Lampy wpuszczone w ścianę tworzą delikatną poświatę na suficie
Ozdobne lampki na linkach wyglądają jak pełgające ognikiRozmieszczenie i wybór oświetlenia często
zostawiamy na sam
koniec naszych rozważań o wyglądzie wymarzonego domu. Pamiętajmy
jednak, że to właśnie światło decyduje
o naszym samopoczuciu, postrzeganiu świata,
odbieraniu kolorów
i faktur. I dlatego nie
warto...
Lampy wpuszczone w ścianę tworzą delikatną poświatę na suficie
Ozdobne lampki na linkach wyglądają jak pełgające ogniki
Rozmieszczenie i wybór oświetlenia często
zostawiamy na sam
koniec naszych rozważań o wyglądzie wymarzonego domu. Pamiętajmy
jednak, że to właśnie światło decyduje
o naszym samopoczuciu, postrzeganiu świata,
odbieraniu kolorów
i faktur. I dlatego nie
warto decyzji o wyborze lamp podejmować
pochopnie i w pośpiechu.
Światło jest jednym z najważniejszych odbieranych przez nas bodźców. Odpowiednie usytuowanie domu względem stron świata jest bardzo ważne podczas projektowania – właśnie po to, aby mieć jak najlepsze warunki świetlne do życia. Jednak to przy sztucznym oświetleniu spędzamy większość naszego czasu. Dlatego bardzo istotne jest prawidłowe, dobrze przemyślane jego rozplanowanie i dopasowanie do potrzeb wszystkich domowników.
Na początek
Planując „system oświetleniowy” naszego domu pamiętajmy, że rządzi nim kilka koronnych zasad. Oświetlenie ogólne ma równomiernie oświetlać wnętrze. Sprawia, że czujemy się w nim bezpiecznie. Może być też podkładem dla innego rodzaju oświetlenia. Często stosuje się, oprócz tradycyjnych żyrandoli, plafoniery, reflektorki na linkach, czy halogeny umieszczone w suficie podwieszanym. Miejscowe służy do doświetlenia stanowisk pracy – biurka, blatu kuchennego, czy fotela, w którym oddajemy się lekturze. Wykorzystuje się do niego lampy kierunkowe, często z regulacją, dające światło znacznie jaśniejsze od oświetlenia ogólnego. Oświetlenie dekoracyjne (tzw. akcentujące) tworzy nastrój, wydobywa detale, dzieli wnętrze na poszczególne fragmenty. Dzięki niemu można wydobywać faktury materiałów lub podkreślać ich barwy. Wykorzystywane jest do wyróżnienia przedmiotu, rośliny, obrazu we wnętrzu. Jest ono delikatne – ma jedynie podkreślać. Ważne, aby oprawa nie dominowała nad przedmiotem, który ma oświetlać. Powinna być delikatna i pozostawać na drugim planie.
Rodzaj światła zależy też od oprawy. Światło rozproszone dają oprawy przezroczyste – plafoniery, żyrandole z matowymi kloszami, ale również systemy reflektorków czy halogeny sufitowe. Służy ono przede wszystkim jako tło dla innego światła – skupionego, które wykorzystuje się do oświetlania miejsc pracy oraz kreowania nastroju. Strumień światła skupionego uzyskamy stosując lampy z nieprzezroczystymi kloszami otwartymi z jednej strony. Światło kierujemy na biurko, stół, fotel do czytania. Ciekawy efekt można uzyskać stosując matowe, przezroczyste klosze otwarte z jednej strony – wtedy mamy światło rozproszone i skupione jednocześnie. Interesujące efekty daje też światło odbite – uzyskujemy je kierując światło skupione na ściany lub sufit, od których wiązka się odbija.
