- Dlaczego potrzebne jest wykonanie pętli cyrkulacyjnej w instalacji c.w.u.?
- Jak prawidłowo ustawić cyrkulację ciepłej wody użytkowej?
Osoby, w których domach przewód zasilający pompę cyrkulacyjną jest po prostu na stałe wetknięty do gniazda sieciowego, bagatelizują zwykle straty z tym związane. Na drugim biegunie mamy "oszczędnych", którzy nie widzą żadnego problemu w tym, że na ciepłą wodę "trzeba chwilę poczekać" Najtrudniej - jak zwykle - jest znaleźć złoty środek.
Cyrkulacja ciepłej wody użytkowej - nie tylko komfort
Potrzeba wykonywania pętli cyrkulacyjnej w instalacji c.w.u. wynika z faktu, że - poza niewielkimi mieszkaniami i bardzo małymi domami - rzadko kiedy udaje się zaprojektować budynek tak, by odległość wszystkich (a przynajmniej tych najważniejszych) punktów poboru cieplej wody, czyli baterii nad zlewozmywakami, umywalkami i wannami, od urządzenia, które ją przygotowuje (podgrzewacz elektryczny, zasobnik podgrzewany przez kocioł lub kolektory słoneczne itp.), nie przekraczała 3-5 m.
W tych punktach, które są położone dalej, na wypłynięcie ciepłej wody czeka się kilka do kilkunastu sekund od chwili otwarcia kurka. A przez ten czas zimna woda spływa do kanalizacji bez żadnego pożytku.
Rozwiązaniem problemu jest właśnie cyrkulacja c.w.u. Przewód doprowadzający ciepłą wodę układa się tak, by obiegał wszystkie (lub prawie wszystkie) punkty poboru, a od ostatniego prowadzi się przewód dodatkowy, zwykle dość cienki, zwany "powrotem cyrkulacji", którym ciepła woda wraca do zasobnika czy podgrzewacza (najłatwiej to zrealizować, gdy instalacja wodna ma tzw. układ trójnikowy).
Oczywiście warunkiem krążenia wody jest uruchomienie zainstalowanej na przewodzie powrotnym pompy, zwanej pompą cyrkulacyjną c.w.u. Gdy jest ona uruchomiona, ciepła woda pojawia się w punktach poboru niemal natychmiast po otwarciu kurka. Czas oczekiwania zależy tylko od długości przewodu łączącego określony punkt z pętlą cyrkulacyjną (szczególnie w przypadku zlewozmywaka i prysznica warto, by był on jak najkrótszy, bowiem to właśnie tam zwłoka w dopływie ciepłej wody jest najbardziej dolegliwa).
- Jak montuje się szybkozłączkę do szamba w ogrodzeniu?
- MultiSkin PUSH - idealne rozwiązanie do instalacji wody użytkowej i systemów grzewczych w budynkach mieszkalnych
- ESYBOX MAX - hydroforowa technologia przyszłości!
- Jak zamontować przydomową oczyszczalnię ścieków na kopcu nasypowym?
Dodać należy, że dawniej instalacja pętli cyrkulacyjnej możliwa była jedynie w sytuacji, gdy źródłem c.w.u. był zasobnik zasilany ciepłem przez grzałkę elektryczną lub kocioł grzewczy (co oznaczało konieczność wygospodarowania nań miejsca), natomiast obecnie dostępne są już kotły dwufunkcyjne (a więc podgrzewające ciepłą wodę "na żądanie"), wyposażone w niewielki zasobnik wewnętrzny, pozwalający na przyłączenie obwodu cyrkulacji. Kocioł taki można bez problemów zamontować na ścianie w kuchni lub przedpokoju.
Instalacja wodna z pętlą cyrkulacyjną jest droższa w budowie (dodatkowe przewody, pompa, ewentualnie specjalny kocioł) oraz w eksploatacji, bo stały przepływ ciepłej wody w przewodach powoduje nieuniknione straty ciepła. Czy wydatki te są uzasadnione?
