Termomodernizacja domu: wymiana okien i drzwi wejściowych

Przymierzając się do wymiany okien i drzwi wejściowych, warto przede wszystkim wiedzieć, że wybranie nawet tzw. bardzo ciepłej stolarki nie rozwiąże problemu przewiewów, jeśli nie zostaną one szczelnie osadzone. Solidny, warstwowy montaż jest najważniejszy. Dobrze jest przy okazji takiej inwestycji zdecydować się także na rolety zewnętrzne. Kupując kompleksowo u jednego producenta, zapłacimy mniej i będziemy mogli zlecić założenie od razu wszystkich elementów.

Wymiana okien

Przy wyborze nowych okien należy ustalić, jakiej stolarki szukamy oraz w co chcemy ją wyposażyć, a dopiero potem wybrać dostawcę. Jednak zanim zdecydujemy się na konkretną firmę, powinniśmy odwiedzić kilka punktów, poprosić o wycenę, porównać oferty, poznać czas realizacji zamówienia i negocjować rabaty lub dodanie w gratisie potrzebnych akcesoriów.

Bezwzględnie należy zapytać o sposób montażu i koszt. Nadal nie każda firma bowiem wykonuje montaż zgodny z obowiązującymi standardami energooszczędności, czyli z użyciem taśm paroszczelnych i paroprzepuszczalnych. A to bardzo ważne, bo gwarantuje szczelne osadzeni okien na długie lata.

Choć nowoczesne rozwiązania umożliwiają szczelny i trwały montaż stolarki okiennej nawet w temperaturze do -10°C, to lepiej z takimi pracami poczekać do wiosny. W niskiej temperaturze nie da się bowiem wykończyć zewnętrznych ościeży tynkiem. (fot. Soudal)

Jakie profile okienne wybrać?

To pierwsze pytania, jakie zadają sobie właściciele remontowanych domów. Ci, którzy przez lata borykali się z koniecznością konserwowania okien drewnianych - zastępują je wymagającymi znacznie mniej zabiegów profilami z PVC. Amatorzy naturalnych materiałów zwykle przy drewnie pozostają. Zwolennicy nowoczesnych rozwiązań decydują się na aluminium. Nie trzeba go poddawać konserwacji, poza tym jest bardzo trwałe i sztywne, można z niego wykonać ogromne okna.

W zasadzie dominującym kryterium przy wyborze pomiędzy PVC, drewnem i aluminium jest cena, bowiem właściwości techniczne wszystkich okien są podobne, acz te aluminiowe najlepiej sprawdzają się w sporych przeszkleniach. Względy estetyczne są tu mniej istotne, bowiem dobrej jakości profile plastikowe bardzo dobrze imitują drewno i z daleka są nie do odróżnienia. Podobnie jak aluminium - odpowiednio wykończone także może przypominać naturalny materiał.

Największy wpływ na ciepłochronność profili z PVC ma ich głębokość zabudowy, a nie liczba komór. Dlatego warto o to zapytać - głębszy, ale pięciokomorowy wyrób będzie miał lepsze parametry cieplne, niż węższy, lecz sześciokomorowy. Również ważne jest to, jakim materiałem wzmacniane są profile. Zastąpienie stali kompozytem poliestrowo-szklanym, wypełnionym termoizolacyjną pianą poliuretanową poprawia właściwości cieplne ramy. Ponadto będą one cieplejsze, jeśli wyposaży się je we wkładki termiczne. Warto też upewnić się, że okna są wykonane z profili o klasie grubości ścianek A.

W przypadku ram z drewna, produkuje się je z drzew iglastych (sosny, świerku, modrzewia) oraz z dębu, ewentualnie gatunków egzotycznych, jak meranti i mahoń. Ramy są klejone warstwowo i łączone na mikrowczepy, dzięki czemu produkt nie wypacza się tak, jak te wytwarzane kiedyś z litego drewna. Standardowa głębokość profilu to 68 mm, grubsze mają do 92 mm. Inwestorzy cenią ten materiał, bo jest naturalny, takie ramy są też sztywniejsze od PVC (co jest istotne w przypadku dużych okien tarasowych). Niestety, są również droższe, cięższe i wymagają konserwacji - co kilka lat należy je przeszlifować i pomalować.

Profile aluminiowe są dużo bardziej sztywne niż opisane wyżej, dlatego stosuje się je do szklenia nawet całych fasad i ogrodów zimowych. A ponieważ można je wyginać, nadają się do wyrobów w kształcie łuku lub ze skosami. Mogą być anodowane bądź malowane proszkowo na dowolny kolor z palety RAL, albo wykańczane okleiną drewnopodobną. Takie ramy są odporne na warunki zewnętrzne, nie jest potrzebna żadna konserwacja.

