Dach to jedno z tych newralgicznych miejsc, przez które z domu ucieka najwięcej ciepła. Aby poprawić termoizolacyjność budynku, niezbędne jest jego ocieplenie. Spośród różnych materiałów, zastosowanie ma tu najczęściej wełna mineralna.
Dlaczego ocieplenie dachu wełną mineralną jest najpopularniejsze?
Jak wykonać ocieplenie połaci krok po kroku?
Dlaczego ważna jest wentylacja połaci?
Sposób na docieplenie połaci - ułożenie wełny mineralnej na krokwiach
Jakie są koszty ocieplenia połaci?
Przez dach może uciekać nawet 30% energii przeznaczonej na ogrzewanie, dlatego warto go odpowiednio zaizolować. Jeżeli planujemy zaadaptować poddasze na cele mieszkalne, jest to po prostu niezbędne. Mowa o poddaszu, bo zdecydowana większość domów w Polsce to budynki z dachami skośnymi, pod którymi znajduje się takie pomieszczenie. W niniejszym artykule skupimy się właśnie na dociepleniu połaci spadzistych. Omówimy przypadek wykorzystania jako izolacji wełny mineralnej.
DLACZEGO WEŁNA?
Połacie dachowe można ocieplać na różne sposoby - metodą natrysku za pomocą pianki poliuretanowej, specjalnymi twardymi płytami z pianki, specjalnym styropianem i właśnie wełną. Wariant z użyciem tego ostatniego materiału jest zdecydowanie najbardziej popularny.
Wynika to z kilku powodów. Wełna ma przystępną cenę, a technologia z jej użyciem jest najbardziej rozpowszechniona wśród ekip budowlanych. Nie bez znaczenia są też właściwości samego materiału ociepleniowego. Wełna ma bardzo niski współczynnik przewodności cieplnej λ - ok. 0,031-0,045 W/(m·K). Ponadto charakteryzuje się bardzo dobrymi własnościami tłumienia dźwięków i wysoką paroprzepuszczalnością. Jest też niepalna i odporna na wysoką temperaturę.
Jednak o tym, co przesądza o wyborze wełny do ocieplania połaci dachowych, jest jej elastyczność i łatwość dopasowania do izolowanego miejsca. Dzięki sprężystym włóknom, dokładnie wypełnia ocieplaną przestrzeń - pomiędzy krokwiami dachowymi można ją ułożyć na wcisk, bez dodatkowego mocowania.
Co więcej, bez problemu kupimy wełnę o grubości 15 cm, czyli takiej, jaką wysokość mają najczęściej stosowane krokwie. Do niedawna była to też minimalna grubość, jaką powinno mieć ocieplenie dachu. Ponieważ jednak standardy w zakresie termoizolacyjności budynków wciąż się podnoszą, warto skuteczniej ocieplić połać, stosując dwie warstwy wełny. Obecnie współczynnik przenikania ciepła U dachu nie powinien być wyższy niż 0,18 W/(m·K).
Do ocieplania połaci dachu powszechnie stosuje się wełnę mineralną. Materiał ten ma bardzo dobrą izolacyjność cieplną i dobrze wypełnia przestrzenie między krokwiami. (fot. Isover)
OCIEPLENIE POŁACI KROK PO KROKU
Docieplenie połaci wymaga dużej staranności. Brak ciągłości w warstwach izolacyjnych będzie skutkował powstawaniem mostków termicznych. Włókna wełny nie są obojętne dla płuc człowieka i działają drażniąco na skórę, dlatego podczas prowadzenia prac z wykorzystaniem wełny mineralnej należy używać maski przeciwpyłowej, okularów ochronnych, rękawic i zakrywającego całe ciało ubrania.
Oto etapy ocieplania połaci:
Wyznaczamy miejsca na wieszaki rusztu, który będzie stanowił oparcie dla wykończenia skosu. Ich rozstaw powinien być zgodny z zaleceniami producenta okładziny, jaką będzie wykończone poddasze, jednak nie większy niż 40 cm.
Mocujemy wieszaki z boku krokwi. Powinny być one wypuszczone np. na 15 cm, tyle, ile ma mieć druga warstwa wełny.
