Oszczędni inwestorzy stawiają domy kryte dwuspadowym dachem. I słusznie, bo im dach prostszy, tym tańszy. Wymyślna konstrukcja z wieloma połaciami, lukarnami, wolim oczkiem może przy tej samej powierzchni kosztować znacznie więcej.
Żeby upewnić się, że proste dachy są tańsze, porównamy kosztorysy trzech konstrukcji kryjących domy z Pracowni Projektowej Dobre Domy. Wszystkie ceny netto.
Zaczniemy od projektu Emilia - to klasyczny dom z użytkowym poddaszem i najpopularniejszym dwuspadowym dachem. Taki dach ma sporo zalet - nieźle wygląda, pasuje do domów tradycyjnych i nowoczesnych, jest tańszy od tych wymyślnych. Niższa cena wynika z prostoty - cieśla ma do zbudowania nieskomplikowaną więźbę, dekarzowi łatwiej ułożyć pokrycie. Nawet kryjąc go materiałem o dużym formacie (np. blachodachówką), można wyraźnie ograniczyć ilość odpadów.
Dom Emilia ma 138,5 m2 powierzchni użytkowej, garaż z pomieszczeniem gospodarczym to dodatkowe 26,7 m2. Na parterze znajduje się strefa dzienna - salon, jadalnia, kuchnia, hol, gabinet i łazienka. Z wiatrołapu można wejść do pomieszczenia gospodarczego, dalej do garażu i kotłowni. Na poddaszu zaprojektowano trzy mniejsze sypialnie, wspólną łazienkę oraz czwartą sypialnię z garderobę i kolejną łazienką.
Powierzchnia dachu Emilii wynosi 227,6 m2, kąt nachylenia 40°. Według kosztorysu za jego konstrukcję i pokrycie zapłacimy 62 660 zł netto (ceny średnie). Cenę (o 10 580 zł) podniosło 7 okien dachowych, bez nich za taki dwuspadowy, kryty dachówką dach, trzeba by zapłacić pięćdziesiąt kilka tys. zł.
Więźbę zaplanowano jako drewnianą, na krokwiach zamocowano membranę dachową wysokoparoprzepuszczalną (250 m2) oraz ruszt z kontrłat i łat. Koszt konstrukcji to 22 490 zł (materiał i robocizna). Pokryciem jest dachówka ceramiczna (przyjęto cenę 35 zł netto/m2), zapłacimy za nie 25 520 zł. Podstawowych dachówek potrzeba 2800 szt. (8260 zł), szczytowych 99 szt. (3280 zł), dochodzą jeszcze dachówki pod stopień kominiarski (1407 zł) i wentylacyjne (306 zł) oraz 31 gąsiorów ceramicznych (za 980 zł).
Policzono też stopnie i ławki kominiarskie. Stalowe orynnowanie kosztuje 4070 zł - rynien potrzeba 29,2 m, rur spustowych 15,9 m.
Kolejny dom to projekt Patrycjusz - parterowy budynek kryty czterospadowym dachem kopertowym. Taka konstrukcja ma cztery połacie, zwykle o takim samym kącie nachylenia. Więźba dachu kopertowego jest sztywna i lepiej radzi sobie z silnym wiatrem. Za to poddasze jest mniej funkcjonalne. Nie ma ścian szczytowych, więc żeby je doświetlić niezbędne są okna dachowe albo budowa lukarny. Dlatego dachy kopertowe stosuje się przeważnie na budynkach z niezagospodarowanym strychem.
Dom Patrycjusz ma 107 m2 powierzchni użytkowej i garaż (19,3 m2). Otwarta strefa dzienna składa się z salonu, jadalni i kuchni ze spiżarnią. W strefie prywatnej przewidziano trzy sypialnie. Poza tym mamy tu łazienkę, osobne WC, hol z wiatrołapem i pomieszczenie gospodarcze. Dach ma 243,2 m2, kąt nachylenia wynosi 25°. Choć powierzchnia parterowego Patrycjusza jest wyraźnie mniejsza niż Emilii, sam dach jest odrobinę większy (6-7%). Jego cena to 83 870 zł netto.
W tym budynku drewniana konstrukcja dachu jest jednocześnie stropem. Trzeba za nią zapłacić 46 380 zł, w tym 6650 zł za ślepą podłogę z płyt OSB na stropie. Ten dach również pokryje dachówka ceramiczna w cenie 35 zł netto/m2. Na pokrycie trzeba przygotować 30 290 zł. Podstawowych dachówek wyjdzie 2993 szt. (8830 zł), szczytowe wystarczą dwie (minimalne wysunięcie okapu nad wejściem), bo generalnie dach kopertowy szczytów nie ma.