Najwyższe i najszersze przeszklenia wykonuje się z profili aluminiowych. (fot. Veka)

Jaki kolor okien wybrać?

Jeżeli wymiana okien nie idzie w parze ze zmianą elewacji, najczęściej kolor nowych profili jest taki sam, jak poprzednich. Jednak nie musi tak być. Obecnie najbardziej popularne są wykończenia białe, "drewniane" oraz różne odcienie grafitu. Na pewno okna białe (szczególnie te z PVC) są najtańsze, za inny kolor zwykle trzeba nieco dopłacić. Najkrócej też się na nie czeka, bo stanowią większość produkcji. Można zdecydować się również na wersje dwukolorowe, od wewnątrz białe, od zewnątrz innej barwy, pasujące do dachu, tynku i drzwi zewnętrznych. Niestety, na takie czeka się najdłużej i są one o ok. 30% droższe od jednolitych. Ponadto, jeżeli zamówienie będzie dotyczyło tylko kilku sztuk wyrobów (do małego budynku), nie każda firma zechce je dla nas wykonać.

Ile skrzydeł okiennych?

Wymieniając okna, warto zastanowić się nad innym podziałem poszczególnych skrzydeł i np. dwa wąskie połączyć w jedno szersze. Dobrze jest rozważyć wymianę części okien, do których jest swobodny dostęp z zewnątrz, na nieotwierane (są tańsze o ok. 20%, bo nie mają okuć, ich profile są węższe - dają więcej światła).

Przy okazji termomodernizacji domu warto rozważyć zmianę podziału przeszkleń i doposażenie ich w rozwiązania poprawiające komfort ich obsługi. (fot. Dobroplast)

Przeczytaj

Może cię zainteresować

Zaprojektuj budynek o minimalnym śladzie węglowym dzięki... Wata szklana na skórze? Sprawdź, jak się jej pozbyć! Jaki materiał izolacyjny wybrać: styropian czy płyty...

Dowiedz się więcej

• Jak wykonać szczelinę między wełną a deskowaniem? Prawidłowa wentylacja dachu skośnego i poddasza
• Jak stosować płyty PIR? Najczęściej zadawane pytania
• Boniowanie: krok po kroku do eleganckiej elewacji
• Boniowanie - co to jest i jak je wykonać?
• Jak zatrzymać ciepło w domu i obniżyć rachunki za ogrzewanie?
• Jeszcze większe dofinansowania do termomodernizacji w 2023 roku. Sprawdź, czy możesz skorzystać
• Jak zadbać o prawidłową wilgotność pomieszczeń po ociepleniu ścian od wewnątrz?
• Na czym polega elewacja wentylowana?
• Prawidłowe ocieplenie nadproży pod rolety
• Jak wybrać system ocieplenia dla domu?
• Dlaczego warto ocieplić dom?
• Jak obniżyć koszty ogrzewania domu? Sposób na nowoczesną termomodernizację
• Zastosowania wełny w płytach
• Jaka ściana, taki kołek - jak mocować, by nic nie spadło nam na głowę?
• Poddasze ocieplone zgodnie z Warunkami Technicznymi 2021
• Styropian z grafitem - na najbardziej wyśrubowane oczekiwania
• Dom w ekoklimacie! Jak zadbać o energooszczędność w domu?
• Nawet kilka tysięcy złotych oszczędności w jednym sezonie grzewczym. Jak to zrobić?

Zobacz więcej Zobacz mniej

Remont to również dobra okazja do powiększenia przeszkleń i doświetlenia ciemnych dotąd wnętrz. Dodanie małego okna w łazience, na poddaszu czy zastąpienie rozwieranych tarasowych w salonie przesuwnymi.

Wiedząc, że przez okna ucieka prawie 3 razy więcej ciepła niż przez ścianę, dobrze będzie tam, gdzie to możliwe, ograniczyć ich liczbę. Na przykład zamurowanie w sypialni jednego z trzech okien w północnej ścianie nie ograniczy znacznie dopływu światła, ale obniży koszty i znacząco zmniejszy straty ciepła.

Wymieniamy okna: trzy szyby czy więcej?

Wprawdzie wymieniając okna, nie musimy dostosowywać się do wymagań dotyczących współczynnika przenika ciepła, obowiązującego domy nowo budowane, jednak gdy zechcemy ubiegać się o dofinansowanie tej inwestycji. powinniśmy kupić okna o U na poziomie najwyżej 0,9 W/(m2·K). Taką wartość uzyskują przeszklenia trzyszybowe, choć producenci oferują także wersje z większą liczbą szyb. Najcieplejsze wyroby mają U poniżej 0,5 i przeznaczone są do obiektów pasywnych.

