Jednak diabeł nie jest taki straszny! Do budowy domu, jak do każdego zadania, trzeba się tylko dobrze przygotować. Chodzi o to, aby konieczność podejmowania decyzji nie wprawiała inwestora w popłoch, a pytania zadawane przez fachowców – w zakłopotanie. W głowie wielu osób pojawiło się właśnie pytanie: Czy to przypadkowo nie wykonawca powinien wiedzieć lepiej? Ma przecież i doświadczenie i co ważne pełną dokumentację projektową! Owszem. A jednak projekt, który dla budowlańca powinien być jak Biblia, nie zawsze traktowany jest z równym nabożeństwem. Jedni wykonawcy ściśle trzymają się rysunków technicznych, inni zaledwie rzucają na nie okiem, gdyż i tak „wiedzą lepiej”.
Warto w tym miejscu zauważyć, że i projekty bywają różne. Jedne są mniej czytelne, drugie bardziej. Czasami architekt dopracowuje rysunki niezwykle solidnie, innym razem efekt jego pracy jest zaledwie poprawny. Jedne projekty są bogate w detale, inne wręcz przeciwnie – pozostawiają wykonawcy duże pole manewru. Dlatego zanim inwestor przystąpi do budowy, powinien odpowiedzieć sobie na wiele szczegółowych pytań.
JAKI DOM? Każdy inwestor ma na ogół mniej lub bardziej skrystalizowane wyobrażenie, jak powinien wyglądać jego dom i jakie funkcje należy w nim pomieścić, aby zapewniał domownikom wygodę. Aby tę wstępną koncepcję przekuć w projekt, należy odpowiedzieć sobie na kilka pytań. Po pierwsze, dla ilu mieszkańców budujemy (nie tylko tuż po zasiedleniu, ale i w przewidywalnej przyszłości) i jaki tryb życia będą oni prowadzić?
Czy dom będzie pełnił wyłącznie rolę wygodnej „sypialni”, czy raczej gniazda rodzinnego otwartego dla licznych gości? A może będzie to miejsce pracy? Czy dzieci wchodzą już w dorosłość i niedługo wyprowadzą się z domu, czy – przeciwnie – rodzina będzie się dopiero powiększać? Rozmiary domu ogranicza najczęściej wielkość działki. Warto zadbać, aby miała ona właściwe proporcje.
Planując budowę warto uwzględnić rodzinny potencjał finansowy i rozstrzygnąć dylemat: Czy budować skromnie, ale na miarę posiadanych środków, czy też zadłużyć się po uszy i spłacać kredyt do końca życia? To jednak nie koniec pytań. Pojawiają się bowiem nowe m.in. o kształt przestrzeni mieszkalnej. Czy budynek ma mieć zwartą bryłę (jest tańszy w budowie i łatwiejszy do ogrzania), czy też rozłożystą formę, z wieloma uskokami i wnękami?
Czy inwestorowi odpowiada czytelny podział na strefy dzienną i nocną (łatwiej go uzyskać w domu dwukondygnacyjnym), czy wolałby raczej uniknąć biegania po schodach? Ile światła ma docierać do wnętrza domu? Czy nie trzeba skorygować projektu otworów okiennych? Wszystkie powyższe dylematy trzeba rozstrzygnąć przed złożeniem dokumentacji w urzędzie. Później nadejdzie czas realizacji, a wówczas… posypią się kolejne pytania.
Ciąg dalszy artykułu w Budujemy Dom "Dom Polski" 2009
Kredyty
Obecnie wielu z nas zastanawia się – własne mieszkanie czy dom? Jednak w ostatnim czasie odpowiedź na to pytanie staje się coraz prostsza. Wysokie ceny mieszkań, które w wielu miastach sięgają średnio poziomu 7-10 tys. zł za metr kwadratowy, sprawiają że budowa domu staje się dużo tańszą alternatywą pozwalającą na uzyskanie wysokiego standardu życia.
