Wodne ogrzewanie podłogowe - organizacja i kolejność robót
Wodne ogrzewanie podłogowe - organizacja i kolejność robót
Przy wszystkich zaletach podłogówki nie wolno zapominać o jednym - aby system ogrzewania podłogowego funkcjonował naprawdę dobrze, musi zostać właściwie zaprojektowany (zwymiarowany) i zrealizowany. Usunięcie ewentualnych błędów będzie bowiem bardzo kłopotliwe i kosztowne.
Data publikacji: 2014-05-12
Data aktualizacji: 2023-03-27
Projekt systemu ogrzewania podłogowego to podstawa
Jeśli np. stwierdzamy, że jakieś pomieszczenie jest niedogrzane, to przy ogrzewaniu grzejnikowym wystarczy zwykle wymienić grzejnik na efektywniejszy lub odpowiednio większy. W przypadku podłogówki - sprawa jest o wiele bardziej skomplikowana.
Jeżeli instalator będzie próbował ratować sytuację przez podwyższenie temperatury wody zasilającej, to w pokoju wprawdzie zrobi się cieplej, ale może się okazać, że przekroczona zostanie dopuszczalna temperatura podłogi. A to nie do przyjęcia zarówno ze względów zdrowotnych (możliwość występowania obrzęków nóg, niekontrolowane unoszenie kurzu), jak i technicznych (prowadzi do pękania terakoty, "rozchodzenia się" parkietu czy paneli, a nawet kruszenia posadzki).
Podstawą do wykonania systemu ogrzewania podłogowego - w szczególności wodnego - powinien być zawsze starannie opracowany projekt, uwzględniający zapotrzebowanie cieplne budynku (wynikające z użytych materiałów konstrukcyjnych) oraz parametry techniczne zastosowanych materiałów instalacyjnych. Niczego nie wolno robić na oko. Na odstępstwa od projektu mogą pozwolić sobie tylko naprawdę doświadczeni instalatorzy.
Bardzo niebezpieczne skutki mogą mieć nawet odstępstwa pozornie niezwiązane z systemem grzewczym, np. niewielkie korekty w układzie ścian działowych budynku wymuszą takie zmiany w sposobie ułożenia rur grzewczych, że powstaną zbyt długie pętle. Będzie to skutkowało wzrostem oporów hydraulicznych do poziomu zbyt wysokiego, by mogła pokonać je pompa obiegowa, a wtedy część podłogi będzie zimna, a pomieszczenie lub pomieszczenia - niedogrzane.
Na nieco więcej swobody można pozwolić sobie, sporządzając ogrzewanie elektryczne, które ma pełnić jedynie rolę wspomagającą grzejnikowe. Jeżeli przy okazji remontu chcemy zapewnić sobie ciepłą podłogę w łazience, można kupić maty grzejne i pozwolić, by ułożył je w warstwie kleju wykonawca podłogi z terakoty. Jeśli jednak elektryczne ogrzewanie podłogowe ma być podstawowym systemem grzewczym w budynku, trzeba zaprojektować je równie starannie jak wodne.
Wodne ogrzewanie podłogowe instaluje się zazwyczaj nie w całym budynku, ale w wybranych pomieszczeniach, do których należą zwykle: kuchnia, łazienki, toalety, wiatrołap oraz salon. Dość rzadko podłogówkę montuje się w sypialniach, choć trudno o racjonalne wytłumaczenie tej prawidłowości.
Fachowcy odradzają natomiast montaż systemów podłogowych w:
pokojach przeznaczonych do długiego przebywania małych dzieci;
spiżarniach;
pomieszczeniach, które mają zostać wykończone przy użyciu tradycyjnego parkietu lub udekorowane dywanami.
W praktyce wiąże się to zwykle ze współistnieniem w domu dwóch systemów grzewczych - podłogowego i grzejnikowego (zdarza się to nawet w poszczególnych wnętrzach, np. powszechne jest dogrzewanie łazienki za pomocą grzejnika drabinkowego), co prowadzi bardzo często do problemów eksploatacyjnych, do których jeszcze wrócimy.
Kiedy instalować podłogówkę?
Podłogówkę wodną wprowadza się z reguły w domach nowo budowanych, gdyż wymaga ona specjalnej konstrukcji podłóg. Przed rozpoczęciem robót, budynek powinien być zamknięty (pomieszczenia zadaszone, zabezpieczone przed wodą deszczową, osadzone drzwi i okna), zakończone muszą być też prace przy instalacjach elektrycznej, wodnej i sanitarnej (dokonany odbiór i zaklejone bruzdy w ścianach).