W remontowanym domu nie warto inwestować w takie okna, bo są dużo droższe, a wyłożone na nie pieniądze nigdy się nie zwrócą. W przeciętnym odnawianym budynku wystarczająco dobre będą okna o współczynniku U ok. 0,9 W/(m2·K). Aby porównać parametry modeli, należy spojrzeć na Kartę Właściwości Użytkowych, która powinna być dołączona do każdego produktu.

W jakim stopniu chroniące przed hałasem?

Przy wyborze okien istotna jest też izolacyjność akustyczna, którą określa współczynnik Rw (dB) - im wyższy, tym ciszej będzie w budynku. Standardowe okna wykazują Rw 30-32 dB. Jeżeli remontowany dom stoi przy ruchliwej ulicy, najlepiej zastosować stolarkę o izolacyjności akustycznej ok. 40 dB.

Wymieniamy okna: w co powinny być wyposażone?

Standardowo w oknach montuje się okucia umożliwiające otwieranie i uchylanie skrzydeł. Ponadto warto wybrać następujące dodatkowe opcje:

• wielostopniowy uchył - umożliwia uchylenie skrzydła pod różnym kątem, przyda się a w najczęściej otwieranych oknach - ok. 25 zł;
• hamulec - zapobiega zatrzaśnięciu się okna pod wpływem wiatru, warto go mieć w drzwiach balkonowych - ok. 150 zł;
• pochwyt zewnętrzny - do przymykania balkonu z zewnątrz - ok. 60 zł;
• okucia antywyważeniowe - warto w nie wyposażyć wszystkie okna - ok. 30 zł;
• klamki z kluczykiem - sprawdzą się w pokojach małych dzieci (maluchy samodzielnie nie będę mogły otworzyć okna) oraz na parterze - kluczyk utrudni włamywaczom wtargnięcie do budynku - ok. 55 zł;
• okucia przesuwne - umożliwiają przesuwanie skrzydła, co jest szczególnie wygodne w kuchni ze zlewem pod oknem - ok. 200 zł;
• rolety lub żaluzje wewnętrzne - najlepiej pomyśleć o nich już na etapie zamawiania okien, bo większość sprzedawców oferuje też takie produkty i najwygodniej zamówić je razem z oknami, by fachowcy również od razu je zamontowali - ok. 150 zł za jedno okno.

Przed wymianą okien tarasowych, warto rozważyć montaż systemu umożliwiającego przesuwanie skrzydeł. Jest wiele rodzajów takich udogodnień. Nie są tanie, ale poprawiają komfort korzystania z salonu, bo skrzydło nie zabiera miejsca na ścianie, a do najnowocześniejszych modeli można dodać napęd, ułatwiający przesuwanie ciężkich skrzydeł. Bardzo wygodny jest też niewidoczny próg zlicowany z posadzką, dzięki niemu maleje ryzyko potknięcia się podczas wychodzenia na taras.

Okna tarasowe dobrze jest wyposażyć w niski próg lub zlicowany z podłogą. (fot. G-U Polska)

Takie duże przeszklenia warto wyposażyć w bezpieczne szyby. Mogą być wykonane z dwóch tafli przedzielonych folią PVB. Po ich rozbiciu nadal stanowią jeden element, nie stwarzając zagrożenia dla ludzi w pobliżu. Inna opcja to szkło hartowane, które rozpada się na małe kawałki o tępych krawędziach.

Wybrać okna z nawiewnikami czy bez?

Większość dawniej budowanych domów wyposażana była w wentylację grawitacyjną, w której napływ świeżego powietrza następował głównie na skutek nieszczelności w stolarce. Po zastąpieniu okien szczelnymi, może pojawić się problem z wymianą powietrza i odprowadzaniem nadmiaru wilgoci. Konieczne więc jest zamontowanie nawiewników okiennych lub ściennych we wszystkich wnętrzach poza łazienką, kuchnią i toaletą. Przy zastępowaniu przeszklenia, należy część nowych produktów zamówić z nawiewnikami. Ciągle popularne są modele regulowane ręcznie, ale znacznie wygodniejsze w użytkowaniu są te automatyczne.

Okno z nawiewnikiem. (fot. Aluplast)

Dostępne są w dwóch rodzajach:

• ciśnieniowe - zapewniają dopływ stałej ilości powietrza do pomieszczeń niezależnie od różnicy ciśnień wywołanej np. podmuchami wiatru - od 70 zł;
• higrosterowane - dostosowują wielkość strumienia powietrza doprowadzanego do pomieszczenia w zależności od wilgotności względnej powietrza w pomieszczeniu - od 200 zł.

