13 błędów popełnianych podczas wykonywania instalacji wodno-kanalizacyjnej
13 błędów popełnianych podczas wykonywania instalacji wodno-kanalizacyjnej
Instalacja wodno-kanalizacyjna po zakończeniu budowy jest niewidoczna dla użytkowników. Jeżeli jest dobrze wykonana, nie sprawia trudności w długoletniej eksploatacji budynku. Gorzej, jeśli już na początkowym etapie jej układania zostaną popełnione błędy. Wówczas problemy z wodą i ściekami mogą być bardzo uciążliwe, a jej jakiekolwiek przeróbki i naprawy kłopotliwe i kosztowne. Najbardziej skomplikowane poprawki pociągają za sobą nawet ingerencję w elementy konstrukcyjne budynku.
Tomasz Rybarczyk
Data publikacji: 2021-09-14
Data aktualizacji: 2024-08-26
Instalacja wodno-kanalizacyjna, choć niewidoczna po zakończeniu budowy, jest kluczowa dla bezproblemowego użytkowania budynku. Błędy popełnione na etapie jej układania mogą prowadzić do poważnych problemów, takich jak uciążliwości w dostawie wody, zatykające się odpływy, czy konieczność kosztownych napraw ingerujących w konstrukcję budynku. Aby uniknąć tych problemów, ważne jest prawidłowe doprowadzenie wody poniżej głębokości przemarzania oraz odpowiednie odprowadzenie ścieków z zachowaniem właściwego spadku rur. Instalacja powinna być wykonana zgodnie z projektem, który uwzględnia prawidłowe przekroje rur, a także być zabezpieczona podczas prac budowlanych przed zanieczyszczeniem. Kluczowe jest również unikanie osłabiania konstrukcji budynku przez niewłaściwe prowadzenie instalacji oraz uwzględnienie możliwości odkształcania się materiałów instalacyjnych. Na etapie montażu należy także zapewnić łatwy dostęp do instalacji na potrzeby przyszłych przeglądów i napraw. Ważnym elementem jest także odpowiednie odpowietrzenie kanalizacji, aby uniknąć nieprzyjemnych zapachów, oraz zamontowanie syfonów we wszystkich odpływach ścieków. Montaż urządzeń sanitarnych i AGD powinien być zgodny z instrukcjami, aby umożliwić ich łatwe podłączenie i serwisowanie.
1) Niewłaściwe doprowadzenie instalacji wodnej do budynku
Wszystkie media należy prowadzić w odpowiedni i zgodny z przepisami sposób. W przypadku wody, trzeba wprowadzić ją do budynku poniżej głębokości przemarzania, czyli poniżej jego posadowienia - pod ławami fundamentowymi. Najczęściej robi się to w trakcie wykonywania fundamentów. Jeżeli planujemy wykonanie przyłącza w późniejszym terminie, to na etapie fundamentów muszą w odpowiednim miejscu zostać ułożone peszle. Ich brak będzie oznaczał później konieczność ingerowania w konstrukcję budynku.
Z kolei, jeśli rury zostaną umieszczone niewłaściwie, to podczas eksploatacji budynku mogą pojawić się problemy z dostawą bieżącej wody.
Doprowadzenie wody do budynku powinno być wykonane poniżej głębokości przemarzania. (fot. T. Rybarczyk)
2) Nieodpowiednie odprowadzenie ścieków z budynku
Przed wykonaniem podbudowy pod posadzkę stanu zero należy przygotować wszelkiego rodzaju elementy instalacji, między innymi rury kanalizacyjne. Trzeba je ułożyć tak, żeby odpływy znajdowały się w miejscach usytuowania pionów, a same rury były prowadzone prostymi, krótkimi odcinkami z minimalną liczbą załamań i ze spadkiem 2-3%. Powinno się stosować łagodnie zagięte kolana i właściwie łączyć rury. Wadliwe połączenia mogą być przyczyną późniejszych problemów - przecieków lub zatykania się instalacji.
