Zaplanowanie ogrodu krok po kroku pozwoli uniknąć problemów, ograniczyć ewentualne straty, np. w zieleni, i tym samym obniżyć koszty jego założenia. Wbrew pozorom, harmonogram prac ma bardzo duże znaczenie, zwłaszcza że nie trudno o poważne błędy.
Data publikacji: 2021-03-30
Data aktualizacji: 2024-10-15
Zaplanowanie ogrodu krok po kroku pozwala uniknąć błędów, ograniczyć straty i zmniejszyć koszty jego założenia. Ważne jest stworzenie projektu, który uwzględnia istniejące obiekty, planowane nawierzchnie oraz instalacje. Koszt zaprojektowania i wykonania ogrodu zaczyna się od 100 zł/m², a bardziej zaawansowane elementy, jak oczka wodne, mogą podnieść cenę do 400 zł/m². Prace w ogrodzie należy rozpocząć od sprzątania terenu, poprawy jakości gleby i sprawdzenia potrzeby odwodnienia. Montaż instalacji elektrycznej i wodnej powinien odbyć się na wczesnym etapie, przed zakładaniem trawnika i rabat. Budowa nawierzchni, małej architektury oraz tarasów powinna uwzględniać trwałe materiały i odpowiednią szerokość ścieżek. Rośliny sadzi się na końcu, po wykonaniu wszystkich innych prac, aby uniknąć ich uszkodzenia.
Najlepsze ogrody, które zachwycają swoim wyglądem, są praktyczne przy użytkowaniu i powstają najpierw na kartce papieru lub w programie komputerowym. Prace można wykonać samodzielnie albo zlecić fachowcowi (architektowi krajobrazu). Na projekcie umieszcza się nowe i istniejące obiekty, planowane nawierzchnie, instalacje (w uproszczeniu) oraz elementy małej architektury.
Taki dokument będzie dla nas (lub zatrudnionej firmy ogrodniczej) niezbędnikiem informującym co, gdzie, jak i kiedy zrobić. Przy urządzaniu ogrodu kolejności tych wszystkich zadań jest kluczowa.
Malowanie budki lęgowej dla jerzyków
Rob in Wood do malowania daszku budki lęgowej zastosuje Impregnat ochrono-dekoracyjny ogrodowy marki Vidaron.
Planowanie ogrodu - fachowa pomoc
Zaprojektowanie i wykonanie ogrodu kosztuje minimum 100 zł/m2. W cenę wliczona jest wstępna koncepcja, szczegółowy projekt z wizualizacjami, zakup roślin i materiałów (w tym nawierzchni) oraz wykonawstwo. Jeżeli zdecydujemy się na oczko wodne lub staw, zapłacimy za nie nawet 1000 zł/m2. Inwestorzy, którym zależy na szybkim efekcie kilkuletniego ogrodu (posadzenie dużych krzewów i drzew) albo zamawiają bardziej skomplikowane elementy (oczka wodne, stawy, kaskady, oryginalne rośliny, fontanny), muszą się liczyć ze znacznie większymi wydatkami. Cena takiego ogrodu może wynieść aż 400 zł/m2.
Zaczynamy od sprzątania i prac ziemnych
Teren posesji, zwłaszcza takiej po budowie domu i ogrodzenia, często przypomina krajobraz po bitwie. Dlatego pierwszym krokiem jest uprzątnięcie i utylizacja pozostałości materiałów budowlanych. Niektóre z nich (worki z cementem) są toksyczne dla roślin. Niektóre (stare deski, gruz) warto uporządkować - mogą się przydać do przygotowania inspektu, kompostownika itp.
Działki budowlane usytuowane są na glebach gorszych klas, dlatego ważnym zabiegiem jest poprawa ich parametrów.
Zaleca się je użyźniać przez:
stosowanie nawozów zielonych lub wapiennych - w przypadku kwaśnej gleby (poza obszarem przeznaczonym na wrzosowisko);
mieszanie z kompostem i obornikiem (przynajmniej 5-6 kg/m²);
zasilenie żyzną ziemią - grunt zagęszcza się warstwami (o grubości ok. 30 cm), ewentualnie można poczekać kilka miesięcy, aż naturalnie osiądzie.