Nowe drzwi wejściowe

Często z biegiem lat drzwi wejściowe przestają być wystarczająco szczelne, z trudem się zamykają i są po prostu zniszczone. Najłatwiej zastąpić je modelem o takich samych wymiarach, bez konieczności ingerencji w konstrukcję ściany i poszerzenie albo zmniejszenie otworu drzwiowego.

Drzwi zewnętrzne powinny mieć minimum 90 cm szerokości i co najmniej 200 cm wysokości (w świetle ościeżnicy). W przypadku wersji dwuskrzydłowych - te warunki może spełniać jedno skrzydło.

Remont to również okazja do modernizacji wejścia do budynku i np. zmiany kierunku otwierania drzwi (na zewnątrz lub do wewnątrz) oraz strony, po której będzie ulokowana klamka (skrzydło lewe czy prawe). Korzystniejszy jest wariant uchylania skrzydła na zewnątrz. Trudniej takie drzwi wyważyć, są szczelniejsze, bo wiatr dociska je do ościeżnicy. Nie zajmują miejsca w wiatrołapie i po otwarciu deszcz nie spływa z nich do środka. Ale na podeście potrzebna jest przestrzeń o głębokości przynajmniej 1,5 m.

Osadzanie nowych drzwi to także szansa na zmianę ich wielkości. Jeżeli zechcemy zamontować węższe lub niższe od poprzednich, wówczas konieczne będzie domurowanie fragmentu ściany. Można również zdecydować się na wstawienie w to miejsce luksferów, które będą przepuszczać światło, bądź kupić model drzwi z naświetlem. W przypadku generalnego remontu budynku wejście można też poszerzyć (choć to trudna operacja wymagająca wzmocnienia lub wymiany mocno obciążonego zadproża) i np. wyposażyć je w dwa otwierane skrzydła albo ruchome i stałe, to np. w całości przeszklone. Wprowadzenie wersji z szybami to dobry pomysł, szczególnie wtedy, gdy w wiatrołapie nie ma okna - doświetlą go.

W ciemnym wiatrołapie dobrze jest wstawić drzwi z przeszkleniem. (fot. Hörmann)

Chociaż sama wymiana drzwi wejściowych wydaje się mało skomplikowana, warto zadbać o solidne osadzenie nowego elementu. Szczelność i trwałość połączenia drzwi z murem zapewniają taśmy paroszczelne i paroprzepuszczalne - zabezpieczające piankę montażową przed zawilgoceniem. Ważne jest także wstawienie tzw. ciepłego progu, w taki sposób, aby nie przemarzał, ani nie gromadziły się na nim skropliny i szron.

Ważne parametry drzwi wejściowych

Jeżeli wielkość skrzydła jest już ustalona, przy wybieraniu modelu trzeba wziąć pod uwagę jego parametry cieplne.

Termoizolacyjność zależy od konstrukcji i zastosowanych materiałów - cieplejsze będą skrzydła lite i grube, z większą warstwą materiału izolacyjnego (wełny mineralnej, styropianu lub pianki poliuretanowej). Drzwi zewnętrzne w nowych domach, wg przepisów obowiązujących po 31 grudnia 2020 r., powinny mieć współczynnik przenikania ciepła U do 1,3 W/(m2·K). W budynkach remontowanych wystarczą skrzydła o U ok. 1,5.

Takie drzwi powinny mieć też dobrą izolacyjność akustyczną, to znaczy nie mniejszą niż 30 dB. Jeśli bardzo zależy nam na wyciszeniu wnętrz, musimy wybrać produkt ze specjalną płytą dźwiękochłonną, dzięki której jego współczynnik izolacyjności akustycznej może wynosić ponad 40 dB.

W okolicy przemysłowej lub blisko trasy szybkiego ruchu warto zamontować drzwi o współczynniku izolacyjności akustycznej minimum 40 dB. (fot. Awilux)

Drzwi wejściowe - z jakiego materiału?

Do wyboru mamy modele z drewna, stali, aluminium i PVC.

Drzwi drewniane wykonuje się z drewna klejonego warstwowo, co zapobiega ich odkształcaniu się pod wpływem wilgoci (paczeniu). Najczęściej jest to sosna, świerk, dąb, jesion, meranti, mahoń. Skrzydło może wzmacniać ukryta wewnątrz stalowa blacha. Jego powierzchnia bywa gładka albo ozdobiona listwami, kasetonami.