Wodociąg czy studnia
Wodę do domu można dostarczyć z zewnętrznej sieci wodociągowej, albo z własnego ujęcia (studni). Pierwsze rozwiązanie wymaga załatwienia licznych formalności i pokrycia kosztów doprowadzenia rurociągu (przyłącza). Nakładów wstępnych wymaga jednak także wykonanie studni.
Domowa sieć wodna
Instalacje ciepłej i zimnej wody oraz centralnego ogrzewania można wykonywać z różnych materiałów oraz w różny sposób. Przed podjęciem decyzji najlepiej dokonać przeglądu najpopularniejszych ofert na rynku.
Kanalizacja
Inwestorzy, którzy problem ścieków rozwiązują podłączając dom do sieci kanalizacyjnej, są prawdziwymi szczęśliwcami. Rosnąca liczba terenów budowlanych sprawia jednak, że jest to sytuacja coraz rzadsza. Większości właścicieli nowych domów musi rozstrzygnąć alternatywę: wybudować szambo czy przydomową oczyszczalnię ścieków.
Wentylacja
W powietrzu, którym oddychamy unoszą się bakterie, pleśnie oraz drobiny kurzu. Jest ono ponadto nośnikiem wilgoci oraz rozmaitych zapachów. Dopóki owych zanieczyszczeń nie ma zbyt wiele nasz organizm radzi sobie z nimi bez większych problemów. Warto więc zadbać o komfort czystego powietrza w domu.
Centralny odkurzacz
Istotę działania odkurzacza centralnego można scharakteryzować w następujący sposób: sprzątanie trwa krócej, jest mniej męczące niż tradycyjne, nie wymaga taszczenia za sobą kilkukilogramowego urządzenia, a odkurzacza nie widać ani nie słychać.
Kominy, kominki
W przeszłości kominy spełniały przede wszystkim funkcję przewodów dymowych. Obecnie, gdy powszechne stało się użytkowanie w gospodarstwach domowych pieców na paliwa gazowe i płynne, kominy zaczęły odgrywać rolę znacznie bardziej złożoną.
Elektryka
O przesyłaniu energii elektrycznej w sposób bezprzewodowy marzył już w pierwszej połowie XX wieku, wielki wizjoner nauki Nikola Tesla. Idea okazała się jednak znacznie trudniejsza do zrealizowania niż początkowo zakładano i nawet dzisiaj żarówkę świecącą bez podłączenia do kabla elektrycznego, najłatwiej jest znaleźć w laboratorium.
Dylematy inwestora
W wersji modelowej wygląda to w sposób następujący – „Wreszcie coś ciekawego – cieszy się żona – koniec bloczków, żeber, zbrojeń, lania betonu i układania papy. Teraz będę mogła zabłysnąć twórczo.” W odpowiedzi mąż wzdycha ponuro: „No, to teraz dopiero się zacznie”. Taka wizja to jednak uleganie stereotypom.
Kosztorys
Ten etap budowy domu jest najtrudniejszy z punktu widzenia kalkulacji kosztów, niemal każdy element wykończenia może się różnić o kilkadziesiąt, a nawet kilkaset procent. Przy szacowaniu kosztów w tym przypadku, staraliśmy się uwzględnić stosunkowo podstawowy standard wykończenia – jednakże bez zbytniej oszczędności na elementach istotnych.
Ściany wewnętrzne
Dla jednych ideałem jest neutralna, gładka biel, dla innych bogactwo faktur, kolorów i wzorów. Doskonałe tło dla mebli, ozdób i rodzinnych pamiątek mogą też stanowić warianty pośrednie. Najważniejsze, aby ściany tworzyły właściwy klimat wnętrz, a także były dobrze wykonane, łatwe do utrzymania w czystości oraz trwałe.
Ścianki działowe
Dzięki ścianom działowym można wyodrębnić poszczególne pomieszczenia w domu. Poniższy artykuł podpowiada, w jaki sposób dobrze podzielić przestrzeń oraz wykonać ściany wewnętrzne w sposób trwały i estetyczny.