Tak, ponieważ jej zalety nie ograniczają się jedynie do przyjemniejszego korzystania z c.w.u. Przede wszystkim krążenie wody w instalacji nie pozwala na powstawanie w przewodach prowadzących do rzadziej używanych punktów poboru zastoin podgrzanej wcześniej wody.
W zastoinach takich idealne warunki do rozwoju mają bakterie negatywnie wpływające na właściwości smakowe i zapachowe wody, a nawet groźne dla człowieka (Legionella). Cyrkulacja eliminuje też straty wynikające z oczekiwania na wypłynięcie z kranu ciepłej wody, co zmniejsza rachunki za wodę i odprowadzenie ścieków, a zatem w znacznym stopniu rekompensuje koszty spowodowane stratami energii.
Jakie są te straty? Otóż szacuje się, że w przypadku działającej nieprzerwanie pętli o długości 20 m i tylko przeciętnie zaizolowanych przewodów wodnych, straty ciepła mogą w skali doby osiągnąć poziom odpowiadający energii niezbędnej do podgrzania 150-litrowego zbiornika do temperatury 40°C.
To sporo, bowiem jest to równoważne dobowemu zapotrzebowaniu na c.w.u. przez 3-osobową rodzinę o niewielkich wymaganiach (właśnie z tego powodu instrukcje obsługi do wielu zestawów solarnych zalecają wyłączenie pętli cyrkulacyjnej, bo ich producenci obawiają się, że w okresie przejściowym niemal całe ciepło z kolektorów zostałoby rozproszone przez cyrkulację, co byłoby rozczarowujące dla użytkownika).
Z drugiej jednak strony, warto zauważyć, że jeżeli tylko przewodów z ciepłą wodą nie ułożono w jakiś absurdalny sposób, to stracone ciepło tylko na pozór się marnuje, bo przynajmniej od jesieni do późnej wiosny ogrzewa dom.
Cyrkulacja ciepłej wody użytkowej - znajdź złoty środek
Co zatem robić? Otóż na pewno nie należy rezygnować całkowicie z cyrkulacji w domach, w których pętla cyrkulacyjna została zainstalowana, bowiem grozi to wspomnianym już wcześniej namnażaniem się niebezpiecznych baterii. Pompa cyrkulacyjna powinna być uruchamiana przynajmniej raz na dobę, powinna być także włączona podczas tzw. wygrzewu antylegionellowego zbiornika c.w.u., realizowanego przez większość nowoczesnych kotłów gazowych raz na tydzień.
Z drugiej strony, straty ciepła można i należy minimalizować, począwszy od etapu projektowania i budowania (czy też planowania modernizacji) domu. Ponieważ o wielkości strat ciepła w wyniku funkcjonowania cyrkulacji decydują straty na przewodach ciepłej wody, należy starannie zadbać o to, by były one jak najkrótsze i jak najlepiej izolowane termicznie.
Po zamieszkaniu straty ciepła zmniejszamy zaś w sposób oczywisty: uruchamiając pompę cyrkulacyjną tylko wtedy, gdy rzeczywiście jest potrzebna.
Dość oczywiste jest spostrzeżenie, że w większości domów jej praca w nocy niczemu nie służy. Tak więc pierwsza możliwość oszczędzania polega na zastosowaniu sterownika zegarowego pompy cyrkulacyjnej, włączającego cyrkulację tylko w okresach, gdy z ciepłej wody korzysta się najczęściej, czyli np. od godziny 6 do 9 i od 17 do 22.
W układ do sterowania pompą wyposażonych jest wiele nowoczesnych kotłów (nie tylko gazowych, ale również spalających paliwa stałe), a w razie jego braku, wystarczy prosty wyłącznik czasowy, który można kupić w każdym sklepie elektrycznym.
