcu nasypowym?
• Co jest potrzebne do poboru wody ze studni?
• Przydomowa oczyszczalnia ścieków na każde warunki gruntowe

Zobacz więcej Zobacz mniej

6. Czy picie wody z kranu jest bezpieczne dla naszego zdrowia?

W wodzie występują rozmaite zanieczyszczenia, substancje chemiczne i mikroorganizmy, które należy usunąć. Substancje stałe (piach, rdzę) zatrzymują filtry mechaniczne. Ich wkłady przepuszczają wodę, a wyłapują nierozpuszczające się w niej cząstki stałe. Zanieczyszczenia organiczne w wodzie, np. gnijące resztki roślin, neutralizują wkłady z węglem aktywnym. Substancje chemiczne (żelazo, mangan, węglan wapnia) eliminujemy, przepuszczając wodę przez urządzenia, przeznaczone do konkretnych zanieczyszczeń. Np. jej twardość, wynikającą z nadmiaru wapnia i magnezu, obniża się w złożu zmiękczającym. Zanieczyszczenia wody biologiczne (bakterie, wirusy) najczęściej likwiduje się za pomocą naświetlania lampami UV.

7. Jak poprawić jakość wody z kranu?

Warto zainstalować filtry. Pytanie, jakie filtry warto stosować w każdej instalacji? Mechaniczne, zatrzymujące substancje stałe – piasek, rdzę itp. Warto instalować je na początku każdej instalacji, zarówno zasilanej z wodociągu, jak i ze studni, ponieważ zanieczyszczenia stałe mogą uszkadzać pompy i zawory, np. w bateriach jednouchwytowych i termostatycznych. Wkłady filtrów mechanicznych wykonuje się z włókniny, sznurka, metalowej lub plastikowej siatki. Modele siatkowe czyści się przez płukanie, wkłady pozostałych trzeba wymieniać.

Filtry narurowe montuje się zaraz za wodomierzem lub przed punktem poboru wody (fot. DAFI / FORMASTER)

8. Co zrobić kiedy woda jest twarda?

Woda z kranu jest twarda, kiedy jest w niej za dużo wapnia i magnezu, pierwiastków niezbędnych przecież człowiekowi. Jednak twarda woda zmniejsza skuteczność środków piorących (więc zwiększa ich zużycie), powoduje powstawanie osadu na bateriach i kamienia w czajnikach. Ten proces zachodzi najintensywniej po jej podgrzaniu, zatem zagraża instalacji ciepłej wody użytkowej. Do zmiękczania wody służą zmiękczacze, działające dzięki żywicy jonowymiennej i chlorkowi sodu, czyli soli warzonej. Żywica umożliwia zajście w wodzie wymiany jonów wapnia i magnezu na jony sodu. Jest jednak wrażliwa na inne zanieczyszczenia, zwłaszcza żelazo. Dlatego, jeśli chcemy zmiękczyć wodę zawierającą dużo żelaza, najpierw musimy ją odżelazić.

9. Jak poprawić smak i jakość wody z kranu do picia?

Do poprawiania smaku i zapachu wody z kranu służą filtry węglowe. Ponieważ często wykorzystuje się je tylko do uzdatniania wody przeznaczonej do spożycia, w domu czy mieszkaniu wystarczy założyć niewielkie filtry podzlewowe. Jeśli potrzebne jest uzdatnianie w ten sposób całej wody dostarczanej do domu, niezbędna jest tzw. kolumna filtracyjna, z dużym i wydajnym złożem z węgla sprasowanego lub w postaci granulatu. Aktywny węgiel wchłania rozmaite zanieczyszczenia – metale ciężkie, związki azotu, chlor, pestycydy, związki organiczne. Jego zdolność do ich absorbcji z czasem spada, złoże węglowe trzeba zatem wymieniać. Zwykle nie rzadziej, niż raz na pół roku.

