Czy opłaca się kupić piec gazowy w 2024 r.? Ostatni rok dopłat do kotłów gazowych! Oto 9 kluczowych wskazówek

Gazowy kocioł kondensacyjny bez zasobnika można kupić już za kilka tysięcy złotych. Za kotły renomowanych producentów, z rozbudowaną automatyką i z zasobnikiem - trzeba zapłacić dwa razy więcej. W przypadku wymiany kotła na paliwa stałe na piec gazowy, można ubiegać się o dofinansowanie, np. z programu "Czyste Powietrze", ale dopłaty będą tylko do końca 2024 roku! Dlatego jeśli planujesz inwestycję związaną z modernizacją ogrzewania i wymianą kopciucha, warto nie zwlekać z zakupem kotła gazowego! W związku z regulacjami Unii Europejskiej kotły gazowe w remontowanych domach będzie można montować jeszcze przez 16 lat, czyli do 2040 roku. Jeśli mamy przyłącze gazowe to inwestycja w kocioł gazowy będzie opłacalna. Dobrą alternatywą jest oczywiście montaż pompy ciepła, ale niestety to o wiele większy koszt. 

1. Czy warto kupić kocioł gazowy kondensacyjny i jak on działa?

Czy warto kupić kocioł gazowy kondensacyjny? Tak. Poza tym tylko takie są dopuszczane do sprzedaży, jeśli służą do ogrzewania domu. Najprościej mówiąc, kocioł gazowy kondensacyjny od pieca gazowego starego typu (niekondensacyjnego) różni się tym, że odzyskuje ciepło ze spalin zawarte w parze wodnej, dzięki temu zużycie paliwa do uzyskania tej samej ilości ciepła jest o kilkanaście procent mniejsze niż w starym kotle gazowym. Po drugie nowoczesny kocioł kondensacyjny będzie miał palnik z regulacją mocy, dzięki czemu też będzie zużywał mniej paliwa. 

Jak działa kocioł gazowy kondensacyjny? W wyniku spalania gazu powstaje dwutlenek węgla i woda. Temperatura towarzysząca temu procesowi jest bardzo wysoka (w kotłach tradycyjnych przekracza 120°C), jest wyższa od temperatury parowania wody. Kiedy powstają spaliny, zawarta w nich woda - pod wpływem temperatury - zamienia się w parę i razem ze spalinami ucieka przez komin. Jeżeli ta para wodna ulegnie w kotle skropleniu, to zostanie uwolnione dodatkowe ciepło. Skraplanie się pary wodnej to inaczej jej kondensacja, dlatego kotły takie nazywane są kondensacyjnymi. Podsumowując kotły gazowe kondensacyjne osiągają o kilkanaście procent wyższą sprawność od tradycyjnych i zużywają o tyle mniej paliwa do uzyskania tej samej ilości ciepła.

W domach jednorodzinnych, najczęściej stosuje się kotły gazowe jednofunkcyjne o mocy 15-24 kW i dwufunkcyjne o mocy 17-27 kW. W przypadku wyprowadzenia przewodu spalinowego przez ścianę, moc urządzenia nie może być wyższa niż 21 kW, fot. DE DIETRICH

Jak zbudowany jest kocioł gazowy? Kocioł gazowy składa się z palnika (do spalania gazu) i wymiennika ciepła, przez który z jednej strony przepływają gorące spaliny, z drugiej - woda z instalacji c.o. Woda ta odbiera ciepło od spalin, dzięki czemu rośnie jej temperatura, a temperatura spalin spada. W kotłach gazowych kondensacyjnych, wymienniki ciepła najczęściej wykonane są ze stali kwasoodpornej, odpornej na działanie żrącego kondensatu ze spalin i tak rozbudowane, aby temperatura spalin osiągnęła poziom poniżej tzw. punktu rosy. W takich warunkach dochodzi do skraplania się pary wodnej i odebrania dodatkowego ciepła, które w modelach tradycyjnych uchodzi ze spalinami. 

