Podczas remontu domu, ale przed jego ociepleniem, warto wymienić starą stolarkę. Przez nieszczelne okna ucieka bowiem najwięcej ciepła.
(fot. Pol-Skone)
Jeśli płacimy wysokie rachunki za ogrzewanie domu, prawdopodobnie mamy nieszczelne okna: ciepło ucieka przez szpary i nie zatrzymają go żadne prowizorki z samoprzylepnych uszczelek. A jeśli już pora na wymianę, trzeba będzie podjąć kilka ważnych decyzji.
Profile
W domach jednorodzinnych najczęściej stosuje się okna drewniane lub z PVC. Dla przeciętnego użytkownika konstrukcja wewnętrzna profili nie ma większego znaczenia. Większość kupujących okna kieruje się ceną i względami estetycznymi.
Drewniane. Z reguły są droższe o 20–30% od plastikowych i wymagają okresowej konserwacji (malowania). Mają jednak dobrą izolacyjność cieplną i charakteryzują się dużą sztywnością i stabilnością wymiarów – nadają się więc do dużych przeszkleń.
Z PVC. Są całkowicie odporne na działanie wilgoci i grzybów, nie wymagają żadnej konserwacji. Są tańsze od drewnianych, ale uszkodzonej ramy nie można naprawić. Oprócz najbardziej popularnych białych można zamówić okna wykończone kolorową lub drewnopodobną okleiną (droższe od białych o 15% – kolor jednostronny, o 30% – kolor dwustronny).
Okucia
Niektóre mogą znacznie zwiększać komfort użytkowania, np. ogranicznik otwarcia okna, wielostopniowe uchylanie (szczególnie przydatne w sypialni czy kuchni) czy zatrzask balkonowy, który umożliwia zamknięcie za sobą drzwi, gdy się wychodzi na balkon lub taras. Użyteczny jest też hamulec do drzwi balkonowych – zapobiega ich trzaskaniu wskutek przeciągu. Dopłaty za te dodatkowe funkcje nie są duże.
Wielkość i rodzaj okien
Zmiana podziałów. Zamawiając okna, powinniśmy podać nie tylko ich wymiary, ale jaki ma być podział szyb. Może stare okna były podzielone na kilka pól, które teraz warto zastąpić jednym? Trzeba też pamiętać, że stare okna mają zazwyczaj węższe ramy niż te produkowane obecnie i powtórzenie w nich „starych” podziałów może się wiązać ze znacznym zmniejszeniem przeszklonej powierzchni, a zredukowanie podziałów sprawi, że okna będą też tańsze. Cena jednego dużego okna jednoskrzydłowego jest ok. 30% niższa niż okna dwuskrzydłowego o takich samych wymiarach – pod jednym warunkiem: że są to okna typowe. Za okna o niestandardowych wymiarach zapłacimy więcej.
W otwór powstały po usunięciu starej ramy powinno się wstawić okno o 4–5 cm od niego niższe i węższe. Dzięki temu, z każdej strony okna otrzymuje się około 2 cm luzu, który zabezpiecza profil przed odkształcaniem się pod wpływem zmian temperatury.
Jeśli chcemy zachować stare wymiary okna, trzeba powiększyć otwór w murze. Zamontowanie mniejszych okien może jednak okazać się korzystniejsze (nawet jeśli to mniejsze okno ma nietypowe wymiary i trzeba będzie za to dodatkowo zapłacić), bo podczas wykuwania większych otworów uszkadza się tynk, można też natrafić na zbrojenie (którego nie wolno uszkodzić).
Okna nieotwierane. Warto je zastosować wszędzie tam, gdzie będzie łatwy dostęp do okna z obu stron – niezbędny do mycia i ewentualnej konserwacji. Takie okna są około 20% tańsze od otwieranych, bo mają mniejszą liczbę profili i nie wymagają okuć, mają też cieńsze ramy, a więc zapewniają więcej światła.
W przepisach nie ogranicza się liczby nieotwieranych okien w pomieszczeniu, ale określa konieczne parametry jego wentylacji. W domu z wentylacją mechaniczną teoretycznie wszystkie okna mogą być nieotwierane, natomiast w domu z wentylacją grawitacyjną wielkość części otwieranej okien powinna stanowić połowę wymaganej powierzchni okna, ta zaś – mierzona w świetle ościeżnic – nie może być mniejsza niż 1:8 powierzchni podłogi pomieszczenia. Okno nieotwierane mocuje się często w sąsiedztwie okna otwieranego.
Przykład: W pokoju o powierzchni 30 m2 z wentylacją grawitacyjną, minimalna powierzchnia okien to 3,75 m2.
W pomieszczeniu tym można zatem zastosować:
3 okna, w tym: 2 otwierane – o wymiarach 1,2 × 1,2 m i jedno 0,9 × 1,2 m nieotwierane lub
2 okna, w tym: jedno większe – 1,8 × 1,5 m, jedno mniejsze 0,9 × 1,2, z czego powinno się otwierać albo całe duże okno, albo okno wąskie i jedno skrzydło z okna dużego.
Wybór producenta
Okna lepiej kupować u sprawdzonego producenta, który oferuje również profesjonalny montaż. Najlepiej popytać znajomych, odwiedzić kilka punktów sprzedaży, obejrzeć dokładnie ramy, okucia i szyby. Warto poprosić o wycenę tego samego zamówienia w kilku firmach i porównać nie tylko ceny, ale również warunki gwarancji i serwisu.
Kiedy decyzja co do producenta zapadnie, należy umówić się na pomiar i podpisanie umowy, w której koniecznie trzeba wpisać wszystkie szczegóły zamówienia, określić termin realizacji zamówienia i warunki montażu (ostateczny jego koszt nie powinien przekroczyć 10% wartości okien).
Warto szukać takich producentów, którzy w ramach wymiany okien oferują też wymianę parapetów, montaż fabrycznych żaluzji, rolet itp. Niektóre firmy instalujące okna oferują znaczne obniżki cen tych dodatkowych elementów.
