Remontuję stary dom. Jak zrobić lukarny w dachu o konstrukcji płatwiowej?
Remontuję stary dom. Jak zrobić lukarny w dachu o konstrukcji płatwiowej?
Remontuję stary dom. Z dawnego strychu chcę zrobić pomieszczenia mieszkalne. W dachu chciałbym zrobić lukarny. Dość duże, aby nie tylko doświetlić wnętrza, ale i nieco je powiększyć. Majster określił więźbę jako płatwiową. Jak bardzo można ingerować w taką konstrukcję bez obawy jej nadwyrężenia?
Planowana adaptacja strychu na pomieszczenia mieszkalne zakłada montaż dużych lukarn, które mają doświetlić i powiększyć wnętrza. Więźba dachowa jest płatwiowa, co oznacza, że podstawowym elementem nośnym są płatwie, na których opierają się krokwie. Płatwie przenoszą obciążenia na ściany nośne i słupy. Słupy i kleszcze, umieszczane co kilka krokwi, pełnią ważną funkcję nośną i ich usunięcie wymaga zgody konstruktora. Lukarny najlepiej umieszczać w miejscach, gdzie występują wiązary puste, ponieważ nie narusza to kluczowych elementów konstrukcji. Przy budowie lukarn konieczne jest wykonanie wymianów i wzmocnienie skrajnych krokwi.
Dokładnej odpowiedzi na to pytanie może udzielić tylko konstruktor, po przeanalizowaniu budowy więźby jej stanu i przewidywanych nowych obciążeń. Bez tych danych można udzielić tylko pewnych ogólnych wskazówek.
Podstawowym elementem nośnym w takiej konstrukcji są płatwie, czyli belki równoległe do kalenicy, na których opierają się krokwie (zaznaczone liniami przerywanymi). Dolne płatwie spoczywają na stropie lub ściance kolankowej, pozostałe zaś są podparte słupami. Obciążenia są przekazywane za pośrednictwem płatwi na ściany nośne oraz przez słupy na strop. Najczęściej elementem wiązarów są też kleszcze - umieszczone poniżej płatwi pary belek lub desek obejmujących obustronnie krokwie i słupy. Natomiast miecze pozwalają zwiększyć odległości pomiędzy słupami.
Słupy i kleszcze rozmieszcza się tylko co 3-4 pary krokwi (wiązarów), reszta wiązarów składa się z samych krokwi - to tzw. wiązary puste.
Elementy konstrukcji płatwiowej
Lukarny najlepiej jest umieścić w rejonie, gdzie występują tylko wiązary puste. Jeśli wytniemy wówczas tylko fragmenty krokwi, nie naruszając płatwi, to nie naruszymy najważniejszych elementów konstrukcyjnych.
Nie będą nam również przeszkadzać słupy i kleszcze. Nie wolno ich zaś usuwać bez zgody konstruktora, bo w tym typie więźby przenoszą bardzo duże obciążenia.
Budowa lukarny wymaga przede wszystkim wykonania tzw. wymianów. To poziome belki łączące przecięte krokwie oraz te nienaruszone, na krawędziach otworu. Wymiany przenoszą zwiększone obciążenia na skrajne krokwie, dlatego krokwie te wymagają wzmocnienia, np. przez przybicie do nich desek lub równoległe dostawienie drugiej belki. Połączenia w takim dachu najlepiej wykonać wykorzystując stalowe kątowniki i gwoździe lub wkręty, bo tradycyjne wręby zmniejszają wytrzymałość elementów.
Jak bardzo można ingerować w konstrukcję więźby płatwiowej bez jej nadwyrężenia?
Odpowiedzi może udzielić konstruktor po analizie stanu więźby i obciążeń, ale ogólnie, naruszanie krokwi bez ingerencji w płatwie nie narusza najważniejszych elementów konstrukcyjnych.
Co jest podstawowym elementem nośnym więźby płatwiowej?
Podstawowym elementem są płatwie - belki równoległe do kalenicy, na których opierają się krokwie.
Jakie elementy konstrukcyjne więźby przenoszą największe obciążenia?
Słupy i kleszcze przenoszą duże obciążenia, dlatego ich usunięcie wymaga zgody konstruktora.
Gdzie najlepiej umieścić lukarny w więźbie płatwiowej?
Lukarny najlepiej umieścić tam, gdzie występują wiązary puste, aby uniknąć ingerencji w słupy i kleszcze.
Jakie kroki są niezbędne przy budowie lukarny?
Wymaga to wykonania wymianów, które przenoszą obciążenia na skrajne krokwie, te zaś muszą być wzmocnione.
Od 1998 roku Redakcja "Budujemy Dom" tworzy społeczność pasjonatów budownictwa, którzy z chęcią dzielą się swoją wiedzą i doświadczeniem. Nasz zespół to wykwalifikowani redaktorzy, architekci, inżynierowie i specjaliści z różnych dziedzin budownictwa, którzy stale poszerzają swoją wiedzę i śledzą najnowsze trendy.
Skomentuj
