Bezpieczeństwo w instalacji, w której pracuje kocioł na paliwo stałe

Bezpieczeństwo w instalacji, w której pracuje kocioł na paliwo stałe

Najpopularniejsze, stosowane od wielu lat rozwiązanie to zabezpieczenie instalacji z kotłem na paliwo stałe za pomocą otwartego naczynia wzbiorczego. Inaczej w razie przegrzania wody i wzrostu ciśnienia mogłoby dojść nawet do rozerwania kotła.

Zamknięte naczynia wzbiorcze są przewidziane przede wszystkim do pracy w instalacjach zasilanych przez kotły gazowe i olejowe. Łatwiej w nich zapobiec nadmiernemu wzrostowi temperatury wody, bo można błyskawicznie wygasić ogień, odcinając dopływ paliwa.

Kocioł na paliwo stałe musi mieć własną rurę bezpieczeństwa o średnicy wewnętrznej co najmniej 25 mm, prowadzącą do naczynia wzbiorczego; na rurze tej nie wolno montować zaworów odcinających ani żadnych innych. Naczynie wzbiorcze musi znajdować się min. 0,5 m ponad najwyżej położonym punktem instalacji, a w pomieszczeniu, gdzie jest zainstalowane, temperatura nie może spadać poniżej 0°C, by zamarzająca woda nie "zakorkowała" instalacji. Jeśli w instalacji zastosujemy wymiennik płytowy, by za jego pomocą rozdzielić otwarty obieg kocioł-wymiennik od zamkniętego wymiennik-grzejniki, to oczywiście te wymagania będą dotyczyć tylko obiegu kocioł-wymiennik. Druga, zamknięta część wymiennik-grzejniki musi być z kolei zabezpieczona naczyniem przeponowym.

Niestety wbrew podanym przepisom niektórzy instalatorzy montują w instalacjach z kotłami na paliwa stałe zamknięte (przeponowe) naczynia wzbiorcze oraz zawory bezpieczeństwa. Jest to praktyka naganna, gdyż żaden taki zawór nie jest wystarczająco sprawny i bezawaryjny, by stanowił dostateczne zabezpieczenie instalacji - jest ona jak uzbrojona bomba. Ponadto w takiej zamkniętej instalacji dochodzi do przedwczesnego zużywania się kotła, nawet w ciągu 2-3 lat, bo skoki ciśnienia wody powodują nadwyrężenie i rozszczelnienie połączeń w jego części wodnej.

Schemat współpracy kotła na paliwo stałe z grzejnikami
Większość kotłów na paliwo stałe musi współpracować z otwartym naczyniem wzbiorczym, a dla trwałości grzejników najlepsza jest instalacja typu zamkniętego. Dlatego warto wykonać dwa obiegi grzewcze połączone wymiennikiem ciepła: otwarty kotłowy i zamknięty grzejnikowy.

Instalowanie kotłów na paliwo stałe w instalacjach wyposażonych w zamknięte naczynie wzbiorcze jest możliwe pod warunkiem że kocioł ma dodatkowe zabezpieczenia odprowadzające nadmiar ciepła. Takim zabezpieczeniem jest wężownica schładzająca umieszczona w przestrzeni wodnej kotła oraz zawór termiczny otwierający dopływ zimnej wody wodociągowej do wężownicy w razie nadmiernego wzrostu temperatury. Producenci takich kotłów zwykle wyposażają je ponadto w urządzenie umożliwiające odcięcie dopływu powietrza do spalania. Dostępne są jednak także chłodnice zewnętrzne, które można zastosować do dowolnego kotła. Trzeba jednak pamiętać, że jeżeli producent kotła dopuszcza jego pracę tylko w układzie otwartym to taka modyfikacja będzie oznaczała utratę gwarancji.

Dobre (czyli bezpieczne) wykonanie takiej instalacji z zamkniętym naczyniem wzbiorczym jest trudne i tylko niektóre kotły mogą w niej pracować. Choćby ze względu na niewystarczającą odporność na wysokie ciśnienie wody.

Schemat: Stary kocioł na paliwo stałe po dodaniu zewnętrznej wężownicy schładzającej będzie mógł pracować również w układzie zamkniętym
Stary kocioł na paliwo stałe po dodaniu zewnętrznej wężownicy schładzającej będzie mógł pracować również w układzie zamkniętym.

