Wiele osób mieszkających w budynkach jednorodzinnych zasilanych kotłami na paliwa stałe nie ma takiego komfortu jak mieszkańcy bloków, które z reguły zaopatrywane są w ciepłą wodę użytkową (c.w.u.) z węzła cieplnego. Często decydują się oni na zamontowanie dodatkowo odrębnego podgrzewacza c.w.u. Dzięki temu poza sezonem grzewczym nie trzeba rozpalać kotła wyłącznie na potrzeby c.w.u.
Tego typu urządzenia sprawdzają się także wtedy, gdy c.w.u. w łazience uzyskuje się z zasobnika współpracującego z kotłem centralnego ogrzewania, a kuchnia leży daleko od kotłowni. W takiej sytuacji nie ma sensu doprowadzanie do niej długich przewodów, ponieważ woda szybko w nich stygnie. Podgrzewacze elektryczne montuje się też w domach, w których nie ma kotła, a wszystkie pomieszczenia ogrzewane są energią elektryczną. Ponadto spotykane są w budynkach gospodarczych bez instalacji ciepłej wody albo w domkach letniskowych, do których przyjeżdża się tylko w weekendy.
Najbardziej popularne są wspomniane podgrzewacze elektryczne, modele gazowe stosowane są rzadziej. Oba typy występują w wersji pojemnościowej i przepływowej. Czym jeszcze się różnią?
Podgrzewacze elektryczne - rodzaje i właściwości
Pierwszą cechą, która je wyróżnia, są wymagania dotyczące zasilania. W sprzedaży są zarówno niewielkie urządzenia, które można zasilać z instalacji jednofazowej (230 V), jak i te o większej mocy (powyżej 6 kW), wymagające podłączenia do instalacji trójfazowej.
Zarówno jedne i drugie mogą być:
- pojemnościowe - podgrzewają wodę znajdującą się w zasobniku;
- przepływowe - podgrzewają wodę po odkręceniu kranu, tylko wówczas pobierając prąd.
Elektryczne podgrzewacze pojemnościowe - charakterystyka
Przeważnie mają moc od 1,5 do 2 kW - takie urządzenia bez problemu włączymy do standardowej instalacji elektrycznej. Najlepiej sprawdzają się tam, gdzie jest większe zapotrzebowanie na wodę.
Oferowane są w wersji bezciśnieniowej (jednopunktowe) oraz ciśnieniowej (wielopunktowe). Te pierwsze mają zazwyczaj pojemność od 5 do 15 litrów i mogą współpracować tylko z jedną baterią. Zakłada się je bezpośrednio nad lub pod miejscem poboru wody. Najczęściej sprzedawane są w komplecie ze specjalną baterią.
Podgrzewacze ciśnieniowe mogą mieć pojemność od kilku do nawet kilkuset litrów. Przeznaczone są do współpracy z kilkoma standardowymi bateriami. Mniejsze można umieścić w szafce, większe zawiesić pod sufitem, na ścianie, albo też postawić na specjalnym stojaku. Od wielkości i mocy urządzenia zależy ilość dostępnej wody i czas jej podgrzewania, a więc komfort użytkowania.
Elektryczne podgrzewacze przepływowe - charakterystyka
Tego typu modele mają bardzo zróżnicowana i moc (od 3,5 do ponad 20 kW) i wydajność (od 1,5 do 14 litrów na minutę). Podgrzewacze o małej mocy przeznaczone są do współpracy tylko z jednym punktem poboru wody; sprawdzają się przy korzystaniu z niej w małych ilościach.
Przeważnie sprzedawane są w komplecie z baterią i wylewką lub słuchawką prysznicową. Urządzenia o większej mocy mogą zasilać jednocześnie kilka punktów.
Temperatura wody może być w nich regulowana:
- hydraulicznie - im więcej wody się pobiera, tym niższa jest jej temperatura;
- elektronicznie - temperatura jest stała niezależna od ilości pobieranej wody. Można ją nastawić z dokładnością do 0,5-1°C.
- Jakie są możliwości otrzymania dofinansowania na zakup kotła na pellet?
- Co oznacza, że kocioł na pellet drzewny jest o podwyższonym standardzie?
- Ergonomiczne podłączenie urządzeń grzewczych do instalacji centralnego ogrzewania
- Jak bezpiecznie korzystać z piecyka gazowego?
Jak włączyć podgrzewacz elektryczny do instalacji?
Montaż najbardziej popularnej wersji podgrzewacza - elektrycznego - wymaga fachowości i różni się w zależności od typu urządzenia.
Zawsze należy postępować zgodnie z instrukcją producenta. W zaleceniach dotyczących instalacji popularnego markowego pojemnościowego bezciśnieniowego modelu czytamy, że można go podłączyć do sieci wodociągowej (o ciśnieniu wody od 0,2 do 6 bar) tylko za pośrednictwem trójdrożnej baterii wodnej, która jest dołączona do zestawu. W jego skład wchodzą też rurki, którymi łączy się baterię z podgrzewaczem. Ważne, aby po podłączeniu sprawdzić szczelność połączeń. Jeżeli złącza są nieszczelne, trzeba je dokręcić.
