Od poprawności projektu i wykonania więźby dachowej zależy bezpieczeństwo domowników. Solidna i dokładnie zmontowana konstrukcja musi przenieść ciężar pokrycia (i śniegu) oraz oprzeć się działaniu wiatru i wilgoci.
Jak zmienia się konstrukcję więźby?
Często trzeba dostosować więźbę dachową do zamiany lekkiego pokrycia (blachodachówki, gont bitumiczny) na ciężkie (dachówki ceramiczne, cementowe, strzecha). W więźbie o prostej konstrukcji wystarczy wtedy odpowiednio zwiększyć przekroje krokwi i zagęścić ich rozstaw, w bardziej skomplikowanej trzeba będzie zmienić wymiary wszystkich jej elementów. Czasem zmiana konstrukcji dachu wynika z małej dostępności elementów drewnianych o określonych przekrojach. Oczywiście, zawsze można użyć elementów grubszych lub szerszych, ale może się okazać, że trudno będzie je połączyć z innymi elementami konstrukcji dachu lub domu. Zmniejszenie przekrojów głównych elementów nośnych wymusza zmniejszenie odstępów między nimi lub zagęszczenie podpór. Jeśli zdecydujemy się na montaż prefabrykowanych dźwigarów dachowych, to przekonstruowaniem więźby zajmie się ich producent, przystosowując ją na podstawie projektu do nowego rozwiązania.
Niektóre konstrukcje dachowe opierają się na słupach ustawionych na poddaszu. Jeśli zmiana więźby wymaga ich przestawienia lub usunięcia, to trzeba to skonsultować z projektantem. Często okazuje się, że płatew musi mieć większy przekrój. W uzasadnionych przypadkach płatew drewnianą można zastąpić dwuteową belką stalową o znacznie mniejszej wysokości. Dachy, w których montowane będą okna połaciowe, powinny mieć rozstaw krokwi dostosowany do ich szerokości. Unikniemy wtedy konieczności wstawiania tzw. wymianów (poprzecznych łat łączących krokwie), gdy okno będzie szersze niż odległość między krokwiami.
Co można zmienić w więźbie dachowej?
W większości domów jednorodzinnych montuje się tak zwane ciesielskie konstrukcje dachowe, projektowane w sposób uproszczony. Nie oznacza to jednak, że można dowolnie zmieniać rozmieszczenie elementów więźby, wymiary ich przekrojów czy kąt nachylenia połaci dachu. Wszelkie zmiany przekraczające 10% zaprojektowanych wymiarów powinien zatwierdzić uprawniony projektant. Konieczność zmiany konstrukcji więźby może być spowodowana zamianą rodzaju pokrycia dachowego, dostosowaniem do możliwości materiałowych i wykonawczych, zmianami w aranżacji pomieszczeń poddasza, montażem okien dachowych, kolektorów słonecznych lub dobudowania lukarny.
Trzeba jednak pamiętać, że niektóre zmiany wymagają uzyskania nowego pozwolenia na budowę. Jeśli na przykład dobudujemy lukarnę lub znacznie zmienimy kąt nachylenia połaci dachowej bądź jej kształt, mogą być później problemy z odbiorem budynku. Jeśli zmniejszy się szerokość krokwi, trzeba proporcjonalnie zmniejszyć odstęp między nimi. Natomiast zmniejszenie wysokości krokwi powoduje konieczność ich zagęszczenia.
Jakie są elementy więźby dachowej?
Poszczególne elementy konstrukcji dachowej noszą zwyczajowe nazwy i czasami – zależnie od regionu Polski – można spotkać się z innym nazewnictwem.
Murłata – pozioma belka o przekroju kwadratowym zamocowana do ścian. Na murłatach opierają się krokwie i krawężnice łączone z nimi na złącza zaciosowe lub łączniki stalowe.