Lepiej sprawdzają się przy tym zwykłe mechaniczne urządzenia z obrotową tarczą - jedyną ich wadą jest konieczność korekty ustawienia czasu po każdej przerwie w dopływie prądu (sterowniki elektroniczne są bardziej wyrafinowane, ale bardzo często zdarza się im "gubić" wszystkie ustawienia).
Innym sposobem ograniczenia strat wynikających z funkcjonowania pętli cyrkulacyjnej jest sterowanie termostatyczne. Na przewodzie powrotnym cyrkulacji montuje się termostat, który wyłącza pompę cyrkulacyjną, gdy temperatura rury osiągnie zadany poziom (na przykład o 5°C niższy niż temperatura w zbiorniku). Gdy przewód ostygnie, termostat włącza pompę ponownie, przewód się nagrzewa itd. O wykonanie takiego układu sterowania pompą cyrkulacyjną można poprosić instalatora kotła.
W podobny sposób jak sterowanie termostatyczne, działa sterowanie interwałowe, polegające na tym, że pompa jest na przemian włączana i wyłączana na określony z góry czas. Efekt jest zbliżony do osiąganego w przypadku sterowania temperaturowego - woda w przewodach nie ma wprawdzie takiej temperatury jak w zasobniku c.w.u., lecz nie wychładza się zupełnie, nie dochodzi też do powstawania zastoin.
W funkcję sterowania interwałowego pompą cyrkulacyjną c.w.u. wyposażone są niektóre kotły c.o., choć nie tak często, jak w sterownik zegarowy. Ideałem jest zresztą połączenie obu tych sposobów regulacji, ale to rzadkość (co jednak nie przeszkadza w samodzielnym wykonaniu takiego układu).
Samodzielnie - albo z pomocą elektryka - można też uruchomić układ "cyrkulacji na żądanie". Wystarczy przewód zasilający pompę cyrkulacyjną przyłączyć przez łącznik czasowy (taki jak do oświetlenia klatki schodowej w budynkach publicznych), zamontowany w łazience lub przedpokoju.
Można też uruchamiać pompę przez włączenie oświetlenia w łazience (jak wentylator łazienkowy). Dla elektryka to banalne zadania, choć oczywiście o ich realizację najłatwiej podczas budowy czy remontu domu, kiedy nie ma problemu z poprowadzeniem przewodów z łazienki do kotłowni.
Adam Jamiołkowski
fot. otwierająca wygenerowana przez AI
Zdaniem naszych Czytelników
vlad1431
18 Jan 2024, 23:01
Komentarz dodany przez Adamis: Bardzo ważna jest odpowiednia izolacja rur cwu i cyrkulacji. Niestety, prawie wszyscy instalatorzy zakładają pseudo izolację 6mm, ci co nieco bardziej świadomi zaszaleją z 9mm. 6mm to nie izolacja a co najwyżej osłona rury przed brudem.Ja zakładam 20mm, ...
Zdaniem Czytelnika
18 Jan 2024, 20:25
Komentarz dodany przez Adamis: Bardzo ważna jest odpowiednia izolacja rur cwu i cyrkulacji. Niestety, prawie wszyscy instalatorzy zakładają pseudo izolację 6mm, ci co nieco bardziej świadomi zaszaleją z 9mm. 6mm to nie izolacja a co najwyżej osłona rury przed brudem. Ja zakładam 20mm, ...
Redakcja
18 Jan 2024, 09:12
49 minut temu, Zdaniem Czytelnika napisał: Komentarz dodany przez Marek: Szkoda, że w temacie przedstawionym w artykule wypowiada się osoba nie mająca wiedzy i kwalifikacji Wygląda że zdjęcia i treść opracowała AI. Schemat rozprowadzania jest błędny (wspomaga ...
