Jak dobrać i rozmieścić okna oraz drzwi tarasowe, by zmniejszyć zużycie energii w domu?
Jak dobrać i rozmieścić okna oraz drzwi tarasowe, by zmniejszyć zużycie energii w domu?
Energooszczędne okna i drzwi tarasowe nie tylko chronią przed ucieczką ciepła, ale również zapewniają optymalne doświetlenie wnętrz i umożliwiają wykorzystanie energii słonecznej do dogrzania pomieszczeń. Podpowiadamy, jak właściwie dobrać i rozplanować przeszklenia, by poprawić bilans energetyczny domu.
Data publikacji: 2021-03-30
Data aktualizacji: 2021-03-30
Obecnie dużą wagę przywiązuje się do zwiększenia efektywności energetycznej budynków. Od tego roku zaczęły obowiązywać zaostrzone wymagania dotyczące izolacyjności cieplnej. Jednym z elementów, który może w znacznej mierze przyczynić się do ograniczenia ilości energii zużywanej w domu, są okna i drzwi tarasowe.
Na to, czy budynek będzie spełniał odpowiedni standard energetyczny, ma wpływ m.in. rodzaj zastosowanych okien i drzwi tarasowych, sposób ich zamontowania oraz usytuowanie względem stron świata. Wysoki stopień termoizolacyjności stolarki i prawidłowo wykonany montaż pozwalają zminimalizować straty ciepła. Poziom pasywnych zysków energii z promieniowania słonecznego zależy natomiast od właściwego doboru rozmiaru i rozmieszczenia przeszkleń - mówi Marcin Tomczyński, Pełnomocnik Zarządu ds. Montażu i Rozwoju Produktu Vetrex.
Odpowiednie parametry stolarki
Podstawowy parametr, który warto wziąć pod uwagę przy zakupie stolarki, to współczynnik Uw określający izolacyjność termiczną całego okna. Informuje on, ile ciepła przenika na zewnątrz. Obecnie okna fasadowe i drzwi tarasowe montowane w nowo budowanych i modernizowanych domach mają mieć współczynnik Uw nie wyższy niż 0,9 W/(m²·K). Na rynku jest szeroki wybór stolarki o jeszcze lepszych parametrach. Dla przykładu współczynnik Uw dla modelu LUM’UP Vetrex wynosi 0,8 W/(m²·K), a okno V82 Vetrex ma Uw o wartości 0,77 W/(m²·K). Istotna jest również klasa przepuszczalności powietrza, którą wyraża się cyframi od 1 do 4. Mówi ona, w jakim stopniu stolarka chroni przed niekontrolowanymi przewiewami. Do domu jednorodzinnego lub mieszkania najlepsze będą produkty w najwyższej, czwartej klasie.
Poziom termoizolacyjności okien i drzwi tarasowych zależy od ich konstrukcji. Modele energooszczędne wyposaża się w szyby zespolone złożone z trzech tafli szkła. Dla poprawy efektywności energetycznej stosuje się również szkło niskoemisyjne, wypełnienie przestrzeni międzyszybowej argonem i ciepłe ramki dystansowe. Na izolacyjność termiczną ram duży wpływ ma ich głębokość. Właściwą szczelność zapewniają natomiast wysokiej klasy okucia oraz potrójny system uszczelek.
Przy wyborze okien i drzwi tarasowych warto też uwzględnić współczynnik całkowitej przepuszczalności energii słonecznej g oraz współczynnik przepuszczalności światła Lt. Podaje się je jako wartość procentową. Ten pierwszy wskazuje, ile ciepła pochodzącego z promieniowania słonecznego przedostanie się przez szyby do wnętrza domu. Im jest on wyższy, tym większe pasywne zyski energii. W modelach wyposażonych w pakiety 3-szybowe współczynnik g nie powinien być niższy niż 45%. Współczynnik Lt pokazuje, jaka część światła słonecznego jest przepuszczana przez szyby. Lepsze doświetlenie pomieszczeń przekłada się na mniejsze zużycie prądu. Przyjmuje się, że współczynnik Lt powinien mieć wartość powyżej 70%.
Okna i drzwi tarasowe Vetrex, fot. Vetrex
Rozmieszczenie i rozmiar przeszkleń
Odpowiednie umiejscowienie okien i drzwi tarasowych względem stron świata oraz dostosowanie ich rozmiaru do typu pomieszczeń pozwala ograniczyć straty ciepła, a jednocześnie umożliwia pozyskanie większej ilości energii słonecznej. Najwięcej przeszkleń powinno znajdować się na południowej elewacji, gdzie słońce operuje najmocniej. Ta część domu idealnie nadaje się na salon. Warto tutaj zamontować okna i drzwi tarasowe o dużych rozmiarach.