Jeszcze wcześniej trzeba sprawdzić czy zachodzi konieczność odwodnienia działki. Warto zadbać też o urozmaicenie rzeźby terenu przez utworzenie wzniesień - będą to świetne miejsca na skalniak lub wrzosowisko.
Już na etapie zakładania ogrodu zaleca się wykonać instalacje elektryczną oraz wodną. Prace należy zlecić profesjonalistom. Realizacja ich obu wymaga przygotowania wykopów, dlatego najlepiej uformować je od razu, póki działka wciąż jest placem budowy. Później być może trzeba będzie rozkopać trawnik i rabatę kwietną albo zniszczyć inne elementy. W ogrodzie używa się instalacji niskonapięciowej (12, 24 V) albo standardowej 230 V. Kable powinny być zakopane, odpowiednio zabezpieczone i oznaczone.
System nawadniania często planuje się na trawniku. Ponadto przydaje się przy żywopłocie oraz warzywniku (tu najlepiej nawadnianie kropelkowe).
Wykonanie instalacji elektrycznej do zasilania oświetlenia ogrodu należy zlecić elektrykowi z uprawnieniami. Kable prowadzi się w wykopie, na głębokości ok. 70 cm i w bezpiecznej odległości od rur wodociągowych i dużych drzew. Wszystkie lampy muszą być przystosowane do montażu na zewnątrz - dotyczy to nawet tych znajdujących się pod zadaszeniem. (fot. Milantex)
Automatyczny system nawadniania ograniczy czas potrzebny na samodzielną pielęgnację ogrodu i ułatwi podlewanie trawnika oraz innych roślin. (fot. Gardena)
Nawierzchnie, obiekty stałe i mała architektura
Kolejnym krokiem jest budowa nawierzchni, tarasów i małej architektury. Materiały do ich wykonania są różnorodne - kamień, kostka brukowa, elementy betonowe, drewno, żwir, cegła - w zależności od zastosowania oraz obranego stylu urządzania.
Warto wybierać wytrzymałe materiały, które nie stają się śliskie po deszczu. Szerokość podjazdu powinna wynosić przynajmniej 300 cm, głównej alejki (prowadzącej do domu) 130-150 cm. Pozostałe ścieżki mogą mieć 80-100 cm szerokości, a te w głębi działki, rzadziej wykorzystywane 50 cm. Każdą utwardzaną nawierzchnię buduje się na podbudowie (z tłucznia, żwiru lub piasku).
W małych ogrodach warto postawić na kręte trakty. To sztuczka, która powoduje mimowolne zwalnianie w czasie spacerów i optyczne powiększenie powietrzni. Nawierzchnie należy budować z 2% spadkiem bocznym, wtedy nie będzie zalegała na nich woda po deszczu.
Utwardzony podjazd i ścieżki to niezbędny element każdego ogrodu. Najczęściej nawierzchnie te wykańcza się kostką brukową. (fot. Bruk-Bet)
Taras zazwyczaj buduje się przy domu. Można go zadaszyć albo wznieść na nim przeszklony ogród zimowy. Obecnie najbardziej popularne są tarasy naziemne z posadzką wykończoną tak samo, jak ścieżki.
Warto wyznaczyć zaciszne miejsce na rodzinną strefę rekreacyjną, w której postawi się altanę lub pergolę, grill, hamak. W ogrodzie, w którym będą dorastały dzieci przyda się plac zabaw, huśtawka, domek na drzewie, a jeśli przestrzeń na to pozwala - również basen, boisko do gry w piłkę. To elementy, które wiążą się z dużymi inwestycjami, dlatego rozbudowa może trwać latami. Pomimo tego, wszystkie powinny się znaleźć na projekcie.
Jeżeli nie mamy garażu z częścią przeznaczoną na przechowywanie ogrodowych sprzętów i narzędzi, nie wolno zapominać o oddzielnym domku na nie i np. drewno do kominka.
