Z czego budować dom w 2024 roku? Jakie wybrać materiały do wznoszenia ścian? Przygotowaliśmy przegląd materiałów i odpowiadamy na najczęstsze pytania o budowę domu.
Zdecydowana większość budujących domy w naszym kraju wybiera ściany murowane. Takie technologie są najlepiej znane ekipom wykonawczym, więc ryzyko popełnienia błędów na budowie jest mniejsze niż w przypadku mniej popularnych metod. Jeśli chcemy zbudować dom murowany do wyboru mamy następujące materiały:
Który z tych materiałów będzie najlepszy do budowy domu? Przyjrzyjmy się ich właściwościom.
Wybór materiału do budowy domu i sposobu wzniesienia przegród zewnętrznych budzi wśród budujących sporo emocji. Nic dziwnego, biorąc pod uwagę, że decyzje te mają bardzo duży wpływ na późniejszy komfort mieszkania. Ściany przecież nie tylko pełnią ważną rolę konstrukcyjną, ale również chronią przed warunkami zewnętrznymi i hałasem.
Zdecydowana większość inwestorów budujących dom stawia na rozwiązania, które stosowane są od lat, czyli ściany murowane jedno-, dwu- lub trójwarstwowe. Wychodzą z założenia, że lepiej wybrać to, co sprawdzone i dobrze znane ekipom wykonawczym. Z naszej redakcyjnej ankiety, którą przeprowadziliśmy wśród czytelników „Budujemy Dom”, wynika, że Polacy najchętniej wybierają następujące materiały:
Ponad 55% zdecydowało się na technologię dwuwarstwową, prawie 20% na jednowarstwową i ponad 16% na trójwarstwową. Aby podjąć odpowiednią decyzję, z czego budować dom, warto zapoznać się z charakterystyką najpopularniejszych materiałów ściennych i technologii budowy ścian.
Przed wyborem materiału do budowy domu trzeba określić, w jakiej technologii zostaną wykonane ściany. Ponieważ w tym artykule najwięcej miejsca poświęcimy metodom tradycyjnym, konieczne jest opisanie różnic pomiędzy ścianami jedno-, dwu- i trójwarstwowymi.
Ściany jednowarstwowe nie mają ocieplenia, więc można je budować tylko z materiałów, które jednocześnie są odpowiednio wytrzymałe i mają dobre parametry termoizolacyjne. Obie te cechy mają beton komórkowy i ceramika poryzowana. Wykonane z nich bloczki i pustaki układa się warstwami, łącząc się za pomocą zaprawy klejowej lub specjalnej pianki montażowej. Ścianę można wykończyć tynkiem cementowo-wapiennym, a jeśli jest wystarczająco gładka - tynkiem cienkowarstwowym. W tej technologii budowy bardzo ważna jest staranność wykonawcza. Mur musi być bardzo szczelny, bo nie otula go warstwa ocieplenia, jak w innych tradycyjnych metodach budowy. Są jednak miejsca (filary międzyokienne, nadproża, wieniec stropowy), gdzie beton komórkowy lub ceramikę trzeba zastąpić bardziej wytrzymałym betonem zwykłym. Ma on gorsze parametry cieplne, więc może dochodzić do miejscowego wychładzania przegrody. Takie miejsca to mostki termiczne. Aby uniknąć takiego ryzyka, należy stosować rozwiązania systemowe oferowane przez producentów - prefabrykowane belki nadprożowe, docieplone kształtki itp.
Problemu z mostkami termicznymi z reguły nie ma w najbardziej rozpowszechnionej w naszym kraju technologii dwuwarstwowej. Cały mur, wraz z nadprożami i wieńcem, jest bowiem osłonięty izolacją grubości 15-25 cm - styropianem lub wełną mineralną - które mają bardzo dobre właściwości termoizolacyjne. Ścianę można więc wznieść również z materiału o gorszych parametrach cieplnych, np. z ceramiki zwykłej lub silikatów.
