Dlaczego lepiej kupić działkę uzbrojoną? Instalacja wod.-kan. w domu

Czego dowiesz się z artykułu?

Im wcześniej zaczniemy myśleć o domowych instalacjach, tym lepiej. Tak naprawdę wiele spraw zostaje przesądzonych już w momencie zakupu działki. Kupujemy ją niejako wraz z powiązaną infrastrukturą, ewentualnie musimy uwzględniać jej brak.

Dlaczego warto kupić działkę uzbrojoną?

Na działce uzbrojonej, położonej w zasięgu publicznego wodociągu, wystarczy się do niego podłączyć. Gdy go nie ma, wodę można czerpać z własnej studni. Ale ta zwykle nie nadaje się do spożycia bez uzdatniania. Konieczne jest zatem wyłożenie pieniędzy na rozmaite systemy uzdatniające, a potem ich obsługa. Z kanalizacją jest podobnie - przyłączenie do kanalizacji zbiorczej, np. gminnej, jest najprostsze (i na ogół obowiązkowe, jeśli działka znajduje się w jej zasięgu). Gdy nie ma na to szans, zostaje budowa szamba, czyli zbiornika bezodpływowego, albo inwestycja w przydomową oczyszczalnię ścieków. Każda z tych dwóch opcji na etapie użytkowania wymaga zaangażowania inwestora.

Dlatego należy jeszcze przed zakupem działki przeanalizować sytuację, jeżeli chodzi o wodę i kanalizację. Jeżeli mamy dostęp do sieci publicznych to świetnie. Wykonanie studni oznacza zaś wydatki na nią samą oraz również na urządzenia do uzdatniania (filtry, odżelaziacz, zmiękczacz).

Ponadto musimy pamiętać o zachowaniu wymaganych prawem odległości od granic posesji oraz innych obiektów. Jednak, jeżeli mówimy o odległościach, to najtrudniej zachować te wymagane pomiędzy studnią oraz przydomową oczyszczalnią ścieków. Przy czym trzeba podkreślić, że dotyczą one również obiektów położonych na różnych działkach. Może się więc okazać, że nasza działka jest zbyt mała na oczyszczalnię i studnię, albo, że ogranicza nas obecność jednej lub drugiej u sąsiada. Musimy pamiętać także o stronie finansowej. Przykra prawda jest taka, że kupując w miarę tanio ziemię w miejscu bez infrastruktury (czyli działkę nieuzbrojoną), musimy zapłacić więcej za zapewnienie mediów. Ewentualnie za późniejszą eksploatację.

Instalacja wodna - woda z wodociągu czy własnej studni?

Jak już napisaliśmy, podłączenie do wodociągu jest wygodniejsze - za wodę trzeba płacić, ale nie martwimy się jej czystością. Dostawca jest zobowiązany do regularnego badania jakości wody i dostarczania odbiorcom produktu zdatnego do picia. Woda z sieci wodociągowej musi spełniać rygorystyczne normy Unii Europejskiej i krajowe, ustalane przez ministra zdrowia. Woda ze studni jest niby za darmo, lecz na ogół nie nadaje się do spożycia bez uzdatniania. Najpierw trzeba zbadać jej skład w stacji sanepidu lub w prywatnym laboratorium. Potem, w zależności od wyników badań, dobrać urządzenia filtrujące. Potrzebne mogą być duże i kosztowne sprzęty - stacja uzdatniania wody, odżelaziacz, zmiękczacz. Ich rodzaj i wydajność najlepiej dobierze specjalista. Trzeba też mieć na nie miejsce w kotłowni czy pomieszczeniu gospodarczym.

Przydomowa oczyszczalnia ścieków to coraz popularniejsza alternatywa szamba, fot. EKO HOUSE TECHNOLOGIE EKOLOGICZNE

Kiedy wodę trzeba uzdatniać?

Uzdatnianie wody to jej oczyszczanie, usuwanie substancji niepożądanych albo występujących w zbyt dużej ilości. Przy czym woda z wodociągów spełnia normy i uzdatnianie służy wyłącznie poprawieniu niektórych jej parametrów, np. smaku. Inaczej jest z wodą ze studni. Substancje stałe (piach, rdzę) zatrzymują filtry mechaniczne. Ich wkłady przepuszczają wodę, a wyłapują nierozpuszczające się w niej cząstki stałe. Zanieczyszczenia organiczne, np. gnijące resztki roślin, neutralizują wkłady z węglem aktywnym. Substancje chemiczne (żelazo, mangan, węglan wapnia) eliminujemy, przepuszczając wodę przez urządzenia, przeznaczone do konkretnych zanieczyszczeń. Np. twardość wody, wynikającą z nadmiaru wapnia i magnezu, obniża się w złożu zmiękczającym. Zanieczyszczenia biologiczne (bakterie, wirusy) najczęściej likwiduje się za pomocą naświetlania lampami UV. W każdej instalacji, zarówno tej zasilanej z wodociągu, jak i ze studni, warto stosować filtry mechaniczne. Piach i rdza mogą przecież uszkadzać pompy i zawory, np. w bateriach jednouchwytowych i termostatycznych. Wkłady filtrów mechanicznych wykonuje się z włókniny, sznurka, metalowej lub plastikowej siatki. Modele siatkowe czyści się przez płukanie, w pozostałych wkłady trzeba wymieniać.

