9-16 minut 
Armatura instalacyjna 
Teolin 18B 92-701 Łódź 
Czym jest zawór antyskażeniowy?
Zawór antyskażeniowy to niewielkie urządzenie mechaniczne montowane w instalacjach wodociągowych budynków. Jego głównym zadaniem jest zabezpieczenie sieci wodociągowej przed wtórnym zanieczyszczeniem wody, które może wystąpić na skutek przepływu zwrotnego.
Taki przepływ może wprowadzić do instalacji różnego rodzaju zanieczyszczenia, stanowiące potencjalne zagrożenie dla zdrowia użytkowników.
Na rynku dostępnych jest kilka typów zaworów antyskażeniowych, dobieranych w zależności od specyfiki budynku i instalacji. Zawory typu BA, czyli izolatory przepływów zwrotnych, stosowane są głównie w miejscach użyteczności publicznej oraz w budynkach wielorodzinnych.
Z kolei zawory typu CA przeznaczone są do instalacji grzewczych bez inhibitorów. Można także spotkać się z zaworami typu EA. Charakteryzują się one wysoką czułością na wahania ciśnienia i są stosowane w specyficznych instalacjach wymagających precyzyjnej kontroli.
Jak działa zawór antyskażeniowy?
Zasada działania zaworu antyskażeniowego opiera się na kontrolowaniu przepływu wody w instalacji oraz reagowaniu na zmiany ciśnienia. W sytuacji, gdy wystąpi podciśnienie w sieci wodociągowej (np. na skutek pęknięcia rury czy awarii pompy), zawór otwiera dostęp powietrza atmosferycznego do wnętrza instalacji.
Dzięki temu zapobiega powstaniu różnicy ciśnień, która mogłaby spowodować cofnięcie się zanieczyszczonej wody do sieci.
Dodatkowo zawór antyskażeniowy wyposażony jest w mechanizm, który uniemożliwia przepływ wody w kierunku przeciwnym do zamierzonego, co stanowi dodatkowe zabezpieczenie przed skażeniem wody pitnej.
Kiedy należy stosować zawory antyskażeniowe?
Stosowanie zaworów antyskażeniowych jest obecnie obowiązkiem wynikającym z przepisów prawa budowlanego. Każdy nowo budowany obiekt powinien być wyposażony w instalację wodociągową zabezpieczoną odpowiednim zaworem antyskażeniowym zgodnym z normą PN-EN 1717:2003.
Zawory te są niezbędne w sytuacjach, gdy istnieje ryzyko wystąpienia przepływu zwrotnego, co może prowadzić do wtórnego zanieczyszczenia wody. T
akie sytuacje mogą wystąpić na przykład przy spadku ciśnienia w sieci wodociągowej spowodowanym awarią, pęknięciem przewodu czy problemami z pracą pomp.
Zawory stosuje się także w instalacjach z przeciwciśnieniem zwrotnym, gdzie ciśnienie poza instalacją wodociągową jest wyższe niż w samej sieci.
W praktyce oznacza to, że zawory antyskażeniowe powinny być stosowane w większości instalacji wodociągowych w budynkach mieszkalnych, użyteczności publicznej, przemysłowych oraz wszędzie tam, gdzie istnieje ryzyko cofnięcia się zanieczyszczonej wody.
Gdzie należy montować zawory antyskażeniowe?
Zawór antyskażeniowy powinien być zamontowany w strategicznym miejscu instalacji wodociągowej, aby skutecznie chronić całą sieć przed zanieczyszczeniem. Zgodnie z obowiązującymi przepisami i dobrymi praktykami instalatorskimi montuje się go za wodomierzem głównym - zawór powinien być zainstalowany na odcinku bezpośrednio za wodomierzem od strony instalacji wewnętrznej. Zapewnia to ochronę przed cofaniem się wody z instalacji budynku do sieci wodociągowej.
Zawory antyskażeniowe umieszcza się także na każdym połączeniu z siecią wodociągową - jeśli na terenie działki budowlanej istnieją zewnętrzne instalacje wodociągowe, zawór antyskażeniowy powinien być zainstalowany na każdym ich połączeniu z siecią.
Jeśli chodzi o pozycję zaworu, może ona być zarówno pionowa jak i pozioma, pod warunkiem, że przepływ medium będzie następował z dołu do góry, co jest istotne dla prawidłowego działania zaworu.
Poradnik
Ważne jest również zapewnienie dostępu do zaworu w celu kontroli i ewentualnej konserwacji oraz możliwość poboru próbek wody w celach diagnostycznych.
Przepisy i normy dotyczące zaworów antyskażeniowych
Konieczność stosowania zaworów antyskażeniowych wynika z kilku aktów prawnych i norm. I tak, norma PN-EN 1717:2003 określa wymagania dotyczące ochrony wody pitnej przed zanieczyszczeniem w wyniku przepływu zwrotnego. Wprowadza klasyfikację zaworów antyskażeniowych i zaleca ich stosowanie w instalacjach wodociągowych.
Z kolei Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. nakłada obowiązek montażu zaworu antyskażeniowego za każdym zestawem wodomierza głównego od strony instalacji wewnętrznej.
Aktualne przepisy jasno wskazują na konieczność zabezpieczania instalacji wodociągowych przed wtórnym zanieczyszczeniem wody, co ma bezpośredni wpływ na zdrowie użytkowników.
Źródło i zdjęcia: Onninen
Na zdjęciu: Zawór skośny DN20, typ 1603, GW 3/4 cala z niewznoszącym trzpieniem, odcinający, antyskażeniowy z możliwością nadzoru i odwodnieniem BV160320