Do uzdatniania wody z wodociągu wystarczą filtry podzlewowe (fot. VIESSMANN)

10. Jak działają filtry osmotyczne?

Wykorzystują zjawisko odwróconej osmozy. Filtrowanie odbywa się pod ciśnieniem, przez membranę osmotyczną (układ półprzepuszczalnych błon), która przepuszcza cząsteczki wody i zatrzymuje nawet najmniejsze zanieczyszczenia, włącznie z wirusami i bakteriami. Niestety, wyłapuje także większość potrzebnych człowiekowi minerałów – wapnia, sodu, magnezu. Dlatego oczyszczoną w odwróconej osmozie wodę trzeba dodatkowo mineralizować. Filtr osmotyczny musi być podłączony do kanalizacji, ponieważ na każdy litr wody oczyszczonej przypada kilka litrów spuszczonej do ścieków. Domowe urządzenia tego rodzaju mają małą wydajność, więc wodę oczyszczoną magazynuje się w zbiorniku, np. 5-litrowym. Woda przeznaczona do filtrowania w odwróconej osmozie powinna być wcześniej oczyszczona mechanicznie i zmiękczona.

11. Czy filtrowana woda z kranu jest zdrowa i ma minerały? Czy warto kupić filtr podzlewowy?

Chcesz pić wodę z kranu i poprawić jej smak? W przypadku wody z wodociągów – wystarczy kupić filtr podzlewowy. Montaż filtrów podzlewowych, instalowanych jak nazwa wskazuje w szafce pod zlewem, to skuteczny sposób na podwyższenie jakości wody bezpośrednio w punkcie poboru. Dzięki nim poprawimy parametry wody z kranu dostarczanej przez przedsiębiorstwo wodociągowe, jej smak, zapach i kolor. Usuniemy też zanieczyszczenia z wody z kranu, w tym piasek i kamień, nadmiar chloru (używanego w zakładach wodociągowych do dezynfekcji), zmiękczymy wodę. Filtry podzlewowe występują w wielu konfiguracjach. Różne wkłady mogą być zamknięte w osobnych obudowach lub połączone w jednej. Niektóre sprzedawane są z dodatkowym kranikiem, można je też podłączać do specjalnych baterii trójdrożnych. Montaż jest dość prosty – da się wykonać go samodzielnie. Zwykle najpierw mamy filtr mechaniczny, np. z włókniny polipropylenowej, który zatrzymuje piasek, drobne zawiesiny, rdzę, zanieczyszczenia z rur wodociągowych. Zatrzymywane cząstki osadzają się na powierzchni filtra. Gdy jest zabrudzony trzeba go wymienić. Powszechnie stosowane są też wkłady z węglem aktywnym, które wyłapują chlor i zanieczyszczenia organiczne.

Pijąc filtrowaną wodę z kranu dbamy o swoje zdrowie, portfel i środowisko.Filtry do baterii filtrujących (fot. KFA ARMATURA)

12. Jak działa bateria filtrująca wodę z kranu?

Na rynku znajdziemy też baterie kuchenne z funkcją filtrowania wody. Razem z taką baterią sprzedawany jest wkład filtrujący, zwykle montowany pod zlewem. Wkłady występują w wielu rodzajach – usuwają zanieczyszczenia mechaniczne, poprawiają smak i zapach wody z kranu, działają antybakteryjnie. Sama bateria przeważnie jest trójdrożna i ma dwa kurki (lub kurek i przycisk). Jednym otwieramy przepływ zimnej wody filtrowanej, drugim ciepłej i zimnej niefiltrowanej. Woda filtrowana i niefiltrowana płyną w baterii osobnymi kanałami, co gwarantuje, że nie mieszają się ze sobą.

Czy można pić wodę z kranu: podsumowanie

Czy picie wody prosto z kranu to sensowny wybór? Odpowiedzieliśmy w artykule na najczęstsze pytania dotyczące wody kranowej. Podsumowując: picie wody z kranu, ale po uprzednim przefiltrowaniu, to najlepsze rozwiązanie. Jednak w przypadku wody ze studni, bez wstępnej oceny jej jakości, piciem prosto z kranu narażamy się na ryzyko. Jeśli chcesz mieć pewność co do jakości wody, którą pijesz to najlepiej zlecić jej badania w laboratorium. Woda z wodociągów jest przebadana, a więc zdrowa i bezpieczna. Niczym nie ustępuje wodzie w butelkach. Dlatego warto zmienić nawyki i pić wodę z kranu. Zaoszczędzimy pieniądze i zadbamy o środowisko.

Autor: Janusz Werner

Fot. otwierająca: KFA Armatura