Podłogi
Podłoga uważana jest przeważnie za konstrukcję bardzo prostą. To jednak złudzenie, które bierze się zapewne stąd, że w gotowym domu oglądamy jedynie wierzchnie warstwy podłóg czyli posadzki.
Schody
Tytułowe słowa wypowiedział Antoine Carles Louis de Lasalle dowódca lekkiej kawalerii francuskiej, kiedy na początku XIX wieku wjeżdżał konno na piętro pałacu Cezarinich w Perugii. Obecnie schody nie przechodzą tak ekstremalnych prób, ale i tak warto poznać jak wytrzymała powinna być ta konstrukcja i jakie warunki bezpieczeństwa powinna spełniać.
Drzwi zewnętrzne i wewnętrzne
Drzwi nie tylko chronią i izolują, ale także łączą i zdobią. Wiele z nich pracuje niemal nieprzerwanie. Dlatego też estetyka wykończenia jest w nich równie ważna, jak konstrukcja oraz funkcjonalność.
Ogrzewanie pompą ciepła
Pompy ciepła od lat robią prawdziwą furorę w Europie – szczególnie w Skandynawii, Austrii i Niemczech. Również w Polsce stają się powoli coraz bardziej popularne. Dzięki nim koszty ogrzewania stają się rewelacyjnie niskie – dla domu 150 m2 jest to rząd wielkości 1200 -1500 zł na rok. Mimo to opłacalność tego rozwiązania jest często kwestionowana.
Grzejniki i ogrzewanie podłogowe
Oczywiście z grzejników! Ale nie tylko. Ofertę handlową tego segmentu rynku uzupełnia ogrzewanie płaszczyznowe – podłogowe i ścienne. Jest ono rozpowszechnione wszędzie tam, gdzie inwestorzy stosują pompy ciepła lub kotły niskotemperaturowe
Kredyty
Obecnie wielu z nas zastanawia się – własne mieszkanie czy dom? Jednak w ostatnim czasie odpowiedź na to pytanie staje się coraz prostsza. Wysokie ceny mieszkań, które w wielu miastach sięgają średnio poziomu 7-10 tys. zł za metr kwadratowy, sprawiają że budowa domu staje się dużo tańszą alternatywą pozwalającą na uzyskanie wysokiego standardu życia.
Kosztorys
Doprowadzenie budowy do stanu surowego zamkniętego wg kosztorysu redakcyjnego wyniesie 156 000 zł, przy całkowitym koszcie inwestycji 284 000 zł. Kwota ta wyliczona została dla realizacji budowy tzw. „systemem gospodarczym”. Jednak w praktyce, koszty mogą być wyższe przy mniejszym zaangażowaniu inwestora, a sporo wyższe przy zaangażowaniu jednej ekipy, która wybuduje dom „pod klucz”.
Fundamenty
Doprowadzenie robót do poziomu terenu, czyli zakończenie prac fundamentowych, określane jest w terminologii budowlanej jako „stan zero”. Fundament przenosi duże obciążenia konstrukcyjne i pełni rolę amortyzatora pomiędzy budynkiem, a podłożem. Sposób wykonania podstawy domu jest również ważnym sprawdzianem dla ekipy, której powierzona została budowa. Można dowiedzieć się bardzo wiele o jej fachowości, śledząc uważnie postęp prac fundamentowych oraz jakość ich wykonania.
Ściany
Zadania jakim musi sprostać ściana współczesnego domu są coraz bardziej złożone. Odpowiedzią rynku jest bogactwo dostępnych materiałów. Mogą one zaspokoić wymagania nawet bardzo wymagających inwestorów. Zanim podejmie się decyzję jaki rodzaj ścian wybrać z szerokiej oferty materiałowej i technologicznej warto zastanowić się jakie cechy domu są dla nas najważniejsze.
