- Na co warto zwracać uwagę przy wyborze cegły szamotowej?
- Jakie są wymiary i kolory cegieł szamotowych?
- Jakie są najważniejsze parametry cegieł szamotowych i ich cena?
- Co warto wiedzieć o cegle szamotowej do pieca C.O. i na ekogroszek?
- W jaki sposób mocować cegły szamotowe do kominka?
- Jakie są wady i zalety cegły szamotowej?
Na co warto zwracać uwagę przy wyborze cegły szamotowej?
Zanim zdecydujesz się na wykorzystanie cegły szamotowej, warto precyzyjnie określić przeznaczenie budowanej konstrukcji i wybrać odpowiedni budulec ze względu na klasę ogniotrwałości. Cegły szamotowe dzielą się 3 klasy:
- As - odporna na działanie nawet 1900°C,
- Bs - odporna na działanie 1700°C,
- Cs - odporna na działanie 1600°C.
Najbardziej uniwersalną i najczęściej wybieraną jest cegła szamotowa klasy Bs. Sprawdza się w paleniskach grillowych, kominkach i piecach.
Wymiary i kolory cegieł szamotowych
Poza klasą ogniotrwałości warto również zwrócić uwagę na rozmiar kupowanej cegły. Dostępne są one w standardowym rozmiarze 240 x 114 x 64 mm oraz 240 x 114 x 32 mm. Na rynku są także cegły szamotowe w kształcie litery "L", a wszystkie wymienione warianty dostępne są w różnych kolorach. Choć pozornie jest to najmniej istotny czynnik, kolorystyka decyduje finalnie o estetyce konstrukcji i sprawia, że może ona komponować się z innymi elementami wystroju wnętrza. Większość producentów oferuje cegły w kolorze czarnym, brązowym, żółtym, białym oraz czerwonym.
Najważniejsze parametry cegieł szamotowych i cena
Lista zalet cegieł szamotowych nie kończy się na ogniotrwałości i różnorodności w zakresie wymiarów oraz koloru. Do najważniejszych jej parametrów należy zaliczyć gęstość wynoszącą ok. 2,5 kg/dm3, a więc przekładającą się na ciężar budulca. Są one odporne na ściskanie i cechują się porowatością, która gwarantuje większą chłonność.
Cegła szamotowa charakteryzuje się również bardzo dobrym współczynnikiem liniowej rozszerzalności cieplnej. Wynosi on 0,55%, a to oznacza, że jej rozmiar nie zmienia się pod wpływem temperatury.
Ze względu na swoje właściwości cegła szamotowa jest od lat używana do budowy pieców chlebowych i na pizzę, kominków oraz palenisk grillowych. Ten rodzaj budulca nie ulega zniszczeniu wskutek gwałtownych zmian temperatury. Wysoka odporność na działanie ognia doskonale sprawdza się w przypadku palenisk, a odporność na ściskanie w przypadku budowy przewodów kominowych.
Bardzo ważną właściwością cegieł szamotowych jest izolacyjność, która sprawia, że nawet po wygaśnięciu ognia cała konstrukcja długo utrzymuje ciepło.
Cena cegieł szamotowych jest zależna od ich wymiarów oraz klasy. Za cegłę w standardowym wymiarze 240 x 114 x 64 mm klasy Bs zapłacisz ok. 5 zł. W przypadku cegieł klasy As należy liczyć się z kosztem ok. 5,50-6,50 zł, a cegły w kształcie litery "L" mogą kosztować nawet ponad 8 zł.
Cegła szamotowa do pieca C.O. oraz na ekogroszek - co warto wiedzieć?
Żaroodporne cegły szamotowe stanowią często najlepsze rozwiązanie dla tych, którym zależy na izolacji drzwiczek kotła lub też jego ścian. Do tego celu produkowane są specjalne cegły szamotowe mające wgłębienia, które pozwalają na łatwy montaż. Dzięki temu drzwiczki kotła nadmiernie się nie nagrzewają.
Równie często są wykorzystywane do wyłożenia pieca C.O., aby zasyp był znacznie węższy, a węgiel koksował się stopniowo. Cegły szamotowe w tym wypadku odpowiadają nie tylko za lepsze spalanie, ale również za dłuższe utrzymywanie ciepła. Warto jednak pamiętać, że konieczne jest używanie specjalnej zaprawy odpornej na wysoką temperaturę, która powinna stanowić około 20%.
Zdarzają się również sytuacje, w których zaprawa w ogóle nie powinna być wykorzystywana. Wkłady szamotowe w piecach na ekogroszek są mniej popularnym rozwiązaniem. Sprawdzają się jako ochrona wylotu spalin do wymiennika, przez co na elementach kotła osadza się znacznie mniej sadzy. Stają się również izolatorem, który spowalnia nagrzewanie wody w kotle.
W jaki sposób mocować cegły szamotowe do kominka?
Ze względu na przewodnictwo ciepła i świetną izolację cegły szamotowe są bardzo często używane do budowy kominków. Jednak, aby uniknąć kosztów w przyszłości, warto dowiedzieć się, jak powinny być mocowane. Wybór cegieł w odpowiednim kolorze i rozmiarze, a także szamotowych płyt wykorzystywanych do stworzenia obudowy to połowa sukcesu. Drugą połowę stanowi wybór odpowiedniego spoiwa.
W przypadku palenisk nie można korzystać z tradycyjnych zapraw, ponieważ nie są one odporne na wysoką temperaturę. Konieczny jest zatem wybór zaprawy zaprawy ogniotrwałej, która dobrze znosi, zarówno kontakt z ogniem, jak i z opadami, co jest ważne, np. w przypadku zewnętrznych palenisk grillowych. Często musi ona stać około 3 dni, zanim zostanie użyta, a w tym czasie warto na próbę ułożyć cegły na sucho, aby sprawdzić, czy zbudowanie zaplanowanej konstrukcji jest wykonalne. Cegły powinny być układane tak, aby pionowa fuga nie tworzyła ciągłej linii, co zapewni większą trwałość całego kominka.
Wady i zalety cegły szamotowej
Niewątpliwymi zaletami cegły szamotowej są:
- odporność na działanie ognia,
- właściwości izolujące i akumulacyjne,
- odporność na ściskanie i gwałtowne zmiany temperatur.
Największą wadą tego rodzaju cegieł jest ich cena. Dla porównania - cegła klinkierowa jest nawet dwa razy tańsza. Ponadto szamot jest bardzo trwałym materiałem, dlatego też do jego obróbki potrzebne są specjalistyczne narzędzia, co może nastręczać nieco kłopotów w przypadku wymyślnych konstrukcji, do których są potrzebne elementy o niestandardowych wymiarach.
Opracowanie: Martyna Nowak-Ciupa
fot. otwierająca: lightkeeper / pl.depositphotos.com
Zdaniem naszych Czytelników
Gość Jan
31 Jan 2023, 22:06
Kto wypisuje takie sformułowania "o standardowym rozmiarze 240 x 114 x 64 mm oraz o połowę grubsze 240 x 114 x 32 mm" jak cegła o połowę grubsza może być cieńsza i do tego jeszcze te ceny chyba z przed kilku lat teraz trzeba je liczyć minimum razy 3 bo za 5 zł to nawet takiej starej ...