Problemy z wodą ze studni - co zrobić, gdy woda jest zażelaziona?

W wodzie z głębokich studni wierconych powszechnie występują w nadmiarze żelazo i mangan. Żeby pozbyć się tych pierwiastków, potrzebne są odżelaziacze lub odżelaziacze/odmanganiacze. Woda jest w nich napowietrzana, co sprawia, że żelazo wytrąca się w postaci tlenku, zatrzymywanego później przez filtr piaskowy. W odmanganiaczach zamiast piasku stosuje się tzw. masy katalityczne, czyli substancje reagujące chemicznie z manganem. Jedne i drugie wymagają podłączenia do kanalizacji, bo należy regularnie przeprowadzać ich płukanie (uruchamiane ręcznie lub automatycznie). Na ogół odżelaziana jest cała woda dostarczana do domu.

Do poprawiania smaku i zapachu wody służą filtry węglowe. Ponieważ często wykorzystuje się je tylko do uzdatniania wody przeznaczonej do spożycia, w domu czy mieszkaniu wystarczy założyć niewielkie filtry podzlewowe. Gdy chcemy uzdatniać w ten sposób całą wodę dostarczaną do domu, niezbędna będzie tzw. kolumna filtracyjna, z dużym i wydajnym złożem z węgla sprasowanego lub w postaci granulatu. Aktywny węgiel wchłania rozmaite zanieczyszczenia - metale ciężkie, związki azotu, chlor, pestycydy, związki organiczne. Jego zdolność do ich absorbcji z czasem spada, złoże węglowe trzeba zatem wymieniać. Zwykle nie rzadziej, niż raz na pół roku.

Co zrobić, gdy woda w domu jest twarda?

Woda jest twarda, gdy zawiera zbyt dużo wapnia i magnezu - pierwiastków, które są nam przecież niezbędne. Twarda woda zmniejsza skuteczność środków piorących (więc zwiększa ich zużycie), powoduje powstawanie osadu na bateriach i kamienia w czajnikach. Ten proces zachodzi najintensywniej po jej podgrzaniu, zatem zagraża instalacji ciepłej wody użytkowej. Do zmiękczania wody służą zmiękczacze, działające dzięki żywicy jonowymiennej i chlorkowi sodu, czyli soli warzonej. Żywica umożliwia zajście w wodzie wymiany jonów wapnia i magnezu na jony sodu. Jest jednak wrażliwa na inne zanieczyszczenia, zwłaszcza żelazo. Dlatego, jeśli chcemy zmiękczyć wodę zawierającą dużo żelaza, najpierw musimy ją odżelazić.

Przeczytaj

Może cię zainteresować

Jakie są kluczowe innowacje i zalety Bio Easy Flow w... Twoja oczyszczalnia może działać bez zarzutu - pod... Czy jakość tabletek soli używanych w zmiękczaczach wody ma...

Dowiedz się więcej

Zobacz więcej Zobacz mniej

Jak działają filtry osmotyczne?

Filtry osmotyczne wykorzystują zjawisko odwróconej osmozy. Filtrowanie odbywa się pod ciśnieniem, przez membranę osmotyczną (układ półprzepuszczalnych błon), która przepuszcza cząsteczki wody i zatrzymuje nawet najmniejsze zanieczyszczenia, włącznie z wirusami i bakteriami. Niestety, wyłapuje także większość potrzebnych człowiekowi minerałów - wapnia, sodu, magnezu. Dlatego oczyszczoną w odwróconej osmozie wodę trzeba dodatkowo mineralizować. Filtr osmotyczny musi być podłączony do kanalizacji, ponieważ na każdy litr wody oczyszczonej przypada kilka litrów spuszczonej do ścieków. Domowe urządzenia tego rodzaju mają małą wydajność, więc wodę oczyszczoną magazynuje się w zbiorniku, np. 5-litrowym. Woda przeznaczona do filtrowania w odwróconej osmozie powinna być wcześniej oczyszczona mechanicznie i zmiękczona.

