Dlaczego trzeba regularnie serwisować pompę ciepła? Przegląd, który uratuje urządzenie i obniży koszty!

Dlaczego trzeba regularnie serwisować pompę ciepła? Przegląd, który uratuje urządzenie i obniży koszty!

Producenci pomp ciepła wymagają, żeby w okresie gwarancyjnym urządzenie raz w roku przechodziło przegląd. Po upływie gwarancji coroczne serwisowanie pompy ciepła również są zalecane. Dowiedz się, dlaczego należy wykonywać regularne przegląd pompy, jakie czynności obejmują i ile to kosztuje.

Przegląd pompy ciepła przez uprawnionego do tego fachowca to także zadbanie o własne bezpieczeństwo. Wszyscy pamiętamy wybuch pompy ciepła w Chrząstowicach w sierpniu 2024 roku, który zmroził posiadaczy tych urządzeń i spowodował, że wiele osób nabrało podejrzeń i wstrzymało się z zakupem.

Przyczyna wybuchu pompy ciepła w Chrząstowicach

Co było przyczyną tragicznego w skutkach wybuchu pompy ciepła w Chrząstowicach, gdzie zginęły dwie osoby - pracownik i stojący obok właścicieli domu? Na początku marca 2025 roku Prokuratura Okręgowa w Opolu przekazała ważne informacje, choć śledztwo jeszcze trwa. Według ustaleń biegłego przyczyną eksplozji był błąd serwisanta. Użył on niewłaściwego gazu do wykonania testu szczelności instalacji. Prawdopodobnie użyto tlenu technicznego zamiast azotu. Tlen mógł wejść w reakcję z oparami oleju w instalacji pompy, co doprowadziło do eksplozji urządzenia. Specjaliści zwracają uwagę, że jednym z podstawowych standardów bezpieczeństwa jest wymóg, żeby podczas serwisu próby ciśnieniowe były prowadzane przy użyciu azotu, który jest gazem obojętnym, co eliminuje ryzyko samozapłonu. Zabronione jest stosowanie czystego tlenu! Przy przestrzeganiu zasad prawidłowego serwisowania pompy ciepła, tragedia w Chrząstowicach nie miała prawa się zdarzyć. Dlatego warto wiedzieć, jak sprawdzić serwisanta, jakie powinien mieć uprawnienia i jak przebiega prawidłowy przegląd pompy ciepła.

Czy serwis pompy ciepła jest obowiązkowy?

Prawo narzuca obowiązek regularnego kontrolowania tylko niektórych pomp ciepła, zależnie od pojemności układu z czynnikiem chłodniczym oraz rodzaju samego czynnika, którym najczęściej jest tzw. F-gaz. Dlaczego warto zamówić przegląd pompy? Dzięki regularnemu serwisowaniu pompa ciepła pracuje wydajnie i nie pobiera za wiele prądu. Maleje też ryzyko poważniejszych awarii urządzenia.

Dlaczego przegląd pompy ciepła jest konieczny i kiedy go wykonać?

Większość producentów pomp ciepła udziela na swój sprzęt dwuletniej gwarancji i w tym okresie wymaga corocznego przeglądu pompy. Często gwarancję można wydłużyć do 5 lat, coroczny przegląd również jest wówczas wymagany. Po gwarancji producenci zalecają serwis pompy ciepła raz do roku, zaś w przypadku urządzeń starszych częściej.

Doroczny przegląd najlepiej wykonać przed rozpoczęciem sezonu grzewczego. Podłączenie, pierwsze uruchomienie i serwis pompy ciepła to zadania dla autoryzowanego serwisanta. Kontakt do odpowiednich firm można znaleźć na stronach producentów pomp ciepła. Prace przy obiegu czynnika chłodniczego mogą wykonywać tylko specjaliści z uprawnieniami F-gazowymi. Rekomendowani przez producenta pomp ciepła albo legitymujący się certyfikatem EUCERT (Europejski System Szkoleń i Certyfikacji Instalatorów Pomp Ciepła).

Kiedy prawo nakazuje przegląd szczelności instalacji z pompą ciepła?

Tzw. Ustawa F-gazowa zobowiązuje właścicieli niektórych pomp ciepła do kontroli szczelności instalacji przez techników z uprawnieniami F-gazowymi. O tym, czy pompa podlega pod to prawo, przesądza nie tylko ilość, ale i rodzaj czynnika chłodzącego w układzie. Przepis dotyczy urządzeń, które zawierają czynnik chłodniczy w ilości odpowiadającej ekwiwalentowi dwutlenku węgla (CO2):

  • 5 ton lub więcej CO2 dla urządzeń niehermetycznie zamkniętych (typu split).
  • 10 ton lub więcej CO2 dla urządzeń hermetycznie zamkniętych (typu monoblok i niektórych gruntowych).