Mierzymy odległość, w świetle, pomiędzy krokwiami i przycinamy maty wełny mineralnej na odpowiedni wymiar, 2 cm większy niż rozstaw krokwi. Dzięki temu wełna wejdzie pomiędzy te elementy na lekki wcisk, bez dodatkowego mocowania.
Ścinamy pod odpowiednim kątem krawędź pierwszego rzędu wełny, która będzie przylegała do murłaty.
Uzupełniamy izolacją kolejne pola pomiędzy krokwiami. Maty wełny powinny być skierowane do wewnątrz pomieszczenia oznaczoną stroną.
Po dokładnym wypełnieniu całej przestrzeni, mocujemy do wieszaków profile nośne. Następnie docinamy wąskie pasy wełny i wypełniamy nimi profile. W ten sposób likwidujemy liniowe mostki termiczne.
Pomiędzy tak przygotowanym rusztem układamy drugą warstwę wełny. Jej zadaniem jest osłonięcie elementów nośnych więźby dachowej. Dzięki temu w miejscach tych nie będą powstawały mostki termiczne.
Mocujemy, np. za pomocą taśmy dwustronnej przyklejanej do rusztu, folię paroizolacyjną. Zapobiega ona kondensacji pary wodnej w warstwie ocieplającej i chroni konstrukcję dachu przed zawilgoceniem. Układa się ją z 10 cm zakładem, a zakłady skleja się taśmą.
Jako wykończenie ocieplenia stosuje się najczęściej płyty gipsowo-kartonowe lub boazerię. Płyty należy mocować na mijankę, aby łączenia się nie pokrywały. W pomieszczeniach mokrych, jak łazienka, pralnia, kuchnia, konieczne jest ułożenie zielonych płyt o większej odporności na wilgoć.
Uwaga! Do mocowania wełny pomiędzy krokwiami najlepiej użyć izolacji w rolce, natomiast jako druga warstwa lepiej sprawdzą się płyty, które łatwiej się docina i montuje.
ETAPY OCIEPLANIA DACHU:
a) przymocowanie wieszaków do krokwi (fot. Rockwool)
b) układanie między krokwiami pierwszej warstwy wełny (fot. Rockwool)
c) zamocowanie do wieszaków profili nośnych i wypełnienie ich izolacją (fot. Rockwool)
d) układanie drugiej warstwy ocieplenia (fot. Rockwool)
e) zamocowanie folii paroszczelnej i okładziny wykończeniowej, np. płyt g-k (fot. Rockwool)
Zobacz, jak montować wełnę przy nierównych krokwiach
Zobacz, jak zapewnić szczelną izolację dachu
WENTYLACJA POŁACI
Powyższy opis dotyczy sytuacji modelowej, w której dekarze postępowali zgodnie ze sztuką budowlaną i nie zapomnieli o wentylacji połaci. A jest to niezbędne, aby uniknąć skroplin w dachu. Szczeliny wentylacyjne, przez które nadmiar wilgoci usuwany jest dzięki przepływającemu powietrzu, tworzy się różnie - w zależności od rodzaju pokrycia i konstrukcji dachu (patrz rysunki).
Niestety, zdarza się, że w ocieplanym dachu brakuje bardzo ważnego - z tego punktu widzenia - elementu, czyli folii wysokoparoprzepuszczalnej. Jak w takiej sytuacji ułożyć pod pokryciem folię? Sposób jest dość prosty. Element ten mocuje się przed ułożeniem ocieplenia, 3-4 cm od spodu deskowania. Najlepiej użyć do tego cienkich listew przybitych do boku krokwi.
Uwaga! Trzeba zwrócić uwagę, aby folia została mocno naciągnięta.
Dzięki takiemu zabiegowi utworzy się szczelina wentylacyjna, która umożliwi odprowadzenie wilgoci - z wylotem wzdłuż kalenicy po obu stronach połaci dachowej (w tym celu trzeba wyciąć tam deski poszycia i papę na szerokości ok. 4 cm). Aby umożliwić ruch powietrza, przy okapie niezbędna jest jeszcze szczelina nawiewna - jej utworzenie może wymagać skucia górnej krawędzi ściany.