Taras to element relaksacyjnej części działki. Najlepiej, jeśli choć jego część jest zadaszona, a całość pasuje stylem zarówno do architektury budynku, jak i do stylu ogrodu. (fot. Ceramika Paradyż)
Domek (na narzędzia i sprzęt) z wiatą (na drewno do kominka) to gospodarcze zaplecze prawie każdego ogrodu. (fot. Philips Lighting)
Nasadzenia na koniec
To ostatnia z prac - wykonuje się ją, gdy już wszystkie elementy planowane na "teraz" zostały wprowadzone. Egzemplarze z gołym korzeniem powinno się sadzić w stanie bezlistnym jesienią lub wiosną. Rośliny kupowane z donicach z uformowaną bryłą korzeniową można umieszczać w gruncie także latem (to bardziej uciążliwe, bo należy pamiętać o regularnym podlewaniu). Najlepsze terminy wprowadzania takich elementów jak trawnik, wrzosowisko, skalniak, rabata czy łąka kwietna, to kwiecień-maj oraz wrzesień-październik.
Przy ustalaniu doboru roślin, najpierw powinno się uwzględnić ich wymagania, potem dopiero kierować się ich wyglądem i dopasowaniem do stylu urządzanego ogrodu.
Dobór odpowiednich gatunków roślin i właściwą ich lokalizację warto powierzyć architektowi zieleni. Dobrze też jeśli będzie on sprawował kontrolę nad wykonawstwem. Większość firm ogrodniczych świadczy takie kompleksowe usługi. (fot. z lewej: Garderna, fot. z prawej: Fiskars)
Szkielet kompozycji roślin powinny stanowić drzewa albo większe krzewy, przed nimi sadzi się byliny i okazy płożące. Należy dobierać gatunki o różnej porze kwitnienia i wybierać też te, które zimą nie tracą liści - aby ogród był atrakcyjny przez cały rok. (fot. L. Jampolska)
Najczęstsze błędy przy zakładaniu ogrodu
Jednym z najpowszechniejszych błędów jest sadzenie roślin w pierwszej kolejności. To nigdy nie powinien być pierwszy krok, lecz ostatni. Bowiem w trakcie różnych robót będą one narażona na zniszczenie.
Nierzadko na działkach siedliskowych od razu wycina się zastane drzewa i krzewy i zaczyna wszystko od początku. Warto to wcześniej przemyśleć, gdyż starsze rośliny dają cień, zapewniają niezbędny efekt piętrowości i mają wiele innych zalet.
Kolejna sprawa to zbyt gęste sadzenie. Rośliny potrzebują przestrzeni, aby się rozwijać. Przy zbytnim zagęszczeniu nie pokazują swojej krasy, a w dodatku są bardziej podatne na choroby. Ogród zakłada się na lata, nie na najbliższy sezon.
W kwestii budulca, takiego jak kamień, ważne jest, by nie mieszać nadmiernie rodzajów i nie przesadzać z ilością. W pierwszym przypadku - powstanie mało efektowny misz-masz, w drugim ogród nabierze toporności i nienaturalnej "ciężkości".
Planowanie ogrodu krok po kroku pozwala uniknąć błędów, minimalizować straty (np. w roślinności) i obniżyć koszty jego założenia.
Ile kosztuje zaprojektowanie i wykonanie ogrodu?
Koszt projektu i wykonania ogrodu zaczyna się od 100 zł/m², a przy bardziej skomplikowanych elementach, takich jak stawy czy duże rośliny, cena może wzrosnąć do 400 zł/m².
Od czego należy zacząć prace w ogrodzie?
Prace w ogrodzie zaczyna się od sprzątania terenu, usunięcia odpadów budowlanych oraz poprawy jakości gleby, np. poprzez użyźnianie i ewentualne odwodnienie działki.
Kiedy należy wykonać montaż instalacji elektrycznej i wodnej?
Instalacje elektryczną i wodną powinno się zrealizować na etapie zakładania ogrodu, zanim powstaną inne elementy, aby uniknąć późniejszych zniszczeń.
Dlaczego sadzenie roślin to ostatni etap zakładania ogrodu?
Rośliny sadzi się na końcu, aby uniknąć ich uszkodzenia podczas innych prac, takich jak budowa nawierzchni czy montaż instalacji.
Skomentuj