Wersje metalowe mają ramę ze stali lub aluminium, wypełnioną materiałem termoizolacyjnym i osłoniętą z obu stron płytami z takiego samego metalu. Skrzydła mogą być wykończone dowolną dekoracyjną okleiną. Szkielet drzwi stalowych to kształtowniki, usztywnione prętami (profilowaną blachą, kratownicą) i wypełnione izolacyjną pianką poliuretanową, wełną mineralną bądź styropianem. Poszycie stanowi blacha, grube płyty wiórowe albo wodoodporna sklejka, wykończone fornirem albo laminatem, imitującym drewno.

Modele aluminiowe mają ramy z dwu- lub trzykomorowych profili i ocieplenie, jak te ze stali. Ramę wypełniają na ogół aluminiowe panele, których powierzchnia może być anodowana, malowana proszkowo, wykończona okleiną. Wykazują dźwiękochłonność lepszą od drewnianych, lecz łatwiej ulegają wgnieceniom.

Drzwi z PVC wytwarza się z wielokomorowych profili, wzmocnionych wkładami ze stali ocynkowanej bądź aluminium. Między profilami umieszcza się wypełnienie z gładkich lub wytłaczanych plastikowych płyt, często zespolonych z ociepleniem z pianki poliuretanowej. Takie skrzydła barwi się na etapie produkcji materiału albo wykańcza okleiną. Są lekkie, takie i łatwo je osadzić. W domach jednorodzinnych są rzadko montowane.

Jaki kolor drzwi wejściowych?

Kolor i styl drzwi powinien pasować do okien i bramy garażowej, architektury budynku, a także planowanego wykończenia elewacji. Niektórzy wytwórcy stolarki oferują wszystkie te trzy typy wyrobów w tym samym stylu i kolorystyce. Najlepiej zdecydować się na taki komplet. Od lat najmodniejsze są drzwi zewnętrzne z powierzchnią naśladującą drewno lub grafitowe, choć coraz więcej inwestorów woli oryginalne wykończenie w intensywnym kolorze, np. czerwonym, niebieskim.

Nowoczesne drzwi zewnętrzne oferowane są w wielu kolorach, z geometrycznymi przeszkleniami i z pochwytami. (fot. po lewej: MS więcej niż OKNA, fot. po prawej: Krispol)

Jakie wyposażenie drzwi wejściowych?

Przy wybieraniu drzwi wejściowych, przede wszystkim dobrze jest wziąć pod uwagę zakup modelu z zabezpieczeniami przeciwwyważeniowymi, jak zamki z kilkoma punktami ryglowania, bolce i zawiasy antywyważeniowe, aluminiowa listwa na całej wysokości skrzydła. Takie elementy znacznie utrudnią jego wyważenie. Ponadto poprawiają przyleganie skrzydła do ościeżnicy, co zwiększa jego szczelność.

Producenci drzwi zewnętrznych oferują je w kilku klasach odporności na włamanie, do domów jednorodzinnych przewidziane są wyroby w klasie od RC1 do RC3 (choć klas jest aż 6).

Dobrym pomysłem może być zrezygnowanie z tradycyjnej klamki na rzecz wygodnego pochwytu oraz zastosowanie nowoczesnych rozwiązań wspomagających otwieranie - skanera linii papilarnych, automatycznego napędu, elektronicznego wizjera - a także zapewniających lepszą izolację cieplną - opadających uszczelek progowych.

Wymiana okien i drzwi wejściowych: ile to będzie kosztowało?

Za okna o maksymalnym współczynniku przenikania ciepła 0,9 W/(m2·K) do domu o powierzchni 150 m2 zapłacimy minimum 20 000 zł. Na demontaż i osadzenie nowej stolarki trzeba przeznaczyć kolejne kilka tysięcy zł. W robociznę wkalkulowane jest wykucie starych okien z uszkodzeniem ram i parapetów, montaż okien na kotwy lub dyble z uszczelnieniem pianką, regulacja, przytwierdzenie parapetów wewnętrznych, uzupełnienie ubytków po usuwaniu wyposażenia (bez malowania), wywóz i utylizacja dawnych elementów.

Uwaga! W niektórych firmach nadal za osadzenie z użyciem taśm zabezpieczających piankę montażową przed zawilgoceniem trzeba dopłacić.

Drzwi zewnętrzne to wydatek minimum ok. 1000 zł. Całość, czyli wymiana okien i drzwi, to inwestycja za ok. 25 000 zł.

Redaktor: Joanna Dąbrowska
fot. otwierająca: Sokółka Okna i Drzwi