| Ścieżki i podjazd mają ułatwić dotarcie do domu czy garażu. Chcemy, żeby były estetyczne i trwałe, i żeby nie tworzyły się na nich kałuże. Przed zakupem materiału trzeba się zorientować, co w handlu piszczy, bowiem kostka kostce nierówna... Nawierzchnie z kostki brukowej słusznie zasługują na swoją dobrą opinię – są trwałe, a szczeliny pomiędzy poszczególnymi elementami ułatwiają odprowadzanie z nich wody. Uszkodzoną nawierzchnię można szybko naprawić, wymieniając zniszczone elementy. Są one niewielkie, a więc i lekkie, co znacznie ułatwia układanie. Ścieżki i podjazdy z kostki są bardzo wygodne, ale ich powierzchnia nie powinna być zbyt duża. Po pierwsze – jest to spory wydatek, po drugie – nie powinna dominować w ogrodzie. Mogłoby się wydawać, że z wyborem kostki brukowej nie powinno być problemu, ale jak to w życiu bywa – od nadmiaru czasem boli głowa… Jaki kształt? Kostka produkowana jest w wielu kształtach geometrycznych oraz nieregularnych. Wybór może utrudniać stosowanie przez firmy różnych nazw w odniesieniu do wyrobów o takim samym kształcie. Najczęściej spotykane formy to kwadrat, prostokąt, sześciokąt, fala (o łagodnie wygiętych brzegach), domino (wyglądem przypominająca kość). Ale sam fason kostek to nie wszystko – można z nich dodatkowo tworzyć najróżniejsze wzory, przy czym szczególnie efektownie prezentują się te o kształcie koła lub półkola 1. Do takich „układanek” przeznaczone są kostki o specjalnych kształtach, które wpasowują się w powstające łuki. Górne krawędzie kostek mogą być proste lub fazowane (ukośnie ścięta krawędź), co utrudnia ewentualne uszkodzenie w tym miejscu. Krawędzie fazowane ułatwiają również spływanie wody w szczeliny między elementami. Z kolei powierzchnie kostek mogą być gładkie lub śrutowane. Z kostek śrutowanych można układać rozety imitujące stary bruk. W sprzedaży są też elementy o powierzchni licowej imitującej naturalny kamień – najczęściej bazalt, granit, porfir lub marmur. Spotykane kolory to szary i żółty granit, czarny bazalt, biały marmur, czarno-czerwony porfir. Do zadań specjalnych Jeżeli ścieżka będzie bardzo uczęszczana – np. dojście do domu, lub narażona na duże obciążenia – podjazd dla samochodu, należy jej boczne krawędzie zabezpieczyć przed rozsuwaniem się nawierzchni. Elementy krawędziowe są uzupełnieniem podstawowej oferty. W przydomowych ogrodach stosuje się przede wszystkim – w przypadku ścieżek kostki krawędziowe, zaś w przypadku podjazdów obrzeża i krawężniki. Obrzeża układa się na powierzchni gruntu i nie wystają ponad płaszczyznę traktu. Natomiast krawężniki są masywnymi elementami, które trzeba wkopać w grunt i wystają ponad ścieżkę. Dostępne są obrzeża i krawężniki proste, nazywane też przez producentów połówkowymi, i łukowe. Krawędzie ścieżki można też zabezpieczyć różnej wysokości palisadami. Stosując wysokie elementy, można w boku traktu skonstruować donicę lub podeprzeć skarpę. Niektórzy producenci oferują wzory palisad dopasowane kształtem i kolorem do niektórych modeli kostki. Całkiem inną propozycją są elementy obrzeżowe z tworzywa sztucznego. Mocuje się je na krawędziach traktów, przybijając długimi specjalnymi gwoździami do podłoża. Takie zakończenie ścieżki nie jest widoczne, a skutecznie zabezpiecza nawierzchnię przed rozsuwaniem się. Jeśli jest taka konieczność, można nawierzchnię odwadniać za pomocą cieków wodnych i korytek odpływowych. Z cieków rzadko korzysta się w małym ogrodzie. Natomiast korytka są przydatne, gdy kostką wykładamy np. zjazd do garażu. Im grubsza, tym lepsza? Kostki betonowe są produkowane w kilku grubościach:
Wytrzymałość nawierzchni z kostki zależy nie tylko od jej grubości i od wytrzymałości na ściskanie (50 lub 35 MPa), ale również od podłoża, na którym została ułożona. Im jest ono twardsze, tym szerzej i głębiej rozchodzą się siły nacisku oraz naprężenia. Dlatego nawet kostka niewielkiej grubości, ułożona na bardzo twardym gruncie, wytrzymuje stosunkowo duże obciążenia i odwrotnie – gruba kostka ułożona na źle utwardzonym gruncie nie będzie wystarczająco trwała. Warto o tym pamiętać analizując rodzaj obciążeń i grubość podbudowy. Jaki kolor? Kostki produkowane są jako jedno- i dwuwarstwowe. Pierwsze wytwarza się w całości z jednego rodzaju betonu. Wówczas mówi się o nich, że są barwione w masie – w przypadku uszkodzenia powierzchni ewentualne ubytki są mało widoczne. Natomiast kostki dwuwarstwowe składają się ze spodniej warstwy konstrukcyjnej oraz wierzchniej z barwnikiem. Głębsze uszkodzenie powierzchni pozostawia na nich jaśniejszy, niemożliwy do usunięcia ślad. Kostki mogą mieć każdy kolor – od szarego, przez czerwony, brązowy, zielony, grafitowy, także niebieski, biały i żółty. Ale ich wspólną cechą jest kolorystyka zbliżona do barw spotykanych w naturze. Oprócz kostek jednobarwnych można też wybierać spośród melanży w wielu kolorach. Fachowcy od układania kostki mogą, poprzez odpowiednie zestawienia kształtów i barw, uzyskać nawet wzory sprawiające wrażenie trójwymiarowych. Przy wyborze koloru kostki trzeba zachować umiar i rozsądek. Wiadomo, że ciekawie prezentuje się powierzchnia o intensywnej lub niespotykanej barwie, ale czy będzie ona pasować do elewacji domu? Czy nie przytłumi roślinności i architektury ogrodu? Liczymy i mierzymy Przystępując do budowy ścieżek, zacznijmy od zaplanowania ich przebiegu. Są dwie możliwości. Z planem w ręku (oczywiście, w skali) wytyczamy dróżki tak, jak nam się podoba. Musimy od razu zaplanować rozmieszczenie rabat, oczka wodnego i większych roślin. Drugie rozwiązanie to sprawdzenie w trakcie użytkowania ogrodu, którędy najczęściej chodzimy. Ten pomysł sprawdza się, gdy w domu są małe dzieci, które przecież niechętnie dostosowałyby się do narzuconych rozwiązań. Jeśli nie skorzystamy z pomocy fachowców, którzy rozrysują i wyliczą ilość potrzebnych elementów, trzeba to zrobić samemu. Najlepiej wyznaczyć przebieg palikami powiązanymi sznurkiem i ocenić efekt. Dobrze jest przejść się po przyszłej dróżce, by sprawdzić, czy będzie wygodna. Zalecane jest, by ścieżka w ogrodzie miała minimum 80 cm szerokości, bo swobodnie miną się na niej dwie osoby. Znając wymiary kostek, trzeba ów projekt i pomiary powierzchni przeliczyć na liczbę potrzebnych elementów. Dobrze jest kupić ich trochę więcej, bo nie ma żadnej gwarancji, że dokupione później (gdy zabraknie podczas układania) będą miały identyczny kolor. A zresztą, zapas na ewentualne naprawy zawsze się przyda. |
