Dachówka ceramiczna
To jeden z najdłużej stosowanych i najpopularniejszych materiałów pokryciowych. Jest trwała – bez problemu wytrzyma 100 lat. Podobnie jak w przypadku tradycyjnej cegły, podstawowym surowcem do jej produkcji jest glina.
Po urobieniu w mieszalniku, glinę trzeba uformować. Potem wyrób jest suszony i wypalany. Żeby zwiększyć odporność na osadzanie się zanieczyszczeń i porosty, powierzchnię pokrywa się warstwą szlachetnej glinki (angobuje) bądź szkliwi (glazuruje).
Dodatkowe powłoki zmieniają kolor i nadają połysk, ale trzeba przestrzec, że powierzchnia szkliwiona pokrywa się często siatką drobnych pęknięć. Producenci zwykle traktują to zjawisko jako naturalne i nie uznają roszczeń gwarancyjnych z tego tytułu. Kolor dachówek zależy od złoża, z którego pochodzi glina, domieszek oraz od temperatury i czasu wypalania.
Dachówki są dość małe i dobrze sprawdzają się przy kryciu dachów o skomplikowanych kształtach. Poza tym łatwo wymienić uszkodzone elementy. Wykonane z nich pokrycie jest ciężkie – waży do 90 kg/m2 i nie każda więźba to wytrzyma. Duża masa ma też dobre strony – to pokrycie świetnie tłumi dźwięki, więc w domu nie słychać uderzających o dach kropli deszczu.
Dachówka ceramiczna jest dość droga – ceny zaczynają się od 35–40 zł/m2, a koszt dachu wyraźnie podnosi użycie dachówek specjalnych – przyokapowych, końcowych (na krańcach połaci) itp. Jedna taka dachówka może kosztować tyle, co 10 zwykłych.
- Drewno klejone w budownictwie - dlaczego warto je wybrać?
- Co to są kratownice drewniane i gdzie je stosować?
- Konstrukcyjne łuki z drewna gięto-klejonego
- Jak obrobić komin z blachy trapezowej?
a) fot. Röben |
b) fot. Creaton Polska |
Dachówki ceramiczne występują w wielu wzorach: klasycznych (a) i nowoczesnych (b). |
Dachówka betonowa
Nazywana również cementową, upowszechniła się dopiero w drugiej połowie XX w. (w przeciwieństwie do dachówki ceramicznej znanej od tysięcy lat). Obie układa się w ten sam sposób, mają też bardzo podobne wymiary, masę i kształt. Betonowa jest niewiele tańsza od ceramicznej (kosztuje od 30 zł/m2), a patrząc z dołu na dach, mało kto jest w stanie je odróżnić. Produkuje się ją nie z wypalanej gliny, lecz z mieszaniny piasku, cementu i wody. Masa jest dodatkowo barwiona odpowiednimi pigmentami.
Dachówki cementowe pokrywa się farbą akrylową, najczęściej dwukrotnie – przed i po suszeniu. Taka powierzchnia nie jest jednak tak trwała, jak angoba i glazura. Beton jest wrażliwy na działanie kwasów, dlatego wykonanych z niego dachówek lepiej nie stosować w regionach, gdzie padają kwaśne deszcze. Poza tym właściwości użytkowe obu pokryć są zbliżone, zaś fakt że dach z betonu wytrzyma 70 lat, a ten z ceramiki ponad 100, ma znaczenie tylko dla części inwestorów.
Tak jak dachówka ceramiczna, cementowanie wymaga jako podkładu pełnego deskowania, wystarczy ruszt z łat i kontrłat. Oba rodzaje dachówki wykorzystuje się generalnie do krycia dachów o kącie nachylenia od 30 do 60°. W większości przypadków nie mocuje się ich trwale – przybijane są jedynie dachówki skrajne i okapowe, potem na połaci np. tylko co 5 czy 8, a pozostałe zahacza się o łaty. Jeśli zechcemy pokryć połać o większym kącie nachylenia (np. w dachu mansardowym), wszystkie trzeba przytwierdzić do łat spinkami lub gwoździami.
Gdy chodzi o koszt pokrycia z dachówki, zawsze należy poprosić o wycenę całego konkretnego dachu. W dachach o skomplikowanym kształcie cenę wyraźnie podniesie duża liczba dachówek specjalnych i gąsiorów.
Dachówka betonowa – z dołu dla niewprawnego oka nie do odróżnienia od ceramicznej. (fot. IBF) |
Dlaczego warto wybrać dachówki cementowe?
- Dachówkami cementowymi można kryć dachy o skomplikowanych kształtach i różnym nachyleniu, podczas montażu powstaje niewiele odpadów.
- Łatwa jest naprawa uszkodzonych fragmentów pokrycia – polega na wymianie uszkodzonych, pojedynczych elementów.
- Dobrze zabezpieczają przed porastaniem mchem a także ograniczają możliwość wystąpienia wykwitów wapiennych.
- Można je co pewien czas odnawiać malując farbą akrylową – uszczelnia się wtedy drobne pęknięcia powstałe podczas eksploatacji.
- Dachówki cementowe są całkowicie niepalne, bardzo dobrze tłumią hałas i dobrze znoszą odkształcenia powodowane zmianami temperatury.
- Montaż pokrycia nie wymaga odeskowania więźby dachowej.
- Pokrycia z dachówek cementowych są bardzo trwałe i dobrze tłumią dźwięki.
Janusz Werner