Aby instalacja kanalizacyjna działała sprawnie musi być ułożona z 2-3% spadkiem, a poszczególne jej odcinki szczelnie połączone. (fot. T. Rybarczyk)
3) Brak projektu instalacji
Instalacja wodno-kanalizacyjna powinna być zrealizowana zgodnie z projektem, zawierającym trasy przebiegu rur oraz ich przekroje, ustalone na podstawie planowanego zapotrzebowania na wodę i sposobu odprowadzenia ścieków. Jeśli projektant nie dobierze odpowiednich przekrojów rur wodnych, to przy intensywnej eksploatacji, w niektórych punktach czerpalnych może dochodzić do uciążliwego spadku ciśnienia. Może to powodować niewłączanie się gazowego kotła dwufunkcyjnego lub niekomfortowe i nieekonomiczne jego użytkowanie.
Przekroje rur kanalizacyjnych także powinny być poprawnie dobrane. Zbyt małe mogą powodować zapychanie się instalacji, przy zbyt dużych natomiast - ścieki nie będę dobrze spłukiwane. W rurach zaczną się odkładać zanieczyszczenia. Z czasem może dojść do ich zatkania.
Właściwie wykonany projekt zagwarantuje bezawaryjną pracę instalacji. Może również zminimalizować zużycie wody i uwzględniać np. wykorzystanie tzw. ścieków szarych (z umywalki, wanny, prysznica), czyli coraz bardziej popularny recykling wody.
Kompletny chaos w prowadzeniu instalacji to najczęściej wynik braku projektu. (fot. T. Rybarczyk)
4) Niedostateczne zabezpieczenie instalacji na czas robót budowlanych
Już w trakcie robót budowlanych można doprowadzić nowo układaną instalację do ruiny. Na przykład w trakcie zagęszczania piasku pod posadzkę na gruncie, rury kanalizacyjne mogą zostać tak zanieczyszczone, że w krótkim czasie będą wymagały wymiany. Aby temu zapobiec, na okres tych prac, odpływ należy zadeklować. Brak takiego zabezpieczenia na pewno będzie skutkować dostaniem się piasku do rur, zapchaniem instalacji i jej uszkodzeniem.
Zakończenia rur prowadzonych w podłodze na gruncie powinny być zabezpieczone np. przed zanieczyszczeniem piaskiem. (fot. T. Rybarczyk)
5) Prowadzenie instalacji w sposób osłabiający konstrukcję budynku
W dużych rozłożystych domach instalacje wodno-kanalizacyjne są bardzo rozbudowane i skomplikowane. Często przechodzą przez elementy konstrukcyjne. Sposób prowadzenia przez nie rur nie może ich osłabiać. W związku z tym bruzdy, wnęki i przebicia powinny być zaplanowane przez projektanta. Zazwyczaj niewielkie przebicia i bruzdy nie powodują żadnych komplikacji, ale jeśli przez ściany i stropy biegną rury o dużych przekrojach, to ingerencja w konstrukcję budynku może być duża. Błędem jest bezmyślne prucie budynku po to, by ułożyć instalacje.
Bruzdy w ścianie przygotowane pod instalacje nie mogą osłabiać jej konstrukcji. (fot. T. Rybarczyk)
Konstrukcja ściany odpowiednio przygotowana pod prowadzenie w niej instalacji. (fot. T. Rybarczyk)
6) Brak kompensacji instalacji
Błędem przy wykonywaniu instalacji jest nieuwzględnienie odkształcalności materiałów, z których jest wykonana. Szczególnie dotyczy to instalacji wody ciepłej i centralnego ogrzewania. Na przykład gorąca woda w instalacji z miedzi powoduje odkształcanie się rur i głośne działanie instalacji - najczęściej słychać uciążliwe stukanie (jeśli wykonanie instalacji nie uwzględnia tej odkształcalności). W najgorszym przypadku rozszerzające się takie rury mogą się rozszczelnić lub zdeformować.
Niestaranne zamocowanie instalacji może być przyczyną problemów podczas eksploatacji. (fot. T. Rybarczyk)
7) Nieprzystosowanie instalacji do przeglądów i napraw
Samo ułożenie instalacji to nie wszystko. Podczas użytkowania budynku niezbędne jest systematyczne jej sprawdzanie. A żeby było ono możliwe - musi być ona do tego przygotowana. Na dłuższych odcinkach rur i w skomplikowanych miejscach oraz np. pod wanną czy brodzikiem, należy zainstalować rewizje, które umożliwią dostęp do instalacji, by dało się ją udrożnić bez konieczności demontażu. Wprawdzie w prawidłowo zaprojektowanej i wykonanej instalacji takie awarie zdarzają się bardzo rzadko, ale dobrze jest móc przeprowadzić naprawę bez rozbiórki.