Krokiew – skośny element nośny konstrukcji dachowej. Krokwie połączone parami na górze tworzą szczyt dachu nazywany kalenicą. Mają przekrój prostokątny o stosunku szerokości do wysokości około 1:2. W załamaniach wklęsłych (koszach) połaci dachowej montowane są krokwie o większym przekroju nazywane krokwiami koszowymi.
Krawężnica – pełni rolę krokwi na wypukłym załamaniu połaci dachowej – narożu. Montowana jest jak krokiew koszowa.
Jętka – pozioma belka łącząca pary krokwi w około 1/3 ich długości mierzonej od szczytu. Pełni funkcję tak zwanej podpory pośredniej zwiększającej nośność krokwi. Jętki mają zwykle przekrój taki jak krokwie, ale można je również montować z cieńszych desek przybitych obustronnie do krokwi. Jętka musi mieć dostateczną sztywność, dlatego jeśli jest wykonana z desek, co około 1 m między deskami wstawia się klocki usztywniające.
Płatew – pozioma belka podparta słupami, na której opierają się krokwie w środku ich długości. Płatwie wykonuje się z krawędziaków o przekroju kwadratowym lub ze stalowych belek dwuteowych (jeśli przenoszą duże obciążenia).
Kleszcze – deski grubości 25-35 mm spinające krokwie w konstrukcjach płatwiowych na poziomie płatwi. Zapobiegają rozsunięciu się krokwi.
Kulawka – krokiew o zmniejszonej długości łącząca krawężnicę lub krokiew koszową z murłatą.
Dźwigar – prefabrykowany element konstrukcyjny z klejonych płyt OSB lub desek połączonych łącznikami stalowymi.
Miecze – skośnie ustawione belki, łączące słupy z kleszczami. Zmniejszają rozpiętość płatwi i usztywniają więźbę dachową w kierunku podłużnym.
Wiatrownica – drewniana deska lub łata ukośnie mocowana do krokwi od spodu. Jej zadaniem jest usztywnienie konstrukcji więźby dachowej w kierunku podłużnym. Zapewnia współpracę wiązarów przy obciążeniu wiatrem.
Belka podwalinowa– belka na stropie, na której opierają się słupy w dachu o konstrukcji płatwiowo-kleszczowej.
Czy i kiedy układać folię wstępnego krycia?
Charakterystyczną cechą folii dachowej (FWK – folii wstępnego krycia) jest możliwość przepuszczania pary wodnej w jedną stronę i jednocześnie ochrona przed przenikaniem wody w drugą. Ze względu na swoje własności, powinna być układana na każdym dachu spadzistym, niezależnie od rodzaju pokrycia i przeznaczenia poddasza. Folia chroni przed przeciekami przez niewielkie nieszczelności pokrycia, wilgocią wykraplającą się na spodzie dachu w wyniku dobowych zmian temperatury oraz umożliwia odparowanie wilgoci z warstwy ocieplającej, która przenika z ogrzewanych pomieszczeń poddasza. Na pewien czas – nawet do trzech miesięcy – zabezpiecza również budynek przed opadami do czasu ułożenia docelowego pokrycia dachowego. Większość dostępnych folii ma wysoką paroprzepuszczalność, co umożliwia układanie ocieplenia bezpośrednio na folii, bez konieczności zapewnienia szczeliny wentylacyjnej między nią a izolacją cieplną z wełny mineralnej. Dlatego, wybierając folię należy zwrócić uwagę przede wszystkim na podawaną przez producenta paroprzepuszczalność, która nie powinna być niższa niż 1000 g/(m2x24 h). Metody pomiaru paroprzepuszczalności są różne, dlatego bardziej precyzyjna jest informacja o paroprzepuszczalności względnej oznaczanej wskaźnikiem Sd. Folie wysokoparoprzepuszczalne mają współczynnik Sd mniejszy niż 0,05 m.
Ważna jest także wytrzymałość folii dachowej na rozerwanie. Jeśli folia będzie tymczasowym pokryciem, lub będzie ułożona pod dachówką, powinna mieć wysoką wytrzymałość na uszkodzenia mechaniczne (pod pokrycia na pełnym deskowaniu może być mniej wytrzymała). Oczywiście, mocna folia będzie też bardziej odporna na uszkodzenia podczas robót na dachu.
