W jaki sposób pompa ciepła
może być źródłem chłodu?
(fot. Vaillant)
Teoretycznie, w każdej pompie ciepła da się
odwrócić kierunek przepływu ciepła. Pompa
ciepła działa wówczas jak klimatyzator, czyli
chłodzi, zamiast ogrzewać dom. Druga możliwość
to tzw. chłodzenie pasywne. Grunt lub
woda (jako dolne źródło) latem mają znacznie
niższą temperaturę niż powietrze. Dzięki
temu, nie uruchamiając w ogóle sprężarki
pompy, można przekazać nadmiar ciepła
z domu do instalacji źródła dolnego.
Na czym polega chłodzenie
pasywne?
Chłodzenie pasywne w technice chłodniczej
nazywane jest także free cooling lub natural
cooling. Grunt lub woda nawet latem
mają niską temperaturę, ok. 10°C. To znacznie
mniej, niż wynosi wówczas temperatura powietrza
i wnętrza domu. Jeśli tylko zapewnimy
możliwość przekazania ciepła z domu do
źródła dolnego, to zostanie on schłodzony. Jest
to ruch naturalny – od ciała cieplejszego do
chłodniejszego – i dlatego praca samej pompy
ciepła jest zbędna. Działają tylko pompy obiegowe
dolnego i górnego źródła. Stąd właśnie
niskie koszty eksploatacji, bo sprężarka to najbardziej
energochłonny element instalacji.
W instalacji z chłodzeniem pasywnym potrzebny
jest wymiennik ciepła, w którym dojdzie
do przekazania jego nadmiaru ze źródła
górnego (instalacja po stronie pomieszczeń) do
cieczy roboczej (zwykle roztwór glikolu) w instalacji
źródła dolnego, a następnie do gruntu
lub wody gruntowej. Wodę w instalacji domowej
i glikol w źródle dolnym musimy, oczywiście,
wprawić w ruch. Dlatego trzeba zasilać
pompy obiegowe. Najlepiej, gdy pompy
mają możliwość zmiany prędkości obrotów.
Dzięki temu, zmieniając intensywność przepływu,
zmieniamy także intensywność chłodzenia,
a ponadto zmniejszenie prędkości obrotowej
oznacza też znaczne ograniczenie
zużycia prądu.
Jak działa chłodzenie
aktywne?
Jeśli naszym dolnym źródłem jest powietrze,
to nie da się zastosować chłodzenia pasywnego.
Jednak niektóre pompy mają funkcję chłodzenia.
Pracują wówczas jak klimatyzatory.
Odwrócenie kierunku przepływu ciepła wymaga
istotnych zmian w układzie hydraulicznym
urządzenia. W praktyce oznacza to, że
musimy kupić pompę od razu przystosowaną
przez producenta do tego trybu pracy.
Jarosław Antkiewicz
Ciąg dalszy artykułu w wydaniu papierowym miesięcznika Budujemy Dom 7-8/2012
5000 m2 w środku lasu
Ogród stworzony na zacisznej leśnej
polanie nawiązuje do naturalnego
otoczenia, ale jednocześnie jest
wyjątkowo funkcjonalnie i komfortowo
wyposażony.
Pilarki, kosiarki, odkurzacze do liści, urządzenia do sprzątania
Dawniej narzędzia ogrodnicze
wytwarzano z tradycyjnych,
ciężkich materiałów – stali
i drewna, nie przykładając
specjalnej uwagi do ich wagi,
ergonomicznego kształtu
i wyglądu. Dziś, podczas
projektowania i produkcji
narzędzi do ogrodu i domu,
liczy się dosłownie wszystko.
Materiał, kształt, wygląd,
nie wspominając o użytej
technologii – muszą
gwarantować łatwą obsługę
i komfort użytkowania.
Baterie
Wybierając baterię
kuchenną, warto rozważyć
zakup modelu
oferującego, oprócz
dobrej jakości i estetycznego
wyglądu,
dodatkowe funkcje,
które ułatwią nam
codzienną pracę.