Dobre efekty daje też rozmieszczenie dodatkowego przeszklenia na sąsiedniej elewacji, szczególnie zachodniej. Pozwala to wydłużyć czas nasłonecznienia. Przy tworzeniu wielkoformatowych przeszkleń doskonale sprawdzają się przesuwne drzwi tarasowe i okna stałe. Przykładowo drzwi podnoszono-przesuwne Vetrex Slide mogą mieć do 6,5 m szerokości i 2,7 m wysokości. Wymiary stałych okien Vetrex osiągają do 3 m szerokości i 2,7 m wysokości, przy maksymalnej wadze szklenia do około 350 kg. By uniknąć nadmiernego przegrzewania wnętrz latem i związanych z tym wydatków na chłodzenie, wskazane jest zainstalowanie zewnętrznych osłon okiennych.
Od wschodu warto zaplanować sypialnie. Zapewnia to dobre doświetlenie wnętrz o poranku. Z kolei w upalne dni pokoje nie nagrzewają się zbyt mocno i łatwiej utrzymać komfortowe warunki do snu. Od zachodu można rozmieścić pokoje dzieci i gabinet. W przypadku elewacji północnej najlepiej ograniczyć liczbę i wielkość przeszkleń. To dobra lokalizacja dla kuchni, ponieważ w trakcie gotowania i tak wytwarza się sporo ciepła. Można tu także usytuować łazienki i pomieszczenia gospodarcze, w których wystarczą mniejsze okna lub nie trzeba montować żadnych przeszkleń. Należy pamiętać, że na stopień doświetlenia pomieszczeń wpływa również kształt bryły domu oraz położenie górnej krawędzi otworów okiennych. Wysunięte okapy, balkony i wszelkie zadaszenia sprawiają, że do pomieszczeń wpada mniej światła słonecznego. Podobny efekt występuje, gdy okna zostały niżej osadzone.
Skutecznym sposobem na poprawę poziomu doświetlenia wnętrz, również w przypadku przeszkleń o mniejszych rozmiarach, jest zamontowanie okien i drzwi tarasowych o węższych profilach. Takie rozwiązanie występuje np. w modelu LUM’UP Vetrex, którego skrzydło ma wysokość zaledwie 68 mm, a złożenie ruchomego słupka wynosi 108 mm. W efekcie do wnętrz wpada do 27% więcej światła naturalnego niż przy standardowej stolarce. W konstrukcjach stałych można wykonać szklenie bezpośrednio w ramie, a nie w skrzydle. Dzięki temu uzyskujemy szyby o większej powierzchni. Stosuje się to zarówno w oknach nieotwieranych (tzw. fixach), jak i w niektórych przesuwnych drzwiach tarasowych, np. SLIDE’UP Vetrex.
Okna w kuchni, fot. Vetrex
Niezbędny prawidłowy montaż
By maksymalnie ograniczyć straty ciepła, bardzo istotne jest szczelne połączenie okien i drzwi tarasowych z murem budynku. Zaleca się wykonanie montażu warstwowego, zwanego "ciepłym". W tym przypadku pianka montażowa - pełniąca rolę izolatora termicznego - zostaje dodatkowo zabezpieczona specjalnymi materiałami. Zapobiega to jej zawilgoceniu, w wyniku którego traci ona swoje właściwości. Od strony pomieszczeń umieszcza się taśmę paroszczelną lub o zmiennym oporze dyfuzyjnym, która nie dopuszcza do przenikania wilgoci z wnętrza budynku. Od zewnątrz stosuje się taśmę paroprzepuszczalną lub o zmiennym oporze dyfuzyjnym. Chroni ona przed wnikaniem wody opadowej, a jednocześnie umożliwia swobodne odprowadzanie pary wodnej. Montaż warstwowy może być również wykonany przy użyciu taśm rozprężnych. Dla zapewnienia lepszej termoizolacyjności i szczelności, stosuje się dodatkowo tzw. ciepłe parapety wykonane z polistyrenu ekstrudowanego XPS. Jeżeli okna i drzwi tarasowe są montowane w warstwie ocieplenia, a nie w murze, do ich osadzenia wykorzystuje się specjalne systemy montażowe.