Przez okna połaciowe, czyli osadzane w płaszczyźnie dachu, wpada nawet dwa razy więcej światła, niż przez fasadowe o tej samej wielkości. Należy jednak uważać, bo latem może to prowadzić do przegrzewania się poddasza, jeśli nie zainstalowano osłon przeciwsłonecznych. Pamiętajmy, że najskuteczniejsze są rolety i markizy montowane po zewnętrznej stronie stolarki.
Dlaczego warto zamontować osłony przeciwsłoneczne na oknach dachowych?
Osłony przeciwsłoneczne stanowią właściwie standardowe wyposażenie okien w dachu. Modele zewnętrzne to antidotum na niedogodności związane z przegrzewaniem się pomieszczeń. Zapewniają przyjemny chłód w domu i pozwalają obniżyć zużycie energii elektrycznej przez klimatyzatory. Z kolei w chłodnych miesiącach ograniczają ucieczkę ciepła przez stolarkę - opuszczone na noc zapobiegają wychładzaniu się wnętrz. Przyczyniają się więc do zmniejszenia wydatków na ogrzewanie.
Ponadto tłumią dochodzące z zewnątrz dźwięki, odgłos deszczu i gradu, a także stanowią dodatkowe zabezpieczenie przed nieproszonymi gośćmi (podnoszenie rolet - niezależnie od tego, jaką mają klasę odporności na włamanie - wywołuje hałas, który często odstrasza złodziei).
Kiedy zamontować osłony przeciwsłoneczne na oknach dachowych?
Pamiętajmy, że do okien dachowych stosuje się nieco inne modele osłon zewnętrznych, niż do przeszkleń elewacyjnych. Są stosunkowo łatwe do zamontowania - postępując zgodnie z instrukcją, prace można przeprowadzić samodzielne. Ich konstrukcję mocuje się do ramy okiennej, bez konieczności wychodzenia na dach. Można to zrobić w każdej chwili, na osadzonych już przeszkleniach (w przypadku okien pionowych, osłony najlepiej przewidzieć natomiast na etapie projektowania domu, ponieważ modele, które po zamontowaniu mają mieć niewidoczną kasetę wymagają wcześniejszego przygotowania ościeża).
Nie zapominajmy jednak, że producenci stolarki dachowej oferują akcesoria dopasowane jedynie do własnych wyrobów (popularne rolety zewnętrzne bywają nawet fabrycznie zespolone z oknem dachowym). Najlepiej zatem nabyć przeszklenia wraz z osłonami u jednego wytwórcy i zlecić wszystkie prace montażowe temu samemu wykonawcy. Ważne jest fachowe przeprowadzenie robót - monterzy często popełniają bowiem błędy, które skutkują m.in. trudnościami w rozkładaniu i składaniu markiz czy rolet.
Wybierając konkretne produkty, zwracajmy uwagę przede wszystkim na markę, sposób montażu oraz rodzaj sterowania.
Osłony dachowe często wyposażone są w akumulator solarny. (fot. Fakro)
Rolety zewnętrzne do okien dachowych
Dachowe rolety zewnętrzne nie przypominają zbytnio tych, które są powszechnie stosowane we wnętrzach. Mają gruby metalowy pancerz poruszający się po pionowych prowadnicach bocznych, zwijany na rurę nawojową, umieszczoną w kasecie znajdującej się nad oknem (w przypadku modeli fasadowych, do dyspozycji są rozmaite rozwiązania, jeśli chodzi o lokalizację skrzynki). Pancerz tworzą poziome lamele, na ogół w postaci zamkniętych profili aluminiowych, wypełnionych pianką poliuretanową (materiałem izolacyjnym).
To, jak skuteczną przegrodę cieplną uzyskamy, zależy od grubości poszycia i zastosowanego w nim ocieplenia. Pamiętajmy, że po opuszczeniu rolety zewnętrzne niemal całkowicie zaciemniają pomieszczenie.
Kasety produkowane są w szerokiej gamie kolorystycznej, nie ma więc problemu z dopasowaniem ich do stolarki, elewacji czy dachówki. Wykończenie skrzynki stanowi lakier albo okleina.
Obecnie najpopularniejsze są rolety zewnętrzne. Zwykle mają one szary kolor, który bardzo dobrze współgra z każdym rodzajem pokrycia dachowego. (fot. z lewej: Okpol, z prawej: Velux)
Montaż rolety dachowej. Najpierw przytwierdzana jest kaseta, a potem prowadnice boczne. (fot. Velux)
Markizy zewnętrzne do okien dachowych
Pod względem konstrukcji markizy zewnętrzne kojarzą się z roletami montowanymi w pomieszczeniach. Mają odporne na wpływ czynników atmosferycznych poszycie, wykonane z siatki z PVC albo z włókna szklanego. Zwijane jest ono do kasety przytwierdzonej nad oknem dachowym.
W przeciwieństwie do rolet, opuszczone markizy nie przesłaniają całkowicie widoku i przepuszczają pewną ilość światła. Po części mogą pełnić funkcję moskitiery - gdy okno jest otwarte, rozwinięta osłona chroni wnętrze domu przed owadami.