Zdaniem Czytelnika
18 Jan 2024, 08:19
Komentarz dodany przez Marek: Szkoda, że w temacie przedstawionym w artykule wypowiada się osoba nie mająca wiedzy i kwalifikacji Wygląda że zdjęcia i treść opracowała AI. Schemat rozprowadzania jest błędny (wspomaga namnażanie bakterii Legionella) a pompa c.w.u. powinna pracować ...
Gość Ttzz
27 Dec 2020, 11:57
#ravhtc Jeśli chodzi o siku i mycie rąk to ludzie dzielą się na 4 typy: 1. Nie myją rąk 2. Myją ręce po 3. Myją ręce przed 4. Myją ręce przed i po Rozumiem, że zaliczasz się do grupy pierwszej...
ravhtc
28 Aug 2019, 21:36
Bez termometru zwykła czujka by włączyła pompę za każdym sikaniem Wysłane z mojego LG-H870 przy użyciu Tapatalka
Gość Grzegorz
28 Aug 2019, 19:25
W mojej instalacji zastosowałem załączanie cyrkulacji czujką ruchu w łazience. Zazwyczaj po wejściu do łazienki nie korzystamy z prysznica czy zlewu natychmiast, lecz po jakimś czasie - w praktyce to jest wystarczające opóźnienie aby ciepła woda dotarła tam gdzie jest potrzebna. ...
ravhtc
06 Aug 2019, 08:07
dla@mhtyl Wysłane z mojego LG-H870 przy użyciu Tapatalka
Gość mhtyl
05 Aug 2019, 16:59
2 godziny temu, Gość Adam napisał: Mhtyl, bardz Ci dziekuje za podpowiedzi. Poniewaz mam pompe z programatorem duzo powyzej glowy to nie widzialem strzalki, ale dzieki Twoim podpowiedziom zaczalem go milimetr po milimetrze oglądać. Nastawilem na 22:30 ( co pol godz. mozna ...
Gość Adam
05 Aug 2019, 14:15
Mhtyl, bardz Ci dziekuje za podpowiedzi. Poniewaz mam pompe z programatorem duzo powyzej glowy to nie widzialem strzalki, ale dzieki Twoim podpowiedziom zaczalem go milimetr po milimetrze oglądać. Nastawilem na 22:30 ( co pol godz. mozna nastawiac) na wysokosci strzalki, specjalnie nie wierzac, ...
Gość mhtyl
04 Aug 2019, 23:03
Czy u Ciebie jest podobny programator jak na fotce niżej? Tu oprócz tarczy z godzinami masz jeszcze przełącznik do ustawienia pracy pompy ciągła praca lub wyłączona/wyłączony timer pompy jest to ten mały biały punkcik po prawej stronie znaczka trójkąta, w zasadzie jest to ...
Gość mhtyl
04 Aug 2019, 22:28
11 minut temu, Gość Adam napisał: Mhtyl, owszem sa cyferki na tarczy, ale wg mnie sluza one do wycisniecia "bolcow" w godzinach w ktorych chce ny pompa sie zalaczala, a ustswienie sktualnej godziny jak? Oeszem da sie tarcza obracac, ale wskazać programatorowi aktualna godzine ...
Gość Adam
04 Aug 2019, 22:12
Mhtyl, owszem sa cyferki na tarczy, ale wg mnie sluza one do wycisniecia "bolcow" w godzinach w ktorych chce ny pompa sie zalaczala, a ustswienie sktualnej godziny jak? Oeszem da sie tarcza obracac, ale wskazać programatorowi aktualna godzine nie w sposob, bo jak? Jakas konkretniejsza podpowiedz?
Gość Adam
04 Aug 2019, 22:09
Urobos, gdyby to bylo takie proste, bym to zrobil a nie pytal na forum. A moze Ty zapytaj wujka i podeslij linka
ravhtc
04 Aug 2019, 17:02
Ja kupiłem programator cyfrowy bo cyrkulacja mi nie jest potrzebna przez cały dzień. Uruchamia więc pompę w czasie w którym nam jest to najbardziej potrzebne tj. rano i wieczorem.Opcji programowania ma na cały tydzień lub poszczególne dni lub pnd-od + sb-nd.Działa. Koszt 30zlWysłane ...
