Systemowi rynnowemu inwestorzy zazwyczaj nie poświęcają zbyt wiele uwagi. Wydaje się on mało znaczącym dodatkiem do dachu. Tymczasem orynnowanie pełni istotną rolę - umożliwia odprowadzanie wody deszczowej, która gromadzi się na dachu. Rynny są niezbędne, bo bez nich elewacja bardzo szybko uległaby uszkodzeniu. Zawilgocić mogłoby się też wnętrze domu.
Rynny mogą być wykonane z rozmaitych materiałów, różniących się nie tylko ceną, ale i właściwościami użytkowymi. Niezależnie od wyboru trzeba zadbać o to, by orynnowanie zostało dopasowane do dachu i właściwie zamontowane. W przeciwnym razie może dojść do awarii, których naprawa będzie bardzo kosztowna.
Jakie rynny? Najpopularniejsze PVC i stal
Elementy systemu rynnowego
Materiał, z jakiego wykonane są rynny, ma duży wpływ na ich trwałość. W naszym kraju najczęściej montowane jest orynnowanie z PVC i stali.
Rynny plastikowe charakteryzują się całkowitą odpornością na korozję. Ponadto są łatwe w montażu i niewrażliwe na drobne zarysowania - ewentualne rysy nie są widoczne dzięki barwieniu tworzywa w masie. Ich wadą jest podatność na uszkodzenia mechaniczne. Niezbyt dobrze znoszą też silne nasłonecznienie - pod wpływem słońca mogą nawet zmieniać kolor, a rozgrzane tworzywo bardzo się rozszerza.
Rynny stalowe są mocniejsze. Charakteryzują się dużą odpornością na uszkodzenia mechaniczne i osuwający się śnieg, a także na silne nasłonecznienie i niską temperaturę. Pod wpływem uderzenia zazwyczaj się odkształcają, a nie pękają, co ułatwia naprawę. Do wad należy zaliczyć kłopotliwy montaż - ich obróbka wymaga użycia specjalistycznych narzędzi. Ponadto są podatne na korozję, zwłaszcza w miejscach, w których fabrycznie naniesione powłoki zostały uszkodzone.
Ze względu na wyższą cenę, dużo rzadziej stosuje się rynny aluminiowe. A ich zalety są niezaprzeczalne. Należą do nich: wysoka trwałość, duża odporność na korozję i atrakcyjny wygląd. Podobnymi cechami charakteryzują się rynny z miedzi i blachy cynkowo-tytanowej. Ich dodatkowym atutem jest łatwość kształtowania nietypowych elementów, np. narożników. Są jednak jeszcze droższe od wyrobów aluminiowych, dlatego nie są wybierane zbyt często.
Od lewej: PVC (a. fot. Galeco), stal (b. fot. Ruukki), miedź (c. fot. Plastmo), a może aluminium (d. fot. Marley)? Wybór materiału, z jakiego ma być wykonane orynnowanie, jest istotny, ale równie ważne jest jego prawidłowe dobranie i zamontowanie.
Prawidłowy montaż ma ogromny wpływ na sprawność działania systemu odprowadzającego wodę. Jest to zadanie dla ekipy dekarskiej układającej pokrycie dachowe. Fachowcy powinni kierować się instrukcją producenta, jednak kilka zasad dotyczących tych prac jest uniwersalnych.
Montaż zaczyna się od ustalenia pozycji rur spustowych, a następnie wyznaczenia linii montażu haków rynnowych. Ważne, by linia montażu przebiegała z ok. 0,5% spadkiem w kierunku odpływu. Maksymalny rozstaw rynhaków wynosi 60 cm (może być wymagany mniejszy w przypadku rynien plastikowych). Elementy te muszą być umieszczone 10-15 cm od końca okapu, narożników, rury spustowej i łączników.
Sposób wykończenia okapu
Rynny montuje się z zachowaniem ok. 0,5% spadku od najwyższego punktu do rury spustowej.
Kolejna ważna zasada - rynny powinny być wysunięte poza krawędź połaci dachowej przynajmniej w połowie.
Montując poszczególne odcinki należy zwrócić uwagę, aby łączenia nie wypadały w miejscu uchwytów. Odcinki rynien nie powinny być dłuższe niż 20 m. Jeżeli tak się zdarzy - czasami dotyczy to wyrobów z aluminium bądź lutowanych - odcinki trzeba dzielić na krótsze za pomocą specjalnych złączek dylatacyjnych, umożliwiających ich swobodne kurczenie się i wydłużanie. Po przytwierdzeniu elementów poziomych (wraz z zaślepkami) i lejów spustowych, ale przed zamontowaniem rur spustowych, rynny należy wypełnić wodą i sprawdzić, czy nie ma zastoin wody ani przecieków.