Jak sprawdzić poprawność zmontowania więźby?
Kontrola poprawności wykonania więźby dachowej polega na sprawdzeniu rozstawu i prostoliniowości ustawienia krokwi, jakości złączy ciesielskich, wykończenia brzegów okapowych oraz obejść wokół kominów. Samodzielne sprawdzenie konstrukcji dachowej przez inwestora może być niebezpieczne ze względu na wysokość i trudny dostęp, dlatego warto o taką kontrolę poprosić dekarza, który zajmie się wykończeniem dachu.
Zmontowane krokwie powinny tworzyć od góry równą płaszczyznę, co łatwo sprawdzić sznurem rozpiętym między skrajnymi krokwiami lub wizualnie – patrząc wzdłuż rzędu krokwi. Rozstaw krokwi kontrolujemy mierząc odległości między nimi przy okapie oraz w kalenicy. Wszelkie złącza zaciosowe i nakładkowe muszą być tak ukształtowane, aby oba elementy stykały się na całej powierzchni połączenia i były wzmocnione gwoździem lub śrubą. Końce krokwi powinny być obcięte pionowo, z jednakowym wysunięciem wzdłuż linii prostej. Przy kominie odległość krokwi od jego powierzchni musi wynosić przynajmniej 15 cm i żaden element drewniany nie może się na nim opierać. Do czasu ułożenia pokrycia dachowego więźba powinna być prowizorycznie usztywniona skośnie przybitymi deskami, aby pod naporem wiatru elementy nie uległy uszkodzeniu. Warto również przeprowadzić dodatkową impregnację drewna tam, gdzie pozostały miejsca niezabezpieczone przed korozją biologiczną.
Jak układać folię dachową?
Folie wstępnego krycia układa się bezpośrednio na krokwiach, pasami równoległymi do okapu, z zakładem co najmniej 15 cm. Szerokość zakładu na większości folii zaznaczona jest barwną linią. Trzeba też zwrócić uwagę na ułożenie jej właściwą stroną (napisami na wierzchu). Podczas układania folia powinna być mocno napięta i wstępnie przymocowana zszywkami. Następnie przybija się kontrłaty, które ostatecznie mocują folię do krokwi. Długość kontrłat powinna odpowiadać szerokości pasa układanej folii – dzięki temu jest ona mocowana na bieżąco w miarę postępu prac. Równocześnie z układaniem folii powinny być także przybijane łaty nośne lub poszycie z desek, co umożliwi bezpieczne, zarówno dla ludzi, jak i dla folii, chodzenie po dachu. Wokół kominów, okien dachowych i wywietrzników folia powinna być zawsze wywijana do góry i uszczelniona taśmą samoprzylepną. Ewentualne rozdarcie trzeba naprawić poprzez sklejenie zbrojoną folią samoprzylepną, a jeśli uszkodzony fragment folii jest duży – w to miejsce wkleja się lub przybija nową folię.