Wszystkie inne instalacje prowadzone w posadzkach muszą znajdować się pod instalacją ogrzewania podłogowego
Wcześniej należy też wykonać przyłącza do ewentualnych grzejników oraz zamontować szafki rozdzielaczowe (grzejnikowe i podłogowe). Ogrzewanie podłogowe zakłada się po zakończeniu wewnętrznych robót tynkarskich i po wysuszeniu, posprzątaniu i wyrównaniu podłoża oraz naniesieniu we wszystkich pomieszczeniach znacznika 1 m nad gotową podłogą (linia orientacyjna).
Właściwa organizacja i kolejność robót mają bardzo duże znaczenie, z którego inwestorzy nie zawsze zdają sobie sprawę (co gorsza, dotyczy to także niektórych wykonawców).
Warunek zamknięcia budynku jest raczej oczywisty, ale spotyka się niekiedy zjawisko lekceważenia pozostałych wymagań. Tymczasem, w pomieszczeniach z ogrzewaniem podłogowym, wszystkie inne instalacje prowadzone w posadzkach muszą znajdować się pod nim. Jest to warunkiem zarówno prawidłowego funkcjonowania ogrzewania, jak i innych instalacji, które nie powinny być podgrzewane.
Niewykonanie prac tynkarskich przed instalacją podłogową i sporządzeniem posadzek może skończyć się uszkodzeniem rur ogrzewania podłogowego. A nieprzygotowanie podłoża prowadzi do tego, że jastrych będzie miał w jednym miejscu kilkanaście centymetrów, co skutkuje zbyt dużą bezwładnością cieplną (niesterowalnością) posadzki, zaś w innych - będzie zbyt cienki, co jest niedopuszczalne, ze względu na ograniczenie wytrzymałości i trwałości (optymalna grubość klasycznego jastrychu cementowego to 6-7 cm). Dopiero po spełnieniu powyższych warunków, można przystąpić do układania konstrukcji podłogi grzewczej.
Kolejność prac układania instalacji ogrzewania podłogowego
Wodne ogrzewanie podłogowe - przekrój podłogi z posadzką wykończoną płytkami
Na przygotowanym podłożu układa się warstwy izolacji przeciwwilgociowej (jeśli jest wymagana) i termicznej (od 3 cm styropianu nad pomieszczeniami ogrzewanymi do ok. 20 cm w przypadku podłogi na gruncie).
Następnym krokiem jest ułożenie izolacji brzegowej, przy czym taśma musi zostać prowadzona wzdłuż całego obrysu płyty grzewczej oraz w zaprojektowanych w przemyślany sposób dylatacjach (należy je bezwzględnie przewidzieć, jeśli powierzchnia płyty jest większa 40 m2 lub długość któregokolwiek z boków przekracza 8 m).
Kolejnym krokiem jest utworzenie kilku bądź nawet kilkunastu pętli rur grzewczych o powierzchni do ok. 10 m2, przy czym rury kotwiczy się do izolacji przy użyciu spinek bądź szyn montażowych. Zdecydowanie lepiej unikać przechodzenia rur przez dylatacje, a jeśli to nieuniknione, trzeba je zabezpieczyć za pomocą peszla.
Po zrealizowaniu powyższych prac, a przed wylewaniem betonu, należy bezwzględnie przeprowadzić próbę szczelności instalacji na wodę pod ciśnieniem 0,6 MPa przez dobę.
Po dojrzewaniu jastrychu, który w przypadku betonu wynosi 28 dni, konieczne jest wygrzanie płyty grzewczej. Większość nowoczesnych kotłów c.o. wykonuje tę czynność w trybie automatycznym, jednak zawsze należy się upewnić, czy przygotowany przez producenta kotła program jest odpowiedni dla materiałów, z których powstał jastrych.
Po wygrzaniu podłogi przychodzi wreszcie czas na jej wykończenie. Zdecydowanie najczęściej stosuje się posadzki ceramiczne. W przypadku innych pokryć, takich jak np. panele podłogowe, należy bezwzględnie stosować tylko materiały dopuszczone przez wytwórcę do używania przy ogrzewaniu podłogowym.
Redaktor: Adam Jamiołkowski fot. otwierająca: forum.budujemydom.pl (tani_domek)