Jarosław Antkiewicz

FAQ Pytania i odpowiedzi
  • Jakie jest najpopularniejsze rozwiązanie zabezpieczenia instalacji z kotłem na paliwo stałe?

    Najpopularniejszym rozwiązaniem jest zabezpieczenie instalacji z kotłem na paliwo stałe za pomocą otwartego naczynia wzbiorczego.
  • Dlaczego zamknięte naczynia wzbiorcze nie są odpowiednie dla kotłów na paliwo stałe?

    Zamknięte naczynia wzbiorcze nie są odpowiednie dla kotłów na paliwo stałe, ponieważ nie można w nich błyskawicznie wygasić ognia w przypadku nadmiernego wzrostu temperatury, co stwarza ryzyko przegrzania i rozerwania kotła.
  • Jakie są wymagania dotyczące instalacji otwartego naczynia wzbiorczego w kotłach na paliwo stałe?

    Kocioł na paliwo stałe musi mieć rurę bezpieczeństwa o średnicy wewnętrznej co najmniej 25 mm, prowadzącą do naczynia wzbiorczego, które musi znajdować się minimum 0,5 m ponad najwyżej położonym punktem instalacji. W pomieszczeniu z naczyniem temperatura nie może spadać poniżej 0°C.
  • Jakie są konsekwencje stosowania zamkniętego naczynia wzbiorczego w instalacjach z kotłem na paliwo stałe?

    Stosowanie zamkniętego naczynia wzbiorczego w instalacjach z kotłem na paliwo stałe może prowadzić do przedwczesnego zużywania się kotła w ciągu 2-3 lat, ponieważ skoki ciśnienia powodują nadwyrężenie i rozszczelnienie połączeń w części wodnej kotła.
  • Czy można bezpiecznie stosować kotły na paliwo stałe w instalacjach z zamkniętym naczyniem wzbiorczym?

    Kotły na paliwo stałe można stosować w instalacjach z zamkniętym naczyniem wzbiorczym pod warunkiem, że są wyposażone w dodatkowe zabezpieczenia, takie jak wężownica schładzająca oraz zawór termiczny, które odprowadzają nadmiar ciepła.
  • Czytaj więcej Czytaj mniej
Jarosław Antkiewicz
Jarosław Antkiewicz

Człowiek wielu zawodów, instalator z powołania i życiowej pasji. Od kilkunastu lat związany z miesięcznikiem i portalem „Budujemy Dom”. W swojej pracy najbardziej lubi znajdywać proste i praktyczne rozwiązania skomplikowanych problemów. W szczególności propaguje racjonalne podejście do zużycia energii oraz zdrowy rozsądek we wszystkich tematach związanych z budownictwem.

W wolnych chwilach, o ile nie udoskonala czegoś we własnym domu i jego otoczeniu, uwielbia gotować albo przywracać świetność klasycznym rowerom.

Komentarze

Zdaniem Czytelnika
11-03-2023 17:43
Komentarz dodany przez h05: Powyższy artykuł to wcale nie przesada, i tak za słabo "ciśnie" na bezpieczeństwo. W sytuacji, kiedy w instalacji nastąpi niekontrolowane gotowanie się wody, woda zacznie przechodzić przemianę fazową, będzie zamieniała się w parę to ani naczynie przeponowe, ...
Gość Krzywas
30-08-2010 23:40
I pan ma rację i pan ma rację. Ja dodam tylko o swoich doświadczeniach. Mam kocioł na mial. Zainstalowany od ok 10 lat w układzie zamknietym (przeponowym) wielokrotnie ( z mojej winy) przegrzewany (do 120 stopni Celsjusza) ( ostatni godzinę przed tym wpisem) , czasem zadziałał zawór ...
Gość Dziadol
12-06-2010 07:23
To jest wszystko przesada. Niektórzy rozpatrują sytuacje "co by było gdyby"! Co by było gdyby automatyka pieca gazowego nagle się zepsuła, czujniki przestały działać zaczął się ulatniać gaz a komin i wentylacje zatkały wróble? Przecież to jest jak bomba z opóźnionym zapłonem! Nie ...
Wiecej na Forum BudujemyDom.pl
Czytaj tak, jak lubisz
W wersji cyfrowej lub papierowej
Moduł czytaj tak jak lubisz