|
Jak przygotować dach pod pokrycie? Pokrycie dachu układa się na łatach albo na pełnym poszyciu z desek, płyt OSB lub sklejki. Czasami ze względów organizacyjnych lub finansowych decydujemy się na prowizoryczne pokrycie dachu w postaci „papa na deskowaniu”. Jeśli jednak poddasze będzie ocieplane, to i tak trzeba ułożyć folię wstępnego krycia i kontrłaty, by uchronić izolację cieplną poddasza przed zawilgoceniem. Przed ułożeniem pokrycia należy też wyprowadzić komin na planowaną wysokość i ostatecznie wykończyć go tynkiem, cegłami lub płytkami klinkierowymi. Uchroni to gotowe pokrycie dachu przed ewentualnymi uszkodzeniami i zabrudzeniem. Trzeba też wykonać obróbki blacharskie wzdłuż okapów, w koszach, wokół kominów oraz osadzić okna dachowe. Zazwyczaj, równocześnie z kryciem dachu montuje się orynnowanie lub przynajmniej mocuje rynajzy – uchwyty podtrzymujące rynny. Przekrój i rozstawienie łat, do których będzie mocowane pokrycie zależą od rodzaju i wymiarów elementów pokrycia, a także odstępu między krokwiami. Przy ustalaniu odstępu między łatami należy też uwzględnić kąt pochylenia połaci, gdyż na dachach o mniejszym spadku, elementy pokrycia trzeba układać z większym zakładem, a więc łaty mocowane są gęściej. Ołacenie dachu powinno być zawsze wykonane zgodnie z zaleceniami producenta pokrycia dachowego, które zwykle są w dołączonej do materiałów uproszczonej instrukcji montażu. Warto z niej skorzystać, nawet jeśli zatrudnimy autoryzowanego wykonawcę, by móc kontrolować poprawność prowadzonych robót. Pełne deskowanie dachu układa się z desek grubości 22-25 mm, płyt OSB 3 lub sklejki wodoodpornej grubości 18-22 mm. Deskowanie, do którego będzie bezpośrednio mocowane pokrycie dachu, na przykład gonty bitumiczne, powinno być wykonane z desek przynajmniej jednostronnie struganych i łączonych na pióro-wpust. Poszycia arkuszowe (płyty OSB, sklejka) układa się w taki sposób, by złącza pionowe w kolejnych rzędach mijały się (jak spoiny w ceglanym murze), a do łączenia w poziomie używa się specjalnych spinek. Można też układać płyty z frezowanymi krawędziami łącząc je na zakładkę tak, aby wrąb wyższej płyty opierał się na wrębie umocowanej niżej. Jakie wykonać obróbki blacharskie? Staranność wykonania obróbek blacharskich często decyduje o szczelności pokrycia, gdyż przecieki najczęściej występują właśnie w miejscach przejścia przez dach kominów, rur wywiewnych lub osadzenia okien połaciowych. W koszach, na wklęsłych załamaniach dachu, układa się szerokie pasy blachy powlekanej, kolorystycznie dobranej do pokrycia. Zazwyczaj stosuje się blachę powlekaną, ale coraz częściej wykorzystuje się specjalne taśmy i gotowe fartuchy z różnego rodzaju blach, które można dopasować do rodzaju pokrycia. Elementy obróbek muszą wchodzić dostatecznie głęboko pod pokrycie, aby nie występowały przecieki przy zacinającym deszczu. Wszelkie złącza blachy powinny być uszczelnione silikonem dekarskim. Wokół komina górną krawędź blachy wpuszcza się w rowek wycięty w ściance komina lub zakrywa specjalną listwą. Wokół okien dachowych układa się specjalne fartuchy dostosowane do rodzaju pokrycia. Konieczne jest również umocowanie fartucha nadrynnowego, zapobiegającego wnikaniu wody pod pokrycie na krawędzi dachu. Obróbki blacharskie mogą być też konieczne na szczytowych krawędziach dachu lub na kalenicy, ale to zależy od rodzaju materiału użytego na pokrycie dachu i dostępnych elementów uzupełniających, przeznaczonych do wykańczania pokrycia. Jak zapewnić wentylację pokrycia dachu? Przestrzeń między pokryciem dachowym a ociepleniem musi być wentylowana, gdyż tylko w ten sposób umożliwi się odprowadzenie wilgoci, która przenika przez izolację cieplną z wnętrza domu. Cyrkulację powietrza pod pokryciem zapewnia utworzona przez kontrłaty pustka oraz wlot powietrza przy okapie i jego wylot w kalenicy. Powierzchnia przekroju wentylacyjnego pod pokryciem zależy od wysokości kontrłat, zwykle