Zasilanie domu w wodę prowadzi się poniżej głębokości przemarzania gruntu.
Teren Polski podzielony jest na 4 takie strefy:
I strefa - oznacza głębokość 0,8 m,
II - 1 m,
III - 1,2 m,
IV - 1,4 m.
W zależności od tego, gdzie znajduje się działka, głębokość przemarzania gruntu jest inna i trzeba to wziąć pod uwagę, prowadząc instalacje do budynku. W domu z piwnicą rury przechodzą poniżej przemarzania i wchodzą do budynku przez ścianę piwnicy, w niepodpiwniczonym - poniżej fundamentu.
Doprowadzenie wody powinno się wykonać przed wylaniem ław fundamentowych albo po, podkopując je we właściwych miejscach. Można też w tych rejonach ułożyć peszle, czyli rury osłonowe, w które później zostanie wprowadzona instalacja. Ułożenie instalacji doprowadzającej wodę do budynku powyżej głębokości przemarzania może skutkować zamarznięciem wody w rurach i ich rozsadzeniem.
9) Niewłaściwe rozmieszczenie liczników
Nawet dobrze przygotowana instalacja może nie funkcjonować poprawnie z powodu np. błędnego przebiegu instalacji lub umieszczenia urządzeń pomiarowych. Na przykład, jeśli w ogrzewanym garażu wykona się instalację wodną z licznikiem zamontowanym przy wjeździe, a garaż wyposaży się w nieocieploną bramę, to przy dużych mrozach woda w rurach może zamarznąć. Lokowanie węzła pomiarowego w nieodpowiednim pomieszczeniu albo niezabezpieczenie go przed wpływem niskiej temperatury to dość częsty błąd.
Instalacja ulokowana przy nieogrzewanej bramie garażowej to duże ryzyko zamarzania wody w rurach. (fot. T. Rybarczyk)
10) Brak odpowietrzenia kanalizacji
Piony instalacji kanalizacyjnej powinny być odpowietrzane przez wywiewki, które montuje się na ich końcach i wyprowadza ponad dach. Podczas spuszczania wody w misce ustępowej, w pionach występuje podciśnienie i przez wywiewniki zasysane jest powietrze z zewnątrz. Najlepiej żeby każdy pion miał wywiewkę (o odpowiednim przekroju) wyprowadzoną ponad dach. Za ich pośrednictwem wyrównywane jest ciśnienie w instalacji kanalizacyjnej.
Dopuszczalne jest także stosowanie tzw. zaworów napowietrzających, ale przynajmniej jeden pion i tak musi być wyprowadzony ponad dach. Brak wywiewek o właściwym przekroju będzie skutkował wydostawaniem się z instalacji nieprzyjemnych wyziewów, odczuwalnych w całym domu.
Odpowietrzenie pionu kanalizacyjnego zapobiega wydostawaniu się z instalacji nieprzyjemnych wyziewów. (fot. T. Rybarczyk)
Wywiewka niepodłączona do pionu kanalizacyjnego to dość częsty błąd. (fot. T. Rybarczyk)
Zbyt małe przekroje rur kanalizacyjnych mogą powodować zapychanie się instalacji, przy zbyt dużych natomiast - ścieki nie będę dobrze spłukiwane. W rurach zaczną się odkładać zanieczyszczenia. Z czasem może dojść do ich zatkania.
Średnica rur odprowadzających ścieki od konkretnych przyborów sanitarnych powinna wynosić:
40 mm - niewielkie umywalki;
50 mm - standardowe umywalki, zlewozmywaki, brodziki, bidety, wanny, pisuary;
70 mm - kilka umywalek lub brodzików;
110 mm - miski ustępowe.
Zasadą jest, że średnica podejścia nie powinna być mniejsza niż średnica otworu wylotowego przyboru sanitarnego.
12) Brak syfonów w instalacji kanalizacyjnej
Wszystkie odpływy ścieków powinny być wyposażone w syfony, zabezpieczające (za pomocą tzw. korka wodnego) przed przedostawaniem się zapachów z kanalizacji do pomieszczeń. Syfon trzeba zamontować na każdym odpływie ścieków - przy umywalkach, odpływach liniowych oraz pralkach i zmywarkach. Brak syfonów lub brak w nich wody będzie skutkować przykrym zapachem z instalacji.