2. Lepszy kocioł gazowy wiszący czy stojący?

Najbardziej popularne są kotły gazowe wiszące, jako mniejsze i lżejsze, dzięki czemu można je powiesić w np. rzędzie szafek kuchennych, pomieszczeniu gospodarczym, pralni. Piece gazowe stojące na ogół są dużo większe, bo mają fabrycznie wbudowany zasobnik cieplej wody użytkowej (najczęściej o pojemności około 120 l), potrzeba na nie zatem znacznie więcej miejsca.

3. Jakie zalety ma stojący kocioł gazowy? Gdzie sprawdzi się najlepiej?

Stojące kotły gazowe, szczególnie te wykorzystujące kondensację, są doskonałym wyborem dla tych, którzy cenią nowoczesność i ekologię. Dlaczego? Już wyjaśniamy. Na to pytanie odpowiada ekspert firmy De Dietrich. Technika kondensacyjna wykorzystuje niemal całą energię zawartą w paliwie do produkcji ciepła. Dzięki temu można zaoszczędzić nawet do 35% energii, w porównaniu z tradycyjnymi systemami grzewczymi. A to pozwala obniżyć rachunki za ogrzewanie. 

Co więcej, kotły stojące można podłączyć do rozmaitych podgrzewaczy (warstwowych, z wężownicą, solarnych), co pozwala na zaspokojenie zapotrzebowania na ciepłą wodę użytkową. Jest to szczególnie korzystne w domach, w których jest ono znaczne. Stojące kotły gazowe można także łatwo połączyć z instalacjami solarnymi lub pompami ciepła tworząc system hybrydowy. Na przykład po dodaniu zintegrowanej wężownicy solarnej, ciepła woda użytkowa może być podgrzewana energią słoneczną, co dodatkowo obniża koszty eksploatacyjne i zmniejsza emisję CO₂. 

Poza tym, kotły stojące mogą być łatwo rozbudowywane, aby dostosować system grzewczy do rosnących potrzeb cieplnych budynku. W przypadku większych obiektów, możliwe jest połączenie kilku urządzeń w kaskadę, co zapewnia niezawodne i efektywne ogrzewanie domu. Nowoczesne kotły gazowe są przystosowane do spalania mieszanek gazu ziemnego z biogazem oraz wodorem, co czyni je przyszłościowym rozwiązaniem zgodnym z trendami ekologicznymi i regulacjami prawnymi.

Stojące kotły gazowe świetnie sprawdzają się zarówno w domach jednorodzinnych, jak i w większych budynkach, gdzie zapotrzebowanie na ciepło jest zróżnicowane. Dzięki dużej elastyczności w modulacji mocy, są one idealne do domów z systemami inteligentnego zarządzania energią, które dynamicznie sterują pracą urządzeń grzewczych. Są także przystosowane do pracy w trybie hybrydowym, co umożliwia współpracę z innymi generatorami ciepła, np. pompami ciepła.

4. Gdzie można zamontować kocioł gazowy?

Czy do pieca gazowego potrzebna jest oddzielna kotłownia? Nie. Kotły gazowe można montować w kuchni, łazience, pralni, korytarzu, niepotrzebne jest wydzielone pomieszczenia, jak w przypadku np. kotłów na paliwa stałe. Ponadto kotły gazowe kondensacyjne mają zamkniętą komorę spalania i mogą czerpać powietrze z zewnątrz - osobnym kanałem lub przez przewód powietrzno-spalinowy, wykonany z dwóch współosiowych (koncentrycznych) rur, wyprowadzany z budynku najczęściej przez ścianę (lub rzadziej komin). Rura zewnętrzna doprowadza powietrze do komory spalania, wewnętrzną wyrzucane są spaliny. Wylot przewodu musi znajdować się przynajmniej 0,5 m od krawędzi okna. Wówczas niepotrzebny jest komin do odprowadzania spalin.

