Konstrukcja dachu

Dach to jeden z najdroższych i najbardziej skomplikowanych elementów budynku. By był trwały, przede wszystkim musi mieć fachowo wykonaną więźbę, czyli konstrukcję nośną, na której opierać się będzie cały dach: pokrycie, izolacje i ocieplenie. Choć o rodzaju więźby decyduje konstruktor, warto poznać możliwości wyboru i wynikające z nich ograniczenia.

W jakich sytuacjach trzeba zmienić konstrukcję więźby?

Zmiana konstrukcji więźby jest konieczna, jeśli przewidziane w projekcie lekkie pokrycie (blachodachówki, gonty bitumiczne) chcemy zastąpić na przykład dachówką ceramiczną, cementową czy strzechą, lub gdy w dachu mają być wmontowane okna połaciowe albo kolektory słoneczne. W więźbie o prostej konstrukcji, wystarczy wtedy odpowiednio zwiększyć przekroje krokwi i zagęścić ich rozstaw, w bardziej skomplikowanej, trzeba zmienić wymiary wszystkich jej elementów. Do zmiany konstrukcji dachu zmusza czasem problem z kupieniem elementów drewnianych o określonych przekrojach. Wprawdzie w takiej sytuacji dopuszcza się użycie elementów grubszych lub szerszych, ale może się okazać, że trudno będzie je połączyć z innymi elementami konstrukcji dachu lub domu. Zmniejszenie przekrojów głównych elementów nośnych wymusza zmniejszenie odstępów między nimi lub zagęszczenie podpór.

Uwaga! Niezależnie od zakresu zmian: każde odstępstwo od projektu więźby wymaga zgody projektanta domu; jeśli trudno do niego dotrzeć, trzeba przeprojektowanie więźby powierzyć innemu projektantowi z uprawnieniami.

Do takich zmian należą też:
– usunięcie słupa lub słupów, na których opierają się płatwie;
– zmiana przekroju płatwi;
– zastąpienie płatwi drewnianych – stalowymi;
– zmiana rozstawu krokwi, dla ułatwienia montażu szerszych od tego rozstawu okien połaciowych; jeśli rozstaw krokwi odpowiada szerokości okien, nie trzeba przecinać krokwi i wstawiać wymianów, czyli odcinków belek, które przejmą ich obciążenia.

Czy warto się zdecydować na prefabrykowaną więźbę dachową?

Prefabrykowana konstrukcja dachu oszczędza czas – umożliwia natychmiastowe wykonywanie pokrycia dachowego, ocieplenie i pełne obciążenie dachu, bez obawy o jego zdeformowanie (fot. Mitex)

Więźby prefabrykowane, zamawiane w wytwórni, przywozi się gotowe na plac budowy. Są lżejsze niż tradycyjne, a więc zużywa się na nie mniej drewna, ale że są dokładniej wykonane, można z nich zbudować dach o dużej rozpiętości – bez dzielenia przestrzeni na poddaszu słupami. Wykonuje się je z drewna suszonego komorowo i czterostronnie struganego, ze sfazowanymi krawędziami. Takie drewno ma dużo większą odporność na korozję biologiczną i ogień, niż to oferowane na składach. Więźbę prefabrykowaną montuje się w 2–3 dni, a jej koszt nie jest dużo większy niż tradycyjnej. Wszystkie elementy prefabrykowanego dachu dostarczane są na miejsce budowy i montowane na przygotowanych podporach.

Niestety, na małej działce transport i montaż więźby prefabrykowanej może być utrudniony (dźwig potrzebuje sporo miejsca).

Jak wykończyć widoczne elementy konstrukcji dachowej?

Elementy konstrukcji dachu, które pełnią funkcję dekoracyjną, powinny być przed zamontowaniem ostrugane i pomalowane, bo inaczej w wykonanym już dachu trudno je będzie wykończyć. Najczęściej dotyczy to krokwi szczytowych oraz jętek, a także nieosłoniętych podbitką końcówek krokwi wzdłuż okapu. Aby te były niewidoczne, wzdłuż całego okapu należy przybić deskę okapową. Te krokwie lub te ich końcówki, które pozostaną widoczne, trzeba czterostronnie ostrugać, zukosować ich krawędzie i kilkakrotnie pomalować lakierem lub lakierobejcą. Na widoczne od dołu deskowanie należy użyć ostruganych i łączonych na pióro i wpust desek, zabezpieczonych impregnatem lub lakierobejcą.