Ostatni etap to mocowanie rur spustowych. Odstępy pomiędzy obejmami, którymi przytwierdza się je do ścian budynku, nie powinny być większe niż 200 cm, a wylot rury spustowej powinien znajdować się ok. 20 cm nad gruntem.
Na rynku dostępne są systemy bezokapowe, montowane w ociepleniu budynku. Takie rozwiązanie wpasowuje się w bryłę budynku i wygląda bardzo nowocześnie. (fot. Galeco)
Zobacz, jak montować odpływ z rynną
Sposoby na deszczówkę
System rynnowy umożliwia odprowadzenie wody z dachu. Później jednak - po tym, jak spłynie ona do rynien i rur spustowych - deszczówkę trzeba gdzieś odprowadzić.
Można to zrobić na kilka sposobów:
na powierzchnię działki - to najprostsze rozwiązanie. Jest ono jednak możliwe tylko wtedy, gdy grunt na działce jest przepuszczalny, a teren wokół domu nie jest utwardzony. W innym przypadku trzeba rozważyć któryś z poniższych wariantów;
do rowu melioracyjnego - taki sposób wymaga uzyskania zgody miejscowego wydziału odpowiedzialnego za gospodarkę wodną;
do kanalizacji zbiorczej - w tym przypadku również trzeba starać się o aprobatę przedsiębiorstwa wodno-kanalizacyjnego. Drugi warunek jest taki, że kanalizacja musi być przystosowana do odbioru nie tylko ścieków bytowo-gospodarczych, ale także deszczówki;
do studni chłonnej na posesji lub podziemnej komory zbierającej deszczówkę - oba warianty wiążą się ze sporymi nakładami inwestycyjnymi;
do zbiornika - zgromadzona w ten sposób woda opadowa może zostać wykorzystana np. podlewania ogrodu, jednak zbiornik to znaczny koszt.
Niezbędna konserwacja rynien
Zalegający śnieg i lód, liście, szyszki, ułamane gałęzie i inne zanieczyszczenia nie tylko wpływają na drożność systemu rynnowego - mogą także spowodować jego uszkodzenie. Skutkiem może być zniszczenie elewacji, a nawet zawilgocenie wnętrza domu. Dlatego ważne jest regularne czyszczenie orynnowania.
Prace te należy przeprowadzać przynajmniej dwa razy w roku - na wiosnę i jesienią, przed nastaniem zimy. Za pomocą miękkiej szczotki, która nie zarysuje powierzchni rynien, trzeba usunąć wszystkie nieczystości. Następnie przy pomocy węża ogrodowego lub myjki ciśnieniowej należy obficie spłukać rynny i rury spustowe. Podczas tej czynności warto zwrócić uwagę, czy w rynnach nie tworzą się zastoiny, świadczące o wygięciu rynien. Można również sprawdzić, czy nie dochodzi do przecieków, co świadczyłoby o nieszczelności systemu.
Długa szczotka przeznaczona do czyszczenia rynien. (fot. Fiskars)
Nie wolno bagatelizować nawet niewielkich nieszczelności. Łatwo da się je wyeliminować przy pomocy specjalnej taśmy izolacyjnej bądź silikonu dekarskiego. Powinien być on odporny na promieniowanie UV oraz zmiany temperatur - dzięki temu spoina nie straci szybko swoich właściwości.
Uwaga! Do uszczelniania rynien metalowych nie należy stosować popularnych silikonów sanitarnych, ponieważ kwaśny odczyn może przyspieszyć wystąpienie korozji.
W przypadku większych uszkodzeń orynnowania konieczna jest wymiana wadliwych elementów.
Podczas oględzin systemu rynnowego należy zwracać uwagę, czy nie pojawiają się nieszczelności. (fot. Galeco)
Z mediami jestem związany od 20 lat. Bardzo lubię pisać i redagować, starając się dopasować przekaz do konkretnej grupy odbiorców. W AVT Korporacja pracuję od dekady. Początkowo zajmowałem się infrastrukturą sportową, potem budownictwem - w miesięczniku „Budujemy Dom” i w tematycznych dodatkach specjalnych.
Moją największą pasją jest zwiedzanie bliższych i dalszych miejsc, o których piszę na swoim blogu podróżniczym. Poza tym interesuję się tematyką międzynarodową i geografią polityczną. W wolnych chwilach jeżdżę na rowerze, pływam i gram w koszykówkę.
Skomentuj