Takie rozwiązanie wolno stosować jednak tylko w budynkach wolnostojących, i przy maksymalnej mocy kotła do 21 kW. Układ jest bezpieczny, bo komora spalania jest odizolowana od pomieszczenia i nie ma ryzyka dostania się spalin do budynku. Nie wolno jednak takich urządzeń umieszczać w pomieszczeniach przeznaczonych na stały pobyt ludzi (w sypialni, salonie).

5. W jaki sposób kocioł gazowy podgrzewa wodę?

Sposób podgrzewania wody użytkowej zależy do rodzaju kotła gazowego. 

Jak podgrzewa wodę kocioł gazowy jednofunkcyjny?

Podstawową funkcją kotłów gazowych jednofunkcyjnych jest ogrzewanie budynku. Ciepłą wodę użytkową taki kocioł przygotowuje w zasobniku o pojemności 80-200 l, który może być ulokowany w jednej obudowie z kotłem lub stanowić oddzielnie urządzenie. Ponieważ zbiorniki niezależne są dość duże, trzeba zaplanować na nie miejsce. Przy korzystaniu ze zbiornika, można wykonać tzw. cyrkulację - punkty poboru łączy się dodatkową rurą tworząc pętlę. Woda wprawiana w ruch przez pompę cyrkulacyjną krąży między zasobnikiem i bateriami - po odkręceniu kranu, od razu leci ciepła woda. W systemie bez cyrkulacji, najpierw należy spuścić zimną wodę. System ten nie musi działać stale, jeżeli pompę podłączy się do programatora czasowego, będzie ona działała tylko w wyznaczonych porach.

Zestaw grzewczy, który zawiera wiszący jednofunkcyjny gazowy kocioł kondensacyjny na gaz ziemny i zbiornik c.w.u. o pojemności 100 l, fot. VIESSMANN

Kotły gazowe jednofunkcyjne najlepiej sprawdzają się w budynkach z kilkoma oddzielonymi od siebie łazienkami i kuchnią ulokowaną z dala od kotła. Zastosowanie instalacji z zasobnikiem i obiegiem cyrkulacyjnym gwarantuje ciepłą wodę natychmiast po odkręceniu kranu, a dopóki ogrzana woda z zasobnika się nie wyczerpie, można z niej korzystać w kilku punktach jednocześnie.

Jak podgrzewa wodę kocioł gazowy dwufunkcyjny?

Kocioł gazowy dwufunkcyjny to urządzenie ogrzewające dom i przepływowy podgrzewacz wody w jednym. Takie kotły gazowe nie mają zasobnika. Woda jest podgrzewana na bieżąco, w momencie poboru. Są to urządzenia wiszące, wielkości małej szafki. Najlepiej kotły gazowe dwufunkcyjne się w niewielkich budynkach z punktami poboru ulokowanymi blisko kotła. Długość rur (między kotłem i punktem poboru) nie powinna przekraczać 3 m. Im będą one dłuższe, tym dłużej trzeba będzie czekać na ciepłą wodę. Poza tym nie można efektywnie zasilać w tym samym czasie wielu punktów poboru. Kocioł gazowy o mocy 21 kW przygotowuje do 11 litrów ciepłej wody na minutę - to wystarczy tylko na jeden prysznic. W tym wariancie, nie można zastosować cyrkulacji.

W kotle dwufunkcyjnym może być wbudowany mały zasobnik c.w.u. (o pojemności kilkudziesięciu litrów). Wówczas urządzenie najpierw podgrzewa wodę w zasobniku, a gdy się skończy, ogrzewa ją przepływowo. Przez większość czasu korzysta się z wody zgromadzonej w zbiorniku. Takie urządzenie można podłączyć do obiegu cyrkulacji wody. Nie jest to jednak popularny wariant.

Przeczytaj

Może cię zainteresować

Bosch podnosi poprzeczkę: rewolucyjne kotły kondensacyjne... Nowe kotły Buderus: GB172i.2, GB182i.2, GB192i.2 -... Czym można palić w kotle 5. klasy?

