Charakterystyka dachu płaskiego wentylowanego i niewentylowanego
Charakterystyka dachu płaskiego wentylowanego i niewentylowanego
Dachy płaskie, zwane też stropodachami, dominowały w polskim krajobrazie w latach 70., jako typowe zwieńczenie domów-kostek. Choć w związku z tym wielu inwestorom nie kojarzą się najlepiej, zaczynają wracać do łask. Bardzo dobrze prezentują się bowiem na budynkach o nowoczesnej architekturze, nawiązującej do modernizmu.
Dachy płaskie, zwane stropodachami, były popularne w Polsce w latach 70., szczególnie w domach-kostkach. Obecnie wracają do łask dzięki swojej estetyce, która dobrze komponuje się z nowoczesną architekturą nawiązującą do modernizmu. Dachy płaskie oferują większą swobodę projektowania budynków oraz możliwość zagospodarowania najwyższej kondygnacji, np. poprzez stworzenie tarasu lub zielonego dachu. Wymagają jednak starannej izolacji i efektywnego systemu odprowadzania wody, gdyż deszczówka spływa z nich wolniej niż z dachów spadzistych. Istnieją dwa rodzaje dachów płaskich: wentylowane, które mają pustkę wentylacyjną chroniącą przed wilgocią, oraz niewentylowane, gdzie warstwy przylegają do siebie, a izolacja wodna jest szczególnie ważna.
W przeciwieństwie do konstrukcji spadzistych, dachy płaskie dają możliwość swobodnego projektowania kształtu budynku. W tym wariancie nie ma też problemu z zagospodarowaniem najwyższej kondygnacji. Poza tym na płaskiej powierzchni dachu można urządzić taras czy tzw. zielony dach.
Ze względu na to, że z takich konstrukcji wolniej spływa deszczówka, niezbędna jest duża staranność przy wykonywaniu na dachu izolacji. Konieczne jest też wyposażenie stropodachu w skuteczny system odprowadzania wody. Najczęściej tworzą go przepusty w attyce i zewnętrzne rury spustowe. Już podczas eksploatacji trzeba natomiast pamiętać o regularnym usuwaniu śniegu.
W zależności od konstrukcji dachy płaskie dzieli się na wentylowane i niewentylowane.
Dach płaski wentylowany
Stropodach wentylowany - schemat
To najpopularniejsze rozwiązanie, przypominające nieco dach skośny o bardzo małym spadku. Elementem nośnym jest strop nad najwyższą kondygnacją. Na nim opiera się konstrukcja wykonana najczęściej z drewna (wiązary bądź prefabrykowane kratownice), ewentualnie z metalowych kształtowników. Stanowi ona oparcie dla warstwy spadkowej, utworzonej z materiałów drewnopochodnych, np. płyt OSB, sklejki. Na niej umieszcza się szczelne pokrycie dachowe, przeważnie papę bitumiczną układaną wielowarstwowo.
Nazwa tej konstrukcji bierze się stąd, że pomiędzy stropem a pokryciem znajduje się pustka, umożliwiająca odprowadzenie (wentylowanie) gromadzącej się tam wilgoci. Niezbędne do tego są otwory wentylacyjne w ściankach kolankowych (należy je zabezpieczyć siatką, aby do środka nie dostały się ptaki). Wentylowanie dachu potrzebne jest po to, aby wilgoć nie uszkodziła pokrycia i ocieplenia - wełny mineralnej lub styropianu - które układa się na paroizolacji na stropie.
Uwaga! Jeżeli do zaizolowania posłuży wełna, warto rozłożyć na niej folię. Uchroni ona ocieplenie przed ściekającą wodą, która może się pojawić w wyniku powstania nieszczelności w pokryciu dachowym.
W takiej konstrukcji nie ma wiązarów i pustki - wszystkie warstwy ściśle do siebie przylegają. W najpopularniejszym wariancie - dachu płaskim tradycyjnym - na stropie wylewa się warstwę spadkową z betonu, na niej układa paroizolację, a następnie ocieplenie z wełny mineralnej, polistyrenu ekstrudowanego, pianki poliuretanowej lub z płyt z twardych odmian styropianu. Ostatnia warstwa to pokrycie dachowe, zazwyczaj papa układana wielowarstwowo.
Dachy płaskie niewentylowane wykonuje się również w odwróconym układzie warstw. W tym wariancie konstrukcja nośna dachu z ukształtowanym spadkiem pokryta jest izolacją przeciwwodną (zazwyczaj są to dwie warstwy papy termozgrzewalnej), a dopiero na niej umieszcza się ocieplenie z polistyrenu ekstrudowanego XPS lub z płyt styropianowych odmiany hydro. Wykończenie stanowi warstwa dociskowa - usypany na geowłókninie żwir lub betonowe płyty. Na takim dachu można też założyć ogród. Ostatnią warstwę stanowi wówczas żyzna ziemia.
Norbert Skupiński
FAQ Pytania i odpowiedzi
Czym były dachy płaskie i kiedy były popularne w Polsce?
Dachy płaskie, zwane stropodachami, dominowały w polskim krajobrazie w latach 70., stanowiąc typowe zwieńczenie domów-kostek.
Dlaczego dachy płaskie zaczynają wracać do łask?
Dachy płaskie wracają do łask, ponieważ dobrze prezentują się na budynkach o nowoczesnej architekturze, nawiązującej do modernizmu.
Jakie są zalety dachów płaskich w porównaniu do dachów spadzistych?
Dachy płaskie dają większą swobodę w projektowaniu kształtu budynku i umożliwiają zagospodarowanie najwyższej kondygnacji, np. poprzez stworzenie tarasu lub zielonego dachu.
Jakie problemy mogą wystąpić przy konstrukcji dachu płaskiego i jak można im zapobiec?
Ze względu na wolniejsze spływanie wody deszczowej, dachy płaskie wymagają starannej izolacji oraz skutecznego systemu odprowadzania wody. Niezbędne jest również regularne usuwanie śniegu podczas eksploatacji.
Na jakie rodzaje dzielą się dachy płaskie i czym się różnią?
Dachy płaskie dzielą się na wentylowane i niewentylowane. Wentylowane posiadają pustkę wentylacyjną, która chroni przed wilgocią, natomiast w dachach niewentylowanych warstwy ściśle do siebie przylegają, a wentylacja nie jest stosowana.
Z mediami jestem związany od 20 lat. Bardzo lubię pisać i redagować, starając się dopasować przekaz do konkretnej grupy odbiorców. W AVT Korporacja pracuję od dekady. Początkowo zajmowałem się infrastrukturą sportową, potem budownictwem - w miesięczniku „Budujemy Dom” i w tematycznych dodatkach specjalnych.
Moją największą pasją jest zwiedzanie bliższych i dalszych miejsc, o których piszę na swoim blogu podróżniczym. Poza tym interesuję się tematyką międzynarodową i geografią polityczną. W wolnych chwilach jeżdżę na rowerze, pływam i gram w koszykówkę.