My się gromu nie boimy

My się gromu nie boimy
Schemat tradycyjnej instalacji odgromowejPrawdopodobieństwo trafienia piorunem jest jak skreślenie 6 w totolotku – nieliczni szczęśliwcy trafiają i nieliczni pechowcy zostają trafieni. Mimo to nie warto ryzykować, bo do stracenia jest wiele: elektroniczne sprzęty, dom a nawet własne życie. Tym bardziej, że takie zabezpieczenie niewiele kosztuje i nie jest prawdą, że szpeci...
Schemat tradycyjnej instalacji odgromowej

Prawdopodobieństwo trafienia piorunem jest jak skreślenie 6 w totolotku – nieliczni szczęśliwcy trafiają i nieliczni pechowcy zostają trafieni. Mimo to nie warto ryzykować, bo do stracenia jest wiele: elektroniczne sprzęty, dom a nawet własne życie. Tym bardziej, że takie zabezpieczenie niewiele kosztuje i nie jest prawdą, że szpeci dom...

Prawie każdy budujący dom zastanawia się, czy instalacja odgromowa jest mu niezbędna, czy może można z niej zrezygnować, skoro ryzyko trafienia pioruna jest tak niewielkie. Bo przecież piorun "strzela" w najwyższy obiekt znajdujący się w pobliżu. Jeśli więc wokół rosną wysokie drzewa lub stoją wyższe budynki, zakładanie instalacji odgromowej wydaje się nie być uzasadnione. I tu jesteśmy w błędzie, bo o ile prawdopodobieństwo wygranej w totolotka da się obliczyć, to z prawdopodobieństwem trafienia pioruna już znacznie trudniej. I choć Prawo budowlane nie nakazuje wykonywania takiej instalacji w domach o wysokości poniżej 15 m i powierzchni do 500 m2, to nie warto kusić losu. Naprawdę wydatek 2-4 tys. zł to niewielki procent łącznych kosztów budowy domu, a gwarantuje poczucie bezpieczeństwa i spokojny sen, szczególnie gdy na dworze szaleje burza i błyska, jak w dyskotece ze stroboskopami. Pamiętajmy też, że możemy odczuwać skutki wyładowań powstałych nawet 1,5 km od naszego domu.

Błyskawica z nieba

Instalacja odgromowa ma proste zadanie – musi przejąć na siebie energię wyładowania atmosferycznego (pioruna) i bezpiecznie odprowadzić ją do ziemi. Wyładowania atmosferyczne wyzwalają energię o ogromnej sile (temperatura we wnętrzu pioruna sięga 1500°C). Jeżeli energia ta nie zostanie odprowadzona do ziemi, poprzez metalowy przewód połączony z instalacją odgromową, możemy spodziewać się zniszczenia budynku, urządzeń podłączonych do prądu, a nawet pożaru domu. Nie warto więc ryzykować, tym bardziej, że nie da się przewidzieć, że piorun trafi w nasz dom lub jego okolice. Na takie "niespodzianki" najbardziej jesteśmy narażeni w czasie wiosennych burz, i gdy nasz dom stoi na wzgórzu czy wolnej przestrzeni.

 

Dobrze zaprojektowana i poprawnie wykonana instalacja zabezpiecza dom prawie w 100%. O jej wykonaniu należy pomyśleć już na początku budowy, ponieważ niektóre elementy, np. uziom fundamentowy, trzeba wykonać w trakcie budowy. Decydując się na zabezpieczenia odgromowe trzeba pamiętać o kilku zasadach. Przede wszystkim instalacja powinna zabezpieczać nie tylko szczyt dachu, ale całą jego konstrukcję (musi być zamontowana wzdłuż kalenicy i na bocznych krawędziach połaci dachowej). Należy z nią połączyć wszystkie elementy znajdujące się na dachu i wystające ponad jego powierzchnię, tj. maszty antenowe, wierzchy i nasady kominowe, wywietrzniki. Przewody odprowadzające (dwa to absolutne minimum) – w przypadku uderzenia piorunem zapewniające przepływ prądu z dachu do ziemi – należy montować po przekątnej w narożnikach budynku.

