(fot. Clima Komfort)
Zasada działania pompy ciepła jest w istocie bardzo prosta. Wokół domu – w ziemi, wodzie i powietrzu – w postaci ciepła zgromadzona jest energia. Chodzi o to, by odebrać ją z otoczenia i wykorzystać do ogrzania domu lub przygotowania ciepłej wody.
Działanie instalacji z pompą ciepła można przyrównać do funkcjonowania lodówki czy klimatyzatora. W chłodziarce ciepło jest odbierane z wnętrza urządzenia, a oddawane przez radiator zwany parownikiem, umieszczony w tylnej części lodówki. Pompa ciepła zaś wykorzystuje te same procesy, ale ciepło uzyskane z ziemi, wody lub powietrza na zewnątrz domu dostarcza do pomieszczeń.
PRZEPŁYW CIEPŁA Z praw fizyki wynika, że ciepło jest przekazywane przez ciało o wyższej temperaturze ciału o temperaturze niższej, nigdy zaś odwrotnie. Łatwo to zrealizować w instalacji, w której źródłem ciepła jest kocioł grzewczy, a dokładniej spalane w nim paliwo. Temperatura w jego komorze spalania wynosi co najmniej kilkaset stopni Celsjusza, woda płynąca do grzejników ma temperaturę kilkudziesięciu stopni, a powietrze w pomieszczeniu ogrzewamy jedynie do około 20°C.
W instalacji z pompą ciepła jest inaczej. Pompa sama ciepła nie wytwarza, lecz jedynie umożliwia jego przekazanie ze źródła, jakim jest ziemia, woda lub powietrze, do domowej instalacji grzewczej. Tyle że źródło ciepła ma niską temperaturę, zwykle nie wyższą niż 10°C, a krążąca w domowej instalacji c.o. woda musi osiągnąć 35°C lub więcej.
A ciepło płynie przecież tylko od ciała cieplejszego do chłodniejszego! Działanie instalacji z pompą ciepła nie łamie jednak praw fizyki, bo to niemożliwe, polega zaś na wprowadzeniu „pośrednika”. Jest nim, krążący w zamkniętym obiegu, gaz, tzw. czynnik chłodniczy (żargonowo nazywany „freonem”). Gdy gaz jest sprężany przez sprężarkę do postaci ciekłej, oddaje ciepło do otoczenia; gdy natomiast odparowuje, znów stając się gazem – wtedy je z otoczenia pobiera. Zadanie polega na tym, by ciepło w czasie odparowywania było pobierane z otoczenia domu, natomiast w fazie skraplania trafiało do jego wnętrza.
Niezbędna jest przy tym sprężarka, która przetłacza i spręża czynnik chłodniczy. Sprężarka potrzebuje jednak energii elektrycznej do pracy. W instalacji z pompą chodzi o to, by uzyskać jak najwięcej energii ze źródła ciepła, równocześnie zużywając jak najmniej energii elektrycznej.
Ciąg dalszy artykułu w Budujemy Dom "Dom Polski" 2010
Otoczenie domu - nawierzchnie, ogrodzenia
Gdy zbliża się koniec budowy domu, czas zadbać o przestrzeń, która go otacza. Dobrać pasujące do budynku i otoczenia ogrodzenie, wytyczyć ścieżki i podjazdy. Warto przemyśleć całą koncepcję, aby z jednej strony zapewnić wygodę korzystania, z drugiej – estetycznie zagospodarowanym otoczeniem podkreślić urodę budynku.
Drzwi wewnętrzne i zewnętrzne
Wybieramy drzwi? Te zewnętrzne powinny być solidne, by nie dało się ich sforsować, a do tego ciepłe, funkcjonalne i ładne. Te wewnątrz powinny dobrze izolować i pasować do estetyki pomieszczeń.
Schody
Wybór schodów to kompromis pomiędzy wygodą, bezpieczeństwem i estetyką. A także kosztami, bardzo różnymi w zależności od wybranej technologii wykonania oraz rodzaju wykończenia schodów.
Podłogi
Stropy ułożone, a więc czas na podłogę. Zanim jednak umówimy się z ekipą, powinniśmy mieć za sobą decyzję co do rodzaju posadzek, czy ma być pod nimi ogrzewanie podłogowe, a także gdzie mają być łazienka, kuchnia i pralnia, w których podłogi muszą być odporne na wilgoć i wodę. Te decyzję są niezbędne, by właściwie dobrać rodzaj i grubość warstw podłogowych.