Jakie rury do instalacji wodno-kanalizacyjnej w domu?

Wewnętrzne instalacje wodne wykonuje się najczęściej z rur z tworzyw sztucznych - polichlorku winylu (PVC), polipropylenu (PP), polietylenu (PE), polibutylenu (PB), rzadziej z miedzi. Pożądane właściwości tworzyw i metali łączą rury warstwowe (przeważnie PEX-Al-PE), w których między zewnętrzną i wewnętrzną powłoką z tworzywa znajduje się metalowa folia, zwykle z aluminium. Stosuje się je powszechnie również w systemach grzewczych. Zazwyczaj hydraulik układa rury o średnicy 16-20 mm (przy punktach poboru) i do 32 mm (główne przewody zasilające). Rury prowadzi się pod podłogą, w bruzdach w ścianach, w szachtach instalacyjnych (kanałach wydzielonych dla instalacji).

Instalacje wodne buduje się dziś przeważnie z rur z tworzyw sztucznych, fot. RWC

W instalacjach kanalizacyjnych rury tworzywowe (coraz częściej z polipropylenu, nie PVC) wyparły te z żeliwa i kamionki. Rury kanalizacyjne układa się z 2-3% spadkiem (2-3 cm na 1 m długości rury) i jak najkrótszą drogą. Instalacja kanalizacyjna jest bowiem grawitacyjna - ścieki spływają pod własnym ciężarem. Jej fragment, wyprowadzany na zewnątrz budynku, najlepiej przygotować podczas robienia fundamentów.

Gdzie odprowadzać ścieki - instalacja kanalizacyjna czy szambo?

Jeśli działka znajduje się w zasięgu publicznej kanalizacji, lokalne prawo na ogół nakazuje przyłączenie domu do tej sieci. Żeby to zrobić, najpierw składa się w zakładzie wodociągowo-kanalizacyjnym wniosek o wydanie informacji technicznej o możliwości doprowadzenia wody i odprowadzenia ścieków. Kolejnym krokiem jest wystąpienie o wydanie warunków technicznych przyłączenia do sieci. Potem trzeba znaleźć wykonawcę, najlepiej obeznanego z lokalnymi warunkami. Potrzebny jest też projekt budowlany przyłącza. Koszt jego budowy obciąża inwestora.

Jeśli kanalizacji w pobliżu działki nie ma, pozostaje budowa przydomowej oczyszczalni ścieków, bądź szamba. Oczyszczalnie są droższe w zakupie, lecz tańsze w eksploatacji. Szambo z kolei ma głównie wady - jest rozwiązaniem niekomfortowym i drogim w użytkowaniu. Zalety to niski koszt zakupu zbiornika oraz możliwość umieszczenia go na działce, na której nie można wykonać oczyszczalni.

Właściciele szamb muszą je opróżniać nawet dwa razy w miesiącu, fot. KAPARULIN/PL.DEPOSITPHOTOS.COM

Rodzaje szamb

Szambo to podziemny, bezodpływowy (czyli szczelny) zbiornik, do którego odprowadzane są ścieki z gospodarstwa domowego. Te wykorzystywane przy domach jednorodzinnych mają zwykle do 10 m3 pojemności. 4-osobowa rodzina zapełnia taki zbiornik w trzy tygodnie. Co oznacza konieczność zamówienia wozu asenizacyjnego nawet dwukrotnie w ciągu miesiąca. Najpopularniejsze są gotowe, prefabrykowane szamba z betonu zbrojonego. Zbiornik ustawia się w przygotowanym wcześniej wykopie, korzystając z dźwigu HDS. Beton jest ciężki, zatem nie trzeba go kotwić ani obciążać. Na rynku są również szamba tworzywowe. Te są lekkie, więc ich transport i montaż jest łatwiejszy. Ale i droższe, a opróżniony zbiornik mogą wypchnąć z ziemi wody gruntowe. Dlatego szambo z plastiku należy zakotwić. Budowę szamba zgłasza się w starostwie, a jeśli pojemność zbiornika przekracza 10 m3 potrzebne jest pozwolenie. Szambo można zaplanować tylko na działce pozbawionej możliwości podłączenia do sieci kanalizacyjnej.

W jakiej odległości szambo?

Zgodnie z prawem, szambo ma być usytuowane co najmniej 5 m od okien pomieszczeń przeznaczonych na pobyt ludzi i drzwi budynku mieszkalnego, 2 m od granicy działki i od ulicy, 15 m od studni.