Szczególnie praktyczna
jest wyciągana
wylewka, przydatna
w myciu dużych garnków,
a także, gdy zlewozmywak
znajduje
się pod oknem – bateria
z możliwością
wyjęcia na blat.
Ogrzewanie kominkiem na dwa sposoby
PYTANIE CZYTELNIKA:
Zastanawiam się, czy warto
rozbudowywać kominek o instalację
rozprowadzającą ciepło
– powietrzną lub wodną. A jeśli
tak, to co lepiej wybrać? Czy
kominek wystarczy np. jako rezerwowe
ogrzewanie na wypadek
awarii kotła?
Materiały do utwardzania podjazdu, chodnika i ścieżki
Po zakończeniu budowy domu zwykle
zaczynamy porządkować jego najbliższe
otoczenie. Przeważnie zaczynamy od
utwardzenia podjazdu, wykonania chodnika
łączącego furtkę z drzwiami wejściowymi,
zrobienia tarasów i ścieżek prowadzących
do ogrodu. Podpowiadamy, jakich materiałów
użyć, aby nawierzchnie w bezpośrednim
sąsiedztwie naszego budynku były funkcjonalne
i estetyczne.
Instalacja centralnego odkurzania
Instalacja centralnego
odkurzania to sieć rur
ukrytych w ścianach,
połączonych z gniazdami
ssawnymi zamontowanymi
w pomieszczeniach.
System zasilany jest
przez jednostkę centralną,
czyli odkurzacz dużej
mocy ulokowany na
stałe w pomieszczeniu
gospodarczym lub
w garażu. Instalacja jest
bardzo prosta, obecnie
też coraz tańsza. Ponadto
można ją rozłożyć na
dwa etapy. Zanim jednak
zdecydujemy się na
zakup zestawu, warto
poznać typy jednostek
centralnych, rodzaje
filtracji oraz tajniki
montażu.
Bramy garażowe
Brama garażowa powinna wygodnie się
otwierać, pasować do budynku, chronić
garaż przed nieproszonymi gośćmi,
a w niektórych przypadkach także przed
utratą ciepła. Najczęściej wybieramy
automatycznie otwierane bramy uchylne
lub segmentowe górne, ze względu na
funkcjonalność i niewygórowaną cenę.
Jednak najmniej miejsca zajmują modele
rolowane, a tzw. wrota kupimy bardzo
tanio, nawet w wersji drewnianej.
Markizy
Lato w pełni.
Słoneczne, upalne
dni cieszą szczególnie
podczas urlopu.
Czasem jednak nadmiar
słońca bywa
uciążliwy nie tylko
na tarasie, ale
również w domu,
bowiem promienie
słońca, wpadające
przez okna
w trakcie dnia,
nadmiernie nagrzewają
pomieszczenia.
Pół biedy, jeśli
mamy klimatyzację,
gorzej, gdy jej brak.
Sposobem na dozowanie
ilości słońca
są markizy, które
nie tylko zapewnią
przyjemny cień na
tarasie podczas picia
porannej kawy
czy garden party,
ale również ograniczą
nagrzewanie się
pomieszczeń
w domu.
Drzwi wewnętrzne i zewnętrzne
Pora na wyposażenie
domu w drzwi zwiastuje
koniec zmagań
z budową. Ściany są
już otynkowane i pomalowane
a posadzki
wykończone. Wybór
odpowiednich modeli
nie jest jednak prosty,
oferta producentów
jest bowiem
różnorodna zarówno
pod względem stylistycznym,
jak i cenowym.
W zasadzie,
głównymi kryteriami
wyboru jest własny
gust i ograniczenia
budżetowe. O ile na
drzwiach wewnętrznych
można nieco
zaoszczędzić, kupując
niedrogie modele
z płyt, o tyle na
zewnętrzne warto
przeznaczyć więcej
pieniędzy, szczególnie
jeśli zależy nam na
tym, by były antywłamaniowe.
Okna
Okna powinny
zapewniać dostęp
światła dziennego
i wspomagać wentylację
oraz chronić
dom przed stratami
ciepła, hałasem
i nieproszonymi
gośćmi. Nieważne,
z jakiego materiału
są wykonane profile,
ważne, by okna
spełniały określone
standardy, były
solidnie zamontowane
i bezpieczne.
