Każde okno, niezależnie, z jakiego materiału jest wykonane, powinno spełniać określone standardy – chronić dom przed stratami ciepła, hałasem i nieproszonymi gośćmi oraz wspomagać wentylację.
(fot. Vetrex)
Jest kilka możliwości zapewnienia światła dziennego w domu jednorodzinnym. Okna najczęściej umieszczane są w ścianach zewnętrznych oraz w dachu. O ich klasie decyduje wiele czynników, ale najważniejsze z nich to: współczynnik przenikania ciepła, wysoka jakość profili i okuć oraz solidny montaż. Tylko taka korelacja cech zapewni szczelną, ciepłą przegrodę. Szczególnie jeśli zależy nam na energooszczędnym budowaniu i niskich rachunkach za ogrzewanie domu, na wybór odpowiednich okien powinniśmy poświęcić sporo czasu. Bowiem przez okna ucieka 3–4 razy więcej ciepła niż przez dobrze ocieplone ściany, warto więc te straty ograniczyć do minimum.
Parametry warte uwagi
Współczynnik przenikania ciepła U o wartości podawanej w W/(m2·K) określa ilość ciepła przenikającą w ciągu 1 godziny przez 1 m2 płaskiej przegrody przy różnicy temperatury powietrza po obu jej stronach wynoszącej 1 K. Im mniejsza wartość współczynnika U okna, tym większa izolacyjność termiczna i mniejsze straty ciepła. Szyba jest bardzo ważna, ale inne elementy okna są również istotne (rama, montaż, itp.) i wpływają na całkowity współczynnik U całego okna.
Uwaga! Producenci okien podają współczynniki przenikania ciepła dla szyby lub okna, stosują też różne oznaczenia, np. Ug lub Us dla samej szyby. Wielkości te nie są sobie równe. Dlatego kupując okna, należy sprawdzać oznaczenia i brać pod uwagę wartość współczynnika przenikania całego okna, bo jest on wyższy niż samych szyb.
W obecnie produkowanych oknach stosuje się szyby zespolone. Na ich izolacyjność termiczną (wartość U) największy wpływ mają następujące czynniki:
rodzaj szkła zastosowanego w zespoleniu (dotyczy to szczególnie rodzaju powłoki niskoemisyjnej),
liczba i grubość tafli szkła,
rodzaj i ilość gazu w przestrzeni międzyszybowej,
wielkość ramki dystansowej między szybami,
rodzaj ramki dystansowej (tzw. ciepła ramka, np. ze stali szlachetnej),
liczba komór w zestawie (jedna lub dwie komory).
Najczęściej produkuje się okna 2- lub 3-szybowe. Do domu budowanego zgodnie
z zasadami energooszczędności wystarczą okna o współczynniku przenikania ciepła
U = 1,1 W/(m2•K), choć można kupić okna
o sporo niżej wartości U, nawet 0,6–0,8.
Ale nie warto kupować takich okien, jeśli nie planujemy budowy domu pasywnego. Tak ciepłe i drogie okna nie zrekompensują bowiem strat ciepła uciekającego przez inne przegrody.
Współczynnik izolacyjności akustycznej Rw jest wyrażany w dB (decybele) i określa wartość redukcji hałasu, którego źródło znajduje się poza przegrodą. Im większą wartość współczynnika Rw mają okna, tym lepiej izolują akustycznie.
Obecnie produkowane standardowe okna mają współczynnik Rw ok. 30 dB. Okna o najwyższym poziomie redukcji hałasu mogą osiągnąć Rw ok. 45 dB.
Jeśli kupione okno charakteryzuje się izolacyjnością akustyczną Rw = 34 dB, to hałas na poziomie 65 dB na zewnątrz zostanie wytłumiony przez okno do poziomu 31 dB (65 dB – 34 dB = 31 dB). Spadek natężenia dźwięku o 10 dB odczuwany jest przez ucho ludzkie jako redukcja hałasu o około połowę.
Warto pamiętać, że nawiewniki i systemy mikrowentylacji dość znacznie obniżają izolacyjność akustyczną okien.
Szczelność okien zależy od stosowanego systemu wentylacji budynku. Od stycznia 2009 r. obowiązują zaostrzone wymagania co do szczelności okien. W praktyce oznacza to konieczność stosowania nawiewników okiennych lub ściennych, jeśli wentylacja jest grawitacyjna lub mechaniczna wyciągowa. Natomiast w domu z mechaniczną wentylacją nawiewno-wywiewną okna powinny być jak najbardziej szczelne.
Joanna Dąbrowska
Ciąg dalszy artykułu w wydaniu papierowym miesięcznika Budujemy Dom 10/2011