Dowiedz się więcej

• Jakie są możliwości otrzymania dofinansowania na zakup kotła na pellet?
• Co oznacza, że kocioł na pellet drzewny jest o podwyższonym standardzie?
• Ergonomiczne podłączenie urządzeń grzewczych do instalacji centralnego ogrzewania
• Jak bezpiecznie korzystać z piecyka gazowego?
• Jak podłączyć sprzęgło hydrauliczne?
• Jak ustawić sterowniki w kotle klasy 5?
• Jak działa system kart gwarancyjnych Wolf?
• Elektryczne ogrzewanie domu. Jedno rozwiązanie, wiele korzyści
• Logamax plus - wiszący gazowy kocioł kondensacyjny Buderus z wbudowanym podgrzewaczem ciepłej wody
• Wiszące gazowe kotły kondensacyjne Condens 5700i WT i Condens 5300i WT
• Zalety zastosowania podgrzewaczy (wymienników) wężownicowych
• F-Power - nowa linia zaworów kulowych. Gdzie tkwi sekret niezawodności?
• Kondensacyjne kotły gazowe SAS - komfortowe ogrzewanie domu
• 5 przykazań świadomego oszczędzania na ogrzewaniu
• Ile prądu zużywa piec na pellet?
• Grupy pompowe duro system - kompaktowe rozwiązanie techniczne gotowe do montażu
• Pompa obiegowa do wodnego ogrzewania podłogowego - na co zwrócić uwagę przy jej zakupie?
• Podgrzewanie wody prądem - ile to kosztuje?
• Czym jest regulacja hydrauliczna w instalacji grzejnikowej?
• Jak działa sterowanie EOS 6?
• Zbiorniki na gaz - dzierżawić czy kupić na własność?
• Jak ustalić moc kotła grzewczego?
• Jak właściwie podzielić dom na strefy grzewcze?
• Czy warto kupować droższy, certyfikowany pellet?
• Najczęstsze pytania o spieki i konglomeraty kwarcowe

Zobacz więcej Zobacz mniej

6. Jak dobrać moc kotła gazowego?

Moc kotła gazowego określona jest w projekcie domu. Dobiera się ją do temperatury obliczeniowej, która w centralnej Polsce wynosi -20°C, nad morzem -16°C, na Suwalszczyźnie -24°C. Piec gazowy działa więc z pełną mocą tylko kilka lub kilkanaście dni w roku (tak silne mrozy zdarzają się coraz rzadziej), zazwyczaj pracuje, wykorzystując nie więcej niż połowę mocy. Nie zaleca się montowania kotłów gazowych o zbyt dużej mocy, gdyż nie będą mogły pracować w sposób ciągły, bo - zwłaszcza w okresach przejściowych (wiosną, jesienią) - będą się często wyłączały i włączały, co wpłynie na szybsze ich zużycie. Przyjmuje się, że do domu jednorodzinnego o pow. 100 m2 wystarczy kocioł gazowy o mocy 10 kW. Natomiast jeśli kocioł gazowy służy też do przygotowywania ciepłej wody użytkowej i chcemy mieć ją w krótkim czasie, wtedy wtedy sprawdzi się kocioł gazowy o mocy 20 kW. Warto sprawdzić wybierając kocioł gazowy, czy jest możliwość ograniczenia u zablokowania jego mocy, np. do ogrzewania pomieszczeń ustawić, że będzie się włączał z mocą 10 kW maksymalnie, a jak przechodzi w tryb przygotowywania ciepłej wody to dopiero wtedy uruchamia się jego pełna moc. Dzięki temu taki kocioł będzie pracował ekonomiczniej. 