Szczeliny wentylacyjne pozwalają usuwać wilgoć z połaci dachu. Jedna przestrzeń wystarczy przy zastosowaniu ołacenia i folii wstępnego krycia o wysokiej paroprzepuszczalności (a). W przypadku użycia folii o niskiej paroprzepuszczalności lub ułożenia papy na deskowaniu, potrzebne są dwie szczeliny (b).
A MOŻE NA KROKWIACH?
Innym sposobem na docieplenie połaci z użyciem wełny mineralnej jest ułożenie tego materiału nie pomiędzy, a na krokwiach.
W tym wariancie przebieg prac wygląda następująco. Na pełnym deskowaniu pokrytym papą, układa się warstwę twardej wełny mineralnej, najczęściej o grubości nieprzekraczającej 30 cm. Na niej mocuje się wysokoparoprzepuszczalną membranę, a następnie kontrłaty i łaty, stanowiące oparcie dla pokrycia dachowego - dachówek lub blachodachówki. Metoda nakrokwiowa wymaga użycia długich wkrętów, które przechodzą przez kontrłaty, ocieplenie, deskowanie i są zakotwione w więźbie dachowej. Rozwiązanie to ma kilka zalet.
Ponieważ wełna jest układana na całej powierzchni dachu, nie ma problemu z mostkami termicznymi, powodowanymi przez drewnianą konstrukcję - jak ma to miejsce w metodzie międzykrokwiowej z zastosowaniem tylko jednej warstwy wełny. Ponieważ termomodernizacja nakrokwiowa prowadzona jest na zewnątrz, remont nie jest uciążliwy dla mieszkańców. Nie bez znaczenia jest to, że taka izolacja daje możliwość wyeksponowania drewnianej więźby dachowej oraz zwiększenia kubatury pomieszczeń na poddaszu.
Przy tych wszystkich zaletach, metoda nakrokwiowa ma zasadniczą wadę. Ocieplenie układa się przed ułożeniem pokrycia dachowego. W przypadku docieplenia budynku jest więc uzasadniona ekonomicznie tylko wtedy, gdy planujemy jego wymianę.
Układ warstw w ociepleniu nakrokwiowym
KOSZTY OCIEPLENIA
Markową wełnę mineralną o grubości 15 cm kupimy za 15-30 zł/m². Za paroizolację zapłacimy maksymalnie 10 zł/m². Koszt wykończenia uzależniony jest od rodzaju zastosowanych materiałów. Przykładowo zwykła płyta gipsowo-kartonowa o grubości 12,5 mm kosztuje 5-10 zł/m². Za robociznę, obejmującą ułożenie wełny w dwóch warstwach i folii, a także montaż stelaża, płyt g-k, szpachlowanie i szlifowanie, zapłacimy od 30 do 60 zł/m².
Z mediami jestem związany od 20 lat. Bardzo lubię pisać i redagować, starając się dopasować przekaz do konkretnej grupy odbiorców. W AVT Korporacja pracuję od dekady. Początkowo zajmowałem się infrastrukturą sportową, potem budownictwem - w miesięczniku „Budujemy Dom” i w tematycznych dodatkach specjalnych.
Moją największą pasją jest zwiedzanie bliższych i dalszych miejsc, o których piszę na swoim blogu podróżniczym. Poza tym interesuję się tematyką międzynarodową i geografią polityczną. W wolnych chwilach jeżdżę na rowerze, pływam i gram w koszykówkę.
Super, może warto wspomnieć o Szczecinie wentylacyjnej o której dociepleniowcy od elewacji nie chcą pamiętać! Jak ja obrobić by robactwo, ptaki tam się nie zbierały
Gość KK
01-03-2009 16:18
Pokrycie dachu płytą OSB i potem papą i gontem niesie za sobą wiele problemów. Jeśli mamy dach dwuspadowy to jest ich znacznie mniej, lecz jeśli iest to dach wielopołaciowy i mamy poddasze użytkowe no to jest to raczej dłuższy wykład. W przypadku dachu dwuspadowego rozwiązania ...
Gość colombo
14-02-2009 13:33
czy wy wszyscy budujecie domy kryte dachówką ?
czy ktoś może opisać tak dokładnie ocieplenie i wentylację dachu krytego osb i papą a potem gontem bitumicznym ?
bo co producent wełny to inny przepis i zupełnie nie wiadomo kto ma rację
3