By okiełznać pioruny

Piorunochron przejmuje uderzenie pioruna, i całą jego niebezpieczną energię odprowadza do ziemi. System odgromowy składa się ze zwodów, przewodów odprowadzających, przewodów uziemiających oraz uziomu. Zwody to linki ze stali ocynkowanej, miedzi lub stali nierdzewnej, ułożone na dachu. Ich zadaniem jest bezpośrednie przyjmowanie prądów piorunowych. Przewody odprowadzające – łączą zwody z przewodami uziemiającymi, a przewody uziemiające – łączą przewody odprowadzające z uziomami. Uziomy natomiast są elementami metalowymi, które umieszcza się w gruncie. Wykonuje się je na trzy sposoby: jako uziomy fundamentowe, otokowe lub pionowe. Te pierwsze to stopa lub ława fundamentowa ze zbrojeniem przystosowanym do połączenia z przewodem odprowadzającym. Uziom otokowy to metalowa taśma, tzw. bednarka, ułożona poziomo wokół domu i zakopana w ziemi na głębokości min. 0,6 m, nie bliżej niż 1 m od ścian zewnętrznych budynku. Uziomy pionowe natomiast zagłębia się w ziemi prostopadle do jej powierzchni. Wykonanie uziomu po zakończeniu prac budowlanych może być trudne, szczególnie gdy wokół domu wykończymy ścieżki i tereny zielone.

 

Zwody montuje się na najwyższych punktach dachu – kalenicy, kominie. Ponieważ przejmują uderzenie pioruna, dlatego trzeba do nich podłączyć wszystkie wystające elementy dachu, a szczególnie maszty antenowe. Na płaskim dachu trzeba zastosować elementy dystansowe utrzymujące linkę w wymaganej odległości od pokrycia. Na skomplikowanych połaciach zastosowanie naciągu jest utrudnione i często trzeba pozostać przy tradycyjnym mocowaniu przewodów – za pomocą, dobranych do pokrycia, uchwytów dystansowych. Minusem tego rozwiązania jest dziurawienie dachu w miejscu montażu uchwytu oraz konieczność uszczelnienia go. W przypadku pokrycia z blachy lub papy można zastosować klejenie uchwytów, np. na lepik lub silikon. Montaż instalacji odgromowej najlepiej zlecić wykonawcy pokrycia – nieznacznie zwiększy to koszt inwestycji, a będziemy mieli pewność, że została ona przeprowadzona zgodnie ze specyfiką dachu.

 

Zebraną energię trzeba odprowadzić do ziemi. Przewody odprowadzające układa się na zewnętrznych ścianach budynku – z daleka od okien, drzwi, bez załamań i z zachowaniem między nimi odległości 20 cm (muszą być min. dwa). Układa się je w linii prostej, najkrótszą drogą do uziomu – zwykle wzdłuż naroży domu lub rynien i rur spustowych. Poprzez zacisk pobierczy umieszczony w puszcze ochronnej (na elewacji budynku) przewód ochronny łączy się z przewodem uziemiającym, prowadzącym do uziomu.

Joanna Dąbrowska

Ciąg dalszy artykułu w formacie pdf:


Pobierz wersję pdf: My się gromu nie boimy
Pozostałe artykuły z tego numeru
Zrób użytek z domowej sieci
Korzystanie z Internetu to nie tylko przeglądanie stron WWW, to również możliwość przekształcenia, niewielkim kosztem, zwykłego domu w multimedialne centrum rozrywki... Samo podłączenie Internetu do domu jednorodzinnego już nie wystarczy. Niewiele osób zdaje sobie sprawę, jak wiele można zyskać, umiejętnie łącząc komputery domowników i dodatkowe urządzenia w jedną sieć, tworząc coś na...
Zrób użytek z domowej sieci
Ściany zewnętrzne
Decyzje związane z budową ścian zewnętrznych to: dobranie materiału, konstrukcji i sposobu wykończenia. Podczas budowania warto dopilnować dokładnego ułożenia ocieplenia i wykonania nadproży. Co to jest λ i U? Współczynnik przewodności cieplnej λ jest podstawowym parametrem określającym termoizolacyjność materiałów budowlanych i izolacyjnych. Podawana jest w W/mK. Im mniejsza wartość tego współczynnika, tym...
Ściany zewnętrzne
Ściany piwnic
Większość współczesnych projektów w ogóle nie przewiduje podpiwniczenia. Jednak na małej działce lub skarpie budowa piwnicy może okazać się konieczna. Z czego budować? Do budowy ścian piwnicy wykorzystuje się głównie bloczki betonowe, betonowe pustaki zasypowe lub beton wylewany w deskowaniu. Ściany z bloczków betonowych są najpopularniejsze ze względu na stosunkowo niską cenę i...
Ściany piwnic
Spiżarki i wędzarki - reaktywacja?
Do starych spiżarni zazwyczaj prowadziły drzwi mniejsze niż do innych pomieszczeń, żeby ograniczyć wymianę ciepła. Drzwi nie miały klamki, tylko skobel, który zazwyczaj ciężko się otwierał. Pewnie dlatego, żeby utrudnić dostęp potencjalnym wyjadaczom łakoci. Niestety, era lodówek zapoczątkowała zmianę przeznaczenia tych pomieszczeń; mniejsze pełnią dziś rolę składzików lub schowków na szczotki, a większe zostały zaadaptowane na... łazienki.Zapach dymu zazwyczaj dawał...
Spiżarki i wędzarki - reaktywacja?
Niedługo w standardzie?
W skład domu inteligentnego mogą wchodzić m.in.: 1 – sterowanie oświetleniem, 2 – sceny świetlne, 3 – przyciski alarmowe, 4 – sterowanie roletami i markizami, 5 – sterowanie instalacjami ogrodowymi, 6 – sterowanie wyposażeniem garażu Do najpopularniejszych zadań systemów inteligentnych należy zarządzanie światłem i dzięki temu można nieco oszczędzić na rachunkach. (fot. ISTPOL)Wydaje się...
Niedługo w standardzie?
Dostęp kontrolowany
Schemat prostej instalacji domofonowej do domu jednorodzinnego Unifony umożliwiają kontakt z przybyszem stojącym przed bramą. (fot. Zamel)Chociaż dzwonek przy furtce jest najprostszym i najtańszym sposobem informowania, że mamy gościa, to jednak jest to mało wygodne w domu jednorodzinnym. To de mode lecieć w negliżu do furtki z kluczem w ręku, zwłaszcza zimną czy...
Dostęp kontrolowany
Źródło dolne - co wybrać?
Skąd brać ciepło? Z powietrza, wody czy z ziemi? To najważniejsza decyzja w ogrzewaniu pompą ciepła. To pytanie za 20 000 zł, bo tyle może kosztować rozwiązanie najdroższe. Najtańsze jest za darmo. Ale liczą się też inne kryteria wyboru. Instalacja grzewcza z pompą ciepła składa się z trzech zasadniczych części: źródła dolnego; węzła...
Źródło dolne - co wybrać?
Nie wpuścić intruza
Miejsca wykrywania zagrożeń - podział na strefyTak naprawdę o naszym przyszłym bezpieczeństwie należy myśleć już na etapie zakupu działki, wyboru projektu domu i ustawienia na działce. Jeśli wtedy popełnimy błędy może się okazać, że ochrona będzie o wiele bardziej kosztowna niż można się spodziewać, a w skrajnych przypadkach, pomimo dużych...
Nie wpuścić intruza
Okna z PVC
Wybieramy okna z PVC bo są praktyczne, tańsze, a jakością prawie wcale nie ustępują oknom drewnianym. Kupno okien to wydatek przynajmniej kilkunastu tysięcy złotych. Jest to poważna inwestycja, nie tylko ze względów finansowych – od tego jakie wybierzemy, zależeć będzie również mikroklimat w domu, jego estetyka a także wysokość rachunków za ogrzewanie....
Okna z PVC
Mocne wejście - drzwi zewnętrzne
Bezpieczny dom, to dom dobrze zamknięty. Tylko, czy najważniejsze jest to aby kupować od razu drzwi antywłamaniowe? Najlepiej ale i niekoniecznie. Jeżeli drzwi wejściowe znajdują się na „widoku” można rozważyć kupno drzwi tańszych. Wybór drzwi zewnętrznych jest duży. Zadowoleni będą ci, którzy poszukują drzwi odpornych na włamanie, jak i amatorzy drzwi eleganckich....
Mocne wejście - drzwi zewnętrzne
Izolacje termiczne i akustyczne
