Dachówka na elewacji domu - nowy trend? Sprawdź, czy to trwałe rozwiązanie i jak ją zamontować

Dachówka na elewacji domu - nowy trend? Sprawdź, czy to trwałe rozwiązanie i jak ją zamontować

Spodobał mi się dom z elewacją z dachówki. Jak się ją wykonuje? Czy to trwałe rozwiązanie?

Streszczenie artykułu
Układanie dachówki na elewacji staje się coraz popularniejsze w projektach nowoczesnych domów, szczególnie tych na zamówienie. Dachówka na elewacji nadaje budynkowi jednolity wygląd, sprawiając, że bryła wydaje się monolitem. Jest to trwałe rozwiązanie, ponieważ dachówki są odporne na czynniki zewnętrzne i nie wymagają częstych zabiegów konserwacyjnych. Elewacja z dachówki, szczególnie ceramicznej, lepiej się prezentuje z bliska po wielu latach. Montaż dachówki na elewacji wykonuje się na ścianach ocieplonych metodą lekką suchą. Izolacja termiczna z płyt wełny mineralnej lub styropianu umieszczana jest między listwami rusztu, który może być drewniany lub metalowy. Na termoizolacji układa się paroprzepuszczalną folię wiatrochronną. Mocowanie dachówek na elewacji odbywa się podobnie jak na dachu. Dachówki układa się na ruszcie z łat i kontrłat, mocując elementy skrajne oraz co kilka dachówek na pozostałej powierzchni. Ważne jest stosowanie mocowań ze stali nierdzewnej i odpowiednie wykończenie styku dachu i elewacji. Dachówki należy układać luźno, aby uniknąć uszkodzeń związanych z rozszerzalnością termiczną.

Dachówka na elewacji domu - moda czy nowy trend w budownictwie?

Układanie pokrycia dachowego na elewacji to zabieg stosowany coraz częściej w realizacjach domów nowoczesnych. Takie rozwiązanie pojawia się na ogół w projektach indywidualnych, przygotowywanych na zamówienie odważniejszych inwestorów.

Jednakowy materiał na dachu i ścianach wyróżnia budynek, może też sprawić, że jego bryła wyda się monolitem.

Nie wszystkie materiały pokryciowe sprawdzają się na ścianach, ale dachówka jak najbardziej. Poza nią również płaska blacha łączona na rąbek czy płytki z włókno-cementu.

Dachówką można wykończyć fragment elewacji (fot. po lewej), albo całe ściany (fot. po prawej). (fot. Wienerberger)
Dwa budynki z dachówką na elewacji
Dwa budynki z dachówką na elewacji (fot. Wienerberger)

Czy elewacja z dachówki jest trwała?

Oczywiście, bo same dachówki to materiał wyjątkowo odporny na działanie czynników zewnętrznych. Co więcej, taka elewacja nie wymaga odnawiania, malowania itd. Raz na kilka lat można ją umyć.

Warto przypomnieć, że dachówki ceramiczne to jeden z najdłużej stosowanych i najpopularniejszych materiałów pokryciowych. Najstarsze odnalezione w Europie mają około 4 tys. lat. Cementowe (nazywane również betonowymi) to przy nich nowość - są wytwarzane od mniej więcej 150 lat, a upowszechniły się dopiero w drugiej połowie XX w.

I jedne, i drugie zaliczamy do pokryć ciężkich. Pokrycie z dachówki ceramicznej waży 35-75 kg/m2, z cementowej 40-55 kg/m2. Duża masa ma zalety - pokrycie lepiej izoluje akustycznie (w domu nie słychać uderzających o nie kropli deszczu), cięższe elementy są też odporniejsze na podrywanie przez wiatr. To, czy dachówka jest z ceramiki, czy z betonu, nie ma tu większego znaczenia.