Ekwiwalent 5 ton CO2 to np. 2,4 kg czynnika R410A, 7,4 kg czynnika R32, ponad 1500 kg czynnika R290 (propanu). Takie pompy ciepła muszą być zarejestrowane w systemie CRO - Centralnym Rejestrze Operatorów. Rejestr prowadzi Instytut Chemii Przemysłowej. Zarejestrowanie urządzenia to obowiązek właściciela. Przegląd pompy ciepła należy przeprowadzać co roku, albo co 2 lata, jeżeli pompa ma system wykrywania wycieków.

Co obejmuje przegląd pompy ciepła powietrznej - co sprawdza serwisant?

Kluczowa jest ocena efektywności pracy pompy ciepła. Czynności serwisowe różnią się zależnie od rodzaju pompy ciepła - gruntowa czy powietrzna, split czy monoblok. Zawsze jednak technik podczas przeglądu pompy ciepła powinien sprawdzić:

  • układ dolnego źródła pompy ciepła,
  • układ górnego źródła pompy ciepła,
  • obieg chłodniczy (w szczególności jego szczelność),
  • automatykę urządzenia i poprawność nastaw.

Lista czynności związanych z serwisowaniem pomp ciepła i elementów do skontrolowania znajduje się na ogół w wytycznych producenta dla serwisantów albo w instrukcji montażu pompy. W przypadku pompy ciepła powietrze/woda technik sprawdza i czyści wentylator, wymiennik ciepła (parownik), odpływ kondensatu. Kontroluje szczelność obiegu czynnika chłodniczego oraz przyłącza elektryczne, czujniki i bezpieczniki. Sprawdza stan stopek amortyzujących (podkładek wibroizolacyjnych) i izolacje rur chłodniczych, czyści obudowę jednostki zewnętrznej. Podczas prac serwisowych czyści także filtry powietrza i wody w pompie ciepła oraz w instalacji. Sprawdza ciśnienie i szczelność instalacji wodnej. Kontroluje naczynie przeponowe, zawory, pompy obiegowe.

Sprawdza też parametry pracy pompy: przepływ wody, pobór i produkcję energii, wskaźnik COP, liczbę włączeń sprężarki, całkowity czas działania urządzenia. Powinien też podczas przeglądu sprawdzić historię błędów zapisaną w pamięci pompy ciepła.

Na czym polega serwis pompy ciepła gruntowej?

Serwisując pompę ciepła gruntową instalator sprawdza działanie jej podzespołów, podłączenie elektryczne, stan kabli elektrycznych i ich mocowania, szczelność obiegu chłodniczego. Czyści też filtry, sprawdza działanie urządzeń zabezpieczających i naczyń wzbiorczych, kontroluje ciśnienie instalacji grzewczej i instalacji dolnego źródła. Przegląda zapisane czasy pracy pompy ciepła i historię błędów.

Ile kosztuje serwisowanie pompy ciepła?

Po wykonaniu przeglądu pompy ciepła technik powinien wpisać go do karty gwarancyjnej i sporządzić protokół z jego przebiegu. W protokole wymienia się uszkodzenia pompy ciepła oraz nieprawidłowości w jej działaniu wraz z zalecanymi naprawami. Dokumenty mogą być w formie papierowej albo elektronicznej. Przegląd pompy ciepła kosztuje kilkaset złotych - od 400 do 1000 zł, w przypadku bardziej skomplikowanych urządzeń. Niektórzy fachowcy doliczą sobie jeszcze za dojazd.

Janusz Werner
Janusz Werner

Dziennikarz z przeszło 25-letnim doświadczeniem w mediach drukowanych i elektronicznych. W Budujemy Dom od blisko dekady. Na budowach bywa tak często, jak w redakcji. Autor tekstów poradnikowych i publicystycznych, także porad prawnych. Nadąża za zmianami w największych programach pomocowych dla inwestorów indywidualnych: w Czystym Powietrzu, Moim Prądzie, Mojej Wodzie...

Komentarze

Czytaj tak, jak lubisz
W wersji cyfrowej lub papierowej
Moduł czytaj tak jak lubisz