Ściany działowe
Ściany działowe – murowane albo z płyt gipsowo-kartonowych, pustaków szklanych lub ceramiki. Dzisiejsze technologie dają wiele możliwości. Ważne, by były solidne, trwałe i dobrze tłumiły hałas.
Ściany wewnętrzne
Czujemy się dobrze w różnych wnętrzach. Jedni wybierają ascetyczną biel, inni intensywne kolory, jeszcze inni warianty pośrednie. Są tacy, którzy monotonię koloru przełamują tapetą, naklejką lub drewnianą okładziną. A Ty co wybierzesz?
Kosztorys
Ten etap budowy domu jest najtrudniejszy z punktu widzenia kalkulacji kosztów, niemal każdy element wykończenia może się różnić o kilkadziesiąt, a nawet kilkaset procent. Przy szacowaniu kosztów w tym przypadku, staraliśmy się uwzględnić stosunkowo podstawowy standard wykończenia – jednakże bez zbytniej oszczędności na elementach istotnych.
Dylematy inwestora
Dom już stoi i jest wyposażony we wszystkie instalacje. Jednak by w nim zamieszkać trzeba jeszcze zadbać o wykończenie – tynki farby, podłogi, „kafelki” na ścianach… Jak widać wiele wyborów mamy jeszcze przed sobą.
Zabezpieczenia antywłamaniowe
Dom musi dawać poczucie bezpieczeństwa. Niestety nie ma zabezpieczeń całkowicie „odpornych na złodzieja”, jednak dobrze dobrane pokrzyżują mu plany i zniechęcą do próby włamania.
Elektryczność
Bez przyłącza do sieci wodociągowej, kanalizacyjnej czy gazowej da się nie tylko zbudować dom ale i w nim mieszkać. Jednak bez prądu z elektrowni w zasadzie nie sposób sobie poradzić.
Kominy i kominki
Choć jest to możliwe, to raczej nie wyobrażamy sobie domu bez komina. Kominy służą do wyprowadzenia ponad dach wylotu kanałów różnych instalacji. Ich budowa i rozmieszczenie wpływają zarówno na funkcjonowanie ogrzewania czy wentylacji, jak i na wygląd domu.
Centralny odkurzacz
Czy centralny odkurzacz jest nam niezbędny? Ależ oczywiście, że nie, podobnie jak można żyć nie mając odkurzacza tradycyjnego ani pralki automatycznej. Wszystko zależy od tego, na ile wygodnie chcemy mieszkać.
Wentylacja i klimatyzacja
Wentylacja oznacza dosłownie „przewietrzenie”, jednak we współczesnym domu nie oznacza to wcale wietrzenia poprzez otwarcie okien. Wymiana powietrza powinna odbywać się w sposób ciągły i w pełni kontrolowany.
Kanalizacja
Wbrew pozorom dobre wykonanie instalacji kanalizacyjnej jest trudniejsze niż instalacji wodociągowej. Także przeróbki gotowej instalacji są bardziej kłopotliwe, bo rury kanalizacyjne mają duże średnice, muszą biec z określonym spadkiem, a ich długość powinna być jak najmniejsza.
Instalacja wodna
Zimną i ciepłą wodę w domu można zapewnić na różne sposoby. Także instalację wodociągową wewnątrz domu można różnie wykonać, wybrawszy jeden z wielu dostępnych na rynku materiałów. Każdy z nich będzie dobry, jeśli zostanie zastosowany zgodnie z przeznaczeniem, a instalator wykona pracę rzetelnie.
Grzejniki i ogrzewanie podłogowe
Typowe grzejniki ścienne wciąż dominują w domach jednorodzinnych, jednak ogrzewanie podłogowe zyskuje z czasem coraz więcej zwolenników. O czym trzeba wiedzieć, by najlepiej dopasować te elementy do naszego domu i zasilającego instalację kotła centralnego ogrzewania lub innego źródła ciepła?
Ogrzewanie - kotły
W czasie eksploatacji domu najwięcej wydajemy zwykle właśnie na ogrzewanie. Wybór jego rodzaju to decyzja na wiele lat. Trzeba ją dobrze przemyśleć, bo nie każde rozwiązanie będzie pasować do wymarzonego domu, a także naszego trybu życia.