jest to około 2,5 cm. Taka przestrzeń zapewnia wystarczającą cyrkulację powietrza na dachach z krokwiami o długości do 10 m. Gdy połać dachu jest bardzo długa (powyżej 12 m), w dachu będzie dużo okien połaciowych lub przez połać przechodzi szeroki komin, w pokryciu umieszcza się dodatkowe elementy wentylacyjne (kominki lub specjalne dachówki). Montuje się je nad i pod taką przeszkodą, by umożliwić wentylację pokrycia wokół niej. Jeżeli pod pokryciem dachowym ułożona jest folia o niskiej paroprzepuszczalności, trzeba zapewnić cyrkulację powietrza w dwóch przestrzeniach – pod pokryciem oraz pod folią. Dlatego w kalenicy folia musi być przecięta i zawinięta tak, aby powstał przelot szerokości około 10 cm i w to miejsce wkleja się pas specjalnej folii wentylacyjnej. Jakie powinny być szczeliny wentylacyjne? Szczelina wentylacyjna pod okapem powinna mieć przekrój co najmniej 200 cm2 na metr szerokości połaci dachowej. Zazwyczaj warunek ten jest spełniony, nawet jeśli wlot powietrza zasłonięty będzie taśmą grzebieniową (wróblówką), chroniącą przed zagnieżdżeniem się ptaków. Taśmę montuje się w szczelinie między wierzchem ściany kolankowej a pokryciem dachowym. Jeśli okap będzie wykończony podbitką, powinny się w niej znaleźć elementy (panele) z perforowaną powierzchnią umożliwiającą przepływ powietrza. Wylot wentylacyjny w kalenicy powstaje dzięki ułożeniu pod gąsiorami uszczelki wentylacyjnej. Zależnie od rodzaju pokrycia – jest to taśma z otworami lub listwa grzebieniowa. Nie wolno natomiast układać w tym miejscu profilowanych uszczelek z gumy lub pianki, które całkowicie zamykają przepływ powietrza. Jeśli poddasze jest nieużytkowe, ocieplenie układa się w stropie. By zapewnić wentylację pokrycia i izolacji termicznej, w ścianach szczytowych wykonuje się otwory wentylacyjne. Wylot powietrza zapewnia szczelina pozostawiona w kalenicy.
|
Jak kupować drewno na konstrukcję dachową?
Konstrukcję więźby dachowej wykonuje się z elementów z drewna iglastego (najczęściej sosnowego) – belek, krawędziaków, łat i desek. Informacja o ilości i asortymencie drewna czasami jest zamieszczona w projekcie w formie gotowego zestawienia. Jeśli go nie ma, taki wykaz zwykle przygotowuje cieśla, który będzie budował więźbę.
Główne elementy konstrukcyjne muszą mieć wytrzymałość odpowiadającą przewidzianej przez projektanta klasie drewna, zwykle K 27 lub K 33. Liczba oznacza wytrzymałość drewna na zginanie. Kupując w małych firmach rzadko spotyka się drewno badane pod względem wytrzymałościowym. W zasadzie drewno można uznać za przydatne, jeśli nie widać śladów zgnilizny, licznych sęków o dużej średnicy, wyraźnych zwichrowań. Pęknięcia wzdłużne, zwłaszcza w grubych elementach, są dopuszczalne i nie powodują istotnego zmniejszenia wytrzymałości.
Drewno konstrukcyjne można kupić w składach drzewnych, bezpośrednio w tartaku lub u producenta elementów konstrukcji drewnianych. Najlepiej kupować drewno w firmie, która dostarczy materiał odpowiednio przycięty, zaimpregnowany i wysuszony. Tartaki dostarczają najczęściej drewno mokre, a w składach kupimy elementy o standardowej długości, może więc pozostać znaczna ilość odpadów. Najskuteczniejszą metodą ochrony drewna jest impregnacja próżniowo-ciśnieniowa, wtedy impregnat wnika głęboko i skutecznie chroni przed korozją biologiczną i owadami. Urządzeniami do takiej impregnacji dysponują nieliczne firmy, ale warto właśnie tam zamawiać drewno. Inna metoda impregnacji – przez zanurzenie – może być przeprowadzona nawet we własnym zakresie, ale impregnat wniknie głęboko w strukturę drewna, jeśli będzie ono dobrze wysuszone. Powierzchniowa impregnacja przez malowanie pędzlem lub pistoletem nie gwarantuje skutecznej ochrony, zwłaszcza gdy w drewnie są już siedliska owadów. Wilgotność drewna użytego do budowy więźby nie powinna przekraczać 20%, gdyż zbyt mokre drewno podczas wysychania będzie się paczyć i deformować pokrycie dachu.
