Projektowanie oświetlenia jest miłym i zarazem trudnym zadaniem. Trzeba bowiem znaleźć rozwiązania, które łączą aspekty praktyczne oświetlenia z estetycznymi.
(fot. Falko)
Nie wystarczy, że oświetlenie po prostu nam się podoba. Nawet najpiękniejsza lampa nie przyniesie nam satysfakcji, jeśli nie spełni odpowiedniej funkcji – nie rozświetli odpowiednio pomieszczenia, nie będzie sprzyjała wypoczynkowi, nie pomoże przy pracy, nie zaakcentuje wybranych elementów wnętrza. Aby uniknąć podobnych sytuacji, nie musimy iść na kurs wnętrzarski czy zatrudniać projektanta – chociaż trzeba przyznać, że dla wielu oba rozwiązania są kuszące. Zamiast tego wystarczy poznać kilka zasad, które pomogą nam podjąć właściwe decyzje.
Kiedy?
Przebieg instalacji oświetleniowej najlepiej zaplanować na etapie budowy domu. To trudne zadanie, bo trzeba przy tym uwzględnić aranżację pomieszczeń, która na etapie budowy nie jest jeszcze oczywista. Rozplanowanie jednak chociaż poszczególnych stref w pomieszczeniach pozwoli nam uniknąć późniejszych kłopotów związanych z kuciem ścian czy przeciąganiem przez pomieszczenia przedłużaczy. Na tym etapie warto zdecydować się na jak największą liczbę kontaktów i punktów oświetleniowych – nie wszystkie trzeba od razu wykorzystać.
Uwaga! Aby można było swobodnie regulować oświetlenie, warto w salonie zastosować kilka różnych jego źródeł. Dobrze, jeśli światło miejscowe nie jest zamontowane na stałe: lepiej, jeśli jego ustawienie można dostosowywać do potrzeb.
Co?
Po rozprowadzeniu instalacji oświetleniowej przyszedł czas na dobranie odpowiednich rodzajów oświetlenia do konkretnych stref pomieszczeń.
Głównym źródłem światła, które stosuje się właściwie w każdym pomieszczeniu, jest oświetlenie ogólne. Odpowiada ono za oświetlenie całego pomieszczenia. Źródłami światła, które dają taki efekt, są wszelkiego rodzaju oprawy sufitowe: żyrandole, lampy wiszące czy szereg reflektorków i halogenów rozmieszczonych pod sufitem.
Choć oświetlenie ogólne jest niezbędne w każdym pomieszczeniu i pozwala na wykonywanie większości czynności, nie powinno być jedynym źródłem światła, bo nie uwzględnia szczególnych wymagań związanych z różnorodnymi strefami pomieszczenia. Podczas czytania na przykład powinniśmy korzystać z intensywnego światła skierowanego w dół – na gazetę czy książkę. Lampa sufitowa musiałaby więc dawać bardzo mocne światło, aby tak intensywnie rozświetlić całe pomieszczenie – to nieekonomiczne i niewygodne rozwiązanie. Nawet jeśli rzeczywiście światło to byłoby bardzo intensywne, ale umieszczone pod sufitem, nie moglibyśmy efektywnie wykonywać czynności w pobliżu ścian, bo zasłanialibyśmy strumień światła własnym ciałem.
Dlatego w pomieszczeniach wykorzystuje się także oświetlenie miejscowe, zwane też punktowym, które włączane jest niezależnie od oświetlenia ogólnego. Oświetlenie miejscowe dają lampy stojące, stołowe, podłogowe i ścienne.
Lampy te zapewniają zwiększone natężenie oświetlenia w wybranych obszarach, w których wykonuje się powtarzalne czynności (czyta, ogląda telewizję, pracuje).
Innym rodzajem oświetlenia jest oświetlenie dekoracyjne, które pełni funkcję czysto estetyczną. W tym celu stosuje się głównie lampy na wysięgnikach lub reflektorki halogenowe.
Zadaniem oświetlenia dekoracyjnego jest podkreślenie ciekawych elementów wnętrza, wydobycie struktury i kształtu podświetlanego elementu.