Wszystkie liniowe i ścienne odpływy wody z prysznica muszą być wyposażone w syfon. (fot. Kessel)
13) Nieuwzględnienie specyfiki montażu urządzeń sanitarnych i AGD
Nierzadko zdarza się, że proste błędy popełniane są przy wyprowadzeniu instalacji pod urządzenia AGD. Zawsze należy brać pod uwagę możliwość montażu i specyfikę podłączenia konkretnego sprzętu. Na przykład jeżeli w przypadku zmywarki (i pralki) punkt czerpania i odbioru wody znajdzie się za nią, wówczas nie da się jej podłączyć do instalacji i wsunąć w zabudowę meblową. Punkt zasilania w wodę oraz odpływowy powinny być usytuowane z tyłu, ale z boku, aby bez problemu można było podłączyć urządzenie po wsunięciu w zabudowę.
Należy też zamontować zawory na rurach zasilających te urządzenia, by w każdym momencie można było je zamknąć, np. na potrzeby przeglądów serwisowych, napraw i na czas dłuższej nieobecności mieszkańców. Doświadczony instalator potrafi takie rzeczy przewidzieć i wykonać je właściwie. Warto korzystać z polecanych fachowców.
Podłączając sprzęty sanitarne i urządzenia AGD, powinno się postępować zgodnie z instrukcją ich montażu. (fot. Geberit)
Tomasz Rybarczyk, Anna Chmiel fot. otwierająca: T. Rybarczyk
FAQ Pytania i odpowiedzi
Jakie są konsekwencje błędów przy instalacji wodno-kanalizacyjnej na etapie budowy?
Problemy z wodą i ściekami mogą być uciążliwe, a naprawy skomplikowane i kosztowne, często wymagające ingerencji w elementy konstrukcyjne budynku.
Jak powinno wyglądać prawidłowe doprowadzenie instalacji wodnej do budynku?
Woda powinna być doprowadzona poniżej głębokości przemarzania, pod ławami fundamentowymi, co zabezpiecza instalację przed zamarznięciem i uszkodzeniem.
Jakie błędy można popełnić przy odprowadzeniu ścieków z budynku?
Niewłaściwe ułożenie rur, brak odpowiedniego spadku (2-3%) oraz wadliwe połączenia mogą prowadzić do przecieków, zatykania się instalacji i trudności w jej eksploatacji.
Dlaczego projekt instalacji wodno-kanalizacyjnej jest tak ważny?
Projekt zapewnia poprawny dobór przekrojów rur, co zapobiega problemom z ciśnieniem wody i zatykaniem się kanalizacji, a także gwarantuje bezawaryjną pracę instalacji.
Jakie błędy można popełnić przy zabezpieczaniu instalacji na czas robót budowlanych?
Brak odpowiedniego zabezpieczenia rur (np. zadeklowania odpływów) może prowadzić do ich zanieczyszczenia, co wymaga późniejszej wymiany lub naprawy instalacji.
Mgr inż. architekt, mgr inż. budownictwa. Product manager w firmie SOLBET. Rzeczoznawca budowlany, uprawniony do projektowania bez ograniczeń w specjalności architektonicznej, do projektowania i kierowania robotami budowlanymi bez ograniczeń w specjalności konstrukcyjno-budowlanej. Doktorant na Politechnice Śląskiej w Gliwicach. Członek komitetów technicznych PKN. Praktyk w projektowaniu i realizacji obiektów budowlanych.
Najbardzie przejąłbym się zbrojeniem ławy fundamentowej zdj. 1.
1. Szkolny błąd zbrojenia naroży. 2. Ułożenie zbrojenia na gruncie - bez podbudowy z podsypki piaskowej lub chdego betonu.
Ale p. 1 to porażka.
Gość Załamana
30-11-2020 19:56
Zimna woda po odkręcaniu ciepłej, po zamknięciu obiegu zimnej. Co zrobić?
Dobre...
1 godzinę temu, Gość Echc napisał:
Można prosić o jakieś porady ???
Do parzenia herbaty brać wodę z toalety... trochę więcej chodzenia, ale warto...
5