Podobnie jest z przegrodami trójwarstwowymi, w których dwie pierwsze warstwy, czyli mur i ocieplenie, są takie same. Trzecią stanowi dodatkowa murowana ścianka elewacyjna o grubości 8-12 cm, którą mocuje się do muru za pomocą kotew. Jej zadaniem jest ochrona izolacji przed działaniem czynników atmosferycznych i uszkodzeniami mechanicznymi.
Czym charakteryzuje się beton komórkowy i czy warto budować z niego dom? Beton komórkowy to materiał wytwarzany z naturalnych surowców - piasku, wody, wapna, cementu i gipsu. W procesie produkcji dodawany jest też środek porotwórczy, który spulchnia masę. Dzięki temu w bloczkach powstają mikropory z zawartym w środku powietrzem. Jest ono bardzo dobrym izolatorem termicznym, a ponieważ stanowi aż ponad 80% objętości elementów, wykonane z nich ściany mają bardzo dobre parametry cieplne. Zastosowanie do budowy domu najlepszych na rynku pod względem termoizolacyjności bloczków z betonu komórkowego o grubości 36,5 cm i gęstości 300 kg/m3 pozwala wykonać ściany jednowarstwowe o współczynniku przewodzenia ciepła U = 0,15 W/(m2·K). To znacznie lepiej, niż wymagają tego przepisy. Normy mówią, że maksymalna wartość tego współczynnika nie może przekroczyć 0,2. Z betonu komórkowego można oczywiście wykonywać też ściany dwu- i trójwarstwowe. Wykorzystuje się do tego bloczki z betonu komórkowego o gęstości 600 kg/m3 i więcej.
Zalety betonu komórkowego do budowy domu:
Ceramika to jeden z materiałów o najdłuższej tradycji w budownictwie. Z wypalonej gliny robi się nie tylko cegły i pustaki, ale też pokrycia dachowe, czyli bardzo popularne dachówki ceramiczne. Ceramika wyróżnia się wyjątkową trwałością. Wykonane z niej budynki mogą przetrwać setki lat. To materiał niepalny i bardzo dobrze akumulujący ciepło. Cecha ta wpływa bardzo korzystnie na stabilizację temperatury w pomieszczeniach. Zimą, gdy na pewien czas wyłączymy ogrzewanie, dom się od razu nie wychłodzi, z kolei latem będzie mniej podatny na przegrzanie.
Ceramika jest zdrowym materiałem. Po wypaleniu glina jest pozbawiona wilgoci, dlatego nie ma ryzyka, że rozwiną się w niej szkodliwe dla ludzkiego zdrowia pleśnie i inne grzyby. Jej inną właściwością jest zdolność do tłumienia hałasu. Cecha ta ma znaczenie przede wszystkim wtedy, gdy dom zlokalizowany jest w głośnej okolicy, np. przy arterii komunikacyjnej.
Mankamentem ceramiki do budowy domu są nie najlepsze parametry cieplne, ale w ścianach warstwowych, które się z niej buduje, nie ma to większego znaczenia, bo największy wpływ na izolacyjność cieplną przegrody ma ocieplenie domu w postaci styropianu lub wełny.
Zalety ceramiki do budowy domu:
Podobnie jak ceramika zwykła powstaje z wody, piasku i gliny, ale podczas produkcji dodawane są specjalne składniki. To trociny i mączka drzewna, które podczas wypalania w bardzo wysokiej temperaturze spalają się, a pozostają po nich wypełnione powietrzem pory. Dzięki nim ceramika poryzowana do budowy domu jest materiałem lżejszym i ma lepszą izolacyjność cieplną. To sprawia, że z ceramiki poryzowanej można wznosić zarówno ściany warstwowe, jak i przegrody bez ocieplenia. Z tym, że w sprzedaży jest niewiele produktów tego typu, których użycie gwarantuje, że ściana będzie miała U nie większe niż 0,2 W/(m2·K). To przede wszystkim pustaki ceramiczne o grubości 44 cm oraz nieco cieńsze elementy z wkładką z wełny mineralnej, które jednak są znacznie droższe od zwykłych. Pustaki z ceramiki poryzowanej do budowy domu są dość lekkie i duże, co ułatwia murowanie. Prace usprawnia też to, że elementy mają boczne zamki, dzięki czemu spoinę aplikuje się tylko na spoiny poziome.