Jakie pomieszczenie, takie światło
W salonie ważne jest oświetlenie ogólne, jednak równie istotne jest akcentowanie poszczególnych stref. A szczególnego znaczenia nabiera w nowoczesnych wnętrzach otwartych, gdzie salon łączy się z jadalnią i kuchnią, a często też holem. Wtedy bardzo ważne jest wydzielenie światłem odpowiednich miejsc tak, by wnętrze było nie tylko funkcjonalne, ale również przytulne. Używanie różnych rodzajów światła pomoże uzyskać różne klimaty i sprawi, że salon stanie się interesującym miejscem, w którym przyjemnie się odpoczywa, pracuje i przyjmuje gości. Bardzo ważny jest kierunek padania światła i jego barwa. Światło nastrojowe, sprzyjające wypoczynkowi powinno być ciepłe, żółte i padać z boku. W salonie warto podkreślić światłem dekoracje – rzeźbę, obraz czy roślinę o ciekawych liściach. Światło instaluje się także wewnątrz witryn i szaf bibliotecznych i coraz częściej we wnękach, za gzymsami czy ściankami z płyt g-k. Takie efekty specjalne bardzo wzbogacają wnętrze i pomogą zmieniać jego proporcje.
Planując oświetlenie jadalni warto zachować umiar – przestrzeń dookoła stołu nie powinna być ani zbyt jaskrawa, ani za ciemna. Oświetlenie ogólne w jadalni w roli podkładu dla lamp oświetlających stół – powinno być równomiernie rozproszone i stonowane. Wybierając do oświetlenia stołu barwne klosze, należy zachować ostrożność, ponieważ mogą nienaturalnie zmieniać wygląd potraw i osób siedzących przy stole. Z tego też względu nie należy stosować kolorowych źródeł światła. W jadalni najlepsze są żarówki dające ciepłe światło.
Kuchnia wymaga zastosowania kilku rodzajów oświetlenia – ogólnego i miejscowego dla blatów roboczych oraz miejsca do jedzenia. Całe pomieszczenie powinno być oświetlone równomiernie, ale niezbyt jasno. W oświetleniu miejsca pracy, czyli blatu doskonale sprawdzą się lampy zamontowane pod wiszącymi szafkami. Może to być kilka niewielkich lampek, z których strumień światła będzie padał na blat roboczy, zlewozmywak i kuchenkę. Coraz częściej montuje się długie, płaskie świetlówki, które równomiernie oświetlają całą długość blatu. Jeśli w kuchni jest również miejsce do jedzenia, to stół (ale nie siedzące przy nim osoby) najlepiej oświetlić lampą z regulacją wysokości zawieszenia.
W sypialni można spokojnie zrezygnować z oświetlenia centralnego, na rzecz szeregu ukrytych lamp, skupiających światło na ścianach. Natomiast niezbędne jest dodatkowe oświetlenie przy łóżku. Można nad wezgłowiem zamontować kinkiety lub lampy na przegubach, albo postawić lampki na szafkach nocnych. Dobrze jest zwrócić uwagę na to, by światło lampy używanej przez jedną osobę, nie przeszkadzało partnerowi.
W garderobie praktyczne są źródła światła w sufitach szaf. Jednak lepsze doświetlenie uzyskuje się przez zainstalowanie pionowo świetlówki liniowej na bocznej ścianie szafy i doprowadzenie w ten sposób światła do poszczególnych przegród i półek.
W łazience oświetlenie centralne ma rozjaśniać całe wnętrze. Świetnym i bardzo często stosowanym wyjściem jest zamontowanie sufitu podwieszanego, w którym instaluje się lampki halogenowe. Można go skonstruować w ten sposób, że lampy (najlepiej świetlówki liniowe) ukryje się również za sufitem. Będą one dawać delikatne, rozproszone światło sprzyjające relaksującym kąpielom. Strategicznym miejscem w łazience jest lustro nad umywalką. Twarz osoby stojącej przed lustrem powinna być oświetlona równomiernie i światłem o właściwej barwie. Najlepsze będą lampki umieszczone po jego obu stronach, na tej samej wysokości. Żarówki nie mogą być jednak zbyt silne.
Ciągi komunikacyjne – hol, korytarze i schody, powinny być oświetlone tak, by poruszanie się było łatwe i bezpieczne. Moc oświetlenia warto dostosować do sąsiednich pomieszczeń, aby nie powodować olśnienia. Hol i korytarz korzystnie oświetla się halogenami zamontowanymi z suficie podwieszanym lub kinkietami czy plafonierami. Kinkiety można zainstalować również do oświetlenia schodów. Ciekawym wyjściem jest montowanie oświetlenia (specjalne lampki halogenowe lub diody LED) w podstopnicach lub na ścianie przy stopniach.