Przed użytkowaniem podgrzewacz trzeba przepłukać wodą, odkręcając punkt czerpalny ciepłej wody, bez włączania do sieci elektrycznej. Dopiero wtedy urządzenie można podłączyć do prądu - wkładając wtyczkę do gniazda ze stykiem ochronnym (powinno być ono zainstalowane w odległości min. 1 m od podgrzewacza). Podgrzewacz jest gotowy do pracy, wystarczy tylko nastawić pokrętłem pożądaną temperaturę.
Podgrzewacze gazowe - rodzaje i właściwości
Tego typu urządzenia są mniej popularne od elektrycznych. Ich montaż musi wykonać fachowiec z odpowiednimi uprawnieniami gazowymi, a wiąże się on z koniecznością spełnienia pewnych wymagań:
- trzeba je podłączyć do instalacji gazowej oraz kominowej, która jest przystosowana do odprowadzania spalin gazowych;
- można je instalować wyłącznie w pomieszczeniach o kubaturze nie mniejszej niż 8 m3 - jeżeli mają otwartą komorę spalania lub 6,5 m³ - jeżeli mają komorę zamkniętą. Pomieszczenia te muszą być wentylowane. W przypadku urządzeń z otwartą komorą spalania musi to być wentylacja grawitacyjna. W przypadku tych z zamkniętą komorą spalania może zaś być dowolnego rodzaju, jeżeli zastosowano koncentryczne przewody powietrzno-spalinowe. Jeżeli są one rozdzielone, wymagana jest także wentylacja grawitacyjna.
Tego typu podgrzewacze mogą być zasilane gazem ziemnym i płynnym (ze zbiornika lub butli). Tych drugich nie wolno instalować w piwnicach lub innych wnętrzach z podłogą poniżej poziomu terenu. Ponadto w pomieszczeniu nie może być podłogowych wpustów kanalizacyjnych, w tym odpływów podłogowych w prysznicach bez brodzika. Gaz płynny jest bowiem cięższy od powietrza i w razie wycieku gromadziłby się w takich miejscach.
W sprzedaży są tańsze modele z otwartą komorą spalania i droższe - z zamkniętą. Ze względu na większe bezpieczeństwo użytkowania i efektywność, poleca się te drugie.
Podobnie jak w przypadku podgrzewaczy elektrycznych, urządzenia gazowe dostępne są w dwóch wariantach - pojemnościowym i przepływowym.
Gazowe podgrzewacze pojemnościowe - charakterystyka
Mają mniejszą moc od przepływowych, z reguły do 10 kW. Wyposażone są w zbiorniki o pojemności od 80 do 200 litrów. Od wielkości zbiornika zależy sposób montażu. Mniejsze (o pojemności do 120 litrów) można zawieszać na ścianie, większe stawia się na podłodze. Wymagają podłączenia do komina.
Tego typu podgrzewacze zbudowane są z dwóch części. W dolnej znajduje się palnik, a nad nim pionowy kanał spalinowy. Po włączeniu palnika gorące spaliny przepływające kanałem oddają ciepło otaczającej go wodzie. Palnik pracuje do momentu, w którym woda w zasobniku osiągnie zadaną temperaturę, a następnie wyłącza się.
Gazowe podgrzewacze przepływowe - charakterystyka
Nazywane również termami, oferowane są w trzech różnych przedziałach mocy: małej (17-19 kW), średniej (23-24 kW) i dużej (ok. 30 kW). Ich wydajność to 9-14 l/min.
Przy ich doborze należy zwrócić uwagę na rodzaj palnika, sposób zapłonu oraz minimalne ciśnienie załączania. Ważny jest sposób regulowania temperatury. W trybie ręcznym wielkość płomienia trzeba zmieniać samemu, w automatycznym samoczynnie dopasowuje się do ilości przepływającej wody.
Ile kosztują podgrzewacze wody?
Ceny podgrzewaczy są bardzo zróżnicowane i zależą od typu urządzenia, jego mocy, zastosowanej elektroniki i materiału, z jakiego są wykonane. Najtańszy model elektryczny przepływowy o małej mocy (3 kW) kupimy już za 130 zł. W sprzedaży są też urządzenia o mocy 24 kW w cenie ok. 2000 zł. Najtańszy podgrzewacz elektryczny pojemnościowy kosztuje 250 zł. Te o większej mocy mogą być nawet 10-krotnie droższe. Wybór podgrzewaczy gazowych jest dużo mniejszy, a ich ceny wahają się od 800 do ponad 3000 zł.
Norbert Skupiński
Na zdjęciu otwierającym: Podgrzewacze gazowe muszą być podłączone do instalacji gazowej i kominowej. Urządzenia można umieszczać wyłącznie w pomieszczeniach o kubaturze nie mniejszej niż 8 m3 (podgrzewacze z otwartą komorą spalania) albo 6,5 m³ (z zamkniętą komorą) (fot. Junkers (Bosch))