Czym są silikaty i czy warto wybrać je do budowy domu? Silikaty to materiał budowlany, który powstaje z piasku, wapna i wody. Charakteryzuje się bardzo dużą wytrzymałością na ściskanie. Cecha ta pozwala wykonywać z silikatów ściany konstrukcyjne o grubości zaledwie 18 cm. Ponadto ten materiał do budowy domu wyróżnia się dużą gęstością, dzięki czemu ma wysoką zdolność do tłumienia hałasu. Silikaty warto więc wybrać wtedy, gdy dom budowany jest na działce położonej przy ruchliwej drodze albo w pobliżu innego źródła hałasu. Ich kolejną zaletą jest duża akumulacyjność cieplna, co bardzo korzystnie wpływa na stabilizację temperatury w pomieszczeniach.
Wadą silikatów jest duża waga (choć elementy przeznaczone na ściany nośne mają często drążenia, co zmniejsza ich ciężar) i niewielkie rozmiary bloczków, co spowalnia murowanie. Budowa domu z silikatów idzie wolniej również dlatego, że docinanie materiału wymaga użycia np. szlifierki kątowej. Silikaty mają ponad dwa razy gorsze parametry cieplne od betonu komórkowego i ceramiki poryzowanej, w związku z tym nadaje się wyłącznie na ściany z ociepleniem.
Zalety silikatów do budowy domu:
Co wyróżnia keramzytobeton? Ten materiał do budowy domu powstaje z mieszanki keramzytu (to kruszywo wypalane z gliny), cementu i piasku. Ten pierwszy składnik jest porowaty, dzięki czemu elementy keramzytobetonowe są stosunkowo lekkie i mają dobrą izolacyjność cieplną. Keramzytobeton charakteryzuje się również dużą wytrzymałością, mrozoodpornością i dobrą izolacyjnością akustyczną, ponadto jest niepalny.
Z kermazytobetonu buduje się ściany dwuwarstwowe. Zastosowanie mają tu najczęściej elementy o grubości 24 cm, ewentualnie 30 lub 36,5 cm. Do wyboru są pełne bloczki, które są ciężkie, ale mają dobrą izolacyjność akustyczną, oraz pustaki - lżejsze i wygodniejsze do murowania. W sprzedaży są też elementy systemowe do budowy domu - prefabrykowane nadproża, bloczki fundamentowe, systemy stropowe itp.
Zalety keramzytobetonu do budowy domu:
Czy kształtki styropianowe to dobry materiał do budowy domu? Choć zdecydowana większość osób budujących dom wybiera tradycyjne metody i materiały do budowy ścian, warto zapoznać się z mniej popularną technologią, która ma wiele zalet. Użycie styropianowych kształtek pozwala znacząco skrócić czas budowy domu i uzyskać ściany o bardzo dobrych parametrach cieplnych.
Elementy ze styropianu układa się rzędami, podobnie jak klocki. Niepotrzebny jest klej lub zaprawa na spoiny poziome i pionowe, bo kształtki łączy się na specjalne zamki. Montaż ułatwia również to, że elementy są lekkie i bardzo łatwe w obróbce. Po ustawieniu kilku rzędów kształtki wypełnia się zbrojeniem i zalewa betonem. Gruby na ok. 15 cm żelbetowy rdzeń zapewnia konstrukcji sztywność, natomiast dzięki wewnętrznej i zewnętrznej warstwie styropianu budynek jest świetnie chroniony przed stratami ciepła. Pozostałe elementy domu (podłogę, stropy i dach) wykonuje się tak samo jak w budynkach tradycyjnych. Ciepłochronność przegród zależy od tego, jak grube kształtki zastosowano. Technologia ta umożliwia nawet budowę domu w standardzie pasywnym, w którym U ścian wynosi 0,1 W/(m2·K).
Fot. otwierająca: Dzięki porowatej strukturze ceramika poryzowana znacznie lepiej chroni wnętrza domu przed ucieczką ciepła niż jej tradycyjna odmiana, WIENERBERGER
