Dym, spaliny, powietrze
(fot. Velux) |
Komin może stanowić zarówno obudowę kanałów dymowych oraz spalinowych, jak i przewodów wentylacyjnych. Może również osłaniać rurę odpowietrzającą instalację kanalizacyjną, a nawet doprowadzać powietrze do palenisk typu zamkniętego.
Kanały dymowe służą do podłączenia do nich kotłów i kominków na paliwa stałe. Ich przekrój nie może być mniejszy niż 14x14 cm (a jeśli ma przekrój okrągły, średnica musi wynosić co najmniej 15 cm). Każde z urządzeń grzewczych należy podłączać do oddzielnego kanału.
Kanały spalinowe służą do odprowadzania produktów spalania z gazowych lub olejowych urządzeń grzewczych. Przewodami spalinowymi nazywane są również kanały odprowadzające powietrze z okapów kuchennych. Przekrój takich kanałów w wersji murowanej nie może być mniejszy niż 14x14 cm, a średnica stalowego wkładu kominowego musi wynosić co najmniej 12 cm.
Na wewnętrznej powierzchni kanałów spalinowych może wykraplać się woda ze spalin i dlatego powinna być ona odporna na agresywne oddziaływanie kondensatu (płynu o właściwościach żrących), który powstaje po zmieszaniu się substancji zawartych w spalinach z wodą wykraplającą się w kominie.
Kanały wentylacyjne odprowadzają zanieczyszczone powietrze z domu. Ich przekrój nie powinien być mniejszy niż 160 cm2, a najmniejszy wymiar kanału to 10 cm. Kanał wentylacyjny, jeśli ma działać prawidłowo, powinien odprowadzać powietrze tylko z jednego pomieszczenia. Typ komina oraz przekroje jego kanałów muszą być naniesione w projekcie budowlanym. Jeśli komin ma służyć do odprowadzania produktów spalania, to jego budowa powinna być przystosowana do rodzaju urządzenia grzewczego, które będzie do niego podłączone:
– kocioł gazowy lub olejowy – przepisy wymagają, aby komin odprowadzający spaliny, z których wykrapla się para wodna, był wyposażony we wkład odporny na korozyjne oddziaływanie kondensatu. Niska temperatura spalin (poniżej 100°C) z kotów gazowych oraz olejowych, sprzyja bowiem skraplaniu się pary wodnej i dlatego komin musi być wykonany ze stali lub ceramiki kwasoodpornej;
– kocioł na paliwa stałe – przewód odprowadzający dym, nie musi być chroniony przed kondensacją pary wodnej, ale mimo to warto wyposażyć go we wkład z rur ceramicznych lub stalowych. Ułatwi to czyszczenie kanału dymowego, a także zapobiegnie pojawianiu się brunatnych wykwitów na zewnętrznej stronie komina, gdy substancje smoliste przenikną przez jego ścianki;
– kominek – najlepiej podłączyć go do osobnego komina, w którym oprócz kanału dymowego znajduje się również kanał wentylacyjny. Przekrój obu z nich powinien być dostosowany do powierzchni paleniska (komiki z otwartą komorą spalania) lub mocy grzewczej wkładu (kominki z wkładem).
Materiały
Do budowy komina można użyć tradycyjnie – cegły, albo też wykorzystać elementy prefabrykowane. Wybór warto uzależnić jednak od lokalizacji. Jeśli komin został zaprojektowany w ścianie nośnej, to lepiej postawić go z cegły (unika się wówczas problemów związanych z oparciem stropu). W domu o lekkiej konstrukcji szkieletowej lub gdy komin zaprojektowano jako wolno stojący, wygodniej jest ustawić go z gotowych elementów. Planując inwestycję trzeba pamiętać, że ścianki kominów prefabrykowanych są dosyć cienkie i nie zapewniają dobrej izolacji akustycznej. Jeśli taki komin wstawimy np. w ścianę działową, to z całą pewnością będzie on przenosił hałasy z sąsiedniego pomieszczenia.
Kominy murowane
Jeśli przewody komina tradycyjnego mają pełnić rolę kanałów dymowych, to należy je wybudować z pełnych cegieł ceramicznych. Kominy, w których zamontowany będzie wkład kominowy na spaliny, albo zawierające wyłącznie kanały wentylacyjne, można wymurować również z innych materiałów (cegieł silikatowych lub pustaków wentylacyjnych).
Znaczny ciężar kominów murowanych wymaga oparcia ich na solidnym fundamencie. Mogą być one budowane jako wolno stojące (niezwiązane z konstrukcją domu) lub połączone ze ścianą nośną. W tym drugim przypadku staną się oparciem dla stropu i dlatego muszą gwarantować wymaganą nośność. Elementy stropu nie mogą zmniejszać przekroju kanałów przebiegających w kominie. Wznosząc kominy tego rodzaju, trzeba ponadto zapewnić konstrukcyjne przewiązanie obu elementów (komina i ściany nośnej). Efekt ten osiąga się zazębiając co kilka warstw elementy komina oraz ściany.
Ze względu na wymiary cegieł oraz ich możliwy układ w poszczególnych warstwach, kanały w kominach ceglanych mają wymiary 14x14 cm, 14x27 cm lub 27x27 cm. Przy jednorzędowym układzie szerokość komina wyniesie wówczas co najmniej 38 cm, przy dwurzędowym – 64 cm. Komin należy murować na pełne spoiny z użyciem zaprawy cementowo–wapiennej. Ważne, aby zapewnić możliwie gładką powierzchnię ścianek od wewnątrz. Wszystkie kanały powinny być prowadzone od samego dołu komina, niezależnie od wysokości, na jakiej będą umieszczone wloty.
W kanałach dymowych, poniżej miejsca podłączenia paleniska, niezbędne jest pozostawienie otworu na zamontowanie tzw. wyczystki, która umożliwia kontrolę i usuwanie sadzy po czyszczeniu komina.
Kanały spalinowe od grzewczych urządzeń gazowych bądź olejowych muszą być wyposażone we wkłady kominowe odporne na agresywne oddziaływanie spalin. Najczęściej instaluje się łatwe w montażu wkłady ze stali kwasoodpornej, które umieszcza się w kanale kominowym podczas budowania komina. Średnica wkładu kominowego wynosi 12-13 cm. Takie wymiary w pełni wystarczają do podłączenia typowych kotłów gazowych bądź olejowych montowanych w domach jednorodzinnych.
Wkładów pod żadnym pozorem nie należy betonować w otworze! Przeciwnie, trzeba pozostawić luz, który umożliwi rozszerzanie się wkładu i spływanie wody kondensującej na jego powierzchni zewnętrznej. W dolnej części stalowego kanału spalinowego również umieszcza się wyczystkę zakończoną pokrywą z rurką odprowadzającą kondensat.
Wkłady kominowe ze stali stosowane są również do modernizacji już istniejących kominów murowanych. Zabiegu takiego dokonuje się najczęściej w przypadku zamiany kotła węglowego na gazowy lub olejowy. Znacznie niższa temperatura spalin pochodzących z tych urządzeń sprawia, że może wykraplać się z nich woda. W połączeniu z innymi produktami spalania tworzy ona agresywny kondensat, zagrażający wnętrzu komina. Aby go uchronić należy wprowadzić do kanału spalinowego sztywne lub elastyczne rury ze stali kwasoodpornej.
Ciąg dalszy artykułu w Budujemy Dom "Dom Polski" 2009