7. Co oznacza sprawność kotła gazowego powyżej 100%?

Wartość przekraczająca 100% wynika z definicji sprawności kotła gazowego, którą ustalono jeszcze dla kotłów niekondensacyjnych. Założono wówczas, że w gorących spalinach ulatujących przez komin musi zawsze znajdować się para wodna. A za sprawność przyjęto ilość ciepła, jaka uwalnia się w trakcie jego spalania, z pominięciem ilości, która uchodzi na zewnątrz w parze zawartej w spalinach. W kotłach kondensacyjnych, ciepło to powiększa się o ciepło odzyskane z pary wodnej, co podnosi w ten sposób zdefiniowaną sprawność tak, że przekracza ona 100%. Im wyższa sprawność, tym większe oszczędności gazu i mniejsze rachunki za ogrzewanie.

8. W jakich domach kotły gazowe będą działać najlepiej?

Ponieważ proces kondensacji może zachodzić tylko wówczas, gdy temperatura wody grzewczej płynącej w instalacji c.o. jest niska. Jeżeli woda powracająca z instalacji nie będzie odpowiednio ochłodzona, kondensacja może nie zachodzić w ogóle lub zachodzić w niewielkim stopniu. Woda powracająca z instalacji do kotła nie powinna mieć więcej niż 50°C, przy czym praca pieca gazowego będzie najbardziej ekonomiczna, gdy będzie to 30-40°C. Dlatego najwyższą sprawność osiąga się gdy kocioł gazowy działa w połączeniu z ogrzewaniem podłogowym. Jednak i z grzejnikami ściennymi takie kotły współpracują bardzo dobrze.

9. Do kiedy można dostać dopłaty do kotła gazowego?

W 2024 roku znacznie ograniczono dopłaty do wymiany kotłów w ramach programu "Czyste Powietrze". Zgodnie z unijnymi wytycznymi montaż kotłów na paliwa kopalne (w tym kotły gazowe) ma zostać zakazany w nowych domach od 2030 r., a w domach remontowanych od 2040. W tym roku w programie "Czyste Powietrze" dopłaty do montażu kotłów gazowych obecnie jeszcze obowiązują, ale będę zlikwidowane w 2025 roku. Po tym czasie dofinansowanie będzie można dostać jedynie na:

• pompy ciepła,
• kotły na drewno/pellet,
• ogrzewanie elektryczne.

Dlatego jeśli chcemy dostać dofinansowanie na piec gazowy to 2024 rok jest ostatnią szansą na pozyskanie środków finansowych z Czystego Powietrza. Ponadto Unia Europejska zatwierdziła system ETS 2, w ramach którego paliwa kopalne używane do ogrzewania domów od 2027 r. będą obciążone opłatą za emisję dwutlenku węgla, co oznacza, że ogrzewanie gazem na pewno zdrożeje!

Dofinansowanie na kocioł gazowy dostępne w ramach programu Czyste Powietrze przeznaczona jest dla osób, którzy chcą wymienić tzw. kopciucha na kocioł gazowy. I czas mamy tylko do końca 2024 roku. Wysokość dofinansowania zależy od naszych dochodów. Maksymalnie w 2024 roku można otrzymać z programu Czyste Powietrze - 15,3 tys. zł dofinansowania do zakupu i montażu kotła gazowego. 

Dofinansowanie do pieca gazowego można też uzyskać w ramach tzw. ulgi termomodernizacyjnej. Umożliwia ona odliczenie maksymalnie 53 tys. zł od podatku dochodowego. Z ulgi można skorzystać, składając wraz z rocznym zeznaniem podatkowym PIT/O, czyli informację o odliczeniach na zakup kotła gazowego. Więcej na ten temat przeczytaj w artykule: Dopłaty do termomodernizacji w 2024 roku >>>

Ponadto warto też sprawdzić w urzędzie miasta lub gminy czy nie oferują pomocy finansowej do wymiany kopciuchów dla swoich mieszkańców. Jest kilka programów wsparcia, więc upewnij się czy nie przysługuje Ci możliwość dopłaty do zakupu i montażu pieca gazowego. 

Fot. otwierająca: Kotły gazowe nie są bardzo drogie, a odpowiednio dobrane i użytkowane są energooszczędne i prawie bezobsługowe. Jeśli mamy dobrze ocieplony dom, nie generują wysokich rachunków za gaz, fot. TERMET