Płyty XPS o specjalnie wytłoczonej powierzchni są przydatne w ocieplaniu wieńców Materiały do ocieplania ścian piwnic muszą być odporne na zawilgocenie, obciążenia mechaniczne, a także na zmiany temperatury. Ponieważ wymagania stawiane takim materiałom są wysokie, ich wybór jest ograniczonyCzytelnik: Wkrótce zabieram się za dokończenie budowy, którą przerwałem w ubiegłym roku. Nikt nie potrafi mi jednoznacznie doradzić,...
Izolacje termiczne i akustyczne
Pokrycia dachowe
Planując wydatki, zamiast ciężaru pokrycia należy uwzględnić kształt dachu – im bardziej skomplikowany, tym będzie on droższy Sposób układania pokrycia zależnie od jego rodzaju: a) gont bitumiczny (lekki) na sztywnym i szczelnym podkładzie, np. z desek przykrytych papą podkładową; b) dachówka lub blachodachówka (ciêżkie lub lekkie) na łatach zamocowanych do kontrłat, pod którymi znajduje...
Pokrycia dachowe
Ogrodzenie na pięć sposobów
Ze względu na trwałość klinkier jest chętnie stosowany do murowania ogrodzeń O urodzie „kombinowanego” ogrodzenia decyduje estetyka paneliNasze posesje ogradzamy w trosce o własne bezpieczeństwo oraz po to, by zaakcentować swoją własność. Ale płot musi być też estetyczny. No i wcale nie może być dowolny. Ogrodzenie powinno chronić naszą posesję przed wizytami zwierząt i – przynajmniej w jakimś stopniu – ludzi....
Ogrodzenie na pięć sposobów
Kostka brukowa
Podjazd do garażu warto ozdobić geometrycznym wzorem. Kostką można wykładać także powierzchnie o kształcie koła czy półkola. Potrzebne są jednak w tym celu zestawy elementów o różnej wielkości, a takie znajdują się w ofercie czołowych producentów O wzorze nawierzchni często decydują względy praktyczne - najlepszy jest taki, który nie wymaga kłopotliwego docinania elementówKażdy chce dojść...
Kostka brukowa
Drzwi wewnętrzne
„Rozebrane” na części drzwi płytowe i płycinowe Drzwi wykonane w całości ze szkła to propozycja idealna dla nowoczesnych wnętrzWewnętrzne, nie muszą mieć wzmocnień czy kilku zamków. Zamykają pomieszczenia, pozwalając domownikom zachować intymność. Ale nie jest to ich jedyne zadanie, mogą dużo więcej, np. przeszklone mogą doświetlić ciemne wnętrza, a efektownie wykończone będą...
Drzwi wewnętrzne
Oświetlenie wewnętrzne
Lampy wpuszczone w ścianę tworzą delikatną poświatę na suficie Ozdobne lampki na linkach wyglądają jak pełgające ognikiRozmieszczenie i wybór oświetlenia często zostawiamy na sam koniec naszych rozważań o wyglądzie wymarzonego domu. Pamiętajmy jednak, że to właśnie światło decyduje o naszym samopoczuciu, postrzeganiu świata, odbieraniu kolorów i faktur. I dlatego nie warto...
Oświetlenie wewnętrzne
Kominy
Wyloty przewodów spalinowych i dymowych są skierowane do góry, a wentylacyjne na boki komina Murowany komin można „wypuścić” na zewnątrzPo co komin? Odpowiedź wydaje się oczywista, a jednak nie każdy budujący wie, jakie funkcje spełnia komin i co się w nim mieści. Komin to nie tylko wystający ponad dach element domu, którym odprowadzane są do...
Kominy
Deski, parkiet i panele
Większość gatunków drewna egzotycznego ma niewielki współczynnik skurczu, który określa wrażliwość drewna na zmiany wilgotności - im jest niższy, tym drewno odporniejsze na wilgoć, a tym samym bardziej stabilne Utrzymanie w czystości posadzki z paneli laminowanych jest równie łatwe, jak ich wcześniejszy montażPod tym określeniem kryje się naprawdę dużo – zarówno najróżniejsze gatunki drewna, jak i rozmaite...
Deski, parkiet i panele
Płytki podłogowe
Zdecydowana barwa mozaiki podkreśla współczesny charakter pomieszczenia Duże płytki tworzą dość jednolitą powierzchnię, a taką łatwiej utrzymać w czystościChoć najczęściej kojarzone z łazienką czy kuchnią, wraz ze wzrostem popularności ogrzewania podłogowego, materiały te nawet w naszym klimacie coraz śmielej wkraczają na pokoje i salony. Bogactwo barw i wzorów podłogowych płytek ceramicznych i kamiennych sprawiają,...
Płytki podłogowe
Konstrukcje podłóg
Kruszywo keramzytowe trzeba wysypać na podsypkę piaskową i zagęścić Najlepiej jeśli izolacja przeciwwilgociowa w ścianach i podłodze jest na tym samym poziomiePodłoga to nie tylko to, po czym chodzimy. Oprócz warstwy wierzchniej, czyli posadzki, są tam też inne, nie mniej – a może nawet bardziej – istotne. Układana bezpośrednio na gruncie musi...
Konstrukcje podłóg
Konstrukcje podłóg
Kruszywo keramzytowe trzeba wysypać na podsypkę piaskową i zagęścić Najlepiej jeśli izolacja przeciwwilgociowa w ścianach i podłodze jest na tym samym poziomiePodłoga to nie tylko to, po czym chodzimy. Oprócz warstwy wierzchniej, czyli posadzki, są tam też inne, nie mniej – a może nawet bardziej – istotne. Układana bezpośrednio na gruncie musi...
Konstrukcje podłóg
Najnowsze wydanie
Czytaj tak, jak lubisz
W wersji cyfrowej lub papierowej
Moduł czytaj tak jak lubisz