Jak mocować murłaty?
Murłata łączy ściany domu z konstrukcją dachową i przenosi obciążenie od dachu na mury. Przekrój murłaty jest kwadratowy i wynosi zazwyczaj 10x10 cm – 15x15 cm. Murłaty mocuje się do ścian kolankowych za pomocą zabetonowanych w nich wcześniej kotew z nagwintowanymi końcówkami. Odstęp między kotwami powinien wynosić około 1,5 m, przy czym trzeba zwrócić uwagę, aby nie wypadały one w osi krokwi. Przed ułożeniem murłaty, ścianę kolankową trzeba wypoziomować i wyrównać oraz ułożyć na niej izolację przeciwwilgociową z dwóch warstw papy podkładowej, która ochroni drewno przed podciąganiem wilgoci z muru. Murłata powinna być montowana równolegle do krawędzi ściany. Pod nakrętki mocujące murłatę podkłada się podkładki stalowe dużej średnicy. Ścianka kolankowa jest znacznie dłuższa niż długość dostępnych belek, dlatego trzeba je połączyć na złącza zakładkowe, wzmocnione gwoździami lub klamrą ciesielską. Elementy metalowe warto zabezpieczyć farbą antykorozyjną. Jeśli okap dachowy nie będzie osłonięty od spodu podbitką, po zamocowaniu murłat i oparciu na nich krokwi, trzeba domurować od zewnątrz cienką ściankę zasłaniającą murłaty do wysokości górnej powierzchni krokwi.
Jak wykończyć widoczne elementy konstrukcji dachowej?
Niektóre elementy konstrukcji dachu pełnią często rolę dekoracyjną i przed zamontowaniem powinny być odpowiednio wykończone. W przeciwnym razie trudno je będzie ostrugać lub pomalować w wykonanym już dachu. Najczęściej są to krokwie szczytowe oraz jętki, a także nieosłonięte podbitką końcówki krokwi wzdłuż okapu. Trzeba wówczas ułożyć wokół okapu pełne deskowanie, aby od dołu nie było widać spodniej strony pokrycia dachowego. Krokwie lub ich końcówki trzeba czterostronnie ostrugać, zukosować krawędzie i kilkakrotnie pokryć lakierobejcą. Widoczne od dołu deskowanie należy ułożyć z ostruganych i łączonych na pióro i wpust desek pokrytych lakierem dekoracyjnym. Jeśli w dachu nie będzie sztywnego poszycia z desek, deskowanie okapów w szczytach domu można przybić do listwy osadzonej w skosach tej ściany.
Jak łączy się elementy konstrukcyjne dachu?
Sposób łączenia elementów drewnianych konstrukcji ciesielskich zależy od ich przekroju i wzajemnego ustawienia oraz rodzaju przenoszonych obciążeń. Tradycyjne i trudne do wykonania złącza praktycznie nie są już wykonywane i zastępują je proste połączenia wzmacniane gwoździami lub śrubami. Do najczęściej stosowanych złączy należą:
zakładkowe – służące głównie do łączenia wzdłużnego lub kątowego (elementów ułożonych w jednej linii lub pod kątem) elementów o jednakowym przekroju, na przykład murłat lub krokwi w kalenicy. Końce łączonych części są nacinane na połowę grubości, składane i zbijane gwoździami.