Kolektory słoneczne
Ilość energii niesionej przez promieniowanie słoneczne znacznie przewyższa potrzeby energetyczne ludzkości. Nic więc dziwnego, że od dawien dawna ludzkość próbowała w sposób bezpośredni ją wykorzystać. Gdybyśmy znali ekonomiczny sposób pozyskiwania energii z promieniowania słonecznego w czasie i miejscu, w którym jest obecnie potrzebna, nie istniałby problem efektu cieplarnianego i zmian klimatycznych, a tania energia dałaby duży impuls rozwojowi cywilizacyjnemu. Tymczasem mamy rejony świata o nadmiarze ekspozycji słonecznej i potrzebie stosowania klimatyzacji prawie przez cały rok oraz rejony, gdzie zimy są długie i mroźne, a dni krótkie i pochmurne. Czy więc w polskich warunkach, w budynkach energooszczędnych, celowe jest wykorzystanie energii słonecznej?
Domofony i wideofony
Montaż domofonu lub
wideofonu w domu
jednorodzinnym jest
niemal standardem,
zwłaszcza, gdy znajduje
się on na dużej działce
i z okien nie widać,
kto stoi przy furtce.
Urządzenia te to, przede
wszystkim, wygoda
i zabezpieczenie przed
wejściem na posesję
niepożądanych gości.
Instalacja elektryczna
Prawidłowo zaplanowana i wykonana
instalacja elektryczna decyduje o wygodzie
i bezpieczeństwie domowników. Przed jej
ułożeniem, warto dokładnie przeanalizować,
gdzie i z jakich urządzeń elektrycznych
będziemy korzystać. Jeśli uwzględnimy
możliwość późniejszej rozbudowy instalacji
o dodatkowe urządzenia, unikniemy
konieczności większych przeróbek. Prace
instalacyjne powinien przeprowadzić
elektryk z uprawnieniami, który właściwe
wykonanie robót potwierdzi stosownym
oświadczeniem.
Instalacja wodno-kanalizacyjna
Instalację wodociągową i kanalizacyjną wykonuje się po zakończeniu
stanu surowego, ale już podczas budowy domu warto przeprowadzić
część prac, np. przygotować wyprowadzenia do podłączenia z siecią
wodno-kanalizacyjną i dostosować ich lokalizację do planowanych bądź
istniejących przyłączy. Sposób zaopatrzenia w wodę i wykonania
odprowadzenia ścieków powinny być określone w pozwoleniu na budowę.
Podłogi i ściany wewnętrzne
Wykonanie wylewek podłogowych i tynków wewnętrznych to jeden
z najważniejszych etapów wykańczania domu. Od fachowego przeprowadzenia
tych prac zależy, czy da się bez problemów ułożyć
płytki ceramiczne albo parkiet, pomalować lub wytapetować ściany.
Trzeba też ostatecznie zdecydować, czy w domu chcemy mieć
ogrzewanie podłogowe. Później wszelkie niedociągnięcia zemszczą
się na nas na ostatnim etapie wykańczania.
Systemy grzewcze
Przepytani przez nas właściciele domów podkreślają, że dobór elementów systemu grzewczego traktowali
bardzo poważnie i doradzają, żeby już na starcie budowy odłożyć odpowiednią sumę pieniędzy na całą instalację.
Zwykle kończąc budowę tnie się koszty i bardzo źle, jeśli dotyczy to ogrzewania domu.
Hydromasaż
Minęły czasy korzystania z dobroczynnych właściwości hydromasażu tylko w gabinetach odnowy biologicznej
lub specjalistycznych salonach. Dziś każdy może urządzić domowe Spa pod własnym dachem, ponieważ
w sprzedaży jest cała masa wanien, kabin i paneli z hydromasażem. Kilku użytkowników takich urządzeń opowiedziało
nam, na jakie parametry hydromasażu zwracali uwagę, jak je utrzymują w czystości oraz czy odpowiednio
starannie przygotowali ważne dla hydromasażu instalacje i urządzenia w budynku.