Kosztorys
Instalacje w domu jednorodzinnym stanowią zazwyczaj 15–20% kosztów całej budowy, ale przy rozbudowanych systemach ogrzewania, wentylacji czy wyposażeniu budynku w elementy „inteligentnego domu” nakłady mogą wzrosnąć nawet kilkakrotnie.
Dylematy inwestora
W czasie budowy stanu surowego dom „rośnie w oczach”. Efekty wykonania różnych instalacji nie są już tak spektakularne, jednak to wybrane rozwiązania instalacyjne zadecydują o przyszłej wygodzie mieszkańców i kosztach utrzymania domu.
Tarasy i balkony
Taras dla wielu inwestorów jest jednym z najpoważniejszych argumentów przemawiających na rzecz budowy własnego domu. Inni, za element równie istotny, uważają balkon. I trudno się dziwić – kontakt z przyrodą to przywilej właścicieli domów jednorodzinnych.
Bramy garażowe
Dobór rodzaju bramy garażowej zależy od kilku podstawowych czynników. Wymiar otworu wjazdowego, miejsce w garażu i przed nim, garaż ogrzewany czy też nie – to czynniki, które decydują o tym, jaką bramę wybrać.
Okna
Okna stanowią nieodłączny element każdego domu. Umożliwiają dopływ naturalnego światła, wzrokowy kontakt z otoczeniem, a także znacząco wpływają na wygląd domu. Jednak duża powierzchnia oszklenia to także wyższy koszt budowy i późniejszej eksploatacji, co trzeba brać pod uwagę już przy wyborze projektu.
Dachy
Dla wielu osób pokrycie budynku dachem to ukoronowanie stanu surowego, ponieważ budynek zaczyna wreszcie wyglądać jak prawdziwy dom. Od wyboru materiału pokrycia zależy nie tylko wygląd budynku, ale również szczelność, trwałość i oczywiście koszt wykonania dachu.
Termoizolacja
Zewnętrzne przegrody domu – ściany, dach i podłoga na gruncie – to graniczne na styku bariery budynku z otoczeniem. Aby mogły zapewnić domownikom komfortowe warunki życia, niezależne od pory roku, należy „uzbroić” je w odpowiednie materiały termoizolacyjne.
Stropy
Strop w potocznym rozumieniu jest utożsamiany z sufitem lub podłogą. To jeden z najważniejszych elementów konstrukcyjnych w domu. Ułożenie stropu nad parterem pozwala wreszcie wejść na piętro. Ta część budynku ma jednak znaczenie nie tylko funkcjonalne.
Ściany
Ściany tworzą w domu klimat – dosłownie i w przenośni. Od rodzaju ścian zewnętrznych zależy nie tylko wygląd i izolacyjność cieplna przegrody, ale także wiele parametrów technicznych (akustyka, trwałość, odporność na żywioły itp.). Zanim podejmie się decyzję, jaki rodzaj ścian wybrać z szerokiej oferty materiałowej i technologicznej, warto zastanowić się, jakie cechy domu są dla nas najważniejsze.
Fundamenty
Zakończenie prac fundamentowych, określane jest w terminologii budowlanej jako „stan zero”. Wprawdzie roboty ziemne i posadowienie budynku lub piwnicy wydają się mało ciekawym etapem, ale są bardzo ważne. Fundament przenosi duże obciążenia konstrukcyjne i pełnią rolę amortyzatora pomiędzy budynkiem a podłożem, od niego zależy trwałość domu.
Kosztorys
Doprowadzenie budowy do stanu surowego zamkniętego wg kosztorysu redakcyjnego wyniesie 240 000 zł. Wartość tą można uznać za znacznie zawyżoną i dotyczy raczej budowy realizowanej „pod klucz” a nie realizacji budowy tzw. „systemem gospodarczym”. Warto pamiętać, że na tym etapie robót udział robocizny w porównaniu z kosztami materiałów jest znacznie większy niż przy innych robotach budowlanych.
Dylematy inwestora
Na zastanawianie się nad tym, jaki ma być nasz wymarzony dom, mamy czas przed wyborem projektu. Z kolei decyzje o zmianach, podejmowane pochopnie na placu budowy, zwykle ani domowi, ani inwestorowi nie wychodzą na dobre.
Dylematy inwestora
Na zastanawianie się nad tym, jaki ma być nasz wymarzony dom, mamy czas przed wyborem projektu. Z kolei decyzje o zmianach, podejmowane pochopnie na placu budowy, zwykle ani domowi, ani inwestorowi nie wychodzą na dobre.