Elewacja wykończona blachą płaską
Elewacja wykończona innym materiałem pokryciowym, czyli blachą płaską. (fot. BP2)

Trzeba jednak przyznać, że na elewacjach układa się raczej dachówkę ceramiczną. Może wynika to z tego, że dla zamożniejszych inwestorów nieznaczna różnica w cenie między nią a cementową, nie ma znaczenia. A może z tego, że o ile dachówki ułożone na dachu, dla przeciętnego inwestora są nie do odróżnienia, o tyle na elewacji, którą możemy oglądać z bliska, po kilkunastu latach lepiej prezentować będzie się ceramiczna.

Na trwałość elewacji pokrytej dachówką wpływa również montaż i jakość elementów, którymi mocowane są dachówki, o czym piszemy dalej. Najpierw wyjaśnimy, jak ociepla się ściany, wykańczane w ten sposób.

Montaż dachówki na elewacji układa się na ścianach ocieplonych metodą lekką suchą

Dachówkę i inne pokrycia dachowe (podobnie jak siding winylowy czy deski elewacyjne) układa się na ścianach dwuwarstwowych, ocieplonych metodą lekką suchą. W tej metodzie, izolację termiczną i okładzinę elewacyjną podtrzymuje ruszt, mocowany do ściany przy użyciu wkrętów i kołków rozporowych. Ocieplenie, przeważnie z półtwardych lub twardych płyt wełny mineralnej, rzadziej ze styropianu, układa się między listwami rusztu. Ten robi się z dobrze wysuszonych i zaimpregnowanych listew sosnowych albo świerkowych, o szerokości 4-5 cm. Można też zastosować ruszt metalowy - aluminiowy bądź stalowy. Listwy umieszcza się w rozstawie, który umożliwia układanie wełny na lekki wcisk, bez przycinania i sztukowania.

Dobrą praktyką jest mocowanie rusztu i ocieplenia w dwóch prostopadłych warstwach. Ich grubość powinna w sumie wynosić 15-25 cm. Jeżeli ocieplenie jest układane w ten sposób, należy to robić tak, żeby łączenia płyt się nie pokrywały. Na termoizolacji, aby zapobiec jej zawilgoceniu i pyleniu, układa się paroprzepuszczalną folię wiatrochronną (z 10 cm zapasem na połączeniach). Folię przyczepia się do listew zszywkami, a zakłady uszczelnia taśmą samoprzylepną.

Ta metoda ocieplania budynków jest dość prosta, nie wymaga wielkiego doświadczenia ani skomplikowanych narzędzi.

Ocieplenie ściany metodą lekką suchą i ruszt, do którego zostanie zamocowana elewacja
Ocieplenie ściany metodą lekką suchą i ruszt, do którego zostanie zamocowana elewacja. (fot. J. Werner)

Jak mocować dachówki na elewacji?

Montaż dachówek ceramicznych i cementowych na elewacji specjalnie się nie różni. Na dachu, oba rodzaje wykorzystuje się na połaciach o kącie nachylenia od 30 do 60°, choć producenci dopuszczają od 16 do 90°, czyli właśnie na elewacji. Dachówki układa się na ruszcie z łat przybijanych prostopadle do krokwi i równoległych do nich kontrłat. Te zapewniają wentylację dachu między dachówkami a warstwą wstępnego krycia. Kolejny rząd dachówek dociska ułożone wcześniej i zakrywa mocowania.

Spinkami dekarskimi, wkrętami lub gwoździami mocowane są zwykle elementy skrajne i okapowe, potem na połaci tylko co 5 czy 8, pozostałe zahacza się o łaty (każda dachówka ma na spodzie specjalne zaczepy). Kryjąc dachy o większym kącie nachylenia (np. mansardowe), wszystkie dachówki mocuje się do łat. Tak samo postępuje się w regionach, gdzie występują silne wiatry i przy mocowaniu dachówek na elewacji.

Tu też mamy ruszt, jak ten na dachu, tyle że montowany do ścian, nie do krokwi. Układ warstw nie różni się specjalnie od tego w dachu skośnym. Elewację z dachówek projektuje się jak każdą inną fasadę wentylowaną - uwzględniając ciężar własny pokrycia, konstrukcji i ocieplenia, parcie/ssanie wiatru oraz inne obciążenia.