Markizy zewnętrzne mają trwałe poszycie, które przepuszcza pewną ilość światła do pomieszczeń. (fot. z lewej: Roto, fot. z prawej: Fakro)
Jak sterować osłonami przeciwsłonecznymi na oknach dachowych?
Zewnętrzne osłony przeszkleń dachowych, podobnie jak te stosowane w obrębie elewacji, można obsługiwać ręcznie lub automatycznie.
Wersje ręczne wyposażone są najczęściej w zwijacz z taśmą albo linką, znajdujący się od wewnętrznej strony okna.
Wielu inwestorów wybiera osłony dachowe z napędem elektrycznym, które obsługiwane są za pomocą pilota bądź panelu na ścianie (podobnie steruje się skrzydłami okiennymi). Kosztują więcej niż modele manualnie, jednak zapewniają duży komfort. Użytkownik może zarządzać kilkoma naraz. Jeśli zaś mają wbudowany czujnik natężenia światła, automatycznie mogą otwierać się rano (ewentualnie samoczynnie zamykać latem przy silnym nasłonecznieniu).
Osłony z napędem elektrycznym można także włączyć w system inteligentnego domu. Instalacja taka steruje ich otwieraniem i zamykaniem, współpracując z rozmaitymi czujkami oraz automatyką pogodową (uwzględniając temperaturę wewnątrz pomieszczeń, intensywność nasłonecznienia czy porę dnia). Pozwala również na programowanie scenariuszy ich pracy (zamykanie i otwieranie o określonych porach), z dostosowaniem do trybu życia domowników. Scenariusze pracy umożliwiają też symulowanie obecności mieszkańców.
Nie zapominajmy, że modele z napędem elektrycznym wymagają doprowadzenia do nich zasilania i przewodów sterujących. Dobór konkretnego mechanizmu, jego mocy i innych parametrów, należy powierzyć fachowcowi.
Możliwe jest też zautomatyzowanie osłon dotąd obsługiwanych ręcznie. W takiej sytuacji często wykorzystuje się napęd z odbiornikiem radiowym, nie wymagający montażu przewodu od osłony do sterownika. Rozwiązaniem wartym uwagi jest również użycie mechanizmu zasilanego z paneli słonecznych. Zwłaszcza instalowane w połaci dachu rolety i markizy, producenci wyposażają w akumulator solarny, ładowany z baterii słonecznej umieszczonej w kasecie.
Markizy zewnętrzne sterowane za pomocą pilota. (fot. Fakro)
Osłony wewnętrzne na oknach dachowych
Rolety
Te przeznaczone do okien dachowych, pod względem budowy i działania przypominają modele do przeszkleń pionowych (zwykle mają jednak możliwość sterowania elektrycznego za pomocą łącznika ściennego lub pilota) - poszycie poruszające się w pionowych prowadnicach, zwijane jest na wałku mocowanym do górnej ramy okna.
Do ich produkcji używa się impregnowanych tkanin różnego typu, w rozmaitych kolorach. Powinny być one łatwe w konserwacji i wykazywać odporność na płowienie. Ciekawym rozwiązaniem jest poszycie składające się z dwóch rodzajów pasów - przepuszczających światło i zacieniających. Przesuwanie ich względem siebie i nakładanie jednych na drugie umożliwia regulację stopnia zaciemnienia. W przypadku rolet wewnętrznych, duże znaczenie ma ich estetyka, ponieważ są istotnym elementem wnętrz.
Rolety wewnętrzne na oknach dachowych (fot. Roto)
Żaluzje
Mają tę zaletę, że kąt ustawienia lamel można regulować, dostosowując go do intensywności nasłonecznienia i kierunku padania promieni słonecznych. Poszycie daje się też podciągnąć, tak by nie przysłaniało szyby.
Lamele najczęściej powstają z aluminium. Są dosyć lekkie, więc możliwe jest przytwierdzenie osłony do ramy okiennej bądź listwy przyszybowej. Do montażu w oknach dachowych przeważnie używa się specjalnych zaczepów. Boczne prowadnice aluminiowe utrzymują rozwiniętą roletę i pozwalają obracać skrzydło przy zaciągniętej osłonie.
Do opuszczania i podnoszenia dachowych żaluzji wewnętrznych służy na ogół uchwyt w dolnej części ich konstrukcji. Z kolei suwak boczny zapewnia regulację kąta ustawienia listew. W celu wygodnej obsługi wysoko zamontowanych osłon, możemy dokupić specjalne drążki czy elementy przedłużające. Szczególnie w przypadku żaluzji o większej powierzchni warto pokusić się o napęd elektryczny (choć zwykle umożliwia on tylko sterowanie kątem nachylenia lamel, i to przy zamkniętym oknie).
Żaluzje wewnętrzne na oknach dachowych (fot. Fakro)
Autorka artykułów związanych m.in. z wykańczaniem i urządzaniem ogrodów oraz wnętrz. Zwolenniczka koncepcji slow design w urządzaniu wnętrz, mającej na uwadze świadomy dobór produktów i indywidualne dopasowywanie rozwiązań. Prywatnie zajmuje się malarstwem, które jest jej największą pasją.