Przez ostatnie lata właściciele powoli remontują dom, do tej pory zmodernizowali system grzewczy i podłączyli budynek do kanalizacji, na bieżąco wykonują także drobne naprawy. Na najbliższą przyszłość zaplanowali gruntowny remont, polegający głównie na poprawie izolacyjności cieplnej budynku, czyli wymianie okien, ociepleniu ścian zewnętrznych i odnowieniu elewacji oraz dociepleniu dachu i wymienia jego pokrycia. Termomodernizacja ma nie tylko znacznie obniżyć koszty eksploatacji budynku, ale również poprawić komfort życia mieszkańców.
|
Murowany parterowy dom, z poddaszem użytkowym, przekazany został do użytku w październiku 1934 r. Budynek zmienił właścicieli w 1961 r. Obecnie znajduje się w rękach córki drugich właścicieli.
Stan obecny budynku
Technologia i izolacja cieplna. Budynek jest częściowo podpiwniczony (w centralnym miejscu, pod wewnętrznym holem). Między piwnicą a parterem wykonano strop Kleina. Tego samego rodzaju sklepienie znajduje się nad głównym wejściem do budynku. Nad parterem i nad poddaszem stropy w konstrukcji drewnianej. W szczycie dachu znajduje się strych.
Ławy fundamentowe o grubości 55 cm. Ściany zewnętrzne parteru, o grubości 41 cm (bez tynków), wzniesiono z (dwóch warstw) pełnej cegły, wypalanej w okolicznej cegielni. Przerwę między warstwami cegieł wypełniono żużlem (obecni właściciele budynku wykonali odkrywkę). Dwuspadowy dach pokryto dachówką ceramiczną. Dach nie jest ocieplony, od strony strychu widoczna jest drewniana konstrukcja z drewna sosnowego.
Problemem jest nieocieplenie poddasze oraz podłogi na parterze. Podłogi z desek ułożono na legarach, zachowując przerwę powietrzną między nimi a stropem Kleina. Powietrze do pomieszczeń w piwnicy napływa przez otwory w ścianach zewnętrznych (zamyka się je na okres mrozów).
- Jak wykonać szczelinę między wełną a deskowaniem? Prawidłowa wentylacja dachu skośnego i poddasza
- Jak stosować płyty PIR? Najczęściej zadawane pytania
- Boniowanie: krok po kroku do eleganckiej elewacji
- Boniowanie - co to jest i jak je wykonać?
Dach ceramiczny dotąd nie wymagał remontu. Żywotność tego rodzaju dachówki oblicza się na 200 lat. Wykruszyła się jedynie zaprawa cementowa, na którą zamocowano gąsiory. Wtedy pojawiły się zacieki na poddaszu. Po uzupełnieniu zaprawy 12 lat temu, woda już nie przedostaje się do wnętrz budynku.
Tradycyjne cementowo-wapienne tynki zewnętrzne i wewnętrzne. Do 2012 roku w stanie oryginalnym. W bieżącym roku wokół ganku, lukarny od frontu oraz na tylnej elewacji na wysokości parteru, uzupełniono braki w tynku pierwotnym i położono nowy tynk cementowo-wapienny.
Okna. Na parterze budynku zachowano oryginalne drewniane okna ościeżnicowe, inaczej zwane polskimi. Od początku wyposażono je w składane drewniane żaluzje od strony wnętrz.
Dotąd wymieniono tylko okna w dwóch pokojach na poddaszu (w ścianach szczytowych od strony północy i południa), ponieważ stare zniszczyły zacinające deszcze. Siedem lat temu zamontowano tam okna z plastikowymi ramami i szybami o współczynniku przenikania ciepła U=1,1. Drewniane okna co roku uszczelnia się uszczelkami i kocem między skrzydłami.
Instalacje. Parter budynku ogrzewano dwoma piecami kaflowymi (używa się ich do dziś w okresach przejściowych). Ponadto, w kotłowni przy kuchni znajdował się piec żeliwny. Poddasze ogrzewano piecami: żeliwnym firmy Herzfeld oraz żeliwnym z cegłą szamotową.
W 1988 r. w miejscowości zbudowano sieć wodociągową i gazu ziemnego. Budynek został przyłączony do obu sieci. W pomieszczeniach mieszkalnych zamontowano grzejniki naścienne i podłączono do kotła gazowego.
W 2000 r. dotychczasowe szambo zastąpiła miejscowa kanalizacja.
Odwodnienie. Wokół domu oryginalnie zakopano dreny (z kamionki), które odprowadzały wodę z dachu i rur spustowych do rowu melioracyjnego poza działką. Skutecznie chroniły piwnicę domu przed podsiąkaniem wody.
Po zakupie domu przez ojca obecnej właścicielki, wykopano dreny, oczyszczono je z korzeni roślin i ziemi, po czym powtórnie zakopano. W trakcie kolejnych dziesiątek lat użytkowania dreny zniszczyły się, więc obecnie wodę odprowadza się przedłużoną rurą spustową na odległość 1,5 m od fundamentów budynku.
Co jest do zrobienia?
Do przeprowadzenia remontu właścicieli domu skłoniły wysokie rachunki za ogrzewanie, spowodowane ucieczką ciepła przez nieszczelności w oknach i nieocieplony dach oraz ściany zewnętrzne. Budynek wymaga więc termomodernizacji, polegającej na wykonaniu następujących prac:
- ocieplenie ścian zewnętrznych i podłóg;
- wymiana okien i drzwi zewnętrznych;
- ocieplenie dachu,
- wymiana pokrycia i orynnowania.
Wymienione prace termomodernizacyjne szczegółowo opisujemy w artykule Kosztorys termomodernizacji domu z lat 30., które zawierają wyceny poszczególnych prac, z podziałem na koszt samych materiałów oraz robocizny.
Zleciliśmy architektowi wykonanie projektu termomodernizacji, który jest niezbędny do rozpoczęcia prac. Kompletna dokumentacja zawiera: elewacje domu, rzut wszystkich kondygnacji z zestawieniem ilościowym, przekrój i zestawienie stolarki.
O wycenę poprosiliśmy producentów materiałów budowlanych oraz wykonawców, specjalizujących się w termomodernizacji.
Budynek znajduje się w strefie ochrony konserwatorskiej, dlatego konieczne było zachowanie jego oryginalnej architektury, co niestety narzuca pewne ograniczenia dotyczące zakresu termomodernizacji. Między innymi dlatego w wymienianych oknach zachowano pierwotne podziały i szprosy (pogarszające nieco jednak izolacyjność cieplną okien) a do ocieplenia ścian zastosowano warstwę izolacji grubości tylko 8 cm.
Lilianna Jampolska, Joanna Dąbrowska