Na ścianach najlepiej układać dachówki zakładkowe z zamkami górnymi i bocznymi. Zwykle producent podaje, czy konkretny model przeznaczony jest na dach, czy również na elewację.

Należy je układać dość luźno, żeby okładzina nie została uszkodzona w następstwie rozszerzalności termicznej.

Dachówka z zamkiem górnym i bocznym
Dachówka z zamkiem górnym i bocznym. (fot. Creaton Polska)

Elementy mocujące dachówki do elewacji muszą być wykonane ze stali nierdzewnej, co zapewnia trwałość w długim okresie eksploatacji. Producenci mają w ofercie mocowania systemowe, np. wkręty z uszczelką.

Istotne jest też właściwe wykończenie styku dachu i elewacji. W tym miejscu można wykorzystać obróbki blacharskie lub dachówki mansardowe. Często dach i ścianę łączy obróbka ukrytej rynny.

Trudny wykonawczo punkt to styk połaci dachowej i elewacji
Trudny wykonawczo punkt to styk połaci dachowej i elewacji. (fot. Creaton Polska)

Ponieważ dachówki ceramiczne wytwarza się z gliny, która nie jest materiałem jednorodnym, po wypaleniu mogą nieznacznie różnić się kolorem. Dlatego przy układaniu dachówek na elewacji należy mieszać produkty z różnych palet.

FAQ Pytania i odpowiedzi
  • Jak się wykonuje elewację z dachówki?

    Elewację z dachówki wykonuje się na ścianach ocieplonych metodą lekką suchą, gdzie dachówki układa się na ruszcie z listew drewnianych lub metalowych. Izolacja termiczna jest umieszczana między listwami, a na termoizolacji układa się paroprzepuszczalną folię wiatrochronną.
  • Czy elewacja z dachówki jest trwała?

    Tak, elewacja z dachówki jest trwała. Dachówki są odporne na czynniki zewnętrzne i nie wymagają odnawiania czy malowania. Wystarczy mycie co kilka lat. Trwałość zależy również od jakości montażu i elementów mocujących.
  • Jakie materiały pokryciowe nadają się na elewację?

    Na elewację nadaje się dachówka ceramiczna, cementowa, płaska blacha łączona na rąbek oraz płytki z włókno-cementu. Jednak dachówka ceramiczna jest preferowana ze względu na lepszą prezentację po latach użytkowania.
  • Jakie są zalety stosowania dachówki na elewacji?

    Stosowanie dachówki na elewacji sprawia, że budynek wygląda jednolicie i monolitycznie. Dachówka dobrze izoluje akustycznie, a cięższe pokrycia są odporniejsze na podrywanie przez wiatr. Dachówki ceramiczne są również długowieczne.
  • Jak mocować dachówki na elewacji?

    Dachówki mocuje się na ruszcie zamontowanym do ścian budynku. Elementy skrajne i okapowe mocowane są spinkami dekarskimi, wkrętami lub gwoździami, a pozostałe dachówki zahacza się o łaty. Elementy mocujące muszą być wykonane ze stali nierdzewnej, a dachówki należy układać luźno, aby zapobiec uszkodzeniom wynikającym z rozszerzalności termicznej.
  • Czytaj więcej Czytaj mniej
Janusz Werner
Janusz Werner

Dziennikarz z przeszło 25-letnim doświadczeniem w mediach drukowanych i elektronicznych. W Budujemy Dom od blisko dekady. Na budowach bywa tak często, jak w redakcji. Autor tekstów poradnikowych i publicystycznych, także porad prawnych. Nadąża za zmianami w największych programach pomocowych dla inwestorów indywidualnych: w Czystym Powietrzu, Moim Prądzie, Mojej Wodzie...

Komentarze

Czytaj tak, jak lubisz
W wersji cyfrowej lub papierowej
Moduł czytaj tak jak lubisz