Elewacje
Tak jak szata zdobi człowieka, tak elewacje zdobią dom. Zrozumiałe jest więc, że właściciele, zgodnie ze
swoim gustem i stopniem zamożności, starają się o najładniejsze i reprezentacyjne elewacje na domach.
Oczywiście wiedzą również, że zewnętrzne wykończenie ścian musi być trwałe i odporne na czynniki
atmosferyczne, a przede wszystkim adekwatne do technologii wykonania ścian. Świadczą o tym ich wypowiedzi,
które zamieszczamy poniżej.
Dom w lesie
Dlaczego zdecydowaliśmy
się na drewniany
dom? Pewnie dlatego,
że zawsze podobały mi
się leśniczówki. A tu
jest las, więc wszystko
pasuje. Poza tym…
drewniany budynek ma
inny klimat, inaczej się
w nim mieszka. Nie do
końca można to
wytłumaczyć punkt
po punkcie i zamknąć
w słowach… Trzeba
pobyć przez jakiś czas
wśród ścian z bali, aby
zrozumieć, o czym mówię
– podkreśla z przekonaniem
Ewa, znana
na internetowym forum
miesięcznika „Budujemy
Dom” jako Moose.
Idylla 20 km od miasta
Dorota i Mariusz nie mają złych
doświadczeń z budowy domu.
W porównaniu ze zdobywaniem
pozwoleń, załatwianiem
formalności związanych z budową
domu, a przede wszystkim
uzbrajaniem działki, to była
dla nich przyjemność.
Inteligentny z rekuperatorem i klimatyzacją
Pana Mariusza nie dotyczy
przysłowie „szewc bez butów
chodzi”. Jako absolwent Wydziału
Wentylacji i Klimatyzacji Politechniki
Warszawskiej, założył w nowo
budowanym domu wentylację
mechaniczną z odzyskiem ciepła
i funkcją chłodzenia, a jako specjalista
zajmujący się obecnie systemami
inteligentnymi i automatyką
w budynkach, nie omieszkał
skorzystać z tych nowoczesnych
technologii pod własnym dachem.
Wybieramy projekt
Czym się kierować przy wyborze projektu i jak go twórczo
zaadaptować do własnych potrzeb?
Pouczające przykłady, jak sobie z tym inni radzą można znaleźć na forum
BD w dyskusjach klanów. Łączą one osoby budujące dom według identycznego
projektu. Oto case study – doświadczenia osób budujących dom według
bardzo popularnego projektu Mniszek. (http://forum.budujemydom.pl/Mniszek-
-C-HB-Studio-t2234.html).
Wybieramy architekta
Architekt nie może
pozwolić sobie na podjęcie
wyzwania, jakim
niewątpliwie jest projektowanie
domu, bez długiej,
poważnej i wielowątkowej
rozmowy z przyszłymi
mieszkańcami.
Zdaniem architekta - Wybór materiałów budowlanych i sposobu ogrzewania
Kiedy wiemy już, co budujemy, z kim współpracujemy
i na jakich zasadach oraz jak się do tego
zabrać od strony formalnej, powstaje kolejne
kluczowe pytanie: z czego budować i jak
ogrzewać? Wybór materiału, z jakiego zbudujemy
dom oraz sposób jego ogrzewania to decyzje,
które musimy podjąć już na etapie powstawania
projektu, by podczas budowy i późniejszej
eksploatacji domu wybrane rozwiązania ze sobą
współgrały i okazały się optymalne pod wszelkimi
względami.
Zdaniem architekta - Wybór materiałów budowlanych i sposobu ogrzewania
Kiedy wiemy już, co budujemy, z kim współpracujemy
i na jakich zasadach oraz jak się do tego
zabrać od strony formalnej, powstaje kolejne
kluczowe pytanie: z czego budować i jak
ogrzewać? Wybór materiału, z jakiego zbudujemy
dom oraz sposób jego ogrzewania to decyzje,
które musimy podjąć już na etapie powstawania
projektu, by podczas budowy i późniejszej
eksploatacji domu wybrane rozwiązania ze sobą
współgrały i okazały się optymalne pod wszelkimi
względami.