| Wybierając pokrycie dachowe często sugerujemy się jego ciężarem. Sądzimy bowiem, że pokrycie lekkie da nam spore oszczędności związane ze słabszą, a więc i tańszą więźbą. Takie uproszczenie może jednak okazać się błędne: po pierwsze więźba wcale nie musi być tańsza, po drugie – za „lżejszy” dach ostatecznie trzeba będzie więcej zapłacić. Rodzaj więźby dachowej i przekroje poszczególnych jej elementów dobiera się na podstawie obliczeń, których wyniki uzależnione są m.in. od odległości między ścianami zewnętrznymi, sposobu zagospodarowania przestrzeni pod dachem, kąta nachylenia połaci dachowych, rodzaju pokrycia i warunków klimatycznych w danym regionie. Projektant więźby dachowej uwzględnia więc obciążenia stałe, czyli ciężar konstrukcji, wszystkich izolacji, okładzin i samego pokrycia, którego wartość zależy od rodzaju zastosowanego materiału. Nie można tutaj zapominać o tym, że w rzeczywistości na ciężar pokrycia składa się również ciężar podłoża, na którym się je układa. Może to być zarówno ciężkie deskowanie pełne (stosowane najczęściej pod gont bitumiczny i blachę tytanowo-cynkową), jak i lekki ruszt z łat i kontrłat z folią dachową (podłoże stosowane pod dachówki ceramiczne i cementowe, blachę stalową, płyty bitumiczne i włóknisto-cementowe). W projektowaniu uwzględnia się również obciążenie zmienne, które rozpatrywane jest jako najbardziej niekorzystny wariant obciążenia pochodzącego od wiatru i śniegu, czyli takiego, kiedy w elementach więźby powstają największe naprężenia. Obciążenie od wiatru ma spore znaczenie w przypadku dachów o dużym nachyleniu, w nich bowiem nawietrzna połać dachowa jest poddana działaniu parcia wiatru (czyli dociskania), na zawietrznej zaś występuje ssanie (czyli odrywanie). Więźba musi wytrzymać też ciężar zalegającego w zimie śniegu (w polskich warunkach wynoszący np. 100 czy nawet 200 kg na metr kwadratowy). Często więc projektuje się więźby o standardowych przekrojach krokwi, umożliwiających zastosowanie dowolnie ciężkiego pokrycia. Niestety, samodzielnie nie możemy tego stwierdzić. Dlatego jeśli chcemy zmienić pokrycie z lżejszego na cięższe, trzeba się upewnić, czy zaprojektowana konstrukcja dachu może pozostać niezmieniona. Na rodzaj więźby, w tym na liczbę i przekrój krokwi, wpływa również to, czy chcemy mieć poddasze użytkowe. Zupełnie inaczej wygląda konstrukcja dachu i stropu w domu parterowym, inaczej zaś w domu z poddaszem użytkowym. To raczej kształt dachu i nachylenie jego połaci decydują o wyborze materiałów, jakie można zastosować, przy czym istotne jest zarówno zapewnienie szczelności oraz możliwość kształtowania i mocowania pokrycia, jak i względy ekonomiczne (np. ilość powstających odpadów). W górach czy nad morzem?Oprócz wydatków, jakie wiążą się z dachem, przed wyborem pokrycia trzeba przede wszystkim uwzględnić charakter otoczenia domu. Na działkach zadrzewionych powinno ono być odporniejsze na porastanie mchem i bardziej wytrzymałe. W strefie obfitych opadów śniegu najlepiej sprawdzają się dachy o dużym nachyleniu i o gładkiej, śliskiej powierzchni.Pokrycie dachu trzeba też dopasować do lokalnych warunków klimatycznych – jeśli więc dom stoi w okolicy, gdzie często wieją silne wiatry, lepiej zrezygnować z lekkiej blachodachówki, a zamiast niej położyć na dachu ciężkie, pojedynczo mocowane dachówki ceramiczne lub cementowe. Trzeba też uwzględnić zanieczyszczenie środowiska – blacha nie najlepiej radzi sobie w regionach nadmorskich oraz silnie zanieczyszczonych i uprzemysłowionych (takie środowisko sprzyja korozji). Dzięki śliskiej i gładkiej powierzchni oraz dzięki temu, że z blachy można ułożyć szczelne pokrycie, będzie dobrym materiałem do stosowania w rejonach, gdzie długo zalega śnieg albo tam, gdzie jest cień i gęsto rosną drzewa (tam z kolei niewskazane są dachówki, podatne na porastanie mchem). Sprawdzając lokalne warunki, warto też ustalić czy wybór rodzaju pokrycia nie jest ograniczony przez miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego. Dowiemy się z niego np. czy na danym terenie nie jest zalecane stosowanie pokrycia w określonym kolorze. Jednak, nawet jeśli nie ma takich ograniczeń, warto ocenić, czy nowe pokrycie nie będzie znacząco odbiegało od tych, jakie są już w okolicy. Monika Karda Ciąg dalszy artykułu w formacie pdf: |
Pobierz wersję pdf: Pokrycia dachowe