Gąsiorów kryjących łączenia połaci (naroża) i krótką kalenicę potrzeba aż 135, plus 5 początkowych, co daje 4240 zł. Za dachówki wentylacyjne i pod stopnie kominiarskie zapłacimy 1440 zł. Zużycie membrany dachowej to 268 m2.
Orynnowanie (tu też policzono stalowe) to wydatek 6670 zł, rur spustowych wyjdzie 9,7 m, za to rynien, które opasują cały dach - 62,1 m.
Do ceny dachu wliczono również montaż schodów strychowych składanych (528 zł).
Ostatni projekt to dom Artur - z użytkowym poddaszem, kryty wielospadowym dachem z lukarnami. Największy plus takiego dachu to efektowny wygląd, zwykle kryje się nimi większe domy. Połacie mogą mieć różne kształty – trójkątów, trapezów, równoległoboków. Dzięki lukarnom poddasze jest bardziej funkcjonalne. Niestety duża liczba połaci o rozmaitych kształtach oznacza większe zużycie materiału i konieczność zakupu dodatkowych elementów, np. koszy. Załamania dachu sprawiają, że jest on cięższy i potrzebuje solidniejszej więźby.
Artur to dom o powierzchni użytkowej 138,9 m2, garaż i pomieszczenie gospodarcze mają 25,6 m2. Powierzchnia jest zatem taka sama, jak w domu Emilia. Rozkład pomieszczeń też jest podobny - na parterze (tak jak w Emilii) znajduje się strefa dzienna - salon, jadalnia, kuchnia oraz hol, gabinet i łazienka. Z wiatrołapu wchodzi się do garażu, dalej do kotłowni. Na poddaszu jest inaczej - tu mamy trzy duże sypialnie, łazienkę i stryszek.
Dach ma powierzchnię 259,8 m2, kąt nachylenia wynosi 40°. Przy identycznej powierzchni użytkowej domu, dach Artura jest o przeszło 30 m2 większy od dachu z pierwszego projektu. Będzie kosztował 85 610 zł, czyli przeszło 35% więcej niż dach Emilii, przy czym zaplanowano pokrycie go tańszą dachówką betonową. Wycena drewnianej więźby to 41 700 zł, pokrycia 35 270 zł. W cenie pokrycia uwzględniono 5 okien dachowych z montażem (7700 zł).
Pokryciem jest w tym przypadku dachówka betonowa, liczona po 2,44 zł za sztukę (25-26 zł/m2). Podstawowych dachówek wyjdzie 2730 szt. (6660 zł), szczytowych 66 (1300 zł), dodatkowo dachówki wsporcze pod stopień i kolejne z kominkiem wentylacyjnym (1200 zł). Gąsiorów potrzeba 196 (2630 zł), a membrany dachowej 300 m2. Na dach Emilii wystarczyło 31 gąsiorów, dachówek szczytowych było tam więcej - 99, tu 66.
Kosze dachowe wykonano z aluminium, a orynnowanie z PVC to wydatek 7450 zł. Rur spustowych potrzeba 19,5 m, rynien 84 m.
Jak widać, kształt dachu przekłada się na jego cenę. Różnica między dachem dwuspadowym i wielospadowym, wynosząca w naszym porównaniu 35% (23 tys. zł), byłaby jeszcze większa, gdyby na obu zastosowano takie samo pokrycie. Tańszy dach z projektu Emilia pokryto bowiem droższą dachówką ceramiczną, liczoną po 35 zł/m2, a na dachu Artura ułożono dachówkę betonową o 10 zł na metrze tańszą.
Jeśli Artura pokryto by tym samym materiałem co Emilię, koszt dachówek podstawowych wzrósłby o 1400 zł, czyli o 20%, a koszt gąsiorów byłby ponad dwukrotnie wyższy. To właśnie elementy wykończeniowe, takie jak gąsiory czy dachówki szczytowe, najbardziej wpływają na cenę dachu. Dlatego nie należy porównywać kosztów uwzględniając tylko materiał podstawowy - w przypadku projektu Artur dachówki specjalne kosztują 80% ceny podstawowych!
Zastosowanie tańszego materiału pokryciowego umożliwia obniżenie ceny dachu wielospadowego, ale uwaga - materiały wielkoformatowe, np. kupowana w dużych arkuszach blachodachówka, ze względu na duże straty wcale nie wyjdą tak tanio, jak można by się spodziewać.
Janusz Werner
fot. otwierająca: Creaton Polska
5
