Instalacje ciepłej i zimnej wody oraz centralnego ogrzewania można wykonywać z różnych materiałów oraz w różny sposób. Przed podjęciem decyzji najlepiej dokonać przeglądu najpopularniejszych ofert na rynku.
Elementy instalacji
(fot. Sanha)
Podstawowymi elementami instalacji wodnej są oczywiście rury. Tradycyjnie ich średnica była podawana w calach, ale obecnie coraz częściej stosuje się system metryczny. W instalacjach wodociągowej i grzewczej budynku mieszkalnego najczęściej używane są rury 1/2 cala, czyli ok. 15 mm. Taką średnicę powinny mieć tzw. gałązki, czyli poziome doprowadzenia wody do baterii umywalkowej (zlewozmywakowej), spłuczek oraz grzejników.
Tylko w przypadku niektórych odbiorników (bateria wannowa, niektóre typy spłuczek ustępowych) trzeba prowadzić gałązki grubsze – ¾ cala (20 mm). Rury doprowadzające wodę na poszczególne kondygnacje (tzw. piony) powinny mieć natomiast średnice: 1 lub 1 1/4 cala, czyli odpowiednio 25 lub 32 mm.
Rury instalacji odprowadzającej wodę z pojedynczych przyborów (np. umywalki) mogą mieć średnicę 40 mm (lub nawet nieco mniejszą). O 10 mm więcej trzeba zamontować w przypadku zlewozmywaka, pralki lub krótkiego odprowadzenia z wanny (długie odprowadzenie powinno mieć już 70 mm).
Najwięcej, bo aż 100 mm musi mieć odprowadzenie z miski ustępowej oraz zbiorcze odprowadzenie między kondygnacjami. W tym ostatnim przypadku bardzo często stosuje się nawet więcej.
Rury można łączyć w sposób trwały lub w sposób umożliwiający wielokrotne rozłączanie i złączanie.
Połączenia nierozłączne
Zgrzewane – w ten sposób łączone są rury z polietylenu, polipropylenu i polibutylenu. Aby zastosować takie rozwiązanie trzeba dysponować specjalistyczną zgrzewarką, w którą wkłada się końcówkę rury oraz specjalną złączkę. Po podgrzaniu materiał ulega nadtopieniu i oba elementy zostają trwale połączone.
Zaciskane lub zaprasowywane – tak łączy się miedź i stal. Złączki mają wewnątrz uszczelki z gumy EPDM, a do ich zamontowania potrzebne jest specjalistyczne urządzenie.
Klejone – stosowane w instalacjach z rur z PVC. Aby skleić dwie rury, smaruje się klejem wewnętrzną powierzchnię kielicha jednej i zewnętrzną powierzchnię tzw. bosego końca drugiej, a następnie wsuwa jeden koniec w drugi. Klej rozpuszcza powierzchnię tworzywa, dzięki czemu połączenie jest całkowicie szczelne.
Lutowane – w ten sposób można łączyć rury miedziane. W instalacjach wody zimnej, ciepłej oraz c.o. stosuje się przede wszystkim tzw. lutowanie miękkie, w temperaturze około 450°C.
Rury miedziane można także łączyć lutowaniem kapilarnym, które polega na zasysaniu rozgrzanego lutu w bardzo wąską szczelinę pomiędzy rurą, a złączką. Odległość pomiędzy ścianką kielicha oraz końcem rury jest tak mała, że w układzie występuje zjawisko włoskowatości (im cieńsza jest szczelina, tym wyżej jest w nią zasysany płynny lut).
Spawane – w ten sposób łączy się przede wszystkim rury czarne w instalacjach centralnego ogrzewania. Tej metody nie wolno stosować w przypadku rur ze stali ocynkowanej, gdyż uszkodzona zostaje warstwa ochronna.
Połączenia rozłączne
Skręcane. Takie połączenie stosuje się głównie do łączenia rurociągów z armaturą i urządzeniami oraz z rurami z innych materiałów. Materiał łączników musi być dostosowany do tego, z którego wykonane są rury. Dlatego też oprócz złączek z tworzyw, miedzi i stali pojawiają się również elementy z mosiądzu, brązu i stali kwasoodpornej (do miedzi) oraz żeliwa (do stali). Połączenia gwintowane trzeba uszczelniać. Kiedyś robiono to przy pomocy pakuł, obecnie najczęściej używa się taśmy teflonowej.
Złączki zaciskowe. Działają przez dociśnięcie nakrętki pierścienia do zewnętrznej powierzchni rury (uniemożliwia to wysuwanie się). Złączki są produkowane z metalu lub tworzywa z wkładką metalową.
Ciąg dalszy artykułu w Budujemy Dom "Dom Polski" 2009