Stropy
Strop w potocznym rozumieniu jest utożsamiany z sufitem lub podłogą. Ta część budynku ma jednak znaczenie nie tylko funkcjonalne. To przede wszystkim jeden z najważniejszych elementów konstrukcyjnych w domu.
Termoizolacja
Ściany, dach i podłoga na gruncie – to bariery, które oddzielają wnętrze budynku od otoczenia. Aby mogły zapewnić domownikom komfortowe warunki życia, niezależne od warunków pogodowych panujących na zewnątrz, należy „uzbroić” je w odpowiednie materiały termoizolacyjne.
Dachy
Nakrycie budynku dachem sprawia, że dom zaczyna wreszcie wyglądać, jak prawdziwy dom. Bez żadnej przesady można więc stwierdzić, że ten etap prac stanowi dla wielu osób ukoronowanie stanu surowego. Ale dach to nie tylko estetyka. Jego podstawową funkcją jest ochrona budynku i mieszkańców przed kaprysami pogody.
Okna
Zamknięcie konstrukcji domu oknami wiąże się ze sporymi wydatkami i to nawet wówczas, gdy inwestor wybierze ofertę z tzw. dolnej półki. Wydane pieniądze są jednak dobrze zainwestowane. Okna nie stanowią bowiem wyłącznie elementu, który decyduje o charakterze budynku i jego wyglądzie, dzięki nim dom może również zyskać na wygodzie oraz energooszczędności.
Bramy garażowe
Jaką wybrać bramę do garażu? Otwieraną na boki czy do góry? Drewnianą czy z przetłaczanych kasetonów? Taką, którą otworzymy sami czy też ona zrobi to za nas? I wreszcie – tą droższą czy może trochę tańszą? Zobaczmy co różni poszczególne typy bram oraz jakie są plusy i minusy rozwiązań oferowanych na naszym rynku.
Tarasy i balkony
Taras w otoczeniu bujnej roślinności jest dla wielu inwestorów jednym z najpoważniejszych argumentów przemawiających na rzecz budowy własnego domu. Inni, za element równie istotny, uważają balkon. Jedni i drudzy mają oczywiście sporo racji. Ostatecznie kontakt z przyrodą, to niekwestionowany przywilej właścicieli domów jednorodzinnych.
Dylematy inwestora
Świeżo ukończone ściany i dach wznoszące się na działce mogą dawać inwestorowi złudzenie, że najważniejszy etap budowy jest już zakończony. Nic bardziej mylnego! To tylko pusta skorupa, w którą trzeba tchnąć życie. To życie to media – ciepło, woda oraz prąd. W domu należy ułożyć szereg instalacji, a to oznacza podejmowanie wielu nowych decyzji.
Kosztorys
Instalacje w domu jednorodzinnym stanowią zazwyczaj 15-20% kosztów całej budowy, ale przy rozbudowanych systemach ogrzewania, wentylacji czy wyposażeniu budynku w elementy „inteligentnego domu” nakłady mogą wzrosnąć nawet kilkakrotnie.
Ogrzewanie - kotły
Wybór kotła grzewczego dla domu, to decyzja o charakterze strategicznym. Zależy od niej efektywność pracy całego systemu grzewczego oraz wysokość rachunków za ogrzewanie. Decyzja o zainstalowaniu konkretnego modelu kotła musi być poprzedzona rozstrzygnięciem innej ważnej kwestii dotyczącej wyboru paliwa.
Kostka brukowa, ogrodzenia
Po zakończeniu budowy przychodzi zwykle czas na wykonanie ogrodzenia, ścieżek ogrodowych oraz podjazdu. Wtedy także rozpoczyna się żmudne, ale pasjonujące urządzanie ogrodu. Warto zadbać o przestrzeń wokół domu, gdyż nawet najpiękniejszy budynek nie będzie błyszczał pełnią blasku w zaniedbanym otoczeniu.