Cechy kotła, jakie trzeba uwzględnić przy doborze urządzenia:
- moc;
- sprawność;
- stałopalność;
- sposób podawania paliwa;
- paliwa dopuszczone do stosowania.
Właściwe dobranie mocy kotła do zapotrzebowania cieplnego budynku jest niezbędnym warunkiem uzyskania komfortu cieplnego i ekonomicznej eksploatacji. W żadnym wypadku nie należy kupować kotła mocniejszego niż potrzeba. W przypadku kotłów na paliwo stałe, skutkuje to zmniejszeniem sprawności i trwałości urządzenia, a niekiedy prowadzi do przegrzewania kończącego się awaryjnym wyłączeniem.
Ciągła praca w warunkach (mówiąc najprościej) przyduszenia płomienia, powodować będzie silne zanieczyszczanie kotła i przewodu kominowego sadzą oraz innymi produktami niecałkowitego spalania paliwa. Rozsądny zapas mocy, jeśli trzeba zdawać się na szacunki, a nie precyzyjną analizę zapotrzebowania cieplnego budynku, to co najwyżej 10-15%.
Sprawność kotłów
Sprawność energetyczna kotła podawana jest zawsze w tabeli z danymi technicznymi urządzenia, i zwykle nie ma podstaw do powątpiewania w deklaracje producentów (wszak konkurencja czuwa). Pamiętać jednak należy, że owa deklarowana sprawność odnosi się do zasilania paliwem najwyższej jakości, a nie tym kupionym w promocji w supermarkecie. Na jakość paliwa są w szczególności wrażliwe wszystkie kotły z podajnikiem - w skrajnych warunkach marne paliwo może prowadzić do awaryjnego wyłączenia kotła.
Stałopalność kotłów
Stałopalność oznacza okres, przez jaki kocioł będzie mógł pracować bez uzupełniania paliwa. Parametr ten należy zawsze oceniać przy uwzględnieniu paliwa, jakie zamierzamy stosować na co dzień, inaczej nie ma to żadnego sensu.
Pomijając omówione już różnice konstrukcyjne, z punktu widzenia użytkownika, kotły na paliwo stałe dzielą się na zasypowe (czyli wymagające ręcznego załadunku paliwa) i z automatycznym podawaniem paliwa.
Kotły zasypowe - parametry
Najprostsze kotły zasypowe mają wiele zalet. Są dość tanie i nie są uzależnione od zasilania energią elektryczną, idealnie więc współpracują z grawitacyjnymi instalacjami c.o. Niestety, ich stałopalność sięga kilku-kilkunastu godzin, co powoduje konieczność uzupełniania paliwa przynajmniej 1-2 razy na dobę.
Nowocześniejsza odmiana kotłów zasypowych to wspomniane już urządzenia, wyposażone w wentylator nadmuchowy oraz mikroprocesorowy sterownik nadzorujący proces spalania. W kotłach tego typu można dość precyzyjnie sterować temperaturą wody grzewczej. Z reguły wyraźnie wyższa jest też ich sprawność (ale pod warunkiem właściwej regulacji), jednak kosztem uzależnienia od zasilania w energię elektryczną. Mają stałopalność sięgającą 24 godzin, z czego wynika, że trzeba je obsługiwać (czyścić i ładować) co najmniej raz na dobę.
Kotły wyposażone w zasobnik i podajnik paliwa - parametry
O wiele wyższy komfort eksploatacji - przynajmniej w teorii - zapewniają kotły wyposażone w zasobnik i podajnik paliwa. Z reguły mają mikroprocesorowy sterownik zawiadujący ich pracą, niektóre osiągają sprawność powyżej 80%, a ich stałopalność wynosi od 3 do 7 dni.
Dobór kotła pod względem możliwych do załadunku paliw to sprawa dość oczywista, ale bardzo indywidualna. Zrozumiałe, że innego urządzenia szukał będzie mieszkaniec Śląska, a innego rolnik dysponujący własnym lasem czy pracownik Lasów Państwowych.
- Czym można palić w kotle 5. klasy?
- Jakie są możliwości otrzymania dofinansowania na zakup kotła na pellet?
- Co oznacza, że kocioł na pellet drzewny jest o podwyższonym standardzie?
- Ergonomiczne podłączenie urządzeń grzewczych do instalacji centralnego ogrzewania
Adam Jamiołkowski
fot. otwierająca: Galmet