nakładkowe – służące do łączenia wzdłużnego lub kątowego elementów o jednakowej grubości bez konieczności wykonywania nacięć. Obciążenie w takim złączu przenoszone jest przez dwie nakładki z drewna obejmujące oba elementy. Grubość obu nakładek powinna w sumie odpowiadać grubości łączonych części. Zamiast nakładek drewnianych lepiej jest użyć sklejki, która nie rozłupuje się podczas przybijania gwoździ. Złącza takie stosuje się na przykład w połączeniu krokwi z jętką lub jako dodatkowe wzmocnienie połączeń zakładkowych.
zaciosowe – wykonywane są głównie w połączeniach krzyżowych pod różnym kątem, na przykład krokwi z murłatą lub płatwią. Jeden z elementów nacina się w taki sposób, aby utworzyć oparcie na drugiej części. Nacięcie nie może być głębsze niż 1/3 szerokości elementu i po połączeniu musi opierać się całą powierzchnią na murłacie. Złącza zaciosowe wzmacniane są gwoździem wbitym skośnie w łączonym miejscu.
stykowe – służące do łączenia krzyżowego na przykład słupa z płatwią, wymagają jedynie wyrównania i ścięcia krawędzi na powierzchni czołowej jednego z elementów. Obciążenie złącza może być tylko prostopadłe do niego, a przed wzajemnym przesunięciem zabezpieczają skośnie wbite gwoździe.
Zamiast wyżej pokazanych połączeń można użyć łączników stalowych, co znacznie upraszcza wykonywanie złączy. Elementów nie trzeba zbyt dokładnie dopasowywać do siebie, a różne rodzaje łączników pozwalają na wykonanie połączeń wzdłużnych, kątowych i krzyżowych elementów o różnych przekrojach. Mogą też służyć do wzmacniania złączy tradycyjnych. Łączniki o dobranym kształcie i wymiarach przybija się gwoździami. Zwykle łączniki takie mocuje się po obu stronach złącza.
Można też łączyć elementy śrubami. W tych połączeniach obciążenie przenoszone jest przez śrubę osadzoną w otworach wywierconych w obu elementach. By rozłożyć nacisk złącza śrubowego na większą powierzchnię, pod nakrętkę i łeb śruby wkłada się podkładki o dużej średnicy.
Złącza śrubowe umieszczone w pobliżu końców elementów wzmacniane są dodatkowo metalowymi nakładkami chroniącymi przed rozłupaniem się drewna.
Jak wykonać lukarnę?
Lukarną nazywamy nadbudówkę w dachu z oknem fasadowym. Dach lukarny wykonuje się zwykle jako dwuspadowy lub z naczółkiem. Zależnie od wielkości i kształtu, konstrukcję lukarny wykonuje się z drewna lub betonu. Lukarny drewniane zwykle nie są szersze niż 2 m i składają się z ramy opartej na ścianie kolankowej oraz dwóch pogrubionych krokwi dachowych, na których opiera się szkieletowa konstrukcja boków lukarny i jej zadaszenie. Boczne ściany od zewnątrz wykańcza się panelami winylowymi (sidingiem) bądź drewnianymi, blachą trapezową lub gontem bitumicznym, mocowanym do poszycia z płyt OSB.
Małe lukarny – służące wyłącznie jako doświetlenie poddasza – mogą się opierać bezpośrednio na krokwiach, w pewnej odległości od ściany kolankowej. Najczęściej mają one kształt półokrągły i nazywane są wolim okiem. Szerokie lukarny, głównie w kształcie trapezu lub łuku, budowane są na żelbetowej ramie wpuszczonej w ściankę kolankową. Rama taka musi być ocieplona, by nie było strat ciepła, jest to jednak dość trudne do wykonania. Ramę można wykonać w deskowaniu traconym z płyt zrębkowo-cementowych lub OSB. Wewnątrz deskowania umieszcza się wtedy płyty styropianowe, zbroi i wypełnia betonem. Deskowanie z płyt zrębkowo-cementowych można bezpośrednio otynkować, natomiast płyty OSB wykańcza się panelami lub listwami drewnianymi.