Gość mhtyl
04 Aug 2019, 13:44
42 minuty temu, Gość Adam napisał: Ale, no wlasnie jest ale skad ten taimer wie ktora jest aktualnie godzina? Bo musisz ustawić tarcze timera na wartość godziny taką jaka jest rzeczywiście. Przecież są cyferki na tarczy odpowiadające godzinom i obracając ...
Gość
04 Aug 2019, 13:03
Wujek google, "instrukcja obsługi S1- 15/700 BU"
Gość Adam
04 Aug 2019, 12:49
Witam, Mam problem, otoz kupilem 9 letni dom, zadnej dokumentacji, wiec ta droga prosilbym o pomoc. W domu tym zainstalowana jest pompa cyrkulacyjna firmy lainge S1- 15/700 BU. Dziala dobrze, ale podlaczona jest 24h/d. Pompa ta posiada na tarczy taimera takie "bolce" ktore sie wciska, ...
Gość adi
23 May 2019, 11:27
Problem braku ciepłej wody występuje po kilku godzinach przerwy w korzystaniu. Najczęściej rano i po powrocie z pracy. W moim przypadku przy 4 os rodzinie strata wody to max 4litry na dobę. Rocznie 1,5m3. Koszt jakieś 30zł rocznie. Obawiam się, że koszt instalacji i prądu do pompki ...
Gość Paweł78
15 Jan 2019, 15:47
Koledzy mam pies sas 17 kw jak ustalić tem na bolierze 40 st w domu 20 st i odłączyć ogrzewanie podłogowe
Gość Radek
11 Jun 2016, 08:21
kol.Robercie, zdało by egzamin, bo można zaprogramować to tak, że po jednym pobudzeniu czujki "zawiesza się ona" na np.1godz.Czyli kolejne załączenie cyrkulacji możliwe by było dopiero po czasie 1godz.kol.Olku: jeśli chodzi o bezprzewodowe sterowanie inne niż z centrali to np. poprzez ...
Gość krzyspx
26 May 2016, 20:50
można inaczejkilka sposobów na rozwiązanie problemu. U mnie działa czujka bezprzewodowa PIR Arduino i gniazdo sterowane radiowo. Całość ok 200zł bez kucia i wiercenia czegokolwiek.
Gość Olek
20 Apr 2016, 18:16
Do Radka,czy jest inny sposób włączenia pompy cwu bezprzewodowego niż przez centrale alarmowa.ps.a jaki masz model centrali i ile cie to kosztowało. priv olaf32@WP.pl
Gość Robert
22 Feb 2016, 12:50
U mnie przy 4 osobach kręcących :) się po całym domu, takie rozwiązanie jak kolega Radek zaproponował, nie zdało by egzaminu. Pompa praktycznie chodziła by cały czas
Gość Radek
18 Oct 2015, 15:59
U siebie zrobiłem to tak, że pompę cyrkulacyjną uruchamiają na 3min. czujki ruchu: w łazienkach i kuchni, poprzez pobudzenie wyjścia centrali alarmowej, która za pomocą przekaźnika uruchamia pompę cyrkulacyjną. Jednak, jak red. zauważył trzeba takie rozwiązanie przewidzieć na ...
Pomocnik
18 Oct 2015, 15:59
Cyrkulacja ciepłej wody użytkowej (c.w.u.) to rozwiązanie na pozór dobrze znane i powszechnie wykorzystywane. Praktyka pokazuje, że jest inaczej. W co najwyżej 10 proc. polskich domów zobaczymy pętle cyrkulacyjne zrealizowane w przemyślany sposób, funkcjonujące zgodnie z potrzebami ...